Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / സംയുത്തനികായ • Saṃyuttanikāya |
൧൦. വേപുല്ലപബ്ബതസുത്തം
10. Vepullapabbatasuttaṃ
൧൪൩. ഏകം സമയം ഭഗവാ രാജഗഹേ വിഹരതി ഗിജ്ഝകൂടേ പബ്ബതേ. തത്ര ഖോ ഭഗവാ ഭിക്ഖൂ ആമന്തേസി – ‘‘ഭിക്ഖവോ’’തി. ‘‘ഭദന്തേ’’തി തേ ഭിക്ഖൂ ഭഗവതോ പച്ചസ്സോസും. ഭഗവാ ഏതദവോച –
143. Ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati gijjhakūṭe pabbate. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘bhikkhavo’’ti. ‘‘Bhadante’’ti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca –
‘‘അനമതഗ്ഗോയം, ഭിക്ഖവേ, സംസാരോ. പുബ്ബാ കോടി ന പഞ്ഞായതി അവിജ്ജാനീവരണാനം സത്താനം തണ്ഹാസംയോജനാനം സന്ധാവതം സംസരതം. ഭൂതപുബ്ബം, ഭിക്ഖവേ, ഇമസ്സ വേപുല്ലസ്സ പബ്ബതസ്സ ‘പാചീനവംസോ’ത്വേവ സമഞ്ഞാ ഉദപാദി. തേന ഖോ പന, ഭിക്ഖവേ , സമയേന മനുസ്സാനം ‘തിവരാ’ത്വേവ സമഞ്ഞാ ഉദപാദി. തിവരാനം, ഭിക്ഖവേ, മനുസ്സാനം ചത്താരീസ വസ്സസഹസ്സാനി ആയുപ്പമാണം അഹോസി. തിവരാ, ഭിക്ഖവേ, മനുസ്സാ പാചീനവംസം പബ്ബതം ചതൂഹേന ആരോഹന്തി, ചതൂഹേന ഓരോഹന്തി. തേന ഖോ പന, ഭിക്ഖവേ , സമയേന കകുസന്ധോ ഭഗവാ അരഹം സമ്മാസമ്ബുദ്ധോ ലോകേ ഉപ്പന്നോ ഹോതി. കകുസന്ധസ്സ, ഭിക്ഖവേ, ഭഗവതോ അരഹതോ സമ്മാസമ്ബുദ്ധസ്സ വിധുരസഞ്ജീവം നാമ സാവകയുഗം അഹോസി അഗ്ഗം ഭദ്ദയുഗം. പസ്സഥ, ഭിക്ഖവേ, സാ ചേവിമസ്സ പബ്ബതസ്സ സമഞ്ഞാ അന്തരഹിതാ, തേ ച മനുസ്സാ കാലങ്കതാ, സോ ച ഭഗവാ പരിനിബ്ബുതോ. ഏവം അനിച്ചാ, ഭിക്ഖവേ, സങ്ഖാരാ; ഏവം അദ്ധുവാ, ഭിക്ഖവേ, സങ്ഖാരാ; ഏവം അനസ്സാസികാ, ഭിക്ഖവേ, സങ്ഖാരാ. യാവഞ്ചിദം, ഭിക്ഖവേ, അലമേവ സബ്ബസങ്ഖാരേസു നിബ്ബിന്ദിതും, അലം വിരജ്ജിതും, അലം വിമുച്ചിതും.
‘‘Anamataggoyaṃ, bhikkhave, saṃsāro. Pubbā koṭi na paññāyati avijjānīvaraṇānaṃ sattānaṃ taṇhāsaṃyojanānaṃ sandhāvataṃ saṃsarataṃ. Bhūtapubbaṃ, bhikkhave, imassa vepullassa pabbatassa ‘pācīnavaṃso’tveva samaññā udapādi. Tena kho pana, bhikkhave , samayena manussānaṃ ‘tivarā’tveva samaññā udapādi. Tivarānaṃ, bhikkhave, manussānaṃ cattārīsa vassasahassāni āyuppamāṇaṃ ahosi. Tivarā, bhikkhave, manussā pācīnavaṃsaṃ pabbataṃ catūhena ārohanti, catūhena orohanti. Tena kho pana, bhikkhave , samayena kakusandho bhagavā arahaṃ sammāsambuddho loke uppanno hoti. Kakusandhassa, bhikkhave, bhagavato arahato sammāsambuddhassa vidhurasañjīvaṃ nāma sāvakayugaṃ ahosi aggaṃ bhaddayugaṃ. Passatha, bhikkhave, sā cevimassa pabbatassa samaññā antarahitā, te ca manussā kālaṅkatā, so ca bhagavā parinibbuto. Evaṃ aniccā, bhikkhave, saṅkhārā; evaṃ addhuvā, bhikkhave, saṅkhārā; evaṃ anassāsikā, bhikkhave, saṅkhārā. Yāvañcidaṃ, bhikkhave, alameva sabbasaṅkhāresu nibbindituṃ, alaṃ virajjituṃ, alaṃ vimuccituṃ.
‘‘ഭൂതപുബ്ബം , ഭിക്ഖവേ, ഇമസ്സ വേപുല്ലസ്സ പബ്ബതസ്സ ‘വങ്കകോ’ത്വേവ സമഞ്ഞാ ഉദപാദി. തേന ഖോ പന, ഭിക്ഖവേ, സമയേന മനുസ്സാനം ‘രോഹിതസ്സാ’ത്വേവ സമഞ്ഞാ ഉദപാദി. രോഹിതസ്സാനം, ഭിക്ഖവേ, മനുസ്സാനം തിംസവസ്സസഹസ്സാനി ആയുപ്പമാണം അഹോസി. രോഹിതസ്സാ, ഭിക്ഖവേ, മനുസ്സാ വങ്കകം പബ്ബതം തീഹേന ആരോഹന്തി, തീഹേന ഓരോഹന്തി. തേന ഖോ പന, ഭിക്ഖവേ, സമയേന കോണാഗമനോ ഭഗവാ അരഹം സമ്മാസമ്ബുദ്ധോ ലോകേ ഉപ്പന്നോ ഹോതി. കോണാഗമനസ്സ, ഭിക്ഖവേ, ഭഗവതോ അരഹതോ സമ്മാസമ്ബുദ്ധസ്സ ഭിയ്യോസുത്തരം നാമ സാവകയുഗം അഹോസി അഗ്ഗം ഭദ്ദയുഗം. പസ്സഥ, ഭിക്ഖവേ, സാ ചേവിമസ്സ പബ്ബതസ്സ സമഞ്ഞാ അന്തരഹിതാ, തേ ച മനുസ്സാ കാലങ്കതാ, സോ ച ഭഗവാ പരിനിബ്ബുതോ. ഏവം അനിച്ചാ, ഭിക്ഖവേ, സങ്ഖാരാ…പേ॰… അലം വിമുച്ചിതും.
‘‘Bhūtapubbaṃ , bhikkhave, imassa vepullassa pabbatassa ‘vaṅkako’tveva samaññā udapādi. Tena kho pana, bhikkhave, samayena manussānaṃ ‘rohitassā’tveva samaññā udapādi. Rohitassānaṃ, bhikkhave, manussānaṃ tiṃsavassasahassāni āyuppamāṇaṃ ahosi. Rohitassā, bhikkhave, manussā vaṅkakaṃ pabbataṃ tīhena ārohanti, tīhena orohanti. Tena kho pana, bhikkhave, samayena koṇāgamano bhagavā arahaṃ sammāsambuddho loke uppanno hoti. Koṇāgamanassa, bhikkhave, bhagavato arahato sammāsambuddhassa bhiyyosuttaraṃ nāma sāvakayugaṃ ahosi aggaṃ bhaddayugaṃ. Passatha, bhikkhave, sā cevimassa pabbatassa samaññā antarahitā, te ca manussā kālaṅkatā, so ca bhagavā parinibbuto. Evaṃ aniccā, bhikkhave, saṅkhārā…pe… alaṃ vimuccituṃ.
‘‘ഭൂതപുബ്ബം, ഭിക്ഖവേ, ഇമസ്സ വേപുല്ലസ്സ പബ്ബതസ്സ ‘സുപസ്സോ’ത്വേവ 1 സമഞ്ഞാ ഉദപാദി. തേന ഖോ പന, ഭിക്ഖവേ, സമയേന മനുസ്സാനം ‘സുപ്പിയാ’ത്വേവ 2 സമഞ്ഞാ ഉദപാദി. സുപ്പിയാനം, ഭിക്ഖവേ, മനുസ്സാനം വീസതിവസ്സസഹസ്സാനി ആയുപ്പമാണം അഹോസി. സുപ്പിയാ, ഭിക്ഖവേ, മനുസ്സാ സുപസ്സം പബ്ബതം ദ്വീഹേന ആരോഹന്തി, ദ്വീഹേന ഓരോഹന്തി. തേന ഖോ പന, ഭിക്ഖവേ, സമയേന കസ്സപോ ഭഗവാ അരഹം സമ്മാസമ്ബുദ്ധോ ലോകേ ഉപ്പന്നോ ഹോതി. കസ്സപസ്സ, ഭിക്ഖവേ, ഭഗവതോ അരഹതോ സമ്മാസമ്ബുദ്ധസ്സ തിസ്സഭാരദ്വാജം നാമ സാവകയുഗം അഹോസി അഗ്ഗം ഭദ്ദയുഗം. പസ്സഥ, ഭിക്ഖവേ, സാ ചേവിമസ്സ പബ്ബതസ്സ സമഞ്ഞാ അന്തരഹിതാ, തേ ച മനുസ്സാ കാലങ്കതാ, സോ ച ഭഗവാ പരിനിബ്ബുതോ. ഏവം അനിച്ചാ , ഭിക്ഖവേ, സങ്ഖാരാ; ഏവം അദ്ധുവാ, ഭിക്ഖവേ, സങ്ഖാരാ…പേ॰… അലം വിമുച്ചിതും.
‘‘Bhūtapubbaṃ, bhikkhave, imassa vepullassa pabbatassa ‘supasso’tveva 3 samaññā udapādi. Tena kho pana, bhikkhave, samayena manussānaṃ ‘suppiyā’tveva 4 samaññā udapādi. Suppiyānaṃ, bhikkhave, manussānaṃ vīsativassasahassāni āyuppamāṇaṃ ahosi. Suppiyā, bhikkhave, manussā supassaṃ pabbataṃ dvīhena ārohanti, dvīhena orohanti. Tena kho pana, bhikkhave, samayena kassapo bhagavā arahaṃ sammāsambuddho loke uppanno hoti. Kassapassa, bhikkhave, bhagavato arahato sammāsambuddhassa tissabhāradvājaṃ nāma sāvakayugaṃ ahosi aggaṃ bhaddayugaṃ. Passatha, bhikkhave, sā cevimassa pabbatassa samaññā antarahitā, te ca manussā kālaṅkatā, so ca bhagavā parinibbuto. Evaṃ aniccā , bhikkhave, saṅkhārā; evaṃ addhuvā, bhikkhave, saṅkhārā…pe… alaṃ vimuccituṃ.
‘‘ഏതരഹി ഖോ പന, ഭിക്ഖവേ, ഇമസ്സ വേപുല്ലസ്സ പബ്ബതസ്സ ‘വേപുല്ലോ’ത്വേവ സമഞ്ഞാ ഉദപാദി. ഏതരഹി ഖോ പന, ഭിക്ഖവേ, ഇമേസം മനുസ്സാനം ‘മാഗധകാ’ത്വേവ സമഞ്ഞാ ഉദപാദി. മാഗധകാനം, ഭിക്ഖവേ, മനുസ്സാനം അപ്പകം ആയുപ്പമാണം പരിത്തം ലഹുകം 5; യോ ചിരം ജീവതി സോ വസ്സസതം അപ്പം വാ ഭിയ്യോ. മാഗധകാ, ഭിക്ഖവേ, മനുസ്സാ വേപുല്ലം പബ്ബതം മുഹുത്തേന ആരോഹന്തി മുഹുത്തേന ഓരോഹന്തി. ഏതരഹി ഖോ പനാഹം, ഭിക്ഖവേ, അരഹം സമ്മാസമ്ബുദ്ധോ ലോകേ ഉപ്പന്നോ. മയ്ഹം ഖോ പന, ഭിക്ഖവേ, സാരിപുത്തമോഗ്ഗല്ലാനം നാമ സാവകയുഗം അഗ്ഗം ഭദ്ദയുഗം. ഭവിസ്സതി, ഭിക്ഖവേ, സോ സമയോ യാ അയഞ്ചേവിമസ്സ പബ്ബതസ്സ സമഞ്ഞാ അന്തരധായിസ്സതി, ഇമേ ച മനുസ്സാ കാലം കരിസ്സന്തി, അഹഞ്ച പരിനിബ്ബായിസ്സാമി. ഏവം അനിച്ചാ, ഭിക്ഖവേ, സങ്ഖാരാ; ഏവം അദ്ധുവാ, ഭിക്ഖവേ, സങ്ഖാരാ; ഏവം അനസ്സാസികാ, ഭിക്ഖവേ, സങ്ഖാരാ. യാവഞ്ചിദം, ഭിക്ഖവേ, അലമേവ സബ്ബസങ്ഖാരേസു നിബ്ബിന്ദിതും, അലം വിരജ്ജിതും, അലം വിമുച്ചിതു’’ന്തി.
‘‘Etarahi kho pana, bhikkhave, imassa vepullassa pabbatassa ‘vepullo’tveva samaññā udapādi. Etarahi kho pana, bhikkhave, imesaṃ manussānaṃ ‘māgadhakā’tveva samaññā udapādi. Māgadhakānaṃ, bhikkhave, manussānaṃ appakaṃ āyuppamāṇaṃ parittaṃ lahukaṃ 6; yo ciraṃ jīvati so vassasataṃ appaṃ vā bhiyyo. Māgadhakā, bhikkhave, manussā vepullaṃ pabbataṃ muhuttena ārohanti muhuttena orohanti. Etarahi kho panāhaṃ, bhikkhave, arahaṃ sammāsambuddho loke uppanno. Mayhaṃ kho pana, bhikkhave, sāriputtamoggallānaṃ nāma sāvakayugaṃ aggaṃ bhaddayugaṃ. Bhavissati, bhikkhave, so samayo yā ayañcevimassa pabbatassa samaññā antaradhāyissati, ime ca manussā kālaṃ karissanti, ahañca parinibbāyissāmi. Evaṃ aniccā, bhikkhave, saṅkhārā; evaṃ addhuvā, bhikkhave, saṅkhārā; evaṃ anassāsikā, bhikkhave, saṅkhārā. Yāvañcidaṃ, bhikkhave, alameva sabbasaṅkhāresu nibbindituṃ, alaṃ virajjituṃ, alaṃ vimuccitu’’nti.
ഇദമവോച ഭഗവാ. ഇദം വത്വാന സുഗതോ അഥാപരം ഏതദവോച സത്ഥാ –
Idamavoca bhagavā. Idaṃ vatvāna sugato athāparaṃ etadavoca satthā –
‘‘പാചീനവംസോ തിവരാനം, രോഹിതസ്സാന വങ്കകോ;
‘‘Pācīnavaṃso tivarānaṃ, rohitassāna vaṅkako;
സുപ്പിയാനം സുപസ്സോതി, മാഗധാനഞ്ച വേപുല്ലോ.
Suppiyānaṃ supassoti, māgadhānañca vepullo.
‘‘അനിച്ചാ വത സങ്ഖാരാ, ഉപ്പാദവയധമ്മിനോ;
‘‘Aniccā vata saṅkhārā, uppādavayadhammino;
ഉപ്പജ്ജിത്വാ നിരുജ്ഝന്തി, തേസം വൂപസമോ സുഖോ’’തി. ദസമം;
Uppajjitvā nirujjhanti, tesaṃ vūpasamo sukho’’ti. dasamaṃ;
ദുതിയോ വഗ്ഗോ.
Dutiyo vaggo.
തസ്സുദ്ദാനം –
Tassuddānaṃ –
ദുഗ്ഗതം സുഖിതഞ്ചേവ, തിംസ മാതാപിതേന ച;
Duggataṃ sukhitañceva, tiṃsa mātāpitena ca;
ഭാതാ ഭഗിനീ പുത്തോ ച, ധീതാ വേപുല്ലപബ്ബതം.
Bhātā bhaginī putto ca, dhītā vepullapabbataṃ.
അനമതഗ്ഗസംയുത്തം സമത്തം.
Anamataggasaṃyuttaṃ samattaṃ.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / സംയുത്തനികായ (അട്ഠകഥാ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ൧൦. വേപുല്ലപബ്ബതസുത്തവണ്ണനാ • 10. Vepullapabbatasuttavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / സംയുത്തനികായ (ടീകാ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ൧൦. വേപുല്ലപബ്ബതസുത്തവണ്ണനാ • 10. Vepullapabbatasuttavaṇṇanā