Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / මහාවිභඞ්ග-අට්ඨකථා • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā |
8. වෙහාසකුටිසික්ඛාපදවණ්ණනා
8. Vehāsakuṭisikkhāpadavaṇṇanā
129. අට්ඨමසික්ඛාපදෙ – උපරිවෙහාසකුටියාති උපරි අච්ඡන්නතලාය ද්විභූමිකකුටියා වා තිභූමිකාදිකුටියා වා. මඤ්චං සහසා අභිනිසීදීති මඤ්චං සහසා අභිභවිත්වා අජ්ඣොත්ථරිත්වා නිසීදි. භුම්මත්ථෙ වා එතං උපයොගවචනං; මඤ්චෙ නිසීදීති අත්ථො. අභීති ඉදං පන පදසොභනත්ථං උපසග්ගමත්තමෙව. නිප්පතිත්වාති නිපතිත්වා නික්ඛමිත්වා වා. තස්ස හි උපරි ආණීපි න දින්නා, තස්මා නික්ඛන්තො. විස්සරමකාසීති විරූපං ආතුරස්සරමකාසි.
129. Aṭṭhamasikkhāpade – uparivehāsakuṭiyāti upari acchannatalāya dvibhūmikakuṭiyā vā tibhūmikādikuṭiyā vā. Mañcaṃ sahasā abhinisīdīti mañcaṃ sahasā abhibhavitvā ajjhottharitvā nisīdi. Bhummatthe vā etaṃ upayogavacanaṃ; mañce nisīdīti attho. Abhīti idaṃ pana padasobhanatthaṃ upasaggamattameva. Nippatitvāti nipatitvā nikkhamitvā vā. Tassa hi upari āṇīpi na dinnā, tasmā nikkhanto. Vissaramakāsīti virūpaṃ āturassaramakāsi.
131. වෙහාසකුටි නාම මජ්ඣිමස්ස පුරිසස්ස අසීසඝට්ටාති යා පමාණමජ්ඣිමස්ස පුරිසස්ස සබ්බහෙට්ඨිමාහි තුලාහි සීසං න ඝට්ටෙති, එතෙන ඉධ අධිප්පෙතා වෙහාසකුටි දස්සිතා හොති, න වෙහාසකුටිලක්ඛණං. යා හි කාචි උපරි අච්ඡින්නතලා ද්විභූමිකා කුටි තිභූමිකාදිකුටි වා ‘‘වෙහාසකුටී’’ති වුච්චති. ඉධ පන අසීසඝට්ටා අධිප්පෙතා. අභිනිසීදනාදීසු පුබ්බෙ වුත්තනයෙනෙව පයොගවසෙන ආපත්තිභෙදො වෙදිතබ්බො.
131.Vehāsakuṭi nāma majjhimassa purisassa asīsaghaṭṭāti yā pamāṇamajjhimassa purisassa sabbaheṭṭhimāhi tulāhi sīsaṃ na ghaṭṭeti, etena idha adhippetā vehāsakuṭi dassitā hoti, na vehāsakuṭilakkhaṇaṃ. Yā hi kāci upari acchinnatalā dvibhūmikā kuṭi tibhūmikādikuṭi vā ‘‘vehāsakuṭī’’ti vuccati. Idha pana asīsaghaṭṭā adhippetā. Abhinisīdanādīsu pubbe vuttanayeneva payogavasena āpattibhedo veditabbo.
133. අවෙහාසකුටියාති භූමියං කතපණ්ණසාලාදීසු අනාපත්ති. න හි සක්කා තත්ථ පරස්ස පීළා කාතුං. සීසඝට්ටායාති යායං සීසඝට්ටා හොති, තත්ථාපි අනාපත්ති. න හි සක්කා තත්ථ හෙට්ඨාපාසාදෙ අනොණතෙන විචරිතුං, තස්මා අසඤ්චරණට්ඨානත්තා පරපීළා න භවිස්සති . හෙට්ඨා අපරිභොගං හොතීති යස්සා හෙට්ඨා දබ්බසම්භාරාදීනං නික්ඛිත්තත්තා අපරිභොගං හොති, තත්ථාපි අනාපත්ති. පදරසඤ්චිතං හොතීති යස්සා උපරිමතලං දාරුඵලකෙහි වා ඝනසන්ථතං හොති, සුධාදිපරිකම්මකතං වා තත්ථාපි අනාපත්ති. පටාණි දින්නා හොතීති මඤ්චපීඨානං පාදසිඛාසු ආණී දින්නා හොති, යත්ථ නිසීදන්තෙපි න නිප්පතන්ති, තාදිසෙ මඤ්චපීඨෙ නිසීදතොපි අනාපත්ති. තස්මිං ඨිතොති ආහච්චපාදකෙ මඤ්චෙ වා පීඨෙ වා ඨිතො උපරි නාගදන්තකාදීසු ලග්ගිතකං චීවරං වා කිඤ්චි වා ගණ්හාති වා, අඤ්ඤං වා ලග්ගෙති, තස්සාපි අනාපත්ති. සෙසං උත්තානමෙව. එළකලොමසමුට්ඨානං – කායතො ච කායචිත්තතො ච සමුට්ඨාති, කිරියං, නොසඤ්ඤාවිමොක්ඛං, අචිත්තකං, පණ්ණත්තිවජ්ජං, කායකම්මං, තිචිත්තං, තිවෙදනන්ති.
133.Avehāsakuṭiyāti bhūmiyaṃ katapaṇṇasālādīsu anāpatti. Na hi sakkā tattha parassa pīḷā kātuṃ. Sīsaghaṭṭāyāti yāyaṃ sīsaghaṭṭā hoti, tatthāpi anāpatti. Na hi sakkā tattha heṭṭhāpāsāde anoṇatena vicarituṃ, tasmā asañcaraṇaṭṭhānattā parapīḷā na bhavissati . Heṭṭhā aparibhogaṃ hotīti yassā heṭṭhā dabbasambhārādīnaṃ nikkhittattā aparibhogaṃ hoti, tatthāpi anāpatti. Padarasañcitaṃ hotīti yassā uparimatalaṃ dāruphalakehi vā ghanasanthataṃ hoti, sudhādiparikammakataṃ vā tatthāpi anāpatti. Paṭāṇi dinnā hotīti mañcapīṭhānaṃ pādasikhāsu āṇī dinnā hoti, yattha nisīdantepi na nippatanti, tādise mañcapīṭhe nisīdatopi anāpatti. Tasmiṃ ṭhitoti āhaccapādake mañce vā pīṭhe vā ṭhito upari nāgadantakādīsu laggitakaṃ cīvaraṃ vā kiñci vā gaṇhāti vā, aññaṃ vā laggeti, tassāpi anāpatti. Sesaṃ uttānameva. Eḷakalomasamuṭṭhānaṃ – kāyato ca kāyacittato ca samuṭṭhāti, kiriyaṃ, nosaññāvimokkhaṃ, acittakaṃ, paṇṇattivajjaṃ, kāyakammaṃ, ticittaṃ, tivedananti.
වෙහාසකුටිසික්ඛාපදං අට්ඨමං.
Vehāsakuṭisikkhāpadaṃ aṭṭhamaṃ.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / මහාවිභඞ්ග • Mahāvibhaṅga / 2. භූතගාමවග්ගො • 2. Bhūtagāmavaggo
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / 8. වෙහාසකුටිසික්ඛාපදවණ්ණනා • 8. Vehāsakuṭisikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / 8. වෙහාසකුටිසික්ඛාපදවණ්ණනා • 8. Vehāsakuṭisikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā / 8. වෙහාසකුටිසික්ඛාපදවණ්ණනා • 8. Vehāsakuṭisikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / පාචිත්යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi / 8. වෙහාසකුටිසික්ඛාපදං • 8. Vehāsakuṭisikkhāpadaṃ