| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā |
ವತ್ತುಕಾಮವಾರಕಥಾವಣ್ಣನಾ
Vattukāmavārakathāvaṇṇanā
೨೧೫. ಕೇವಲಞ್ಹಿಯನ್ತಿ ಕೇವಲಞ್ಹಿ ಅಯಂ ವಾರೋತಿ ಅಜ್ಝಾಹರಿತಬ್ಬಂ। ತಙ್ಖಣಞ್ಞೇವ ಜಾನಾತೀತಿ ಪಕತಿಯಾ ವಚನಾನನ್ತರಂ ವಿಜಾನನಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ। ಏವಂ ಪನ ವಚೀಭೇದಂ ಅಕತ್ವಾ ‘‘ಯೋ ಇಮಮ್ಹಾ ಆವಾಸಾ ಪಠಮಂ ಪಕ್ಕಮಿಸ್ಸತಿ, ನಂ ಮಯಂ ‘ಅರಹಾ’ತಿ ಜಾನಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ ಏವಂ ಕತಸಙ್ಕೇತಾ ವಿಹಾರಾ ಪಠಮಂ ಪಕ್ಕಮನೇನ ತಸ್ಮಿಂ ಖಣೇ ಅವೀತಿವತ್ತೇಪಿ ನಿಕ್ಖನ್ತಮತ್ತೇಪಿ ಪಾರಾಜಿಕಂ ಅಞ್ಞತರೋ ಭಿಕ್ಖು ‘‘ಮಂ ‘ಅರಹಾ’ತಿ ಜಾನನ್ತೂ’’ತಿ ತಮ್ಹಾ ಆವಾಸಾ ಪಠಮಂ ಪಕ್ಕಾಮೀತಿ ಆಗತವತ್ಥುಮ್ಹಿ (ಪಾರಾ॰ ೨೨೭) ವಿಯ। ವಿಞ್ಞತ್ತಿಪಥೇತಿ ಕಾಯವಚೀವಿಞ್ಞತ್ತೀನಂ ಗಹಣಯೋಗ್ಗೇ ಪದೇಸೇ, ತೇನ ವಿಞ್ಞತ್ತಿಪಥಂ ಅತಿಕ್ಕಮಿತ್ವಾ ಠಿತೋ ಕೋಚಿ ದಿಬ್ಬೇನ ಚಕ್ಖುನಾ ಕಾಯವಿಕಾರಂ ದಿಸ್ವಾ ದಿಬ್ಬಾಯ ಸೋತಧಾತುಯಾ ವಚೀಭೇದಞ್ಚ ಸುತ್ವಾ ಜಾನಾತಿ, ನ ಪಾರಾಜಿಕನ್ತಿ ದೀಪೇತಿ। ಪಾಳಿಯಂ ‘‘ಪಟಿವಿಜಾನನ್ತಸ್ಸ ಆಪತ್ತಿ ಪಾರಾಜಿಕಸ್ಸಾ’’ತಿ (ಪಾರಾ॰ ೨೧೫) ಇಮಸ್ಮಿಂ ಪಟಿವಿಜಾನನವಾರೇ ಯಸ್ಮಿಂ ಅಕ್ಖರೇ ವಾ ಉಚ್ಚಾರಿತೇ ಕಾಯಪ್ಪಯೋಗೇ ವಾ ಕತೇಯೇವ ಅಯಂ ಪಠಮಜ್ಝಾನಂ ಸಮಾಪನ್ನೋತಿಆದಿಅತ್ಥಂ ಪರೋ ವಿಜಾನಾತಿ, ತತೋ ಪುರಿಮೇಸು ಅಕ್ಖರುಚ್ಚಾರಣಾದಿಪ್ಪಯೋಗೇಸು ಥುಲ್ಲಚ್ಚಯಂ ಆಪಜ್ಜಿತ್ವಾ ಪಚ್ಛಿಮೇವ ಪಟಿವಿಜಾನನಪಯೋಗಕ್ಖಣೇ ಪಾರಾಜಿಕಂ ಆಪಜ್ಜತೀತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಂ ಥುಲ್ಲಚ್ಚಯಸ್ಸೇವೇತ್ಥ ಸಾಮನ್ತತ್ತಾ, ತೇನೇವ ಬುದ್ಧದತ್ತಾಚರಿಯೇನ –
215.Kevalañhiyanti kevalañhi ayaṃ vāroti ajjhāharitabbaṃ. Taṅkhaṇaññeva jānātīti pakatiyā vacanānantaraṃ vijānanaṃ sandhāya vuttaṃ. Evaṃ pana vacībhedaṃ akatvā ‘‘yo imamhā āvāsā paṭhamaṃ pakkamissati, naṃ mayaṃ ‘arahā’ti jānissāmā’’ti evaṃ katasaṅketā vihārā paṭhamaṃ pakkamanena tasmiṃ khaṇe avītivattepi nikkhantamattepi pārājikaṃ aññataro bhikkhu ‘‘maṃ ‘arahā’ti jānantū’’ti tamhā āvāsā paṭhamaṃ pakkāmīti āgatavatthumhi (pārā. 227) viya. Viññattipatheti kāyavacīviññattīnaṃ gahaṇayogge padese, tena viññattipathaṃ atikkamitvā ṭhito koci dibbena cakkhunā kāyavikāraṃ disvā dibbāya sotadhātuyā vacībhedañca sutvā jānāti, na pārājikanti dīpeti. Pāḷiyaṃ ‘‘paṭivijānantassa āpatti pārājikassā’’ti (pārā. 215) imasmiṃ paṭivijānanavāre yasmiṃ akkhare vā uccārite kāyappayoge vā kateyeva ayaṃ paṭhamajjhānaṃ samāpannotiādiatthaṃ paro vijānāti, tato purimesu akkharuccāraṇādippayogesu thullaccayaṃ āpajjitvā pacchimeva paṭivijānanapayogakkhaṇe pārājikaṃ āpajjatīti veditabbaṃ thullaccayassevettha sāmantattā, teneva buddhadattācariyena –
‘‘ದುಕ್ಕಟಂ ಪಠಮಸ್ಸೇವ, ಸಾಮನ್ತಮಿತಿ ವಣ್ಣಿತಂ।
‘‘Dukkaṭaṃ paṭhamasseva, sāmantamiti vaṇṇitaṃ;
ಸೇಸಾನಂ ಪನ ತಿಣ್ಣಮ್ಪಿ, ಥುಲ್ಲಚ್ಚಯಮುದೀರಿತ’’ನ್ತಿ –
Sesānaṃ pana tiṇṇampi, thullaccayamudīrita’’nti –
ವುತ್ತಂ , ಅಯಞ್ಚತ್ಥೋ ‘‘ನ ಪಟಿವಿಜಾನನ್ತಸ್ಸ ಆಪತ್ತಿ ಥುಲ್ಲಚ್ಚಯಸ್ಸಾ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ಸುತ್ತೇನ ಸಙ್ಗಹಿತೋತಿ ದಟ್ಠಬ್ಬೋ। ಉಗ್ಗಹಪರಿಪುಚ್ಛಾದಿವಸೇನಾತಿಆದಿನಾ ಝಾನಸಮಾಧಿಆದಿಸದ್ದಾನಮತ್ಥೇಸು ಪುಬ್ಬೇ ಅಕತಪರಿಚಯತ್ತಾ ಸುತ್ವಾ ‘‘ಅತ್ಥಂ ಈದಿಸ’’ನ್ತಿ ಅಜಾನಿತ್ವಾ ಕೇವಲಂ ‘‘ವಿಸಿಟ್ಠೋ ಕೋಚಿ ಸಮಣಗುಣೋ ಅನೇನ ಲದ್ಧೋ’’ತಿ ಪರೇನ ಞಾತೇಪಿ ಪಾರಾಜಿಕಮೇವಾತಿ ದಸ್ಸೇತಿ।
Vuttaṃ , ayañcattho ‘‘na paṭivijānantassa āpatti thullaccayassā’’ti iminā suttena saṅgahitoti daṭṭhabbo. Uggahaparipucchādivasenātiādinā jhānasamādhiādisaddānamatthesu pubbe akataparicayattā sutvā ‘‘atthaṃ īdisa’’nti ajānitvā kevalaṃ ‘‘visiṭṭho koci samaṇaguṇo anena laddho’’ti parena ñātepi pārājikamevāti dasseti.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ • Mahāvibhaṅga / ೪. ಚತುತ್ಥಪಾರಾಜಿಕಂ • 4. Catutthapārājikaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ೪. ಚತುತ್ಥಪಾರಾಜಿಕಂ • 4. Catutthapārājikaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ವತ್ತುಕಾಮವಾರಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Vattukāmavārakathāvaṇṇanā
