Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / జాతక-అట్ఠకథా • Jātaka-aṭṭhakathā

    [౪౩] ౩. వేళుకజాతకవణ్ణనా

    [43] 3. Veḷukajātakavaṇṇanā

    యో అత్థకామస్సాతి ఇదం సత్థా జేతవనే విహరన్తో అఞ్ఞతరం దుబ్బచభిక్ఖుం ఆరబ్భ కథేసి. తఞ్హి భగవా ‘‘సచ్చం కిర త్వం భిక్ఖు దుబ్బచోసీ’’తి పుచ్ఛిత్వా ‘‘సచ్చం, భన్తే’’తి వుత్తే ‘‘న త్వం భిక్ఖు ఇదానేవ దుబ్బచో, పుబ్బేపి దుబ్బచోయేవ, దుబ్బచత్తాయేవ చ పణ్డితానం వచనం అకత్వా సప్పముఖే జీవితక్ఖయం పత్తో’’తి వత్వా అతీతం ఆహరి.

    Yoatthakāmassāti idaṃ satthā jetavane viharanto aññataraṃ dubbacabhikkhuṃ ārabbha kathesi. Tañhi bhagavā ‘‘saccaṃ kira tvaṃ bhikkhu dubbacosī’’ti pucchitvā ‘‘saccaṃ, bhante’’ti vutte ‘‘na tvaṃ bhikkhu idāneva dubbaco, pubbepi dubbacoyeva, dubbacattāyeva ca paṇḍitānaṃ vacanaṃ akatvā sappamukhe jīvitakkhayaṃ patto’’ti vatvā atītaṃ āhari.

    అతీతే బారాణసియం బ్రహ్మదత్తే రజ్జం కారేన్తే బోధిసత్తో కాసిరట్ఠే మహాభోగకులే నిబ్బత్తో విఞ్ఞుతం పత్వా కామేసు ఆదీనవం నేక్ఖమ్మే చానిసంసం దిస్వా కామే పహాయ హిమవన్తం పవిసిత్వా ఇసిపబ్బజ్జం పబ్బజిత్వా కసిణపరికమ్మం కత్వా పఞ్చాభిఞ్ఞా అట్ఠ సమాపత్తియో చ ఉప్పాదేత్వా ఝానసుఖేన వీతినామేన్తో అపరభాగే మహాపరివారో పఞ్చహి తాపససతేహి పరివుతో గణస్స సత్థా హుత్వా విహాసి. అథేకో ఆసివిసపోతకో అత్తనో ధమ్మతాయ చరన్తో అఞ్ఞతరస్స తాపసస్స అస్సమపదం పత్తో. తాపసో తస్మిం పుత్తసినేహం ఉప్పాదేత్వా తం ఏకస్మిం వేళుపబ్బే సయాపేత్వా పటిజగ్గతి. తస్స వేళుపబ్బే సయనతో ‘‘వేళుకో’’త్వేవ నామం అకంసు. తం పుత్తసినేహేన పటిజగ్గనతో తాపసస్స ‘‘వేళుకపితా’’త్వేవ నామం అకంసు.

    Atīte bārāṇasiyaṃ brahmadatte rajjaṃ kārente bodhisatto kāsiraṭṭhe mahābhogakule nibbatto viññutaṃ patvā kāmesu ādīnavaṃ nekkhamme cānisaṃsaṃ disvā kāme pahāya himavantaṃ pavisitvā isipabbajjaṃ pabbajitvā kasiṇaparikammaṃ katvā pañcābhiññā aṭṭha samāpattiyo ca uppādetvā jhānasukhena vītināmento aparabhāge mahāparivāro pañcahi tāpasasatehi parivuto gaṇassa satthā hutvā vihāsi. Atheko āsivisapotako attano dhammatāya caranto aññatarassa tāpasassa assamapadaṃ patto. Tāpaso tasmiṃ puttasinehaṃ uppādetvā taṃ ekasmiṃ veḷupabbe sayāpetvā paṭijaggati. Tassa veḷupabbe sayanato ‘‘veḷuko’’tveva nāmaṃ akaṃsu. Taṃ puttasinehena paṭijagganato tāpasassa ‘‘veḷukapitā’’tveva nāmaṃ akaṃsu.

    తదా బోధిసత్తో ‘‘ఏకో కిర తాపసో ఆసివిసం పటిజగ్గతీ’’తి సుత్వా తం పక్కోసాపేత్వా ‘‘సచ్చం కిర త్వం ఆసివిసం పటిజగ్గసీ’’తి పుచ్ఛిత్వా ‘‘సచ్చ’’న్తి వుత్తే ‘‘ఆసివిసేన సద్ధిం విస్సాసో నామ నత్థి, మా ఏవం జగ్గాహీ’’తి ఆహ. ‘‘సో మే ఆచరియ పుత్తో, నాహం తేన వినా వత్తితుం సక్ఖిస్సామీ’’తి. ‘‘తేన హి ఏతస్సేవ సన్తికా జీవితక్ఖయం పాపుణిస్ససీ’’తి. తాపసో బోధిసత్తస్స వచనం న గణ్హి, ఆసివిసమ్పి జహితుం నాసక్ఖి. తతో కతిపాహచ్చయేనేవ సబ్బే తాపసా ఫలాఫలత్థాయ గన్త్వా గతట్ఠానే ఫలాఫలస్స సులభభావం దిస్వా ద్వే తయో దివసే తత్థేవ వసింసు, వేళుకపితాపి తేహి సద్ధిం గచ్ఛన్తో ఆసివిసం వేళుపబ్బేయేవ సయాపేత్వా పిదహిత్వా గతో. సో పున తాపసేహి సద్ధిం ద్వీహతీహచ్చయేన ఆగన్త్వా ‘‘వేళుకస్స గోచరం దస్సామీ’’తి వేళుపబ్బం ఉగ్ఘాటేత్వా ‘‘ఏహి, పుత్తక, ఛాతకోసీ’’తి హత్థం పసారేసి. ఆసివిసో ద్వీహతీహం నిరాహారతాయ కుజ్ఝిత్వా పసారితహత్థం డంసిత్వా తాపసం తత్థేవ జీవితక్ఖయం పాపేత్వా అరఞ్ఞం పావిసి. తాపసా తం దిస్వా బోధిసత్తస్స ఆరోచేసుం. బోధిసత్తో తస్స సరీరకిచ్చం కారేత్వా ఇసిగణస్స మజ్ఝే నిసీదిత్వా ఇసీనం ఓవాదవసేన ఇమం గాథమాహ –

    Tadā bodhisatto ‘‘eko kira tāpaso āsivisaṃ paṭijaggatī’’ti sutvā taṃ pakkosāpetvā ‘‘saccaṃ kira tvaṃ āsivisaṃ paṭijaggasī’’ti pucchitvā ‘‘sacca’’nti vutte ‘‘āsivisena saddhiṃ vissāso nāma natthi, mā evaṃ jaggāhī’’ti āha. ‘‘So me ācariya putto, nāhaṃ tena vinā vattituṃ sakkhissāmī’’ti. ‘‘Tena hi etasseva santikā jīvitakkhayaṃ pāpuṇissasī’’ti. Tāpaso bodhisattassa vacanaṃ na gaṇhi, āsivisampi jahituṃ nāsakkhi. Tato katipāhaccayeneva sabbe tāpasā phalāphalatthāya gantvā gataṭṭhāne phalāphalassa sulabhabhāvaṃ disvā dve tayo divase tattheva vasiṃsu, veḷukapitāpi tehi saddhiṃ gacchanto āsivisaṃ veḷupabbeyeva sayāpetvā pidahitvā gato. So puna tāpasehi saddhiṃ dvīhatīhaccayena āgantvā ‘‘veḷukassa gocaraṃ dassāmī’’ti veḷupabbaṃ ugghāṭetvā ‘‘ehi, puttaka, chātakosī’’ti hatthaṃ pasāresi. Āsiviso dvīhatīhaṃ nirāhāratāya kujjhitvā pasāritahatthaṃ ḍaṃsitvā tāpasaṃ tattheva jīvitakkhayaṃ pāpetvā araññaṃ pāvisi. Tāpasā taṃ disvā bodhisattassa ārocesuṃ. Bodhisatto tassa sarīrakiccaṃ kāretvā isigaṇassa majjhe nisīditvā isīnaṃ ovādavasena imaṃ gāthamāha –

    ౪౩.

    43.

    ‘‘యో అత్థకామస్స హితానుకమ్పినో, ఓవజ్జమానో న కరోతి సాసనం;

    ‘‘Yo atthakāmassa hitānukampino, ovajjamāno na karoti sāsanaṃ;

    ఏవం సో నిహతో సేతి, వేళుకస్స యథా పితా’’తి.

    Evaṃ so nihato seti, veḷukassa yathā pitā’’ti.

    తత్థ ఏవం సో నిహతో సేతీతి యో హి ఇసీనం ఓవాదం న గణ్హాతి, సో యథా ఏస తాపసో ఆసివిసముఖే పూతిభావం పత్వా నిహతో సేతి, ఏవం మహావినాసం పత్వా నిహతో సేతీతి అత్థో. ఏవం బోధిసత్తో ఇసిగణం ఓవదిత్వా చత్తారో బ్రహ్మవిహారే భావేత్వా ఆయుపరియోసానే బ్రహ్మలోకే ఉప్పజ్జి.

    Tattha evaṃ so nihato setīti yo hi isīnaṃ ovādaṃ na gaṇhāti, so yathā esa tāpaso āsivisamukhe pūtibhāvaṃ patvā nihato seti, evaṃ mahāvināsaṃ patvā nihato setīti attho. Evaṃ bodhisatto isigaṇaṃ ovaditvā cattāro brahmavihāre bhāvetvā āyupariyosāne brahmaloke uppajji.

    సత్థా ‘‘న త్వం భిక్ఖు ఇదానేవ దుబ్బచో, పుబ్బేపి దుబ్బచోయేవ, దుబ్బచభావేనేవ చ ఆసివిసముఖే పూతిభావం పత్తో’’తి ఇమం ధమ్మదేసనం ఆహరిత్వా అనుసన్ధిం ఘటేత్వా జాతకం సమోధానేసి – ‘‘తదా వేళుకపితా దుబ్బచభిక్ఖు అహోసి, సేసపరిసా బుద్ధపరిసా, గణసత్థా పన అహమేవ అహోసి’’న్తి.

    Satthā ‘‘na tvaṃ bhikkhu idāneva dubbaco, pubbepi dubbacoyeva, dubbacabhāveneva ca āsivisamukhe pūtibhāvaṃ patto’’ti imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā anusandhiṃ ghaṭetvā jātakaṃ samodhānesi – ‘‘tadā veḷukapitā dubbacabhikkhu ahosi, sesaparisā buddhaparisā, gaṇasatthā pana ahameva ahosi’’nti.

    వేళుకజాతకవణ్ణనా తతియా.

    Veḷukajātakavaṇṇanā tatiyā.







    Related texts:



    తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / ఖుద్దకనికాయ • Khuddakanikāya / జాతకపాళి • Jātakapāḷi / ౪౩. వేళుకజాతకం • 43. Veḷukajātakaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact