Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / படிஸம்பி⁴தா³மக்³க³-அட்ட²கதா² • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā |
15. வத்து²னானத்தஞாணனித்³தே³ஸவண்ணனா
15. Vatthunānattañāṇaniddesavaṇṇanā
66. வத்து²னானத்தஞாணனித்³தே³ஸே சக்கு²ங் அஜ்ஜ²த்தங் வவத்தே²தீதி அஜ்ஜ²த்தபூ⁴தங் சக்கு²ங் வவத்த²பேதி. யதா² ஸோ சக்கு²ங் வவத்த²பேதி, ததா² வத்துகாமோ கத²ங் சக்கு²ங் அஜ்ஜ²த்தங் வவத்தே²தீதி புச்சி²த்வா புன சக்கு² அவிஜ்ஜாஸம்பூ⁴தந்தி வவத்தே²தீதிஆதி³னா வவத்தா²பனாகாரங் த³ஸ்ஸேதி. தத்த² அவிஜ்ஜாதண்ஹா அதீதா உபத்த²ம்ப⁴கஹேதுயோ, கம்மங் அதீதங் ஜனகஹேது, ஆஹாரோ இதா³னி உபத்த²ம்ப⁴கஹேது. ஏதேன சக்கூ²பத்த²ம்ப⁴கானி உதுசித்தானி க³ஹிதானேவ ஹொந்தி. சதுன்னங் மஹாபூ⁴தானங் உபாதா³யாதி உபயோக³த்தே² ஸாமிவசனங், சத்தாரி மஹாபூ⁴தானி உபாதி³யித்வா பவத்தந்தி அத்தோ². ஏதேன பஸாத³சக்கு²பா⁴வோ த³ஸ்ஸிதோ ஹோதி, ஸஸம்பா⁴ரபா⁴வோ படிக்கி²த்தோ. உப்பன்னந்தி அத்³தா⁴வஸேன, ஸந்ததிக²ணவஸேன வா பச்சுப்பன்னங். ஸமுதா³க³தந்தி ஹேதுதோ ஸமுட்டி²தங். எத்தாவதா விபஸ்ஸனாபுப்³ப³பா⁴கே³ சக்கு²வவத்தா²னங் த³ஸ்ஸிதங். அஹுத்வா ஸம்பூ⁴தந்திஆதீ³ஹி அனிச்சானுபஸ்ஸனா. புப்³பே³ உத³யா அவிஜ்ஜமானதோ அஹுத்வா ஸம்பூ⁴தங், உத்³த⁴ங் வயா அபா⁴வதோ ஹுத்வா ந ப⁴விஸ்ஸதி. அந்தவந்ததோதி அந்தோ அஸ்ஸ அத்தீ²தி அந்தவா, அந்தவா ஏவ அந்தவந்தோ யதா² ‘‘ஸதிமந்தோ, க³திமந்தோ, தி⁴திமந்தோ ச யோ இஸீ’’தி (தே²ரகா³॰ 1052). ததோ அந்தவந்ததோ, ப⁴ங்க³விஜ்ஜமானதோதி அத்தோ². அத்³து⁴வந்தி ஸப்³பா³வத்தா²னிபாதிதாய, தி²ரபா⁴வஸ்ஸ ச அபா⁴வதாய ந தி²ரங். அஸஸ்ஸதந்தி ந நிச்சங். விபரிணாமத⁴ம்மந்தி ஜராய சேவ மரணேன சாதி த்³வேதா⁴ விபரிணாமபகதிகங். சக்கு² அனிச்சந்திஆதீ³னி சக்கு²ங் அனிச்சதோதிஆதீ³னி ச வுத்தத்தா²னி. மனோதி இத⁴ ப⁴வங்க³மனஸ்ஸ அதி⁴ப்பேதத்தா அவிஜ்ஜாஸம்பூ⁴தோதிஆதி³ யுஜ்ஜதியேவ. ஆஹாரஸம்பூ⁴தோதி எத்த² ஸம்பயுத்தப²ஸ்ஸாஹாரமனோஸஞ்சேதனாஹாரவஸேன வேதி³தப்³ப³ங். உப்பன்னோதி ச அத்³தா⁴ஸந்ததிவஸேன.
66. Vatthunānattañāṇaniddese cakkhuṃ ajjhattaṃ vavatthetīti ajjhattabhūtaṃ cakkhuṃ vavatthapeti. Yathā so cakkhuṃ vavatthapeti, tathā vattukāmo kathaṃ cakkhuṃ ajjhattaṃ vavatthetīti pucchitvā puna cakkhu avijjāsambhūtanti vavatthetītiādinā vavatthāpanākāraṃ dasseti. Tattha avijjātaṇhā atītā upatthambhakahetuyo, kammaṃ atītaṃ janakahetu, āhāro idāni upatthambhakahetu. Etena cakkhūpatthambhakāni utucittāni gahitāneva honti. Catunnaṃ mahābhūtānaṃ upādāyāti upayogatthe sāmivacanaṃ, cattāri mahābhūtāni upādiyitvā pavattanti attho. Etena pasādacakkhubhāvo dassito hoti, sasambhārabhāvo paṭikkhitto. Uppannanti addhāvasena, santatikhaṇavasena vā paccuppannaṃ. Samudāgatanti hetuto samuṭṭhitaṃ. Ettāvatā vipassanāpubbabhāge cakkhuvavatthānaṃ dassitaṃ. Ahutvā sambhūtantiādīhi aniccānupassanā. Pubbe udayā avijjamānato ahutvā sambhūtaṃ, uddhaṃ vayā abhāvato hutvā na bhavissati. Antavantatoti anto assa atthīti antavā, antavā eva antavanto yathā ‘‘satimanto, gatimanto, dhitimanto ca yo isī’’ti (theragā. 1052). Tato antavantato, bhaṅgavijjamānatoti attho. Addhuvanti sabbāvatthānipātitāya, thirabhāvassa ca abhāvatāya na thiraṃ. Asassatanti na niccaṃ. Vipariṇāmadhammanti jarāya ceva maraṇena cāti dvedhā vipariṇāmapakatikaṃ. Cakkhu aniccantiādīni cakkhuṃ aniccatotiādīni ca vuttatthāni. Manoti idha bhavaṅgamanassa adhippetattā avijjāsambhūtotiādi yujjatiyeva. Āhārasambhūtoti ettha sampayuttaphassāhāramanosañcetanāhāravasena veditabbaṃ. Uppannoti ca addhāsantativasena.
வத்து²னானத்தஞாணனித்³தே³ஸவண்ணனா நிட்டி²தா.
Vatthunānattañāṇaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / படிஸம்பி⁴தா³மக்³க³பாளி • Paṭisambhidāmaggapāḷi / 15. வத்து²னானத்தஞாணனித்³தே³ஸோ • 15. Vatthunānattañāṇaniddeso