| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / มิลินฺทปญฺหปาฬิ • Milindapañhapāḷi |
๔. วายุงฺคปโญฺห
4. Vāyuṅgapañho
๔. ‘‘ภเนฺต นาคเสน, ‘วายุสฺส ปญฺจ องฺคานิ คเหตพฺพานี’ติ ยํ วเทสิ, กตมานิ ตานิ ปญฺจ องฺคานิ คเหตพฺพานี’’ติ? ‘‘ยถา, มหาราช, วายุ สุปุปฺผิตวนสณฺฑนฺตรํ อภิวายติ, เอวเมว โข, มหาราช, โยคินา โยคาวจเรน วิมุตฺติวรกุสุมปุปฺผิตารมฺมณวนนฺตเร รมิตพฺพํฯ อิทํ, มหาราช, วายุสฺส ปฐมํ องฺคํ คเหตพฺพํฯ
4. ‘‘Bhante nāgasena, ‘vāyussa pañca aṅgāni gahetabbānī’ti yaṃ vadesi, katamāni tāni pañca aṅgāni gahetabbānī’’ti? ‘‘Yathā, mahārāja, vāyu supupphitavanasaṇḍantaraṃ abhivāyati, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena vimuttivarakusumapupphitārammaṇavanantare ramitabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, vāyussa paṭhamaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘ปุน จปรํ, มหาราช, วายุ ธรณีรุหปาทปคเณ มถยติ, เอวเมว โข, มหาราช, โยคินา โยคาวจเรน วนนฺตรคเตน สงฺขาเร วิจินเนฺตน กิเลสา มถยิตพฺพาฯ อิทํ, มหาราช, วายุสฺส ทุติยํ องฺคํ คเหตพฺพํฯ
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, vāyu dharaṇīruhapādapagaṇe mathayati, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena vanantaragatena saṅkhāre vicinantena kilesā mathayitabbā. Idaṃ, mahārāja, vāyussa dutiyaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘ปุน จปรํ, มหาราช, วายุ อากาเส จรติ, เอวเมว โข, มหาราช, โยคินา โยคาวจเรน โลกุตฺตรธเมฺมสุ มานสํ สญฺจารยิตพฺพํฯ อิทํ, มหาราช, วายุสฺส ตติยํ องฺคํ คเหตพฺพํฯ
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, vāyu ākāse carati, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena lokuttaradhammesu mānasaṃ sañcārayitabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, vāyussa tatiyaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘ปุน จปรํ, มหาราช, วายุ คนฺธํ อนุภวติ, เอวเมว โข, มหาราช, โยคินา โยคาวจเรน อตฺตโน สีลวรสุรภิคโนฺธ 1 อนุภวิตโพฺพฯ อิทํ, มหาราช, วายุสฺส จตุตฺถํ องฺคํ คเหตพฺพํฯ
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, vāyu gandhaṃ anubhavati, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena attano sīlavarasurabhigandho 2 anubhavitabbo. Idaṃ, mahārāja, vāyussa catutthaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘ปุน จปรํ, มหาราช, วายุ นิราลโย อนิเกตวาสี, เอวเมว โข, มหาราช, โยคินา โยคาวจเรน นิราลยมนิเกตมสนฺถเวน สพฺพตฺถ วิมุเตฺตน ภวิตพฺพํฯ อิทํ, มหาราช, วายุสฺส ปญฺจมํ องฺคํ คเหตพฺพํฯ ภาสิตเมฺปตํ, มหาราช, ภควตา เทวาติเทเวน สุตฺตนิปาเต –
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, vāyu nirālayo aniketavāsī, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena nirālayamaniketamasanthavena sabbattha vimuttena bhavitabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, vāyussa pañcamaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ. Bhāsitampetaṃ, mahārāja, bhagavatā devātidevena suttanipāte –
‘‘‘สนฺถวาโต ภยํ ชาตํ, นิเกตา ชายเต รโช;
‘‘‘Santhavāto bhayaṃ jātaṃ, niketā jāyate rajo;
อนิเกตมสนฺถวํ, เอตํ เว มุนิทสฺสน’’’นฺติฯ
Aniketamasanthavaṃ, etaṃ ve munidassana’’’nti.
วายุงฺคปโญฺห จตุโตฺถฯ
Vāyuṅgapañho catuttho.
Footnotes:
