| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
੧੦. વੇਲਾਮਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
10. Velāmasuttavaṇṇanā
੨੦. ਦਸਮੇ ਸਕੁਣ੍ਡਕਭਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਸਕੁਣ੍ਡਕਂ ਉਤ੍ਤਣ੍ਡੁਲਭਤ੍ਤਂ। ਪਰਿਤ੍ਤੇਹਿ ਸਕੁਣ੍ਡੇਹਿ ਤਣ੍ਡੁਲੇਹਿਪਿ ਸਦ੍ਧਿਂ વਿਪਕ੍ਕਭਤ੍ਤਂ ਉਤ੍ਤਣ੍ਡੁਲਮੇવ ਹੋਤਿ। ਬਿਲ਼ਙ੍ਗਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਆਰਨਾਲ਼ਂ, ਬਿਲ਼ਙ੍ਗਤੋ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਨਤੋ ਤਦੇવ ਕਞ੍ਜਿਯਤੋ ਜਾਤਨ੍ਤਿ ਕਞ੍ਜਿਯਂ, ਤਂ ਦੁਤਿਯਂ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਬਿਲ਼ਙ੍ਗਦੁਤਿਯਂ, ਤਂ ਕਞ੍ਜਿਯਦੁਤਿਯਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਅਸਕ੍ਕਰਿਤ੍વਾਤਿ ਦੇਯ੍ਯਧਮ੍ਮਮ੍ਪਿ ਪੁਗ੍ਗਲਮ੍ਪਿ ਅਸਕ੍ਕਰਿਤ੍વਾ। ਦੇਯ੍ਯਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਅਸਕ੍ਕਰਣਂ ਅਸਮ੍ਪਨ੍ਨਕਾਰੋ, ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਅਸਕ੍ਕਰਣਂ ਅਗਰੁਕਰਣਂ। ਦੇਯ੍ਯਧਮ੍ਮਂ ਅਸਕ੍ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਹਿ ਉਤ੍ਤਣ੍ਡੁਲਾਦਿਦੋਸਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਆਹਾਰਂ ਦੇਤਿ, ਨ ਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਕਰੋਤਿ। ਪੁਗ੍ਗਲਂ ਅਸਕ੍ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਨਿਸੀਦਨਟ੍ਠਾਨਂ ਅਸਮ੍ਮਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਯਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ વਾ ਨਿਸੀਦਾਪੇਤ੍વਾ ਯਂ વਾ ਤਂ વਾ ਦਾਰਕਂ ਪੇਸੇਤ੍વਾ ਦੇਤਿ। ਅਚਿਤ੍ਤੀਕਤ੍વਾਤਿ ਨ ਚਿਤ੍ਤਿਂ ਕਤ੍વਾ, ਨ ਪੂਜੇਤ੍વਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਪੂਜੇਨ੍ਤੋ ਹਿ ਪੂਜੇਤਬ੍ਬવਤ੍ਥੁਂ ਚਿਤ੍ਤੇ ਠਪੇਤਿ, ਨ ਤਤੋ ਬਹਿ ਕਰੋਤਿ। ਚਿਤ੍ਤਂ વਾ ਅਚ੍ਛਰਿਯਂ ਕਤ੍વਾ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿ ਚਿਤ੍ਤੀਕਰਣਂ ਸਮ੍ਭਾવਨਕਿਰਿਯਾ, ਤਪ੍ਪਟਿਕ੍ਖੇਪਤੋ ਅਚਿਤ੍ਤੀਕਰਣਂ ਅਸਮ੍ਭਾવਨਕਿਰਿਯਾ। ਅਪવਿਦ੍ਧਨ੍ਤਿ ਉਚ੍ਛਿਟ੍ਠਾਦਿਛਡ੍ਡਨੀਯਧਮ੍ਮਂ વਿਯ ਅવਖਿਤ੍ਤਕਂ। ਯੋ ਹਿ ਛਡ੍ਡੇਤੁਕਾਮੋ ਹੁਤ੍વਾ ਰੋਗਿਨੋ ਸਰੀਰੇ ਓਦਨਾਦੀਨਿ ਮਜ੍ਜਿਤ੍વਾ વਮ੍ਮਿਕੇ ਰੋਗਂ ਪਕ੍ਖਿਪਨ੍ਤੋ વਿਯ ਦੇਤਿ, ਅਯਂ ਅਪવਿਦ੍ਧਂ ਦੇਤਿ ਨਾਮ। ਅਨਾਗਮਨਦਿਟ੍ਠਿਕੋਤਿ ‘‘ਅਦ੍ਧਾ ਇਮਸ੍ਸ ਦਾਨਸ੍ਸ ਫਲਂ ਮਮ ਆਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ ਏવਂ ਯਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸਕਤਦਿਟ੍ਠਿ ਅਤ੍ਥਿ, ਸੋ ਆਗਮਨਦਿਟ੍ਠਿਕੋ। ਅਯਂ ਪਨ ਨ ਤਾਦਿਸੋਤਿ ਅਨਾਗਮਨਦਿਟ੍ਠਿਕੋ, ਫਲਂ ਪਾਟਿਕਙ੍ਖਂ ਹੁਤ੍વਾ ਨ ਦੇਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਨ ਕਮ੍ਮਞ੍ਚ ਫਲਞ੍ਚ ਸਦ੍ਦਹਿਤ੍વਾ ਦੇਤੀ’’ਤਿ।
20. Dasame sakuṇḍakabhattanti sakuṇḍakaṃ uttaṇḍulabhattaṃ. Parittehi sakuṇḍehi taṇḍulehipi saddhiṃ vipakkabhattaṃ uttaṇḍulameva hoti. Biḷaṅgaṃ vuccati āranāḷaṃ, biḷaṅgato nibbattanato tadeva kañjiyato jātanti kañjiyaṃ, taṃ dutiyaṃ etassāti biḷaṅgadutiyaṃ, taṃ kañjiyadutiyanti vuttaṃ. Asakkaritvāti deyyadhammampi puggalampi asakkaritvā. Deyyadhammassa asakkaraṇaṃ asampannakāro, puggalassa asakkaraṇaṃ agarukaraṇaṃ. Deyyadhammaṃ asakkaronto hi uttaṇḍulādidosasamannāgataṃ āhāraṃ deti, na sampannaṃ karoti. Puggalaṃ asakkaronto nisīdanaṭṭhānaṃ asammajjitvā yattha tattha vā nisīdāpetvā yaṃ vā taṃ vā dārakaṃ pesetvā deti. Acittīkatvāti na cittiṃ katvā, na pūjetvāti attho. Pūjento hi pūjetabbavatthuṃ citte ṭhapeti, na tato bahi karoti. Cittaṃ vā acchariyaṃ katvā paṭipatti cittīkaraṇaṃ sambhāvanakiriyā, tappaṭikkhepato acittīkaraṇaṃ asambhāvanakiriyā. Apaviddhanti ucchiṭṭhādichaḍḍanīyadhammaṃ viya avakhittakaṃ. Yo hi chaḍḍetukāmo hutvā rogino sarīre odanādīni majjitvā vammike rogaṃ pakkhipanto viya deti, ayaṃ apaviddhaṃ deti nāma. Anāgamanadiṭṭhikoti ‘‘addhā imassa dānassa phalaṃ mama āgacchatī’’ti evaṃ yassa kammassakatadiṭṭhi atthi, so āgamanadiṭṭhiko. Ayaṃ pana na tādisoti anāgamanadiṭṭhiko, phalaṃ pāṭikaṅkhaṃ hutvā na detīti attho. Tenāha ‘‘na kammañca phalañca saddahitvā detī’’ti.
વੇਲਾਮੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਮਾ-ਸਦ੍ਦੋ ਪਟਿਸੇਧવਚਨੋ। ਜਾਤਿਗੋਤ੍ਤਰੂਪਭੋਗਾਦਿਗੁਣਾਨਂ વੇਲਾ ਮਰਿਯਾਦਾ ਨਤ੍ਥਿ ਏਤਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ વੇਲਾਮੋ। ਅਥ વਾ ਯਥਾવੁਤ੍ਤਗੁਣਾਨਂ વੇਲਾ ਮਰਿਯਾਦਾ ਅਮਤਿ ਓਸਾਨਂ ਗਚ੍ਛਤਿ ਏਤਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ વੇਲਾਮੋ, વੇਲਂ વਾ ਮਰਿਯਾਦਂ ਅਮਤਿ ਗਚ੍ਛਤਿ ਅਤਿਕ੍ਕਮਤੀਤਿ વੇਲਾਮੋ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਜਾਤਿਗੋਤ੍ਤ…ਪੇ॰… ਏવਂਲਦ੍ਧਨਾਮੋ’’ਤਿ। ਦੀਯਤੀਤਿ ਦਾਨਂ, ਦਾਨવਤ੍ਥੁ। ਤਂ ਅਗ੍ਗੀਯਤਿ ਨਿਸ੍ਸਜ੍ਜੀਯਤਿ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਦਾਨਗ੍ਗਂ। ਦਾਨਂ વਾ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਦਾਨਗ੍ਗਂ, ਏવਂ ਭਤ੍ਤਗ੍ਗਂ, ਪਰਿવੇਸਨਟ੍ਠਾਨਂ। ਦੁਕੂਲਸਨ੍ਦਨਾਨੀਤਿ ਰਜਤਭਾਜਨਾਦਿਨਿਸ੍ਸਿਤੇ ਦੁਕੂਲੇ ਖੀਰਸ੍ਸ ਸਨ੍ਦਨਂ ਏਤੇਸਨ੍ਤਿ ਦੁਕੂਲਸਨ੍ਦਨਾਨਿ। ਕਂਸੂਪਧਾਰਣਾਨੀਤਿ ਰਜਤਮਯਦੋਹਭਾਜਨਾਨਿ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਰਜਤਮਯਖੀਰਪਟਿਚ੍ਛਕਾਨੀ’’ਤਿ। ਰਜਤਮਯਾਨਿ ਖੀਰਪਟਿਚ੍ਛਕਾਨਿ ਖੀਰਪਟਿਗ੍ਗਹਭਾਜਨਾਨਿ ਏਤੇਸਨ੍ਤਿ ਰਜਤਮਯਖੀਰਪਟਿਚ੍ਛਕਾਨਿ। ਸੋਧੇਯ੍ਯਾਤਿ ਮਹਪ੍ਫਲਭਾવਕਰਣੇਨ વਿਸੋਧੇਯ੍ਯ। ਮਹਪ੍ਫਲਭਾવਪ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਹਿ ਦਕ੍ਖਿਣਾ વਿਸੁਜ੍ਝਤਿ ਨਾਮ।
Velāmoti ettha mā-saddo paṭisedhavacano. Jātigottarūpabhogādiguṇānaṃ velā mariyādā natthi etasminti velāmo. Atha vā yathāvuttaguṇānaṃ velā mariyādā amati osānaṃ gacchati etasminti velāmo, velaṃ vā mariyādaṃ amati gacchati atikkamatīti velāmo. Tenāha ‘‘jātigotta…pe… evaṃladdhanāmo’’ti. Dīyatīti dānaṃ, dānavatthu. Taṃ aggīyati nissajjīyati etthāti dānaggaṃ. Dānaṃ vā gaṇhanti etthāti dānaggaṃ, evaṃ bhattaggaṃ, parivesanaṭṭhānaṃ. Dukūlasandanānīti rajatabhājanādinissite dukūle khīrassa sandanaṃ etesanti dukūlasandanāni. Kaṃsūpadhāraṇānīti rajatamayadohabhājanāni. Tenāha ‘‘rajatamayakhīrapaṭicchakānī’’ti. Rajatamayāni khīrapaṭicchakāni khīrapaṭiggahabhājanāni etesanti rajatamayakhīrapaṭicchakāni. Sodheyyāti mahapphalabhāvakaraṇena visodheyya. Mahapphalabhāvappattiyā hi dakkhiṇā visujjhati nāma.
ਮਗ੍ਗੇਨਾਗਤਂ ਅਨਿવਤ੍ਤਨਸਰਣਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਸਰਣਗਮਨਂ ਦੀਪੇਤਿ। ਅਪਰੇਤਿਆਦਿਨਾ ਲੋਕਿਯਸਰਣਗਮਨਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਸਰਣਂ ਨਾਮ ਤਿਣ੍ਣਂ ਰਤਨਾਨਂ ਜੀવਿਤਪਰਿਚ੍ਚਾਗਮਯਂ ਪੁਞ੍ਞਂ ਸਬ੍ਬਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਦੇਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਮਹਪ੍ਫਲਤਰਨ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ। ਇਦਞ੍ਚ – ‘‘ਸਚੇ ਤ੍વਂ ਯਥਾ ਗਹਿਤਂ ਸਰਣਂ ਨ ਭਿਨ੍ਦਿਸ੍ਸਸਿ, ਏવਾਹਂ ਤਂ ਮਾਰੇਮੀ’’ਤਿ ਯਦਿਪਿ ਕੋਚਿ ਤਿਣ੍ਹੇਨ ਸਤ੍ਥੇਨ ਜੀવਿਤਾ વੋਰੋਪੇਯ੍ਯ, ਤਥਾਪਿ ‘‘ਨੇવਾਹਂ ਬੁਦ੍ਧਂ ਨ ਬੁਦ੍ਧੋਤਿ, ਧਮ੍ਮਂ ਨ ਧਮ੍ਮੋਤਿ, ਸਙ੍ਘਂ ਨ ਸਙ੍ਘੋਤਿ વਦਾਮੀ’’ਤਿ ਦਲ਼੍ਹਤਰਂ ਕਤ੍વਾ ਗਹਿਤਸ੍ਸ વਸੇਨ વੁਤ੍ਤਂ। ਮਗ੍ਗੇਨਾਗਤਨ੍ਤਿ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਸੀਲਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વਦਤਿ। ਅਪਰੇਤਿਆਦਿਨਾ ਪਨ ਲੋਕਿਯਸੀਲਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਜੀવਿਤਦਾਨਾਦਿਨਿਹਿਤਦਣ੍ਡਤਾਯ ਸਕਲਲੋਕਿਯਲੋਕੁਤ੍ਤਰਗੁਣਾਧਿਟ੍ਠਾਨਤੋ ਚਸ੍ਸ ਮਹਪ੍ਫਲਮਹਾਨਿਸਂਸਤਾ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ।
Maggenāgataṃ anivattanasaraṇanti iminā lokuttarasaraṇagamanaṃ dīpeti. Aparetiādinā lokiyasaraṇagamanaṃ vuttaṃ. Saraṇaṃ nāma tiṇṇaṃ ratanānaṃ jīvitapariccāgamayaṃ puññaṃ sabbasampattiṃ deti, tasmā mahapphalataranti adhippāyo. Idañca – ‘‘sace tvaṃ yathā gahitaṃ saraṇaṃ na bhindissasi, evāhaṃ taṃ māremī’’ti yadipi koci tiṇhena satthena jīvitā voropeyya, tathāpi ‘‘nevāhaṃ buddhaṃ na buddhoti, dhammaṃ na dhammoti, saṅghaṃ na saṅghoti vadāmī’’ti daḷhataraṃ katvā gahitassa vasena vuttaṃ. Maggenāgatanti lokuttarasīlaṃ sandhāya vadati. Aparetiādinā pana lokiyasīlaṃ vuttaṃ. Sabbesaṃ sattānaṃ jīvitadānādinihitadaṇḍatāya sakalalokiyalokuttaraguṇādhiṭṭhānato cassa mahapphalamahānisaṃsatā veditabbā.
ਉਪਸਿਙ੍ਘਨਮਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਘਾਯਨਮਤ੍ਤਂ। ਗਦ੍ਦੋਹਨਮਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਾਠਨ੍ਤਰੇ ਗੋਦੋਹਨਮਤ੍ਤਂ ਕਾਲਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਸੋ ਚ ਨ ਸਕਲੋ ਗੋਦੋਹਨਕ੍ਖਣੋ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਗਾવਿਯਾ ਏਕવਾਰਂ ਥਨਅਞ੍ਛਨਮਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ વੁਤ੍ਤੋ। ਅਞ੍ਛਨਮਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਆਕਡ੍ਢਨਮਤ੍ਤਂ। ਗਾવਿਯਾ ਥਨਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਏਕਖੀਰਬਿਨ੍ਦੁਦੁਹਨਕਾਲਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਗਦ੍ਦੁਹਨਮਤ੍ਤਨ੍ਤਿ વਦਨ੍ਤਿ। ਏਤ੍ਤਕਮ੍ਪਿ ਹਿ ਕਾਲਂ ਯੋ વਸਨਗਬ੍ਭਪਰਿવੇਣવਿਹਾਰੂਪਚਾਰਪਰਿਚ੍ਛੇਦੇਨ વਾ ਅਪਰਿਮਾਣਾਸੁ ਲੋਕਧਾਤੂਸੁ ਸਬ੍ਬਸਤ੍ਤੇ ਹਿਤਫਰਣਂ ਮੇਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤਂ ਭਾવੇਤੁਂ ਸਕ੍ਕੋਤਿ। ਇਦਂ ਤਤੋ ਯਥਾવੁਤ੍ਤਦਾਨਾਦਿਤੋ ਮਹਪ੍ਫਲਤਰਂ।
Upasiṅghanamattanti ghāyanamattaṃ. Gaddohanamattanti pāṭhantare godohanamattaṃ kālanti attho. So ca na sakalo godohanakkhaṇo adhippetoti dassetuṃ ‘‘gāviyā ekavāraṃ thanaañchanamatta’’nti attho vutto. Añchanamattanti ākaḍḍhanamattaṃ. Gāviyā thanaṃ gahetvā ekakhīrabinduduhanakālamattampi gadduhanamattanti vadanti. Ettakampi hi kālaṃ yo vasanagabbhapariveṇavihārūpacāraparicchedena vā aparimāṇāsu lokadhātūsu sabbasatte hitapharaṇaṃ mettacittaṃ bhāvetuṃ sakkoti. Idaṃ tato yathāvuttadānādito mahapphalataraṃ.
વੇਲਾਮਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Velāmasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
ਸੀਹਨਾਦવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Sīhanādavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya / ੧੦. વੇਲਾਮਸੁਤ੍ਤਂ • 10. Velāmasuttaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ੧੦. વੇਲਾਮਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 10. Velāmasuttavaṇṇanā
