Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya |
੩. વੇਨਾਗਪੁਰਸੁਤ੍ਤਂ
3. Venāgapurasuttaṃ
੬੪. ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਭਗવਾ ਕੋਸਲੇਸੁ ਚਾਰਿਕਂ ਚਰਮਾਨੋ ਮਹਤਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਯੇਨ વੇਨਾਗਪੁਰਂ ਨਾਮ ਕੋਸਲਾਨਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਗਾਮੋ ਤਦવਸਰਿ। ਅਸ੍ਸੋਸੁਂ ਖੋ વੇਨਾਗਪੁਰਿਕਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਗਹਪਤਿਕਾ – ‘‘ਸਮਣੋ ਖਲੁ , ਭੋ, ਗੋਤਮੋ ਸਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤੋ ਸਕ੍ਯਕੁਲਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ વੇਨਾਗਪੁਰਂ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤੋ। ਤਂ ਖੋ ਪਨ ਭવਨ੍ਤਂ ਗੋਤਮਂ ਏવਂ ਕਲ੍ਯਾਣੋ ਕਿਤ੍ਤਿਸਦ੍ਦੋ ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਤੋ – ‘ਇਤਿਪਿ ਸੋ ਭਗવਾ ਅਰਹਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ વਿਜ੍ਜਾਚਰਣਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਸੁਗਤੋ ਲੋਕવਿਦੂ ਅਨੁਤ੍ਤਰੋ ਪੁਰਿਸਦਮ੍ਮਸਾਰਥਿ ਸਤ੍ਥਾ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਬੁਦ੍ਧੋ ਭਗવਾ’ਤਿ 1। ਸੋ ਇਮਂ ਲੋਕਂ ਸਦੇવਕਂ ਸਮਾਰਕਂ ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਕਂ ਸਸ੍ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਿਂ ਪਜਂ ਸਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਂ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਪવੇਦੇਤਿ। ਸੋ ਧਮ੍ਮਂ ਦੇਸੇਤਿ ਆਦਿਕਲ੍ਯਾਣਂ ਮਜ੍ਝੇਕਲ੍ਯਾਣਂ ਪਰਿਯੋਸਾਨਕਲ੍ਯਾਣਂ ਸਾਤ੍ਥਂ ਸਬ੍ਯਞ੍ਜਨਂ, ਕੇવਲਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਪਕਾਸੇਤਿ। ਸਾਧੁ ਖੋ ਪਨ ਤਥਾਰੂਪਾਨਂ ਅਰਹਤਂ ਦਸ੍ਸਨਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ।
64. Ekaṃ samayaṃ bhagavā kosalesu cārikaṃ caramāno mahatā bhikkhusaṅghena saddhiṃ yena venāgapuraṃ nāma kosalānaṃ brāhmaṇagāmo tadavasari. Assosuṃ kho venāgapurikā brāhmaṇagahapatikā – ‘‘samaṇo khalu , bho, gotamo sakyaputto sakyakulā pabbajito venāgapuraṃ anuppatto. Taṃ kho pana bhavantaṃ gotamaṃ evaṃ kalyāṇo kittisaddo abbhuggato – ‘itipi so bhagavā arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathi satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā’ti 2. So imaṃ lokaṃ sadevakaṃ samārakaṃ sabrahmakaṃ sassamaṇabrāhmaṇiṃ pajaṃ sadevamanussaṃ sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedeti. So dhammaṃ deseti ādikalyāṇaṃ majjhekalyāṇaṃ pariyosānakalyāṇaṃ sātthaṃ sabyañjanaṃ, kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ pakāseti. Sādhu kho pana tathārūpānaṃ arahataṃ dassanaṃ hotī’’ti.
ਅਥ ਖੋ વੇਨਾਗਪੁਰਿਕਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਗਹਪਤਿਕਾ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿਂਸੁ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਅਪ੍ਪੇਕਚ੍ਚੇ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ, ਅਪ੍ਪੇਕਚ੍ਚੇ ਭਗવਤਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਮ੍ਮੋਦਿਂਸੁ, ਸਮ੍ਮੋਦਨੀਯਂ ਕਥਂ ਸਾਰਣੀਯਂ વੀਤਿਸਾਰੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ, ਅਪ੍ਪੇਕਚ੍ਚੇ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨਞ੍ਜਲਿਂ ਪਣਾਮੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ, ਅਪ੍ਪੇਕਚ੍ਚੇ ਨਾਮਗੋਤ੍ਤਂ ਸਾવੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ, ਅਪ੍ਪੇਕਚ੍ਚੇ ਤੁਣ੍ਹੀਭੂਤਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਖੋ વੇਨਾਗਪੁਰਿਕੋ વਚ੍ਛਗੋਤ੍ਤੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ –
Atha kho venāgapurikā brāhmaṇagahapatikā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā appekacce bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu, appekacce bhagavatā saddhiṃ sammodiṃsu, sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdiṃsu, appekacce yena bhagavā tenañjaliṃ paṇāmetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu, appekacce nāmagottaṃ sāvetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu, appekacce tuṇhībhūtā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinno kho venāgapuriko vacchagotto brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca –
‘‘ਅਚ੍ਛਰਿਯਂ , ਭੋ ਗੋਤਮ, ਅਬ੍ਭੁਤਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ! ਯਾવਞ੍ਚਿਦਂ ਭੋਤੋ ਗੋਤਮਸ੍ਸ વਿਪ੍ਪਸਨ੍ਨਾਨਿ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ, ਪਰਿਸੁਦ੍ਧੋ ਛવਿવਣ੍ਣੋ ਪਰਿਯੋਦਾਤੋ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਸਾਰਦਂ ਬਦਰਪਣ੍ਡੁਂ 3 ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਂ ਹੋਤਿ ਪਰਿਯੋਦਾਤਂ; ਏવਮੇવਂ ਭੋਤੋ ਗੋਤਮਸ੍ਸ વਿਪ੍ਪਸਨ੍ਨਾਨਿ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧੋ ਛવਿવਣ੍ਣੋ ਪਰਿਯੋਦਾਤੋ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਤਾਲਪਕ੍ਕਂ ਸਮ੍ਪਤਿ ਬਨ੍ਧਨਾ ਪਮੁਤ੍ਤਂ 4 ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਂ ਹੋਤਿ ਪਰਿਯੋਦਾਤਂ; ਏવਮੇવਂ ਭੋਤੋ ਗੋਤਮਸ੍ਸ વਿਪ੍ਪਸਨ੍ਨਾਨਿ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧੋ ਛવਿવਣ੍ਣੋ ਪਰਿਯੋਦਾਤੋ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਨੇਕ੍ਖਂ 5 ਜਮ੍ਬੋਨਦਂ ਦਕ੍ਖਕਮ੍ਮਾਰਪੁਤ੍ਤਸੁਪਰਿਕਮ੍ਮਕਤਂ ਉਕ੍ਕਾਮੁਖੇ ਸੁਕੁਸਲਸਮ੍ਪਹਟ੍ਠਂ ਪਣ੍ਡੁਕਮ੍ਬਲੇ ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ ਭਾਸਤੇ ਚ ਤਪਤੇ ਚ વਿਰੋਚਤਿ ਚ; ਏવਮੇવਂ ਭੋਤੋ ਗੋਤਮਸ੍ਸ વਿਪ੍ਪਸਨ੍ਨਾਨਿ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧੋ ਛવਿવਣ੍ਣੋ ਪਰਿਯੋਦਾਤੋ। ਯਾਨਿ ਤਾਨਿ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਉਚ੍ਚਾਸਯਨਮਹਾਸਯਨਾਨਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਆਸਨ੍ਦਿ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕੋ ਗੋਨਕੋ ਚਿਤ੍ਤਕੋ ਪਟਿਕਾ ਪਟਲਿਕਾ ਤੂਲਿਕਾ વਿਕਤਿਕਾ ਉਦ੍ਦਲੋਮੀ ਏਕਨ੍ਤਲੋਮੀ ਕਟ੍ਟਿਸ੍ਸਂ ਕੋਸੇਯ੍ਯਂ ਕੁਤ੍ਤਕਂ ਹਤ੍ਥਤ੍ਥਰਂ ਅਸ੍ਸਤ੍ਥਰਂ ਰਥਤ੍ਥਰਂ ਅਜਿਨਪ੍ਪવੇਣੀ ਕਦਲਿਮਿਗਪવਰਪਚ੍ਚਤ੍ਥਰਣਂ 6 ਸਉਤ੍ਤਰਚ੍ਛਦਂ ਉਭਤੋਲੋਹਿਤਕੂਪਧਾਨਂ, ਏવਰੂਪਾਨਂ ਨੂਨ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ ਉਚ੍ਚਾਸਯਨਮਹਾਸਯਨਾਨਂ ਨਿਕਾਮਲਾਭੀ ਅਕਿਚ੍ਛਲਾਭੀ ਅਕਸਿਰਲਾਭੀ’’ਤਿ।
‘‘Acchariyaṃ , bho gotama, abbhutaṃ, bho gotama! Yāvañcidaṃ bhoto gotamassa vippasannāni indriyāni, parisuddho chavivaṇṇo pariyodāto. Seyyathāpi, bho gotama, sāradaṃ badarapaṇḍuṃ 7 parisuddhaṃ hoti pariyodātaṃ; evamevaṃ bhoto gotamassa vippasannāni indriyāni parisuddho chavivaṇṇo pariyodāto. Seyyathāpi, bho gotama, tālapakkaṃ sampati bandhanā pamuttaṃ 8 parisuddhaṃ hoti pariyodātaṃ; evamevaṃ bhoto gotamassa vippasannāni indriyāni parisuddho chavivaṇṇo pariyodāto. Seyyathāpi, bho gotama, nekkhaṃ 9 jambonadaṃ dakkhakammāraputtasuparikammakataṃ ukkāmukhe sukusalasampahaṭṭhaṃ paṇḍukambale nikkhittaṃ bhāsate ca tapate ca virocati ca; evamevaṃ bhoto gotamassa vippasannāni indriyāni parisuddho chavivaṇṇo pariyodāto. Yāni tāni, bho gotama, uccāsayanamahāsayanāni, seyyathidaṃ – āsandi pallaṅko gonako cittako paṭikā paṭalikā tūlikā vikatikā uddalomī ekantalomī kaṭṭissaṃ koseyyaṃ kuttakaṃ hatthattharaṃ assattharaṃ rathattharaṃ ajinappaveṇī kadalimigapavarapaccattharaṇaṃ 10 sauttaracchadaṃ ubhatolohitakūpadhānaṃ, evarūpānaṃ nūna bhavaṃ gotamo uccāsayanamahāsayanānaṃ nikāmalābhī akicchalābhī akasiralābhī’’ti.
‘‘ਯਾਨਿ ਖੋ ਪਨ ਤਾਨਿ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਉਚ੍ਚਾਸਯਨਮਹਾਸਯਨਾਨਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਿਦਂ – ਆਸਨ੍ਦਿ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕੋ ਗੋਨਕੋ ਚਿਤ੍ਤਕੋ ਪਟਿਕਾ ਪਟਲਿਕਾ ਤੂਲਿਕਾ વਿਕਤਿਕਾ ਉਦ੍ਦਲੋਮੀ ਏਕਨ੍ਤਲੋਮੀ ਕਟ੍ਟਿਸ੍ਸਂ ਕੋਸੇਯ੍ਯਂ ਕੁਤ੍ਤਕਂ ਹਤ੍ਥਤ੍ਥਰਂ ਅਸ੍ਸਤ੍ਥਰਂ ਰਥਤ੍ਥਰਂ ਅਜਿਨਪ੍ਪવੇਣੀ ਕਦਲਿਮਿਗਪવਰਪਚ੍ਚਤ੍ਥਰਣਂ ਸਉਤ੍ਤਰਚ੍ਛਦਂ ਉਭਤੋਲੋਹਿਤਕੂਪਧਾਨਂ। ਦੁਲ੍ਲਭਾਨਿ ਤਾਨਿ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾਨਂ ਲਦ੍ਧਾ ਚ ਪਨ 11 ਨ ਕਪ੍ਪਨ੍ਤਿ।
‘‘Yāni kho pana tāni, brāhmaṇa, uccāsayanamahāsayanāni, seyyathidaṃ – āsandi pallaṅko gonako cittako paṭikā paṭalikā tūlikā vikatikā uddalomī ekantalomī kaṭṭissaṃ koseyyaṃ kuttakaṃ hatthattharaṃ assattharaṃ rathattharaṃ ajinappaveṇī kadalimigapavarapaccattharaṇaṃ sauttaracchadaṃ ubhatolohitakūpadhānaṃ. Dullabhāni tāni pabbajitānaṃ laddhā ca pana 12 na kappanti.
‘‘ਤੀਣਿ ਖੋ, ਇਮਾਨਿ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਉਚ੍ਚਾਸਯਨਮਹਾਸਯਨਾਨਿ, ਯੇਸਾਹਂ ਏਤਰਹਿ ਨਿਕਾਮਲਾਭੀ ਅਕਿਚ੍ਛਲਾਭੀ ਅਕਸਿਰਲਾਭੀ। ਕਤਮਾਨਿ ਤੀਣਿ? ਦਿਬ੍ਬਂ ਉਚ੍ਚਾਸਯਨਮਹਾਸਯਨਂ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਂ ਉਚ੍ਚਾਸਯਨਮਹਾਸਯਨਂ, ਅਰਿਯਂ ਉਚ੍ਚਾਸਯਨਮਹਾਸਯਨਂ। ਇਮਾਨਿ ਖੋ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਤੀਣਿ ਉਚ੍ਚਾਸਯਨਮਹਾਸਯਨਾਨਿ, ਯੇਸਾਹਂ ਏਤਰਹਿ ਨਿਕਾਮਲਾਭੀ ਅਕਿਚ੍ਛਲਾਭੀ ਅਕਸਿਰਲਾਭੀ’’ਤਿ।
‘‘Tīṇi kho, imāni, brāhmaṇa, uccāsayanamahāsayanāni, yesāhaṃ etarahi nikāmalābhī akicchalābhī akasiralābhī. Katamāni tīṇi? Dibbaṃ uccāsayanamahāsayanaṃ, brahmaṃ uccāsayanamahāsayanaṃ, ariyaṃ uccāsayanamahāsayanaṃ. Imāni kho, brāhmaṇa, tīṇi uccāsayanamahāsayanāni, yesāhaṃ etarahi nikāmalābhī akicchalābhī akasiralābhī’’ti.
‘‘ਕਤਮਂ ਪਨ ਤਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਦਿਬ੍ਬਂ ਉਚ੍ਚਾਸਯਨਮਹਾਸਯਨਂ, ਯਸ੍ਸ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ ਏਤਰਹਿ ਨਿਕਾਮਲਾਭੀ ਅਕਿਚ੍ਛਲਾਭੀ ਅਕਸਿਰਲਾਭੀ’’ਤਿ? ‘‘ਇਧਾਹਂ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਯਂ ਗਾਮਂ વਾ ਨਿਗਮਂ વਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ વਿਹਰਾਮਿ, ਸੋ ਪੁਬ੍ਬਣ੍ਹਸਮਯਂ ਨਿવਾਸੇਤ੍વਾ ਪਤ੍ਤਚੀવਰਮਾਦਾਯ ਤਮੇવ ਗਾਮਂ વਾ ਨਿਗਮਂ વਾ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪવਿਸਾਮਿ। ਸੋ ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਂ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਪਟਿਕ੍ਕਨ੍ਤੋ વਨਨ੍ਤਞ੍ਞੇવ ਪવਿਸਾਮਿ 13। ਸੋ ਯਦੇવ ਤਤ੍ਥ ਹੋਨ੍ਤਿ ਤਿਣਾਨਿ વਾ ਪਣ੍ਣਾਨਿ વਾ ਤਾਨਿ ਏਕਜ੍ਝਂ ਸਙ੍ਘਰਿਤ੍વਾ ਨਿਸੀਦਾਮਿ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਂ ਆਭੁਜਿਤ੍વਾ ਉਜੁਂ ਕਾਯਂ ਪਣਿਧਾਯ ਪਰਿਮੁਖਂ ਸਤਿਂ ਉਪਟ੍ਠਪੇਤ੍વਾ। ਸੋ વਿવਿਚ੍ਚੇવ ਕਾਮੇਹਿ વਿવਿਚ੍ਚ ਅਕੁਸਲੇਹਿ ਧਮ੍ਮੇਹਿ ਸવਿਤਕ੍ਕਂ ਸવਿਚਾਰਂ વਿવੇਕਜਂ ਪੀਤਿਸੁਖਂ ਪਠਮਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਾਮਿ; વਿਤਕ੍ਕવਿਚਾਰਾਨਂ વੂਪਸਮਾ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਸਮ੍ਪਸਾਦਨਂ ਚੇਤਸੋ ਏਕੋਦਿਭਾવਂ ਅવਿਤਕ੍ਕਂ ਅવਿਚਾਰਂ ਸਮਾਧਿਜਂ ਪੀਤਿਸੁਖਂ ਦੁਤਿਯਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਾਮਿ; ਪੀਤਿਯਾ ਚ વਿਰਾਗਾ ਉਪੇਕ੍ਖਕੋ ਚ વਿਹਰਾਮਿ ਸਤੋ ਚ ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਸੁਖਞ੍ਚ ਕਾਯੇਨ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਮਿ, ਯਂ ਤਂ ਅਰਿਯਾ ਆਚਿਕ੍ਖਨ੍ਤਿ – ‘ਉਪੇਕ੍ਖਕੋ ਸਤਿਮਾ ਸੁਖવਿਹਾਰੀ’ਤਿ ਤਤਿਯਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਾਮਿ; ਸੁਖਸ੍ਸ ਚ ਪਹਾਨਾ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਚ ਪਹਾਨਾ ਪੁਬ੍ਬੇવ ਸੋਮਨਸ੍ਸਦੋਮਨਸ੍ਸਾਨਂ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਮਾ ਅਦੁਕ੍ਖਮਸੁਖਂ ਉਪੇਕ੍ਖਾਸਤਿਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਂ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਾਮਿ। ਸੋ ਚੇ ਅਹਂ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਏવਂਭੂਤੋ ਚਙ੍ਕਮਾਮਿ, ਦਿਬ੍ਬੋ ਮੇ ਏਸੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਙ੍ਕਮੋ ਹੋਤਿ। ਸੋ ਚੇ ਅਹਂ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਏવਂਭੂਤੋ ਤਿਟ੍ਠਾਮਿ, ਦਿਬ੍ਬਂ ਮੇ ਏਤਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਠਾਨਂ ਹੋਤਿ। ਸੋ ਚੇ ਅਹਂ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਏવਂਭੂਤੋ ਨਿਸੀਦਾਮਿ, ਦਿਬ੍ਬਂ ਮੇ ਏਤਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਆਸਨਂ ਹੋਤਿ। ਸੋ ਚੇ ਅਹਂ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਏવਂਭੂਤੋ ਸੇਯ੍ਯਂ ਕਪ੍ਪੇਮਿ, ਦਿਬ੍ਬਂ ਮੇ ਏਤਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਉਚ੍ਚਾਸਯਨਮਹਾਸਯਨਂ ਹੋਤਿ। ਇਦਂ ਖੋ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਦਿਬ੍ਬਂ ਉਚ੍ਚਾਸਯਨਮਹਾਸਯਨਂ, ਯਸ੍ਸਾਹਂ ਏਤਰਹਿ ਨਿਕਾਮਲਾਭੀ ਅਕਿਚ੍ਛਲਾਭੀ ਅਕਸਿਰਲਾਭੀ’’ਤਿ।
‘‘Katamaṃ pana taṃ, bho gotama, dibbaṃ uccāsayanamahāsayanaṃ, yassa bhavaṃ gotamo etarahi nikāmalābhī akicchalābhī akasiralābhī’’ti? ‘‘Idhāhaṃ, brāhmaṇa, yaṃ gāmaṃ vā nigamaṃ vā upanissāya viharāmi, so pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya tameva gāmaṃ vā nigamaṃ vā piṇḍāya pavisāmi. So pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkanto vanantaññeva pavisāmi 14. So yadeva tattha honti tiṇāni vā paṇṇāni vā tāni ekajjhaṃ saṅgharitvā nisīdāmi pallaṅkaṃ ābhujitvā ujuṃ kāyaṃ paṇidhāya parimukhaṃ satiṃ upaṭṭhapetvā. So vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharāmi; vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharāmi; pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharāmi sato ca sampajāno sukhañca kāyena paṭisaṃvedemi, yaṃ taṃ ariyā ācikkhanti – ‘upekkhako satimā sukhavihārī’ti tatiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharāmi; sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhamasukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharāmi. So ce ahaṃ, brāhmaṇa, evaṃbhūto caṅkamāmi, dibbo me eso tasmiṃ samaye caṅkamo hoti. So ce ahaṃ, brāhmaṇa, evaṃbhūto tiṭṭhāmi, dibbaṃ me etaṃ tasmiṃ samaye ṭhānaṃ hoti. So ce ahaṃ, brāhmaṇa, evaṃbhūto nisīdāmi, dibbaṃ me etaṃ tasmiṃ samaye āsanaṃ hoti. So ce ahaṃ, brāhmaṇa, evaṃbhūto seyyaṃ kappemi, dibbaṃ me etaṃ tasmiṃ samaye uccāsayanamahāsayanaṃ hoti. Idaṃ kho, brāhmaṇa, dibbaṃ uccāsayanamahāsayanaṃ, yassāhaṃ etarahi nikāmalābhī akicchalābhī akasiralābhī’’ti.
‘‘ਅਚ੍ਛਰਿਯਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਅਬ੍ਭੁਤਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ! ਕੋ ਚਞ੍ਞੋ ਏવਰੂਪਸ੍ਸ ਦਿਬ੍ਬਸ੍ਸ ਉਚ੍ਚਾਸਯਨਮਹਾਸਯਨਸ੍ਸ ਨਿਕਾਮਲਾਭੀ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ ਅਕਿਚ੍ਛਲਾਭੀ ਅਕਸਿਰਲਾਭੀ, ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਭੋਤਾ ਗੋਤਮੇਨ!
‘‘Acchariyaṃ, bho gotama, abbhutaṃ, bho gotama! Ko cañño evarūpassa dibbassa uccāsayanamahāsayanassa nikāmalābhī bhavissati akicchalābhī akasiralābhī, aññatra bhotā gotamena!
‘‘ਕਤਮਂ ਪਨ ਤਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਂ ਉਚ੍ਚਾਸਯਨਮਹਾਸਯਨਂ, ਯਸ੍ਸ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ ਏਤਰਹਿ ਨਿਕਾਮਲਾਭੀ ਅਕਿਚ੍ਛਲਾਭੀ ਅਕਸਿਰਲਾਭੀ’’ਤਿ? ‘‘ਇਧਾਹਂ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਯਂ ਗਾਮਂ વਾ ਨਿਗਮਂ વਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ વਿਹਰਾਮਿ, ਸੋ ਪੁਬ੍ਬਣ੍ਹਸਮਯਂ ਨਿવਾਸੇਤ੍વਾ ਪਤ੍ਤਚੀવਰਮਾਦਾਯ ਤਮੇવ ਗਾਮਂ વਾ ਨਿਗਮਂ વਾ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪવਿਸਾਮਿ। ਸੋ ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਂ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਪਟਿਕ੍ਕਨ੍ਤੋ વਨਨ੍ਤਞ੍ਞੇવ ਪવਿਸਾਮਿ। ਸੋ ਯਦੇવ ਤਤ੍ਥ ਹੋਨ੍ਤਿ ਤਿਣਾਨਿ વਾ ਪਣ੍ਣਾਨਿ વਾ ਤਾਨਿ ਏਕਜ੍ਝਂ ਸਙ੍ਘਰਿਤ੍વਾ ਨਿਸੀਦਾਮਿ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਂ ਆਭੁਜਿਤ੍વਾ ਉਜੁਂ ਕਾਯਂ ਪਣਿਧਾਯ ਪਰਿਮੁਖਂ ਸਤਿਂ ਉਪਟ੍ਠਪੇਤ੍વਾ। ਸੋ ਮੇਤ੍ਤਾਸਹਗਤੇਨ ਚੇਤਸਾ ਏਕਂ ਦਿਸਂ ਫਰਿਤ੍વਾ વਿਹਰਾਮਿ, ਤਥਾ ਦੁਤਿਯਂ, ਤਥਾ ਤਤਿਯਂ, ਤਥਾ ਚਤੁਤ੍ਥਂ, ਇਤਿ ਉਦ੍ਧਮਧੋ ਤਿਰਿਯਂ ਸਬ੍ਬਧਿ ਸਬ੍ਬਤ੍ਤਤਾਯ ਸਬ੍ਬਾવਨ੍ਤਂ ਲੋਕਂ ਮੇਤ੍ਤਾਸਹਗਤੇਨ ਚੇਤਸਾ વਿਪੁਲੇਨ ਮਹਗ੍ਗਤੇਨ ਅਪ੍ਪਮਾਣੇਨ ਅવੇਰੇਨ ਅਬ੍ਯਾਪਜ੍ਝੇਨ 15 ਫਰਿਤ੍વਾ વਿਹਰਾਮਿ। ਕਰੁਣਾਸਹਗਤੇਨ ਚੇਤਸਾ…ਪੇ॰… ਮੁਦਿਤਾਸਹਗਤੇਨ ਚੇਤਸਾ…ਪੇ॰… ਉਪੇਕ੍ਖਾਸਹਗਤੇਨ ਚੇਤਸਾ ਏਕਂ ਦਿਸਂ ਫਰਿਤ੍વਾ વਿਹਰਾਮਿ, ਤਥਾ ਦੁਤਿਯਂ, ਤਥਾ ਤਤਿਯਂ , ਤਥਾ ਚਤੁਤ੍ਥਂ 16, ਇਤਿ ਉਦ੍ਧਮਧੋ ਤਿਰਿਯਂ ਸਬ੍ਬਧਿ ਸਬ੍ਬਤ੍ਤਤਾਯ ਸਬ੍ਬਾવਨ੍ਤਂ ਲੋਕਂ ਉਪੇਕ੍ਖਾਸਹਗਤੇਨ ਚੇਤਸਾ વਿਪੁਲੇਨ ਮਹਗ੍ਗਤੇਨ ਅਪ੍ਪਮਾਣੇਨ ਅવੇਰੇਨ ਅਬ੍ਯਾਪਜ੍ਝੇਨ ਫਰਿਤ੍વਾ વਿਹਰਾਮਿ। ਸੋ ਚੇ ਅਹਂ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਏવਂਭੂਤੋ ਚਙ੍ਕਮਾਮਿ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਾ ਮੇ ਏਸੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਙ੍ਕਮੋ ਹੋਤਿ। ਸੋ ਚੇ ਅਹਂ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਏવਂਭੂਤੋ ਤਿਟ੍ਠਾਮਿ…ਪੇ॰… ਨਿਸੀਦਾਮਿ…ਪੇ॰… ਸੇਯ੍ਯਂ ਕਪ੍ਪੇਮਿ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਂ ਮੇ ਏਤਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਉਚ੍ਚਾਸਯਨਮਹਾਸਯਨਂ ਹੋਤਿ। ਇਦਂ ਖੋ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਬ੍ਰਹ੍ਮਂ ਉਚ੍ਚਾਸਯਨਮਹਾਸਯਨਂ, ਯਸ੍ਸਾਹਂ ਏਤਰਹਿ ਨਿਕਾਮਲਾਭੀ ਅਕਿਚ੍ਛਲਾਭੀ ਅਕਸਿਰਲਾਭੀ’’ਤਿ।
‘‘Katamaṃ pana taṃ, bho gotama, brahmaṃ uccāsayanamahāsayanaṃ, yassa bhavaṃ gotamo etarahi nikāmalābhī akicchalābhī akasiralābhī’’ti? ‘‘Idhāhaṃ, brāhmaṇa, yaṃ gāmaṃ vā nigamaṃ vā upanissāya viharāmi, so pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya tameva gāmaṃ vā nigamaṃ vā piṇḍāya pavisāmi. So pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkanto vanantaññeva pavisāmi. So yadeva tattha honti tiṇāni vā paṇṇāni vā tāni ekajjhaṃ saṅgharitvā nisīdāmi pallaṅkaṃ ābhujitvā ujuṃ kāyaṃ paṇidhāya parimukhaṃ satiṃ upaṭṭhapetvā. So mettāsahagatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā viharāmi, tathā dutiyaṃ, tathā tatiyaṃ, tathā catutthaṃ, iti uddhamadho tiriyaṃ sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaṃ lokaṃ mettāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyāpajjhena 17 pharitvā viharāmi. Karuṇāsahagatena cetasā…pe… muditāsahagatena cetasā…pe… upekkhāsahagatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā viharāmi, tathā dutiyaṃ, tathā tatiyaṃ , tathā catutthaṃ 18, iti uddhamadho tiriyaṃ sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaṃ lokaṃ upekkhāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyāpajjhena pharitvā viharāmi. So ce ahaṃ, brāhmaṇa, evaṃbhūto caṅkamāmi, brahmā me eso tasmiṃ samaye caṅkamo hoti. So ce ahaṃ, brāhmaṇa, evaṃbhūto tiṭṭhāmi…pe… nisīdāmi…pe… seyyaṃ kappemi, brahmaṃ me etaṃ tasmiṃ samaye uccāsayanamahāsayanaṃ hoti. Idaṃ kho, brāhmaṇa, brahmaṃ uccāsayanamahāsayanaṃ, yassāhaṃ etarahi nikāmalābhī akicchalābhī akasiralābhī’’ti.
‘‘ਅਚ੍ਛਰਿਯਂ , ਭੋ ਗੋਤਮ, ਅਬ੍ਭੁਤਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ! ਕੋ ਚਞ੍ਞੋ ਏવਰੂਪਸ੍ਸ ਬ੍ਰਹ੍ਮਸ੍ਸ ਉਚ੍ਚਾਸਯਨਮਹਾਸਯਨਸ੍ਸ ਨਿਕਾਮਲਾਭੀ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ ਅਕਿਚ੍ਛਲਾਭੀ ਅਕਸਿਰਲਾਭੀ, ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਭੋਤਾ ਗੋਤਮੇਨ!
‘‘Acchariyaṃ , bho gotama, abbhutaṃ, bho gotama! Ko cañño evarūpassa brahmassa uccāsayanamahāsayanassa nikāmalābhī bhavissati akicchalābhī akasiralābhī, aññatra bhotā gotamena!
‘‘ਕਤਮਂ ਪਨ ਤਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਅਰਿਯਂ ਉਚ੍ਚਾਸਯਨਮਹਾਸਯਨਂ, ਯਸ੍ਸ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ ਏਤਰਹਿ ਨਿਕਾਮਲਾਭੀ ਅਕਿਚ੍ਛਲਾਭੀ ਅਕਸਿਰਲਾਭੀ’’ਤਿ? ‘‘ਇਧਾਹਂ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਯਂ ਗਾਮਂ વਾ ਨਿਗਮਂ વਾ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ વਿਹਰਾਮਿ, ਸੋ ਪੁਬ੍ਬਣ੍ਹਸਮਯਂ ਨਿવਾਸੇਤ੍વਾ ਪਤ੍ਤਚੀવਰਮਾਦਾਯ ਤਮੇવ ਗਾਮਂ વਾ ਨਿਗਮਂ વਾ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪવਿਸਾਮਿ। ਸੋ ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਂ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਪਟਿਕ੍ਕਨ੍ਤੋ વਨਨ੍ਤਞ੍ਞੇવ ਪવਿਸਾਮਿ। ਸੋ ਯਦੇવ ਤਤ੍ਥ ਹੋਨ੍ਤਿ ਤਿਣਾਨਿ વਾ ਪਣ੍ਣਾਨਿ વਾ ਤਾਨਿ ਏਕਜ੍ਝਂ ਸਙ੍ਘਰਿਤ੍વਾ ਨਿਸੀਦਾਮਿ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਂ ਆਭੁਜਿਤ੍વਾ ਉਜੁਂ ਕਾਯਂ ਪਣਿਧਾਯ ਪਰਿਮੁਖਂ ਸਤਿਂ ਉਪਟ੍ਠਪੇਤ੍વਾ। ਸੋ ਏવਂ ਜਾਨਾਮਿ – ‘ਰਾਗੋ ਮੇ ਪਹੀਨੋ ਉਚ੍ਛਿਨ੍ਨਮੂਲੋ ਤਾਲਾવਤ੍ਥੁਕਤੋ ਅਨਭਾવਂਕਤੋ ਆਯਤਿਂ ਅਨੁਪ੍ਪਾਦਧਮ੍ਮੋ; ਦੋਸੋ ਮੇ ਪਹੀਨੋ ਉਚ੍ਛਿਨ੍ਨਮੂਲੋ ਤਾਲਾવਤ੍ਥੁਕਤੋ ਅਨਭਾવਙ੍ਕਤੋ ਆਯਤਿਂ ਅਨੁਪ੍ਪਾਦਧਮ੍ਮੋ; ਮੋਹੋ ਮੇ ਪਹੀਨੋ ਉਚ੍ਛਿਨ੍ਨਮੂਲੋ ਤਾਲਾવਤ੍ਥੁਕਤੋ ਅਨਭਾવਙ੍ਕਤੋ ਆਯਤਿਂ ਅਨੁਪ੍ਪਾਦਧਮ੍ਮੋ’। ਸੋ ਚੇ ਅਹਂ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਏવਂਭੂਤੋ ਚਙ੍ਕਮਾਮਿ, ਅਰਿਯੋ ਮੇ ਏਸੋ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਚਙ੍ਕਮੋ ਹੋਤਿ। ਸੋ ਚੇ ਅਹਂ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਏવਂਭੂਤੋ ਤਿਟ੍ਠਾਮਿ…ਪੇ॰… ਨਿਸੀਦਾਮਿ…ਪੇ॰… ਸੇਯ੍ਯਂ ਕਪ੍ਪੇਮਿ, ਅਰਿਯਂ ਮੇ ਏਤਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਸਮਯੇ ਉਚ੍ਚਾਸਯਨਮਹਾਸਯਨਂ ਹੋਤਿ। ਇਦਂ ਖੋ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣ, ਅਰਿਯਂ ਉਚ੍ਚਾਸਯਨਮਹਾਸਯਨਂ, ਯਸ੍ਸਾਹਂ ਏਤਰਹਿ ਨਿਕਾਮਲਾਭੀ ਅਕਿਚ੍ਛਲਾਭੀ ਅਕਸਿਰਲਾਭੀ’’ਤਿ।
‘‘Katamaṃ pana taṃ, bho gotama, ariyaṃ uccāsayanamahāsayanaṃ, yassa bhavaṃ gotamo etarahi nikāmalābhī akicchalābhī akasiralābhī’’ti? ‘‘Idhāhaṃ, brāhmaṇa, yaṃ gāmaṃ vā nigamaṃ vā upanissāya viharāmi, so pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya tameva gāmaṃ vā nigamaṃ vā piṇḍāya pavisāmi. So pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkanto vanantaññeva pavisāmi. So yadeva tattha honti tiṇāni vā paṇṇāni vā tāni ekajjhaṃ saṅgharitvā nisīdāmi pallaṅkaṃ ābhujitvā ujuṃ kāyaṃ paṇidhāya parimukhaṃ satiṃ upaṭṭhapetvā. So evaṃ jānāmi – ‘rāgo me pahīno ucchinnamūlo tālāvatthukato anabhāvaṃkato āyatiṃ anuppādadhammo; doso me pahīno ucchinnamūlo tālāvatthukato anabhāvaṅkato āyatiṃ anuppādadhammo; moho me pahīno ucchinnamūlo tālāvatthukato anabhāvaṅkato āyatiṃ anuppādadhammo’. So ce ahaṃ, brāhmaṇa, evaṃbhūto caṅkamāmi, ariyo me eso tasmiṃ samaye caṅkamo hoti. So ce ahaṃ, brāhmaṇa, evaṃbhūto tiṭṭhāmi…pe… nisīdāmi…pe… seyyaṃ kappemi, ariyaṃ me etaṃ tasmiṃ samaye uccāsayanamahāsayanaṃ hoti. Idaṃ kho, brāhmaṇa, ariyaṃ uccāsayanamahāsayanaṃ, yassāhaṃ etarahi nikāmalābhī akicchalābhī akasiralābhī’’ti.
‘‘ਅਚ੍ਛਰਿਯਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਅਬ੍ਭੁਤਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ! ਕੋ ਚਞ੍ਞੋ ਏવਰੂਪਸ੍ਸ ਅਰਿਯਸ੍ਸ ਉਚ੍ਚਾਸਯਨਮਹਾਸਯਨਸ੍ਸ ਨਿਕਾਮਲਾਮੀ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ ਅਕਿਚ੍ਛਲਾਭੀ ਅਕਸਿਰਲਾਭੀ, ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਭੋਤਾ ਗੋਤਮੇਨ!
‘‘Acchariyaṃ, bho gotama, abbhutaṃ, bho gotama! Ko cañño evarūpassa ariyassa uccāsayanamahāsayanassa nikāmalāmī bhavissati akicchalābhī akasiralābhī, aññatra bhotā gotamena!
‘‘ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ, ਭੋ ਗੋਤਮ! ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭੋ ਗੋਤਮ, ਨਿਕ੍ਕੁਜ੍ਜਿਤਂ વਾ ਉਕ੍ਕੁਜ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਂ વਾ વਿવਰੇਯ੍ਯ, ਮੂਲ਼੍ਹਸ੍ਸ વਾ ਮਗ੍ਗਂ ਆਚਿਕ੍ਖੇਯ੍ਯ, ਅਨ੍ਧਕਾਰੇ વਾ ਤੇਲਪਜ੍ਜੋਤਂ ਧਾਰੇਯ੍ਯ – ‘ਚਕ੍ਖੁਮਨ੍ਤੋ ਰੂਪਾਨਿ ਦਕ੍ਖਨ੍ਤੀ’ਤਿ; ਏવਮੇવਂ ਖੋ ਭੋਤਾ ਗੋਤਮੇਨ ਅਨੇਕਪਰਿਯਾਯੇਨ ਧਮ੍ਮੋ ਪਕਾਸਿਤੋ। ਏਤੇ ਮਯਂ ਭવਨ੍ਤਂ ਗੋਤਮਂ ਸਰਣਂ ਗਚ੍ਛਾਮ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਞ੍ਚ। ਉਪਾਸਕੇ ਨੋ ਭવਂ ਗੋਤਮੋ ਧਾਰੇਤੁ ਅਜ੍ਜਤਗ੍ਗੇ ਪਾਣੁਪੇਤੇ ਸਰਣਂ ਗਤੇ’’ਤਿ। ਤਤਿਯਂ।
‘‘Abhikkantaṃ, bho gotama, abhikkantaṃ, bho gotama! Seyyathāpi, bho gotama, nikkujjitaṃ vā ukkujjeyya, paṭicchannaṃ vā vivareyya, mūḷhassa vā maggaṃ ācikkheyya, andhakāre vā telapajjotaṃ dhāreyya – ‘cakkhumanto rūpāni dakkhantī’ti; evamevaṃ kho bhotā gotamena anekapariyāyena dhammo pakāsito. Ete mayaṃ bhavantaṃ gotamaṃ saraṇaṃ gacchāma dhammañca bhikkhusaṅghañca. Upāsake no bhavaṃ gotamo dhāretu ajjatagge pāṇupete saraṇaṃ gate’’ti. Tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ੩. વੇਨਾਗਪੁਰਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 3. Venāgapurasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ੩. વੇਨਾਗਪੁਰਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 3. Venāgapurasuttavaṇṇanā