| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya |
១០. វេរហច្ចានិសុត្តំ
10. Verahaccānisuttaṃ
១៣៣. ឯកំ សមយំ អាយស្មា ឧទាយី កាមណ្ឌាយំ វិហរតិ តោទេយ្យស្ស ព្រាហ្មណស្ស អម្ពវនេ។ អថ ខោ វេរហច្ចានិគោត្តាយ ព្រាហ្មណិយា អន្តេវាសី មាណវកោ យេនាយស្មា ឧទាយី តេនុបសង្កមិ; ឧបសង្កមិត្វា អាយស្មតា ឧទាយិនា សទ្ធិំ សម្មោទិ។ សម្មោទនីយំ កថំ សារណីយំ វីតិសារេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ឯកមន្តំ និសិន្នំ ខោ តំ មាណវកំ អាយស្មា ឧទាយី ធម្មិយា កថាយ សន្ទស្សេសិ សមាទបេសិ សមុត្តេជេសិ សម្បហំសេសិ។ អថ ខោ សោ មាណវកោ អាយស្មតា ឧទាយិនា ធម្មិយា កថាយ សន្ទស្សិតោ សមាទបិតោ សមុត្តេជិតោ សម្បហំសិតោ ឧដ្ឋាយាសនា យេន វេរហច្ចានិគោត្តា ព្រាហ្មណី តេនុបសង្កមិ; ឧបសង្កមិត្វា វេរហច្ចានិគោត្តំ ព្រាហ្មណិំ ឯតទវោច – ‘‘យគ្ឃេ, ភោតិ, ជានេយ្យាសិ 1! សមណោ ឧទាយី ធម្មំ ទេសេតិ អាទិកល្យាណំ មជ្ឈេកល្យាណំ បរិយោសានកល្យាណំ , សាត្ថំ សព្យញ្ជនំ កេវលបរិបុណ្ណំ បរិសុទ្ធំ ព្រហ្មចរិយំ បកាសេតី’’តិ។
133. Ekaṃ samayaṃ āyasmā udāyī kāmaṇḍāyaṃ viharati todeyyassa brāhmaṇassa ambavane. Atha kho verahaccānigottāya brāhmaṇiyā antevāsī māṇavako yenāyasmā udāyī tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmatā udāyinā saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho taṃ māṇavakaṃ āyasmā udāyī dhammiyā kathāya sandassesi samādapesi samuttejesi sampahaṃsesi. Atha kho so māṇavako āyasmatā udāyinā dhammiyā kathāya sandassito samādapito samuttejito sampahaṃsito uṭṭhāyāsanā yena verahaccānigottā brāhmaṇī tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā verahaccānigottaṃ brāhmaṇiṃ etadavoca – ‘‘yagghe, bhoti, jāneyyāsi 2! Samaṇo udāyī dhammaṃ deseti ādikalyāṇaṃ majjhekalyāṇaṃ pariyosānakalyāṇaṃ , sātthaṃ sabyañjanaṃ kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ pakāsetī’’ti.
‘‘តេន ហិ ត្វំ, មាណវក, មម វចនេន សមណំ ឧទាយិំ និមន្តេហិ ស្វាតនាយ ភត្តេនា’’តិ ។ ‘‘ឯវំ ភោតី’’តិ ខោ សោ មាណវកោ វេរហច្ចានិគោត្តាយ ព្រាហ្មណិយា បដិស្សុត្វា យេនាយស្មា ឧទាយី តេនុបសង្កមិ; ឧបសង្កមិត្វា អាយស្មន្តំ ឧទាយិំ ឯតទវោច – ‘‘អធិវាសេតុ កិរ, ភវំ, ឧទាយិ, អម្ហាកំ អាចរិយភរិយាយ វេរហច្ចានិគោត្តាយ ព្រាហ្មណិយា ស្វាតនាយ ភត្ត’’ន្តិ។ អធិវាសេសិ ខោ អាយស្មា ឧទាយី តុណ្ហីភាវេន។ អថ ខោ អាយស្មា ឧទាយី តស្សា រត្តិយា អច្ចយេន បុព្ពណ្ហសមយំ និវាសេត្វា បត្តចីវរមាទាយ យេន វេរហច្ចានិគោត្តាយ ព្រាហ្មណិយា និវេសនំ តេនុបសង្កមិ; ឧបសង្កមិត្វា បញ្ញត្តេ អាសនេ និសីទិ។ អថ ខោ វេរហច្ចានិគោត្តា ព្រាហ្មណី អាយស្មន្តំ ឧទាយិំ បណីតេន ខាទនីយេន ភោជនីយេន សហត្ថា សន្តប្បេសិ សម្បវារេសិ។ អថ ខោ វេរហច្ចានិគោត្តា ព្រាហ្មណី អាយស្មន្តំ ឧទាយិំ ភុត្តាវិំ ឱនីតបត្តបាណិំ បាទុកា អារោហិត្វា ឧច្ចេ អាសនេ និសីទិត្វា សីសំ ឱគុណ្ឋិត្វា អាយស្មន្តំ ឧទាយិំ ឯតទវោច – ‘‘ភណ, សមណ, ធម្ម’’ន្តិ។ ‘‘ភវិស្សតិ, ភគិនិ, សមយោ’’តិ វត្វា ឧដ្ឋាយាសនា បក្កមិ 3។
‘‘Tena hi tvaṃ, māṇavaka, mama vacanena samaṇaṃ udāyiṃ nimantehi svātanāya bhattenā’’ti . ‘‘Evaṃ bhotī’’ti kho so māṇavako verahaccānigottāya brāhmaṇiyā paṭissutvā yenāyasmā udāyī tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ udāyiṃ etadavoca – ‘‘adhivāsetu kira, bhavaṃ, udāyi, amhākaṃ ācariyabhariyāya verahaccānigottāya brāhmaṇiyā svātanāya bhatta’’nti. Adhivāsesi kho āyasmā udāyī tuṇhībhāvena. Atha kho āyasmā udāyī tassā rattiyā accayena pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya yena verahaccānigottāya brāhmaṇiyā nivesanaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Atha kho verahaccānigottā brāhmaṇī āyasmantaṃ udāyiṃ paṇītena khādanīyena bhojanīyena sahatthā santappesi sampavāresi. Atha kho verahaccānigottā brāhmaṇī āyasmantaṃ udāyiṃ bhuttāviṃ onītapattapāṇiṃ pādukā ārohitvā ucce āsane nisīditvā sīsaṃ oguṇṭhitvā āyasmantaṃ udāyiṃ etadavoca – ‘‘bhaṇa, samaṇa, dhamma’’nti. ‘‘Bhavissati, bhagini, samayo’’ti vatvā uṭṭhāyāsanā pakkami 4.
ទុតិយម្បិ ខោ សោ មាណវកោ យេនាយស្មា ឧទាយី តេនុបសង្កមិ; ឧបសង្កមិត្វា អាយស្មតា ឧទាយិនា សទ្ធិំ សម្មោទិ។ សម្មោទនីយំ កថំ សារណីយំ វីតិសារេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ឯកមន្តំ និសិន្នំ ខោ តំ មាណវកំ អាយស្មា ឧទាយី ធម្មិយា កថាយ សន្ទស្សេសិ សមាទបេសិ សមុត្តេជេសិ សម្បហំសេសិ។ ទុតិយម្បិ ខោ សោ មាណវកោ អាយស្មតា ឧទាយិនា ធម្មិយា កថាយ សន្ទស្សិតោ សមាទបិតោ សមុត្តេជិតោ សម្បហំសិតោ ឧដ្ឋាយាសនា យេន វេរហច្ចានិគោត្តា ព្រាហ្មណី តេនុបសង្កមិ; ឧបសង្កមិត្វា វេរហច្ចានិគោត្តំ ព្រាហ្មណិំ ឯតទវោច – ‘‘យគ្ឃេ, ភោតិ, ជានេយ្យាសិ! សមណោ ឧទាយី ធម្មំ ទេសេតិ អាទិកល្យាណំ មជ្ឈេកល្យាណំ បរិយោសានកល្យាណំ , សាត្ថំ សព្យញ្ជនំ កេវលបរិបុណ្ណំ បរិសុទ្ធំ ព្រហ្មចរិយំ បកាសេតី’’តិ។
Dutiyampi kho so māṇavako yenāyasmā udāyī tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmatā udāyinā saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho taṃ māṇavakaṃ āyasmā udāyī dhammiyā kathāya sandassesi samādapesi samuttejesi sampahaṃsesi. Dutiyampi kho so māṇavako āyasmatā udāyinā dhammiyā kathāya sandassito samādapito samuttejito sampahaṃsito uṭṭhāyāsanā yena verahaccānigottā brāhmaṇī tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā verahaccānigottaṃ brāhmaṇiṃ etadavoca – ‘‘yagghe, bhoti, jāneyyāsi! Samaṇo udāyī dhammaṃ deseti ādikalyāṇaṃ majjhekalyāṇaṃ pariyosānakalyāṇaṃ , sātthaṃ sabyañjanaṃ kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ pakāsetī’’ti.
‘‘ឯវមេវំ បន ត្វំ, មាណវក, សមណស្ស ឧទាយិស្ស វណ្ណំ ភាសសិ។ សមណោ បនុទាយី ‘ភណ, សមណ, ធម្ម’ន្តិ វុត្តោ សមានោ ‘ភវិស្សតិ, ភគិនិ, សមយោ’តិ វត្វា ឧដ្ឋាយាសនា បក្កន្តោ’’តិ។ ‘‘តថា ហិ បន ត្វំ, ភោតិ, បាទុកា អារោហិត្វា ឧច្ចេ អាសនេ និសីទិត្វា សីសំ ឱគុណ្ឋិត្វា ឯតទវោច – ‘ភណ, សមណ, ធម្ម’ន្តិ។ ធម្មគរុនោ ហិ តេ ភវន្តោ ធម្មគារវា’’តិ។ ‘‘តេន ហិ ត្វំ, មាណវក, មម វចនេន សមណំ ឧទាយិំ និមន្តេហិ ស្វាតនាយ ភត្តេនា’’តិ។ ‘‘ឯវំ, ភោតី’’តិ ខោ សោ មាណវកោ វេរហច្ចានិគោត្តាយ ព្រាហ្មណិយា បដិស្សុត្វា យេនាយស្មា ឧទាយី តេនុបសង្កមិ; ឧបសង្កមិត្វា អាយស្មន្តំ ឧទាយិំ ឯតទវោច – ‘‘អធិវាសេតុ កិរ ភវំ ឧទាយី អម្ហាកំ អាចរិយភរិយាយ វេរហច្ចានិគោត្តាយ ព្រាហ្មណិយា ស្វាតនាយ ភត្ត’’ន្តិ។ អធិវាសេសិ ខោ អាយស្មា ឧទាយី តុណ្ហីភាវេន។
‘‘Evamevaṃ pana tvaṃ, māṇavaka, samaṇassa udāyissa vaṇṇaṃ bhāsasi. Samaṇo panudāyī ‘bhaṇa, samaṇa, dhamma’nti vutto samāno ‘bhavissati, bhagini, samayo’ti vatvā uṭṭhāyāsanā pakkanto’’ti. ‘‘Tathā hi pana tvaṃ, bhoti, pādukā ārohitvā ucce āsane nisīditvā sīsaṃ oguṇṭhitvā etadavoca – ‘bhaṇa, samaṇa, dhamma’nti. Dhammagaruno hi te bhavanto dhammagāravā’’ti. ‘‘Tena hi tvaṃ, māṇavaka, mama vacanena samaṇaṃ udāyiṃ nimantehi svātanāya bhattenā’’ti. ‘‘Evaṃ, bhotī’’ti kho so māṇavako verahaccānigottāya brāhmaṇiyā paṭissutvā yenāyasmā udāyī tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ udāyiṃ etadavoca – ‘‘adhivāsetu kira bhavaṃ udāyī amhākaṃ ācariyabhariyāya verahaccānigottāya brāhmaṇiyā svātanāya bhatta’’nti. Adhivāsesi kho āyasmā udāyī tuṇhībhāvena.
អថ ខោ អាយស្មា ឧទាយី តស្សា រត្តិយា អច្ចយេន បុព្ពណ្ហសមយំ និវាសេត្វា បត្តចីវរមាទាយ យេន វេរហច្ចានិគោត្តាយ ព្រាហ្មណិយា និវេសនំ តេនុបសង្កមិ; ឧបសង្កមិត្វា បញ្ញត្តេ អាសនេ និសីទិ។ អថ ខោ វេរហច្ចានិគោត្តា ព្រាហ្មណី អាយស្មន្តំ ឧទាយិំ បណីតេន ខាទនីយេន ភោជនីយេន សហត្ថា សន្តប្បេសិ សម្បវារេសិ។ អថ ខោ វេរហច្ចានិគោត្តា ព្រាហ្មណី អាយស្មន្តំ ឧទាយិំ ភុត្តាវិំ ឱនីតបត្តបាណិំ បាទុកា ឱរោហិត្វា នីចេ អាសនេ និសីទិត្វា សីសំ វិវរិត្វា អាយស្មន្តំ ឧទាយិំ ឯតទវោច – ‘‘កិស្មិំ នុ ខោ, ភន្តេ, សតិ អរហន្តោ សុខទុក្ខំ បញ្ញបេន្តិ, កិស្មិំ អសតិ អរហន្តោ សុខទុក្ខំ ន បញ្ញបេន្តី’’តិ?
Atha kho āyasmā udāyī tassā rattiyā accayena pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya yena verahaccānigottāya brāhmaṇiyā nivesanaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Atha kho verahaccānigottā brāhmaṇī āyasmantaṃ udāyiṃ paṇītena khādanīyena bhojanīyena sahatthā santappesi sampavāresi. Atha kho verahaccānigottā brāhmaṇī āyasmantaṃ udāyiṃ bhuttāviṃ onītapattapāṇiṃ pādukā orohitvā nīce āsane nisīditvā sīsaṃ vivaritvā āyasmantaṃ udāyiṃ etadavoca – ‘‘kismiṃ nu kho, bhante, sati arahanto sukhadukkhaṃ paññapenti, kismiṃ asati arahanto sukhadukkhaṃ na paññapentī’’ti?
‘‘ចក្ខុស្មិំ ខោ, ភគិនិ, សតិ អរហន្តោ សុខទុក្ខំ បញ្ញបេន្តិ, ចក្ខុស្មិំ អសតិ អរហន្តោ សុខទុក្ខំ ន បញ្ញបេន្តិ…បេ.… ជិវ្ហាយ សតិ អរហន្តោ សុខទុក្ខំ បញ្ញបេន្តិ, ជិវ្ហាយ អសតិ អរហន្តោ សុខទុក្ខំ ន បញ្ញបេន្តិ…បេ.…។ មនស្មិំ សតិ អរហន្តោ សុខទុក្ខំ បញ្ញបេន្តិ, មនស្មិំ អសតិ អរហន្តោ សុខទុក្ខំ ន បញ្ញបេន្តី’’តិ។
‘‘Cakkhusmiṃ kho, bhagini, sati arahanto sukhadukkhaṃ paññapenti, cakkhusmiṃ asati arahanto sukhadukkhaṃ na paññapenti…pe… jivhāya sati arahanto sukhadukkhaṃ paññapenti, jivhāya asati arahanto sukhadukkhaṃ na paññapenti…pe…. Manasmiṃ sati arahanto sukhadukkhaṃ paññapenti, manasmiṃ asati arahanto sukhadukkhaṃ na paññapentī’’ti.
ឯវំ វុត្តេ, វេរហច្ចានិគោត្តា ព្រាហ្មណី អាយស្មន្តំ ឧទាយិំ ឯតទវោច – ‘‘អភិក្កន្តំ, ភន្តេ; អភិក្កន្តំ, ភន្តេ! សេយ្យថាបិ, ភន្តេ, និក្កុជ្ជិតំ វា ឧក្កុជ្ជេយ្យ , បដិច្ឆន្នំ វា វិវរេយ្យ, មូឡ្ហស្ស វា មគ្គំ អាចិក្ខេយ្យ, អន្ធការេ វា តេលបជ្ជោតំ ធារេយ្យ, ចក្ខុមន្តោ រូបានិ ទក្ខន្តីតិ; ឯវមេវំ អយ្យេន ឧទាយិនា អនេកបរិយាយេន ធម្មោ បកាសិតោ។ ឯសាហំ, អយ្យ ឧទាយិ, តំ ភគវន្តំ សរណំ គច្ឆាមិ, ធម្មញ្ច, ភិក្ខុសង្ឃញ្ច។ ឧបាសិកំ មំ អយ្យោ ឧទាយី ធារេតុ អជ្ជតគ្គេ បាណុបេតំ សរណំ គត’’ន្តិ។ ទសមំ។
Evaṃ vutte, verahaccānigottā brāhmaṇī āyasmantaṃ udāyiṃ etadavoca – ‘‘abhikkantaṃ, bhante; abhikkantaṃ, bhante! Seyyathāpi, bhante, nikkujjitaṃ vā ukkujjeyya , paṭicchannaṃ vā vivareyya, mūḷhassa vā maggaṃ ācikkheyya, andhakāre vā telapajjotaṃ dhāreyya, cakkhumanto rūpāni dakkhantīti; evamevaṃ ayyena udāyinā anekapariyāyena dhammo pakāsito. Esāhaṃ, ayya udāyi, taṃ bhagavantaṃ saraṇaṃ gacchāmi, dhammañca, bhikkhusaṅghañca. Upāsikaṃ maṃ ayyo udāyī dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti. Dasamaṃ.
គហបតិវគ្គោ តេរសមោ។
Gahapativaggo terasamo.
តស្សុទ្ទានំ –
Tassuddānaṃ –
វេសាលី វជ្ជិ នាឡន្ទា, ភារទ្វាជ សោណោ ច ឃោសិតោ;
Vesālī vajji nāḷandā, bhāradvāja soṇo ca ghosito;
ហាលិទ្ទិកោ នកុលបិតា, លោហិច្ចោ វេរហច្ចានីតិ។
Hāliddiko nakulapitā, lohicco verahaccānīti.
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ១០. វេរហច្ចានិសុត្តវណ្ណនា • 10. Verahaccānisuttavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ១០. វេរហច្ចានិសុត្តវណ្ណនា • 10. Verahaccānisuttavaṇṇanā
