Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
੪. વਤ੍ਥਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
4. Vatthasuttavaṇṇanā
੧੮੫. ‘‘ਸਤਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ’’ਤਿ ਏવਂ ਚੇ ਮਯ੍ਹਂ ਹੋਤੀਤਿ ਸਤਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਨਾਮ ਸੇਟ੍ਠੋ ਉਤ੍ਤਮੋ ਪવਰੋ, ਤਸ੍ਮਾਹਂ ਸਤਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਸੀਸੇਨ ਫਲਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਅਪ੍ਪੇਤ੍વਾ વਿਹਰਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਏવਂ ਚੇ ਮਯ੍ਹਂ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗੇ ਹੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ‘‘ਅਪ੍ਪਮਾਣੋ’’ਤਿ ਏવਂ ਮਯ੍ਹਂ ਹੋਤੀਤਿ ਸ੍વਾਯਂ ਸਤਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ, ਸਬ੍ਬਸੋ ਪਮਾਣਕਰਕਿਲੇਸਾਭਾવਤੋ ਅਪ੍ਪਮਾਣਧਮ੍ਮਾਰਮ੍ਮਣਤੋ ਚ ਅਪ੍ਪਮਾਣੋਤਿ ਏવਂ ਮਯ੍ਹਂ ਅਨ੍ਤੋਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਂ ਅਸਮ੍ਮੋਹવਸੇਨ ਹੋਤਿ। ਸੁਪਰਿਪੁਣ੍ਣੋਤਿ ਭਾવਨਾਪਾਰਿਪੂਰਿਯਾ ਸੁਟ੍ਠੁ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣੋਤਿ ਏવਂ ਮਯ੍ਹਂ ਅਨ੍ਤੋਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਂ ਅਸਮ੍ਮੋਹવਸੇਨ ਹੋਤੀਤਿ। ਤਿਟ੍ਠਤੀਤਿ ਯਥਾਕਾਲਪਰਿਚ੍ਛੇਦਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅવਟ੍ਠਾਨੇਨ ਤਪ੍ਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਤਾਯ ਸਤਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਪਟਿਬਨ੍ਧવਸੇਨ। ਉਪ੍ਪਾਦਂ ਅਨਾવਜ੍ਜਿਤਤ੍ਤਾਤਿ ਉਪ੍ਪਾਦਸ੍ਸ ਅਨਾવਜ੍ਜਨੇਨ ਅਸਮਨ੍ਨਾਹਾਰੇਨ। ਉਪ੍ਪਾਦਸੀਸੇਨ ਚੇਤ੍ਥ ਉਪ੍ਪਾਦવਨ੍ਤੋવ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਗਹਿਤਾ। ਅਨੁਪ੍ਪਾਦਨ੍ਤਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਉਪ੍ਪਾਦਾਭਾવਤੋ ਉਪ੍ਪਾਦવਨ੍ਤੇਹਿ ਚ વਿਨਿਸ੍ਸਟਤ੍ਤਾ। ਪવਤ੍ਤਨ੍ਤਿ વਿਪਾਕਪ੍ਪવਤ੍ਤਂ। ਅਪ੍ਪવਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਤਪ੍ਪਟਿਕ੍ਖੇਪਤੋ। ਨਿਮਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬਸਙ੍ਖਾਰਨਿਮਿਤ੍ਤਂ। ਅਨਿਮਿਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ। ਸਙ੍ਖਾਰੇਤਿ ਉਪ੍ਪਾਦਾਦਿਅਨਾਮਸਨੇਨ ਕੇવਲਮੇવ ਸਙ੍ਖਾਰਗਹਣਂ। વਿਸਙ੍ਖਾਰਨ੍ਤਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ। ਆવਜ੍ਜਿਤਤ੍ਤਾ ਆવਜ੍ਜਿਤਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਆਰਬ੍ਭ ਪવਤ੍ਤਿਯਾ ਸਤਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੋ ਤਿਟ੍ਠਤਿ। ਅਟ੍ਠਹਾਕਾਰੇਹੀਤਿ ਅਟ੍ਠਹਿ ਕਾਰਣੇਹਿ। ਜਾਨਾਤੀਤਿ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਤੋ વੁਟ੍ਠਿਤਕਾਲੇ ਪਜਾਨਾਤਿ। ਅਟ੍ਠਹਾਕਾਰੇਹੀਤਿ ਉਪ੍ਪਾਦਾવਜ੍ਜਨਾਦੀਹਿ ਚੇવ ਅਨੁਪ੍ਪਾਦਾવਜ੍ਜਨਾਦੀਹਿ ਚ વੁਤ੍ਤਾਕਾਰવਿਪਰੀਤੇਹਿ ਅਟ੍ਠਹਿ ਆਕਾਰੇਹਿ ਚવਨ੍ਤਂ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿવਸੇਨ ਅਨવਟ੍ਠਾਨਤੋਪਿ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਚવਤੀਤਿ ਥੇਰੋ ਪਜਾਨਾਤੀਤਿ।
185.‘‘Satisambojjhaṅgo’’ti evaṃ ce mayhaṃ hotīti satisambojjhaṅgo nāma seṭṭho uttamo pavaro, tasmāhaṃ satisambojjhaṅgasīsena phalasamāpattiṃ appetvā viharissāmīti evaṃ ce mayhaṃ pubbabhāge hotīti attho. ‘‘Appamāṇo’’ti evaṃ mayhaṃ hotīti svāyaṃ satisambojjhaṅgo, sabbaso pamāṇakarakilesābhāvato appamāṇadhammārammaṇato ca appamāṇoti evaṃ mayhaṃ antosamāpattiyaṃ asammohavasena hoti. Suparipuṇṇoti bhāvanāpāripūriyā suṭṭhu paripuṇṇoti evaṃ mayhaṃ antosamāpattiyaṃ asammohavasena hotīti. Tiṭṭhatīti yathākālaparicchedasamāpattiyā avaṭṭhānena tappariyāpannatāya satisambojjhaṅgo tiṭṭhati paṭibandhavasena. Uppādaṃ anāvajjitattāti uppādassa anāvajjanena asamannāhārena. Uppādasīsena cettha uppādavantova saṅkhārā gahitā. Anuppādanti nibbānaṃ uppādābhāvato uppādavantehi ca vinissaṭattā. Pavattanti vipākappavattaṃ. Appavattanti nibbānaṃ tappaṭikkhepato. Nimittanti sabbasaṅkhāranimittaṃ. Animittanti nibbānaṃ. Saṅkhāreti uppādādianāmasanena kevalameva saṅkhāragahaṇaṃ. Visaṅkhāranti nibbānaṃ. Āvajjitattā āvajjitakālato paṭṭhāya ārabbha pavattiyā satisambojjhaṅgo tiṭṭhati. Aṭṭhahākārehīti aṭṭhahi kāraṇehi. Jānātīti samāpattito vuṭṭhitakāle pajānāti. Aṭṭhahākārehīti uppādāvajjanādīhi ceva anuppādāvajjanādīhi ca vuttākāraviparītehi aṭṭhahi ākārehi cavantaṃ samāpattivasena anavaṭṭhānatopi gacchantaṃ cavatīti thero pajānātīti.
ਫਲਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਾਤਿ ਫਲਸਮਾਪਤ੍ਤਿਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਾ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਾ। ਕਿਂ ਪਨ ਤੇ વਿਸੁਂ વਿਸੁਂ ਪવਤ੍ਤਨ੍ਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਯਦਾ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ। ਸੀਸਂ ਕਤ੍વਾਤਿ ਪਧਾਨਂ ਸੇਟ੍ਠਂ ਕਤ੍વਾ। ਤਦਨ੍વਯਾਤਿ ਤਦਨੁਗਤਾ ਸਤਿਸਮ੍ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਂ ਅਨੁਗਚ੍ਛਨਕਾ। ਤਞ੍ਚ ਖੋ ਤਥਾ ਕਤ੍વਾ ਧਮ੍ਮਂ ਪਚ੍ਚવੇਕ੍ਖਣવਸੇਨ। ਕੇਚਿ ਪਨ ‘‘ਤਂ ਪਚ੍ਚવੇਕ੍ਖਣਾਦਿਕਂ ਕਤ੍વਾ’’ਤਿ વਦਨ੍ਤਿ।
Phalabojjhaṅgāti phalasamāpattipariyāpannā bojjhaṅgā. Kiṃ pana te visuṃ visuṃ pavattantīti āha ‘‘yadā hī’’tiādi. Sīsaṃ katvāti padhānaṃ seṭṭhaṃ katvā. Tadanvayāti tadanugatā satisambojjhaṅgaṃ anugacchanakā. Tañca kho tathā katvā dhammaṃ paccavekkhaṇavasena. Keci pana ‘‘taṃ paccavekkhaṇādikaṃ katvā’’ti vadanti.
વਤ੍ਥਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Vatthasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya / ੪. વਤ੍ਥਸੁਤ੍ਤਂ • 4. Vatthasuttaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ੪. વਤ੍ਥਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 4. Vatthasuttavaṇṇanā