Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / महाविभङ्ग-अट्ठकथा • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā |
८. वेहासकुटिसिक्खापदवण्णना
8. Vehāsakuṭisikkhāpadavaṇṇanā
१२९. अट्ठमसिक्खापदे – उपरिवेहासकुटियाति उपरि अच्छन्नतलाय द्विभूमिककुटिया वा तिभूमिकादिकुटिया वा। मञ्चं सहसा अभिनिसीदीति मञ्चं सहसा अभिभवित्वा अज्झोत्थरित्वा निसीदि। भुम्मत्थे वा एतं उपयोगवचनं; मञ्चे निसीदीति अत्थो। अभीति इदं पन पदसोभनत्थं उपसग्गमत्तमेव। निप्पतित्वाति निपतित्वा निक्खमित्वा वा। तस्स हि उपरि आणीपि न दिन्ना, तस्मा निक्खन्तो। विस्सरमकासीति विरूपं आतुरस्सरमकासि।
129. Aṭṭhamasikkhāpade – uparivehāsakuṭiyāti upari acchannatalāya dvibhūmikakuṭiyā vā tibhūmikādikuṭiyā vā. Mañcaṃ sahasā abhinisīdīti mañcaṃ sahasā abhibhavitvā ajjhottharitvā nisīdi. Bhummatthe vā etaṃ upayogavacanaṃ; mañce nisīdīti attho. Abhīti idaṃ pana padasobhanatthaṃ upasaggamattameva. Nippatitvāti nipatitvā nikkhamitvā vā. Tassa hi upari āṇīpi na dinnā, tasmā nikkhanto. Vissaramakāsīti virūpaṃ āturassaramakāsi.
१३१. वेहासकुटि नाम मज्झिमस्स पुरिसस्स असीसघट्टाति या पमाणमज्झिमस्स पुरिसस्स सब्बहेट्ठिमाहि तुलाहि सीसं न घट्टेति, एतेन इध अधिप्पेता वेहासकुटि दस्सिता होति, न वेहासकुटिलक्खणं। या हि काचि उपरि अच्छिन्नतला द्विभूमिका कुटि तिभूमिकादिकुटि वा ‘‘वेहासकुटी’’ति वुच्चति। इध पन असीसघट्टा अधिप्पेता। अभिनिसीदनादीसु पुब्बे वुत्तनयेनेव पयोगवसेन आपत्तिभेदो वेदितब्बो।
131.Vehāsakuṭi nāma majjhimassa purisassa asīsaghaṭṭāti yā pamāṇamajjhimassa purisassa sabbaheṭṭhimāhi tulāhi sīsaṃ na ghaṭṭeti, etena idha adhippetā vehāsakuṭi dassitā hoti, na vehāsakuṭilakkhaṇaṃ. Yā hi kāci upari acchinnatalā dvibhūmikā kuṭi tibhūmikādikuṭi vā ‘‘vehāsakuṭī’’ti vuccati. Idha pana asīsaghaṭṭā adhippetā. Abhinisīdanādīsu pubbe vuttanayeneva payogavasena āpattibhedo veditabbo.
१३३. अवेहासकुटियाति भूमियं कतपण्णसालादीसु अनापत्ति। न हि सक्का तत्थ परस्स पीळा कातुं। सीसघट्टायाति यायं सीसघट्टा होति, तत्थापि अनापत्ति। न हि सक्का तत्थ हेट्ठापासादे अनोणतेन विचरितुं, तस्मा असञ्चरणट्ठानत्ता परपीळा न भविस्सति । हेट्ठा अपरिभोगं होतीति यस्सा हेट्ठा दब्बसम्भारादीनं निक्खित्तत्ता अपरिभोगं होति, तत्थापि अनापत्ति। पदरसञ्चितं होतीति यस्सा उपरिमतलं दारुफलकेहि वा घनसन्थतं होति, सुधादिपरिकम्मकतं वा तत्थापि अनापत्ति। पटाणि दिन्ना होतीति मञ्चपीठानं पादसिखासु आणी दिन्ना होति, यत्थ निसीदन्तेपि न निप्पतन्ति, तादिसे मञ्चपीठे निसीदतोपि अनापत्ति। तस्मिं ठितोति आहच्चपादके मञ्चे वा पीठे वा ठितो उपरि नागदन्तकादीसु लग्गितकं चीवरं वा किञ्चि वा गण्हाति वा, अञ्ञं वा लग्गेति, तस्सापि अनापत्ति। सेसं उत्तानमेव। एळकलोमसमुट्ठानं – कायतो च कायचित्ततो च समुट्ठाति, किरियं, नोसञ्ञाविमोक्खं, अचित्तकं, पण्णत्तिवज्जं, कायकम्मं, तिचित्तं, तिवेदनन्ति।
133.Avehāsakuṭiyāti bhūmiyaṃ katapaṇṇasālādīsu anāpatti. Na hi sakkā tattha parassa pīḷā kātuṃ. Sīsaghaṭṭāyāti yāyaṃ sīsaghaṭṭā hoti, tatthāpi anāpatti. Na hi sakkā tattha heṭṭhāpāsāde anoṇatena vicarituṃ, tasmā asañcaraṇaṭṭhānattā parapīḷā na bhavissati . Heṭṭhā aparibhogaṃ hotīti yassā heṭṭhā dabbasambhārādīnaṃ nikkhittattā aparibhogaṃ hoti, tatthāpi anāpatti. Padarasañcitaṃ hotīti yassā uparimatalaṃ dāruphalakehi vā ghanasanthataṃ hoti, sudhādiparikammakataṃ vā tatthāpi anāpatti. Paṭāṇi dinnā hotīti mañcapīṭhānaṃ pādasikhāsu āṇī dinnā hoti, yattha nisīdantepi na nippatanti, tādise mañcapīṭhe nisīdatopi anāpatti. Tasmiṃ ṭhitoti āhaccapādake mañce vā pīṭhe vā ṭhito upari nāgadantakādīsu laggitakaṃ cīvaraṃ vā kiñci vā gaṇhāti vā, aññaṃ vā laggeti, tassāpi anāpatti. Sesaṃ uttānameva. Eḷakalomasamuṭṭhānaṃ – kāyato ca kāyacittato ca samuṭṭhāti, kiriyaṃ, nosaññāvimokkhaṃ, acittakaṃ, paṇṇattivajjaṃ, kāyakammaṃ, ticittaṃ, tivedananti.
वेहासकुटिसिक्खापदं अट्ठमं।
Vehāsakuṭisikkhāpadaṃ aṭṭhamaṃ.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / विनयपिटक • Vinayapiṭaka / महाविभङ्ग • Mahāvibhaṅga / २. भूतगामवग्गो • 2. Bhūtagāmavaggo
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ८. वेहासकुटिसिक्खापदवण्णना • 8. Vehāsakuṭisikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā / ८. वेहासकुटिसिक्खापदवण्णना • 8. Vehāsakuṭisikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā / ८. वेहासकुटिसिक्खापदवण्णना • 8. Vehāsakuṭisikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi / ८. वेहासकुटिसिक्खापदं • 8. Vehāsakuṭisikkhāpadaṃ