| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / महावग्ग-अट्ठकथा • Mahāvagga-aṭṭhakathā |
वत्थुठपनादिकथा
Vatthuṭhapanādikathā
२३९. इदं वत्थु पञ्ञायति न पुग्गलोति एत्थ चोरा किर अरञ्ञविहारे पोक्खरणितो मच्छे गहेत्वा पचित्वा खादित्वा अगमंसु। सो तं विप्पकारं दिस्वा आरामे वा किञ्चि धुत्तेन कतं विप्पकारं दिस्वा ‘‘भिक्खुस्स इमिना कम्मेन भवितब्ब’’न्ति सल्लक्खेत्वा एवमाह। वत्थुं ठपेत्वा सङ्घो पवारेय्याति ‘‘यदा तं पुग्गलं जानिस्साम, तदा नं चोदेस्साम। इदानि पन सङ्घो पवारेतू’’ति अयमेत्थ अत्थो। इदानेव नं वदेहीति सचे इमिना वत्थुना कञ्चि पुग्गलं परिसङ्कसि, इदानेव नं अपदिसाहीति अत्थो। सचे अपदिसति, तं पुग्गलं अनुविज्जित्वा पवारेतब्बं; नो चे अपदिसति, उपपरिक्खित्वा जानिस्सामाति पवारेतब्बं।
239.Idaṃ vatthu paññāyati na puggaloti ettha corā kira araññavihāre pokkharaṇito macche gahetvā pacitvā khāditvā agamaṃsu. So taṃ vippakāraṃ disvā ārāme vā kiñci dhuttena kataṃ vippakāraṃ disvā ‘‘bhikkhussa iminā kammena bhavitabba’’nti sallakkhetvā evamāha. Vatthuṃ ṭhapetvā saṅgho pavāreyyāti ‘‘yadā taṃ puggalaṃ jānissāma, tadā naṃ codessāma. Idāni pana saṅgho pavāretū’’ti ayamettha attho. Idāneva naṃ vadehīti sace iminā vatthunā kañci puggalaṃ parisaṅkasi, idāneva naṃ apadisāhīti attho. Sace apadisati, taṃ puggalaṃ anuvijjitvā pavāretabbaṃ; no ce apadisati, upaparikkhitvā jānissāmāti pavāretabbaṃ.
अयं पुग्गलो पञ्ञायति न वत्थूति एत्थ एको भिक्खु मालागन्धविलेपनेहि चेतियं वा पूजेसि, अरिट्ठं वा पिवि, तस्स तदनुरूपो सरीरगन्धो अहोसि; सो तं गन्धं सन्धाय ‘‘इमस्स भिक्खुनो एवरूपो सरीरगन्धो’’ति वत्थुं पकासेन्तो एवमाह। पुग्गलं ठपेत्वा सङ्घो पवारेय्याति एतं पुग्गलं ठपेत्वा सङ्घो पवारेतु। इदानेव नं वदेहीति यं त्वं पुग्गलं ठपेसि, तस्स पुग्गलस्स इदानेव दोसं वद। सचे अयमस्स दोसोति वदति, तं पुग्गलं सोधेत्वा पवारेतब्बं। अथ नाहं जानामीति वदति, उपपरिक्खित्वा जानिस्सामाति पवारेतब्बं।
Ayaṃ puggalo paññāyati na vatthūti ettha eko bhikkhu mālāgandhavilepanehi cetiyaṃ vā pūjesi, ariṭṭhaṃ vā pivi, tassa tadanurūpo sarīragandho ahosi; so taṃ gandhaṃ sandhāya ‘‘imassa bhikkhuno evarūpo sarīragandho’’ti vatthuṃ pakāsento evamāha. Puggalaṃ ṭhapetvā saṅgho pavāreyyāti etaṃ puggalaṃ ṭhapetvā saṅgho pavāretu. Idāneva naṃ vadehīti yaṃ tvaṃ puggalaṃ ṭhapesi, tassa puggalassa idāneva dosaṃ vada. Sace ayamassa dosoti vadati, taṃ puggalaṃ sodhetvā pavāretabbaṃ. Atha nāhaṃ jānāmīti vadati, upaparikkhitvā jānissāmāti pavāretabbaṃ.
इदं वत्थु च पुग्गलो च पञ्ञायतीति पुरिमनयेनेव चोरेहि मच्छे गहेत्वा पचित्वा परिभुत्तट्ठानञ्च गन्धादीहि नहानट्ठानञ्च दिस्वा ‘‘पब्बजितस्स कम्म’’न्ति मञ्ञमानो सो एवमाह। इदानेव नं वदेहीति इदानेव तेन वत्थुना परिसङ्कितं पुग्गलं वदेहि; इदं पन उभयम्पि दिस्वा दिट्ठकालतो पट्ठाय विनिच्छिनित्वाव पवारेतब्बं। कल्लं वचनायाति कल्लं चोदनाय; चोदेतुं वट्टतीति अत्थो। कस्मा? पवारणतो पुब्बे अविनिच्छितत्ता पच्छा च दिस्वा चोदितत्ताति। उक्कोटनकं पाचित्तियन्ति इदञ्हि उभयं पुब्बे पवारणाय दिस्वा विनिच्छिनित्वाव भिक्खू पवारेन्ति, तस्मा पुन तं उक्कोटेन्तस्स आपत्ति।
Idaṃ vatthu ca puggalo ca paññāyatīti purimanayeneva corehi macche gahetvā pacitvā paribhuttaṭṭhānañca gandhādīhi nahānaṭṭhānañca disvā ‘‘pabbajitassa kamma’’nti maññamāno so evamāha. Idāneva naṃ vadehīti idāneva tena vatthunā parisaṅkitaṃ puggalaṃ vadehi; idaṃ pana ubhayampi disvā diṭṭhakālato paṭṭhāya vinicchinitvāva pavāretabbaṃ. Kallaṃ vacanāyāti kallaṃ codanāya; codetuṃ vaṭṭatīti attho. Kasmā? Pavāraṇato pubbe avinicchitattā pacchā ca disvā coditattāti. Ukkoṭanakaṃ pācittiyanti idañhi ubhayaṃ pubbe pavāraṇāya disvā vinicchinitvāva bhikkhū pavārenti, tasmā puna taṃ ukkoṭentassa āpatti.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / विनयपिटक • Vinayapiṭaka / महावग्गपाळि • Mahāvaggapāḷi / १४३. वत्थुठपनादि • 143. Vatthuṭhapanādi
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā / अनापत्तिपन्नरसकादिकथावण्णना • Anāpattipannarasakādikathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā / अफासुविहारकथादिवण्णना • Aphāsuvihārakathādivaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi / १४३. वत्थुट्ठपनादिकथा • 143. Vatthuṭṭhapanādikathā
