Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi |
੮. વੇਹਾਸਕੁਟਿਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ
8. Vehāsakuṭisikkhāpadaṃ
੧੨੯. ਅਟ੍ਠਮੇ ਅਚ੍ਛਨ੍ਨਤਲਤ੍ਤਾ ਉਪਰਿ વੇਹਾਸੋ ਏਤਿਸ੍ਸਾਤਿ ਉਪਰਿવੇਹਾਸਾ, ਸਾ ਚ ਸਾ ਕੁਟਿ ਚੇਤਿ ਉਪਰਿવੇਹਾਸਕੁਟੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਉਪਰਿਅਚ੍ਛਨ੍ਨਤਲਾਯਾ’’ਤਿ। ਤਸ੍ਸਾ ਕੁਟਿਯਾ ਸਰੂਪਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਦ੍વਿਭੂਮਿਕਕੁਟਿਯਾ વਾ’’ਤਿਆਦਿ। ‘‘ਮਞ੍ਚ’’ਨ੍ਤਿ ਪਦਂ ‘‘ਅਭੀ’’ਤਿਉਪਸਗ੍ਗੇਨ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਭਿਭવਿਤ੍વਾ’’ਤਿ। ‘‘ਨਿਸੀਦਤੀ’’ਤਿ ਕਿਰਿਯਾਪਦੇਨ વਾ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਭੁਮ੍ਮਤ੍ਥੇ વਾ’’ਤਿਆਦਿ। ਏਤਨ੍ਤਿ ‘‘ਮਞ੍ਚ’’ਨ੍ਤਿਪਦੇ ਏਤਂ વਚਨਂ ਉਪਯੋਗવਚਨਂ। ਅਥ વਾ ਏਤਨ੍ਤਿ ‘‘ਮਞ੍ਚ’’ਨ੍ਤਿਪਦਂ ਉਪਯੋਗવਚਨવਨ੍ਤਂ। ਏਤ੍ਥ ਚ ਪਚ੍ਛਿਮਸਮ੍ਬਨ੍ਧੇ ਅਭੀਤ੍ਯੂਪਸਗ੍ਗੋ ਪਦਾਲਙ੍ਕਾਰਮਤ੍ਤੋ ਪਦવਿਭੂਸਨਮਤ੍ਤੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਭੀਤਿ ਇਦਂ ਪਨਾ’’ਤਿਆਦਿ। ਪਦਸੋਭਣਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਪਦਸ੍ਸ ਅਲਙ੍ਕਾਰਤ੍ਥਂ વਿਭੂਸਨਤ੍ਥਂ ਪਦਸ੍ਸ ਫੁਲ੍ਲਿਤਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ। ਨਿਪਤਿਤ੍વਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਨੀਤ੍ਯੂਪਸਗ੍ਗੋ ਧਾਤ੍વਤ੍ਥਾਨੁવਤ੍ਤਕੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਪਤਿਤ੍વਾ’’ਤਿ। ਅਥ વਾ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਤ੍ਥવਾਚਕੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍વਾ વਾ’’ਤਿ। ਇਮਿਨਾ ਨੀਤ੍ਯੂਪਸਗ੍ਗਸ੍ਸ ਧਾਤ੍વਤ੍ਥવਿਸੇਸਕਤਂ ਦੀਪੇਤਿ, ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ਹੁਤ੍વਾ ਪਤਿਤ੍વਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਹੀਤਿ ਯਸ੍ਮਾ। ਆਣੀਤਿ ਅਗ੍ਗਖੀਲਾ।
129. Aṭṭhame acchannatalattā upari vehāso etissāti uparivehāsā, sā ca sā kuṭi ceti uparivehāsakuṭīti dassento āha ‘‘upariacchannatalāyā’’ti. Tassā kuṭiyā sarūpaṃ dassetuṃ vuttaṃ ‘‘dvibhūmikakuṭiyā vā’’tiādi. ‘‘Mañca’’nti padaṃ ‘‘abhī’’tiupasaggena sambandhitabbanti āha ‘‘abhibhavitvā’’ti. ‘‘Nisīdatī’’ti kiriyāpadena vā yojetabboti āha ‘‘bhummatthe vā’’tiādi. Etanti ‘‘mañca’’ntipade etaṃ vacanaṃ upayogavacanaṃ. Atha vā etanti ‘‘mañca’’ntipadaṃ upayogavacanavantaṃ. Ettha ca pacchimasambandhe abhītyūpasaggo padālaṅkāramatto padavibhūsanamattoti āha ‘‘abhīti idaṃ panā’’tiādi. Padasobhaṇatthanti padassa alaṅkāratthaṃ vibhūsanatthaṃ padassa phullitatthanti adhippāyo. Nipatitvāti ettha nītyūpasaggo dhātvatthānuvattakoti āha ‘‘patitvā’’ti. Atha vā nikkhantatthavācakoti āha ‘‘nikkhamitvā vā’’ti. Iminā nītyūpasaggassa dhātvatthavisesakataṃ dīpeti, nikkhanto hutvā patitvāti attho. Hīti yasmā. Āṇīti aggakhīlā.
੧੩੧. ਯਾ ਕੁਟਿ ਸੀਸਂ ਨ ਘਟ੍ਟੇਤਿ, ਸਾ ਅਸੀਸਘਟ੍ਟਾ ਨਾਮਾਤਿ ਯੋਜਨਾ। ‘‘ਪਮਾਣਮਜ੍ਝਿਮਸ੍ਸਾ’’ਤਿਇਮਿਨਾ ਥਾਮਮਜ੍ਝਿਮਂ ਨਿવਤ੍ਤੇਤਿ। ਸਬ੍ਬਹੇਟ੍ਠਿਮਾਹੀਤਿ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਦਬ੍ਬਸਮ੍ਭਾਰਾਨਂ ਹੇਟ੍ਠਾ ਠਿਤਾਹਿ। ਤੁਲਾਹੀਤਿ ਗੇਹਥਮ੍ਭਾਨਮੁਪਰਿ વਿਤ੍ਥਾਰવਸੇਨ ਠਿਤੇਹਿ ਕਟ੍ਠવਿਸੇਸੇਹਿ। ਇਮਿਨਾ ਅਟ੍ਠਕਥਾવਚਨੇਨ ਚ ਤੁਲਾਯ ਸਰੂਪਂ ਪਾਕਟਂ। ਕੇਚਿ ਪਨ ਤੁਲਾਯ ਸਰੂਪਂ ਅਞ੍ਞਥਾ વਦਨ੍ਤਿ। ਏਤੇਨਾਤਿ ‘‘ਮਜ੍ਝਿਮਸ੍ਸ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਅਸੀਸਘਟ੍ਟਾ’’ਤਿવਚਨੇਨ ਦਸ੍ਸਿਤਾ ਹੋਤੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਹੀਤਿ ਸਚ੍ਚਂ। ਯਾ ਕਾਚਿ ਕੁਟਿ વੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਉਪਰੀਤਿ ਦ੍વਿਭੂਮਿਕਕੁਟਿਯਂ ਭੂਮਿਤੋ ਉਪਰਿ ਭੂਮਿਯਂ। ਅਚ੍ਛਨ੍ਨਤਲਾਤਿ ਅਨੁਲ੍ਲੋਚਤਲਾ, ਅવਿਤਾਨਤਲਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਇਧ ਪਨਾਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ।
131. Yā kuṭi sīsaṃ na ghaṭṭeti, sā asīsaghaṭṭā nāmāti yojanā. ‘‘Pamāṇamajjhimassā’’tiiminā thāmamajjhimaṃ nivatteti. Sabbaheṭṭhimāhīti sabbesaṃ dabbasambhārānaṃ heṭṭhā ṭhitāhi. Tulāhīti gehathambhānamupari vitthāravasena ṭhitehi kaṭṭhavisesehi. Iminā aṭṭhakathāvacanena ca tulāya sarūpaṃ pākaṭaṃ. Keci pana tulāya sarūpaṃ aññathā vadanti. Etenāti ‘‘majjhimassa purisassa asīsaghaṭṭā’’tivacanena dassitā hotīti sambandho. Hīti saccaṃ. Yā kāci kuṭi vuccatīti yojanā. Uparīti dvibhūmikakuṭiyaṃ bhūmito upari bhūmiyaṃ. Acchannatalāti anullocatalā, avitānatalāti attho. Idha panāti imasmiṃ pana sikkhāpade.
੧੩੩. ਹੀਤਿ ਸਚ੍ਚਂ, ਯਸ੍ਮਾ વਾ। ਯਾਯਨ੍ਤਿ ਯਾ ਅਯਂ ਕੁਟਿ। ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਤਸ੍ਸਂ ਸੀਸਘਟ੍ਟਕੁਟਿਯਂ। ਅਨੋਣਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਯਸ੍ਸਾਤਿ ਕੁਟਿਯਾ। ਅਪਰਿਭੋਗਨ੍ਤਿ ਨ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਂ, ਨ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨਾਰਹਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਪਤਾਣੀਤਿ ਪਤਨਸ੍ਸ ਨਿવਾਰਣਾ ਆਣਿ ਅਗ੍ਗਖੀਲਾ। ਸਾ ਹਿ ਆਬਨ੍ਧਂ ਨਯਤਿ ਪવਤ੍ਤੇਤੀਤਿ ਆਣੀਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਯਤ੍ਥਾਤਿ ਯਸ੍ਮਿਂ ਮਞ੍ਚਪੀਠੇ । ਨ ਨਿਪ੍ਪਤਨ੍ਤੀਤਿ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤੋ ਹੁਤ੍વਾ ਨ ਪਤਨ੍ਤਿ। ਆਹਚ੍ਚਪਾਦਕੇਤਿ ਅਙ੍ਗੇ ਆਹਨਿਤ੍વਾ વਿਜ੍ਝਿਤ੍વਾ ਤਤ੍ਥ ਪવੇਸਿਤਪਾਦਕੇ। ਨਾਗਦਨ੍ਤਕਾਦੀਸੂਤਿ ਨਾਗਸ੍ਸ ਦਨ੍ਤੋ વਿਯਾਤਿ ਨਾਗਦਨ੍ਤਕੋ, ਸਦਿਸਤ੍ਥੇ ਕੋ, ਸੋ ਆਦਿ ਯੇਸਂ ਤੇਤਿ ਨਾਗਦਨ੍ਤਕਾਦਯੋ, ਤੇਸੁ। ਆਦਿਸਦ੍ਦੇਨ ਭਿਤ੍ਤਿਖੀਲਾਦਯੋ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤੀਤਿ। ਅਟ੍ਠਮਂ।
133.Hīti saccaṃ, yasmā vā. Yāyanti yā ayaṃ kuṭi. Tatthāti tassaṃ sīsaghaṭṭakuṭiyaṃ. Anoṇatena bhikkhunāti yojanā. Yassāti kuṭiyā. Aparibhoganti na paribhuñjitabbaṃ, na paribhuñjanārahanti attho. Patāṇīti patanassa nivāraṇā āṇi aggakhīlā. Sā hi ābandhaṃ nayati pavattetīti āṇīti vuccati. Yatthāti yasmiṃ mañcapīṭhe . Na nippatantīti nikkhanto hutvā na patanti. Āhaccapādaketi aṅge āhanitvā vijjhitvā tattha pavesitapādake. Nāgadantakādīsūti nāgassa danto viyāti nāgadantako, sadisatthe ko, so ādi yesaṃ teti nāgadantakādayo, tesu. Ādisaddena bhittikhīlādayo saṅgaṇhātīti. Aṭṭhamaṃ.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ • Mahāvibhaṅga / ੨. ਭੂਤਗਾਮવਗ੍ਗੋ • 2. Bhūtagāmavaggo
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ੮. વੇਹਾਸਕੁਟਿਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 8. Vehāsakuṭisikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ੮. વੇਹਾਸਕੁਟਿਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 8. Vehāsakuṭisikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ੮. વੇਹਾਸਕੁਟਿਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 8. Vehāsakuṭisikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ੮. વੇਹਾਸਕੁਟਿਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 8. Vehāsakuṭisikkhāpadavaṇṇanā