Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / မဟာဝိဘင္ဂ • Mahāvibhaṅga |
။ နမော တသ္သ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသ္သ။
Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa
ဝိနယပိဋကေ
Vinayapiṭake
ပာရာဇိကပာဠိ
Pārājikapāḷi
ဝေရဉ္ဇကဏ္ဍံ
Verañjakaṇḍaṃ
၁. တေန သမယေန ဗုဒ္ဓော ဘဂဝာ ဝေရဉ္ဇာယံ ဝိဟရတိ နဠေရုပုစိမန္ဒမူလေ မဟတာ ဘိက္ခုသင္ဃေန သဒ္ဓိံ ပဉ္စမတ္တေဟိ ဘိက္ခုသတေဟိ။ အသ္သောသိ ခော ဝေရဉ္ဇော ဗ္ရာဟ္မဏော – ‘‘သမဏော ခလု, ဘော, ဂောတမော သက္ယပုတ္တော သက္ယကုလာ ပဗ္ဗဇိတော ဝေရဉ္ဇာယံ ဝိဟရတိ နဠေရုပုစိမန္ဒမူလေ မဟတာ ဘိက္ခုသင္ဃေန သဒ္ဓိံ ပဉ္စမတ္တေဟိ ဘိက္ခုသတေဟိ။ တံ ခော ပန ဘဝန္တံ ဂောတမံ ဧဝံ ကလ္ယာဏော ကိတ္တိသဒ္ဒော အဗ္ဘုဂ္ဂတော – ‘ဣတိပိ သော ဘဂဝာ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓော ဝိဇ္ဇာစရဏသမ္ပန္နော သုဂတော လောကဝိဒူ အနုတ္တရော ပုရိသဒမ္မသာရထိ သတ္ထာ ဒေဝမနုသ္သာနံ ဗုဒ္ဓော ဘဂဝာ 1။ သော ဣမံ လောကံ သဒေဝကံ သမာရကံ သဗ္ရဟ္မကံ သသ္သမဏဗ္ရာဟ္မဏိံ ပဇံ သဒေဝမနုသ္သံ သယံ အဘိညာ သစ္ဆိကတ္ဝာ ပဝေဒေတိ။ သော ဓမ္မံ ဒေသေတိ အာဒိကလ္ယာဏံ မဇ္ဈေကလ္ယာဏံ ပရိယောသာနကလ္ယာဏံ သာတ္ထံ သဗ္ယဉ္ဇနံ; ကေဝလပရိပုဏ္ဏံ ပရိသုဒ္ဓံ ဗ္ရဟ္မစရိယံ ပကာသေတိ; သာဓု ခော ပန တထာရူပာနံ အရဟတံ ဒသ္သနံ ဟောတီ’’’တိ။
1. Tena samayena buddho bhagavā verañjāyaṃ viharati naḷerupucimandamūle mahatā bhikkhusaṅghena saddhiṃ pañcamattehi bhikkhusatehi. Assosi kho verañjo brāhmaṇo – ‘‘samaṇo khalu, bho, gotamo sakyaputto sakyakulā pabbajito verañjāyaṃ viharati naḷerupucimandamūle mahatā bhikkhusaṅghena saddhiṃ pañcamattehi bhikkhusatehi. Taṃ kho pana bhavantaṃ gotamaṃ evaṃ kalyāṇo kittisaddo abbhuggato – ‘itipi so bhagavā arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathi satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā 2. So imaṃ lokaṃ sadevakaṃ samārakaṃ sabrahmakaṃ sassamaṇabrāhmaṇiṃ pajaṃ sadevamanussaṃ sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedeti. So dhammaṃ deseti ādikalyāṇaṃ majjhekalyāṇaṃ pariyosānakalyāṇaṃ sātthaṃ sabyañjanaṃ; kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ pakāseti; sādhu kho pana tathārūpānaṃ arahataṃ dassanaṃ hotī’’’ti.
၂. 3 အထ ခော ဝေရဉ္ဇော ဗ္ရာဟ္မဏော ယေန ဘဂဝာ တေနုပသင္ကမိ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ဘဂဝတာ သဒ္ဓိံ သမ္မောဒိ။ သမ္မောဒနီယံ ကထံ သာရဏီယံ ဝီတိသာရေတ္ဝာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခော ဝေရဉ္ဇော ဗ္ရာဟ္မဏော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝောစ – ‘‘သုတံ မေတံ, ဘော ဂောတမ – ‘န သမဏော ဂောတမော ဗ္ရာဟ္မဏေ ဇိဏ္ဏေ ဝုဍ္ဎေ မဟလ္လကေ အဒ္ဓဂတေ ဝယောအနုပ္ပတ္တေ အဘိဝာဒေတိ ဝာ ပစ္စုဋ္ဌေတိ ဝာ အာသနေန ဝာ နိမန္တေတီ’တိ။ တယိဒံ, ဘော ဂောတမ, တထေဝ? န ဟိ ဘဝံ ဂောတမော ဗ္ရာဟ္မဏေ ဇိဏ္ဏေ ဝုဍ္ဎေ မဟလ္လကေ အဒ္ဓဂတေ ဝယောအနုပ္ပတ္တေ အဘိဝာဒေတိ ဝာ ပစ္စုဋ္ဌေတိ ဝာ အာသနေန ဝာ နိမန္တေတိ? တယိဒံ, ဘော ဂောတမ, န သမ္ပန္နမေဝာ’’တိ။
2.4 Atha kho verañjo brāhmaṇo yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi . Ekamantaṃ nisinno kho verañjo brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘sutaṃ metaṃ, bho gotama – ‘na samaṇo gotamo brāhmaṇe jiṇṇe vuḍḍhe mahallake addhagate vayoanuppatte abhivādeti vā paccuṭṭheti vā āsanena vā nimantetī’ti. Tayidaṃ, bho gotama, tatheva? Na hi bhavaṃ gotamo brāhmaṇe jiṇṇe vuḍḍhe mahallake addhagate vayoanuppatte abhivādeti vā paccuṭṭheti vā āsanena vā nimanteti? Tayidaṃ, bho gotama, na sampannamevā’’ti.
‘‘နာဟံ တံ, ဗ္ရာဟ္မဏ, ပသ္သာမိ သဒေဝကေ လောကေ သမာရကေ သဗ္ရဟ္မကေ သသ္သမဏဗ္ရာဟ္မဏိယာ ပဇာယ သဒေဝမနုသ္သာယ ယမဟံ အဘိဝာဒေယ္ယံ ဝာ ပစ္စုဋ္ဌေယ္ယံ ဝာ အာသနေန ဝာ နိမန္တေယ္ယံ။ ယဉ္ဟိ, ဗ္ရာဟ္မဏ, တထာဂတော အဘိဝာဒေယ္ယ ဝာ ပစ္စုဋ္ဌေယ္ယ ဝာ အာသနေန ဝာ နိမန္တေယ္ယ, မုဒ္ဓာပိ တသ္သ ဝိပတေယ္ယာ’’တိ။
‘‘Nāhaṃ taṃ, brāhmaṇa, passāmi sadevake loke samārake sabrahmake sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya yamahaṃ abhivādeyyaṃ vā paccuṭṭheyyaṃ vā āsanena vā nimanteyyaṃ. Yañhi, brāhmaṇa, tathāgato abhivādeyya vā paccuṭṭheyya vā āsanena vā nimanteyya, muddhāpi tassa vipateyyā’’ti.
၃. ‘‘အရသရူပော ဘဝံ ဂောတမော’’တိ? ‘‘အတ္ထိ ခ္ဝေသ, ဗ္ရာဟ္မဏ, ပရိယာယော ယေန မံ ပရိယာယေန သမ္မာ ဝဒမာနော ဝဒေယ္ယ – ‘အရသရူပော သမဏော ဂောတမော’တိ။ ယေ တေ, ဗ္ရာဟ္မဏ, ရူပရသာ သဒ္ဒရသာ ဂန္ဓရသာ ရသရသာ ဖောဋ္ဌဗ္ဗရသာ တေ တထာဂတသ္သ ပဟီနာ ဥစ္ဆိန္နမူလာ တာလာဝတ္ထုကတာ အနဘာဝံကတာ 5 အာယတိံ အနုပ္ပာဒဓမ္မာ။ အယံ ခော, ဗ္ရာဟ္မဏ, ပရိယာယော ယေန မံ ပရိယာယေန သမ္မာ ဝဒမာနော ဝဒေယ္ယ – ‘အရသရူပော သမဏော ဂောတမော’တိ, နော စ ခော ယံ တ္ဝံ သန္ဓာယ ဝဒေသီ’’တိ။
3. ‘‘Arasarūpo bhavaṃ gotamo’’ti? ‘‘Atthi khvesa, brāhmaṇa, pariyāyo yena maṃ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya – ‘arasarūpo samaṇo gotamo’ti. Ye te, brāhmaṇa, rūparasā saddarasā gandharasā rasarasā phoṭṭhabbarasā te tathāgatassa pahīnā ucchinnamūlā tālāvatthukatā anabhāvaṃkatā 6 āyatiṃ anuppādadhammā. Ayaṃ kho, brāhmaṇa, pariyāyo yena maṃ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya – ‘arasarūpo samaṇo gotamo’ti, no ca kho yaṃ tvaṃ sandhāya vadesī’’ti.
၄. ‘‘နိဗ္ဘောဂော ဘဝံ ဂောတမော’’တိ? ‘‘အတ္ထိ ခ္ဝေသ, ဗ္ရာဟ္မဏ, ပရိယာယော ယေန မံ ပရိယာယေန သမ္မာ ဝဒမာနော ဝဒေယ္ယ – ‘နိဗ္ဘောဂော သမဏော ဂောတမော’တိ။ ယေ တေ, ဗ္ရာဟ္မဏ, ရူပဘောဂာ သဒ္ဒဘောဂာ ဂန္ဓဘောဂာ ရသဘောဂာ ဖောဋ္ဌဗ္ဗဘောဂာ တေ တထာဂတသ္သ ပဟီနာ ဥစ္ဆိန္နမူလာ တာလာဝတ္ထုကတာ အနဘာဝံကတာ အာယတိံ အနုပ္ပာဒဓမ္မာ။ အယံ ခော, ဗ္ရာဟ္မဏ, ပရိယာယော ယေန မံ ပရိယာယေန သမ္မာ ဝဒမာနော ဝဒေယ္ယ – ‘နိဗ္ဘောဂော သမဏော ဂောတမော’တိ, နော စ ခော ယံ တ္ဝံ သန္ဓာယ ဝဒေသီ’’တိ။
4. ‘‘Nibbhogo bhavaṃ gotamo’’ti? ‘‘Atthi khvesa, brāhmaṇa, pariyāyo yena maṃ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya – ‘nibbhogo samaṇo gotamo’ti. Ye te, brāhmaṇa, rūpabhogā saddabhogā gandhabhogā rasabhogā phoṭṭhabbabhogā te tathāgatassa pahīnā ucchinnamūlā tālāvatthukatā anabhāvaṃkatā āyatiṃ anuppādadhammā. Ayaṃ kho, brāhmaṇa, pariyāyo yena maṃ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya – ‘nibbhogo samaṇo gotamo’ti, no ca kho yaṃ tvaṃ sandhāya vadesī’’ti.
၅. ‘‘အကိရိယဝာဒော ဘဝံ ဂောတမော’’တိ? ‘‘အတ္ထိ ခ္ဝေသ, ဗ္ရာဟ္မဏ, ပရိယာယော ယေန မံ ပရိယာယေန သမ္မာ ဝဒမာနော ဝဒေယ္ယ – ‘အကိရိယဝာဒော သမဏော ဂောတမော’တိ။ အဟဉ္ဟိ, ဗ္ရာဟ္မဏ, အကိရိယံ ဝဒာမိ ကာယဒုစ္စရိတသ္သ ဝစီဒုစ္စရိတသ္သ မနောဒုစ္စရိတသ္သ။ အနေကဝိဟိတာနံ ပာပကာနံ အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ အကိရိယံ ဝဒာမိ။ အယံ ခော, ဗ္ရာဟ္မဏ, ပရိယာယော ယေန မံ ပရိယာယေန သမ္မာ ဝဒမာနော ဝဒေယ္ယ – ‘အကိရိယဝာဒော သမဏော ဂောတမော’တိ, နော စ ခော ယံ တ္ဝံ သန္ဓာယ ဝဒေသီ’’တိ။
5. ‘‘Akiriyavādo bhavaṃ gotamo’’ti? ‘‘Atthi khvesa, brāhmaṇa, pariyāyo yena maṃ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya – ‘akiriyavādo samaṇo gotamo’ti. Ahañhi, brāhmaṇa, akiriyaṃ vadāmi kāyaduccaritassa vacīduccaritassa manoduccaritassa. Anekavihitānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ akiriyaṃ vadāmi. Ayaṃ kho, brāhmaṇa, pariyāyo yena maṃ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya – ‘akiriyavādo samaṇo gotamo’ti, no ca kho yaṃ tvaṃ sandhāya vadesī’’ti.
၆. ‘‘ဥစ္ဆေဒဝာဒော ဘဝံ ဂောတမော’’တိ? ‘‘အတ္ထိ ခ္ဝေသ, ဗ္ရာဟ္မဏ, ပရိယာယော ယေန မံ ပရိယာယေန သမ္မာ ဝဒမာနော ဝဒေယ္ယ – ‘ဥစ္ဆေဒဝာဒော သမဏော ဂောတမော’တိ။ အဟဉ္ဟိ, ဗ္ရာဟ္မဏ, ဥစ္ဆေဒံ ဝဒာမိ ရာဂသ္သ ဒောသသ္သ မောဟသ္သ။ အနေကဝိဟိတာနံ ပာပကာနံ အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ဥစ္ဆေဒံ ဝဒာမိ။ အယံ ခော, ဗ္ရာဟ္မဏ, ပရိယာယော ယေန မံ ပရိယာယေန သမ္မာ ဝဒမာနော ဝဒေယ္ယ – ‘ဥစ္ဆေဒဝာဒော သမဏော ဂောတမော’တိ, နော စ ခော ယံ တ္ဝံ သန္ဓာယ ဝဒေသီ’’တိ။
6. ‘‘Ucchedavādo bhavaṃ gotamo’’ti? ‘‘Atthi khvesa, brāhmaṇa, pariyāyo yena maṃ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya – ‘ucchedavādo samaṇo gotamo’ti. Ahañhi, brāhmaṇa, ucchedaṃ vadāmi rāgassa dosassa mohassa. Anekavihitānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ ucchedaṃ vadāmi. Ayaṃ kho, brāhmaṇa, pariyāyo yena maṃ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya – ‘ucchedavādo samaṇo gotamo’ti, no ca kho yaṃ tvaṃ sandhāya vadesī’’ti.
၇. ‘‘ဇေဂုစ္ဆီ ဘဝံ ဂောတမော’’တိ? ‘‘အတ္ထိ ခ္ဝေသ, ဗ္ရာဟ္မဏ, ပရိယာယော ယေန မံ ပရိယာယေန သမ္မာ ဝဒမာနော ဝဒေယ္ယ – ‘ဇေဂုစ္ဆီ သမဏော ဂောတမော’တိ။ အဟဉ္ဟိ, ဗ္ရာဟ္မဏ, ဇိဂုစ္ဆာမိ ကာယဒုစ္စရိတေန ဝစီဒုစ္စရိတေန မနောဒုစ္စရိတေန။ အနေကဝိဟိတာနံ ပာပကာနံ အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ သမာပတ္တိယာ ဇိဂုစ္ဆာမိ။ အယံ ခော, ဗ္ရာဟ္မဏ, ပရိယာယော ယေန မံ ပရိယာယေန သမ္မာ ဝဒမာနော ဝဒေယ္ယ – ‘ဇေဂုစ္ဆီ သမဏော ဂောတမော’တိ, နော စ ခော ယံ တ္ဝံ သန္ဓာယ ဝဒေသီ’’တိ။
7. ‘‘Jegucchī bhavaṃ gotamo’’ti? ‘‘Atthi khvesa, brāhmaṇa, pariyāyo yena maṃ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya – ‘jegucchī samaṇo gotamo’ti. Ahañhi, brāhmaṇa, jigucchāmi kāyaduccaritena vacīduccaritena manoduccaritena. Anekavihitānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ samāpattiyā jigucchāmi. Ayaṃ kho, brāhmaṇa, pariyāyo yena maṃ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya – ‘jegucchī samaṇo gotamo’ti, no ca kho yaṃ tvaṃ sandhāya vadesī’’ti.
၈. ‘‘ဝေနယိကော ဘဝံ ဂောတမော’’တိ? ‘‘အတ္ထိ ခ္ဝေသ, ဗ္ရာဟ္မဏ, ပရိယာယော ယေန မံ ပရိယာယေန သမ္မာ ဝဒမာနော ဝဒေယ္ယ – ‘ဝေနယိကော သမဏော ဂောတမော’တိ။ အဟဉ္ဟိ, ဗ္ရာဟ္မဏ, ဝိနယာယ ဓမ္မံ ဒေသေမိ ရာဂသ္သ ဒောသသ္သ မောဟသ္သ။ အနေကဝိဟိတာနံ ပာပကာနံ အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ဝိနယာယ ဓမ္မံ ဒေသေမိ။ အယံ ခော, ဗ္ရာဟ္မဏ, ပရိယာယော ယေန မံ ပရိယာယေန သမ္မာ ဝဒမာနော ဝဒေယ္ယ – ‘ဝေနယိကော သမဏော ဂောတမော’တိ, နော စ ခော ယံ တ္ဝံ သန္ဓာယ ဝဒေသီ’’တိ။
8. ‘‘Venayiko bhavaṃ gotamo’’ti? ‘‘Atthi khvesa, brāhmaṇa, pariyāyo yena maṃ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya – ‘venayiko samaṇo gotamo’ti. Ahañhi, brāhmaṇa, vinayāya dhammaṃ desemi rāgassa dosassa mohassa. Anekavihitānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ vinayāya dhammaṃ desemi. Ayaṃ kho, brāhmaṇa, pariyāyo yena maṃ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya – ‘venayiko samaṇo gotamo’ti, no ca kho yaṃ tvaṃ sandhāya vadesī’’ti.
၉. ‘‘တပသ္သီ ဘဝံ ဂောတမော’’တိ? ‘‘အတ္ထိ ခ္ဝေသ, ဗ္ရာဟ္မဏ, ပရိယာယော ယေန မံ ပရိယာယေန သမ္မာ ဝဒမာနော ဝဒေယ္ယ – ‘တပသ္သီ သမဏော ဂောတမော’တိ ။ တပနီယာဟံ, ဗ္ရာဟ္မဏ, ပာပကေ အကုသလေ ဓမ္မေ ဝဒာမိ, ကာယဒုစ္စရိတံ ဝစီဒုစ္စရိတံ မနောဒုစ္စရိတံ။ ယသ္သ ခော, ဗ္ရာဟ္မဏ , တပနီယာ ပာပကာ အကုသလာ ဓမ္မာ ပဟီနာ ဥစ္ဆိန္နမူလာ တာလာဝတ္ထုကတာ အနဘာဝံကတာ အာယတိံ အနုပ္ပာဒဓမ္မာ တမဟံ တပသ္သီတိ ဝဒာမိ။ တထာဂတသ္သ ခော, ဗ္ရာဟ္မဏ, တပနီယာ ပာပကာ အကုသလာ ဓမ္မာ ပဟီနာ ဥစ္ဆိန္နမူလာ တာလာဝတ္ထုကတာ အနဘာဝံကတာ အာယတိံ အနုပ္ပာဒဓမ္မာ။ အယံ ခော, ဗ္ရာဟ္မဏ, ပရိယာယော ယေန မံ ပရိယာယေန သမ္မာ ဝဒမာနော ဝဒေယ္ယ – ‘တပသ္သီ သမဏော ဂောတမော’တိ, နော စ ခော ယံ တ္ဝံ သန္ဓာယ ဝဒေသီ’’တိ။
9. ‘‘Tapassī bhavaṃ gotamo’’ti? ‘‘Atthi khvesa, brāhmaṇa, pariyāyo yena maṃ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya – ‘tapassī samaṇo gotamo’ti . Tapanīyāhaṃ, brāhmaṇa, pāpake akusale dhamme vadāmi, kāyaduccaritaṃ vacīduccaritaṃ manoduccaritaṃ. Yassa kho, brāhmaṇa , tapanīyā pāpakā akusalā dhammā pahīnā ucchinnamūlā tālāvatthukatā anabhāvaṃkatā āyatiṃ anuppādadhammā tamahaṃ tapassīti vadāmi. Tathāgatassa kho, brāhmaṇa, tapanīyā pāpakā akusalā dhammā pahīnā ucchinnamūlā tālāvatthukatā anabhāvaṃkatā āyatiṃ anuppādadhammā. Ayaṃ kho, brāhmaṇa, pariyāyo yena maṃ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya – ‘tapassī samaṇo gotamo’ti, no ca kho yaṃ tvaṃ sandhāya vadesī’’ti.
၁၀. ‘‘အပဂဗ္ဘော ဘဝံ ဂောတမော’’တိ? ‘‘အတ္ထိ ခ္ဝေသ, ဗ္ရာဟ္မဏ, ပရိယာယော ယေန မံ ပရိယာယေန သမ္မာ ဝဒမာနော ဝဒေယ္ယ – ‘အပဂဗ္ဘော သမဏော ဂောတမော’တိ။ ယသ္သ ခော, ဗ္ရာဟ္မဏ, အာယတိံ ဂဗ္ဘသေယ္ယာ ပုနဗ္ဘဝာဘိနိဗ္ဗတ္တိ ပဟီနာ ဥစ္ဆိန္နမူလာ တာလာဝတ္ထုကတာ အနဘာဝံကတာ အာယတိံ အနုပ္ပာဒဓမ္မာ တမဟံ အပဂဗ္ဘောတိ ဝဒာမိ။ တထာဂတသ္သ ခော, ဗ္ရာဟ္မဏ, အာယတိံ ဂဗ္ဘသေယ္ယာ ပုနဗ္ဘဝာဘိနိဗ္ဗတ္တိ ပဟီနာ ဥစ္ဆိန္နမူလာ တာလာဝတ္ထုကတာ အနဘာဝံကတာ အာယတိံ အနုပ္ပာဒဓမ္မာ။ အယံ ခော, ဗ္ရာဟ္မဏ, ပရိယာယော ယေန မံ ပရိယာယေန သမ္မာ ဝဒမာနော ဝဒေယ္ယ – ‘အပဂဗ္ဘော သမဏော ဂောတမော’တိ, နော စ ခော ယံ တ္ဝံ သန္ဓာယ ဝဒေသိ’’။
10. ‘‘Apagabbho bhavaṃ gotamo’’ti? ‘‘Atthi khvesa, brāhmaṇa, pariyāyo yena maṃ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya – ‘apagabbho samaṇo gotamo’ti. Yassa kho, brāhmaṇa, āyatiṃ gabbhaseyyā punabbhavābhinibbatti pahīnā ucchinnamūlā tālāvatthukatā anabhāvaṃkatā āyatiṃ anuppādadhammā tamahaṃ apagabbhoti vadāmi. Tathāgatassa kho, brāhmaṇa, āyatiṃ gabbhaseyyā punabbhavābhinibbatti pahīnā ucchinnamūlā tālāvatthukatā anabhāvaṃkatā āyatiṃ anuppādadhammā. Ayaṃ kho, brāhmaṇa, pariyāyo yena maṃ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya – ‘apagabbho samaṇo gotamo’ti, no ca kho yaṃ tvaṃ sandhāya vadesi’’.
၁၁. ‘‘သေယ္ယထာပိ, ဗ္ရာဟ္မဏ, ကုက္ကုဋိယာ အဏ္ဍာနိ အဋ္ဌ ဝာ ဒသ ဝာ ဒ္ဝာဒသ ဝာ။ တာနသ္သု ကုက္ကုဋိယာ သမ္မာ အဓိသယိတာနိ သမ္မာ ပရိသေဒိတာနိ သမ္မာ ပရိဘာဝိတာနိ။ ယော နု ခော တေသံ ကုက္ကုဋစ္ဆာပကာနံ ပဌမတရံ ပာဒနခသိခာယ ဝာ မုခတုဏ္ဍကေန ဝာ အဏ္ဍကောသံ ပဒာလေတ္ဝာ သောတ္ထိနာ အဘိနိဗ္ဘိဇ္ဇေယ္ယ, ကိန္တိ သ္ဝာသ္သ ဝစနီယော – ‘‘ဇေဋ္ဌော ဝာ ကနိဋ္ဌော ဝာ’’တိ? ‘‘ဇေဋ္ဌောတိသ္သ, ဘော ဂောတမ, ဝစနီယော။ သော ဟိ နေသံ ဇေဋ္ဌော ဟောတီ’’တိ။ ‘‘ဧဝမေဝ ခော အဟံ, ဗ္ရာဟ္မဏ, အဝိဇ္ဇာဂတာယ ပဇာယ အဏ္ဍဘူတာယ ပရိယောနဒ္ဓာယ အဝိဇ္ဇဏ္ဍကောသံ ပဒာလေတ္ဝာ ဧကောဝ လောကေ အနုတ္တရံ သမ္မာသမ္ဗောဓိံ အဘိသမ္ဗုဒ္ဓော။ သ္ဝာဟံ, ဗ္ရာဟ္မဏ, ဇေဋ္ဌော သေဋ္ဌော လောကသ္သ’’။
11. ‘‘Seyyathāpi, brāhmaṇa, kukkuṭiyā aṇḍāni aṭṭha vā dasa vā dvādasa vā. Tānassu kukkuṭiyā sammā adhisayitāni sammā pariseditāni sammā paribhāvitāni. Yo nu kho tesaṃ kukkuṭacchāpakānaṃ paṭhamataraṃ pādanakhasikhāya vā mukhatuṇḍakena vā aṇḍakosaṃ padāletvā sotthinā abhinibbhijjeyya, kinti svāssa vacanīyo – ‘‘jeṭṭho vā kaniṭṭho vā’’ti? ‘‘Jeṭṭhotissa, bho gotama, vacanīyo. So hi nesaṃ jeṭṭho hotī’’ti. ‘‘Evameva kho ahaṃ, brāhmaṇa, avijjāgatāya pajāya aṇḍabhūtāya pariyonaddhāya avijjaṇḍakosaṃ padāletvā ekova loke anuttaraṃ sammāsambodhiṃ abhisambuddho. Svāhaṃ, brāhmaṇa, jeṭṭho seṭṭho lokassa’’.
‘‘အာရဒ္ဓံ ခော ပန မေ, ဗ္ရာဟ္မဏ, ဝီရိယံ 7 အဟောသိ အသလ္လီနံ, ဥပဋ္ဌိတာ သတိ အသမ္မုဋ္ဌာ 8, ပသ္သဒ္ဓော ကာယော အသာရဒ္ဓော, သမာဟိတံ စိတ္တံ ဧကဂ္ဂံ။ သော ခော အဟံ, ဗ္ရာဟ္မဏ, ဝိဝိစ္စေဝ ကာမေဟိ ဝိဝိစ္စ အကုသလေဟိ ဓမ္မေဟိ သဝိတက္ကံ သဝိစာရံ ဝိဝေကဇံ ပီတိသုခံ ပဌမံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟာသိံ။ ဝိတက္ကဝိစာရာနံ ဝူပသမာ အဇ္ဈတ္တံ သမ္ပသာဒနံ စေတသော ဧကောဒိဘာဝံ အဝိတက္ကံ အဝိစာရံ သမာဓိဇံ ပီတိသုခံ ဒုတိယံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟာသိံ။ ပီတိယာ စ ဝိရာဂာ ဥပေက္ခကော စ ဝိဟာသိံ သတော စ သမ္ပဇာနော, သုခဉ္စ ကာယေန ပဋိသံဝေဒေသိံ , ယံ တံ အရိယာ အာစိက္ခန္တိ – ‘ဥပေက္ခကော သတိမာ သုခဝိဟာရီ’တိ တတိယံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟာသိံ။ သုခသ္သ စ ပဟာနာ ဒုက္ခသ္သ စ ပဟာနာ ပုဗ္ဗေဝ သောမနသ္သဒောမနသ္သာနံ အတ္ထင္ဂမာ အဒုက္ခမသုခံ ဥပေက္ခာသတိပာရိသုဒ္ဓိံ စတုတ္ထံ ဈာနံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟာသိံ။
‘‘Āraddhaṃ kho pana me, brāhmaṇa, vīriyaṃ 9 ahosi asallīnaṃ, upaṭṭhitā sati asammuṭṭhā 10, passaddho kāyo asāraddho, samāhitaṃ cittaṃ ekaggaṃ. So kho ahaṃ, brāhmaṇa, vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja vihāsiṃ. Vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja vihāsiṃ. Pītiyā ca virāgā upekkhako ca vihāsiṃ sato ca sampajāno, sukhañca kāyena paṭisaṃvedesiṃ , yaṃ taṃ ariyā ācikkhanti – ‘upekkhako satimā sukhavihārī’ti tatiyaṃ jhānaṃ upasampajja vihāsiṃ. Sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhamasukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja vihāsiṃ.
၁၂. ‘‘သော ဧဝံ သမာဟိတေ စိတ္တေ ပရိသုဒ္ဓေ ပရိယောဒာတေ အနင္ဂဏေ ဝိဂတူပက္ကိလေသေ မုဒုဘူတေ ကမ္မနိယေ ဌိတေ အာနေဉ္ဇပ္ပတ္တေ ပုဗ္ဗေနိဝာသာနုသ္သတိဉာဏာယ စိတ္တံ အဘိနိန္နာမေသိံ။ သော အနေကဝိဟိတံ ပုဗ္ဗေနိဝာသံ အနုသ္သရာမိ , သေယ္ယထိဒံ – ဧကမ္ပိ ဇာတိံ ဒ္ဝေပိ ဇာတိယော တိသ္သောပိ ဇာတိယော စတသ္သောပိ ဇာတိယော ပဉ္စပိ ဇာတိယော ဒသပိ ဇာတိယော ဝီသမ္ပိ ဇာတိယော တိံသမ္ပိ ဇာတိယော စတ္တာလီသမ္ပိ ဇာတိယော ပညာသမ္ပိ ဇာတိယော ဇာတိသတမ္ပိ, ဇာတိသဟသ္သမ္ပိ ဇာတိသတသဟသ္သမ္ပိ, အနေကေပိ သံဝဋ္ဋကပ္ပေ အနေကေပိ ဝိဝဋ္ဋကပ္ပေ အနေကေပိ သံဝဋ္ဋဝိဝဋ္ဋကပ္ပေ – ‘အမုတ္ရာသိံ ဧဝံနာမော ဧဝံဂောတ္တော ဧဝံဝဏ္ဏော ဧဝမာဟာရော ဧဝံသုခဒုက္ခပ္ပဋိသံဝေဒီ ဧဝမာယုပရိယန္တော; သော တတော စုတော အမုတ္ရ ဥဒပာဒိံ; တတ္ရာပာသိံ ဧဝံနာမော ဧဝံဂောတ္တော ဧဝံဝဏ္ဏော ဧဝမာဟာရော ဧဝံသုခဒုက္ခပ္ပဋိသံဝေဒီ ဧဝမာယုပရိယန္တော; သော တတော စုတော ဣဓူပပန္နောတိ။ ဣတိ သာကာရံ သဥဒ္ဒေသံ အနေကဝိဟိတံ ပုဗ္ဗေနိဝာသံ အနုသ္သရာမိ။ အယံ ခော မေ, ဗ္ရာဟ္မဏ, ရတ္တိယာ ပဌမေ ယာမေ ပဌမာ ဝိဇ္ဇာ အဓိဂတာ, အဝိဇ္ဇာ ဝိဟတာ, ဝိဇ္ဇာ ဥပ္ပန္နာ, တမော ဝိဟတော, အာလောကော ဥပ္ပန္နော – ယထာ တံ အပ္ပမတ္တသ္သ အာတာပိနော ပဟိတတ္တသ္သ ဝိဟရတော။ အယံ ခော မေ, ဗ္ရာဟ္မဏ, ပဌမာဘိနိဗ္ဘိဒာ အဟောသိ ကုက္ကုဋစ္ဆာပကသ္သေဝ အဏ္ဍကောသမ္ဟာ။
12. ‘‘So evaṃ samāhite citte parisuddhe pariyodāte anaṅgaṇe vigatūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite āneñjappatte pubbenivāsānussatiñāṇāya cittaṃ abhininnāmesiṃ. So anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarāmi , seyyathidaṃ – ekampi jātiṃ dvepi jātiyo tissopi jātiyo catassopi jātiyo pañcapi jātiyo dasapi jātiyo vīsampi jātiyo tiṃsampi jātiyo cattālīsampi jātiyo paññāsampi jātiyo jātisatampi, jātisahassampi jātisatasahassampi, anekepi saṃvaṭṭakappe anekepi vivaṭṭakappe anekepi saṃvaṭṭavivaṭṭakappe – ‘amutrāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto; so tato cuto amutra udapādiṃ; tatrāpāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto; so tato cuto idhūpapannoti. Iti sākāraṃ sauddesaṃ anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarāmi. Ayaṃ kho me, brāhmaṇa, rattiyā paṭhame yāme paṭhamā vijjā adhigatā, avijjā vihatā, vijjā uppannā, tamo vihato, āloko uppanno – yathā taṃ appamattassa ātāpino pahitattassa viharato. Ayaṃ kho me, brāhmaṇa, paṭhamābhinibbhidā ahosi kukkuṭacchāpakasseva aṇḍakosamhā.
၁၃. ‘‘သော ဧဝံ သမာဟိတေ စိတ္တေ ပရိသုဒ္ဓေ ပရိယောဒာတေ အနင္ဂဏေ ဝိဂတူပက္ကိလေသေ မုဒုဘူတေ ကမ္မနိယေ ဌိတေ အာနေဉ္ဇပ္ပတ္တေ သတ္တာနံ စုတူပပာတဉာဏာယ စိတ္တံ အဘိနိန္နာမေသိံ ။ သော ဒိဗ္ဗေန စက္ခုနာ ဝိသုဒ္ဓေန အတိက္ကန္တမာနုသကေန 11 သတ္တေ ပသ္သာမိ စဝမာနေ ဥပပဇ္ဇမာနေ ဟီနေ ပဏီတေ သုဝဏ္ဏေ ဒုဗ္ဗဏ္ဏေ။ သုဂတေ ဒုဂ္ဂတေ ယထာကမ္မူပဂေ သတ္တေ ပဇာနာမိ – ‘ဣမေ ဝတ ဘောန္တော သတ္တာ ကာယဒုစ္စရိတေန သမန္နာဂတာ ဝစီဒုစ္စရိတေန သမန္နာဂတာ မနောဒုစ္စရိတေန သမန္နာဂတာ အရိယာနံ ဥပဝာဒကာ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကာ မိစ္ဆာဒိဋ္ဌိကမ္မသမာဒာနာ; တေ ကာယသ္သ ဘေဒာ ပရံ မရဏာ အပာယံ ဒုဂ္ဂတိံ ဝိနိပာတံ နိရယံ ဥပပန္နာ။ ဣမေ ဝာ ပန ဘောန္တော သတ္တာ ကာယသုစရိတေန သမန္နာဂတာ ဝစီသုစရိတေန သမန္နာဂတာ မနောသုစရိတေန သမန္နာဂတာ အရိယာနံ အနုပဝာဒကာ သမ္မာဒိဋ္ဌိကာ သမ္မာဒိဋ္ဌိကမ္မသမာဒာနာ; တေ ကာယသ္သ ဘေဒာ ပရံ မရဏာ သုဂတိံ သဂ္ဂံ လောကံ ဥပပန္နာ’တိ။ ဣတိ ဒိဗ္ဗေန စက္ခုနာ ဝိသုဒ္ဓေန အတိက္ကန္တမာနုသကေန သတ္တေ ပသ္သာမိ စဝမာနေ ဥပပဇ္ဇမာနေ ဟီနေ ပဏီတေ သုဝဏ္ဏေ ဒုဗ္ဗဏ္ဏေ။ သုဂတေ ဒုဂ္ဂတေ ယထာကမ္မူပဂေ သတ္တေ ပဇာနာမိ။ အယံ ခော မေ, ဗ္ရာဟ္မဏ, ရတ္တိယာ မဇ္ဈိမေ ယာမေ ဒုတိယာ ဝိဇ္ဇာ အဓိဂတာ, အဝိဇ္ဇာ ဝိဟတာ, ဝိဇ္ဇာ ဥပ္ပန္နာ, တမော ဝိဟတော, အာလောကော ဥပ္ပန္နော – ယထာ တံ အပ္ပမတ္တသ္သ အာတာပိနော ပဟိတတ္တသ္သ ဝိဟရတော။ အယံ ခော မေ, ဗ္ရာဟ္မဏ, ဒုတိယာဘိနိဗ္ဘိဒာ အဟောသိ ကုက္ကုဋစ္ဆာပကသ္သေဝ အဏ္ဍကောသမ္ဟာ။
13. ‘‘So evaṃ samāhite citte parisuddhe pariyodāte anaṅgaṇe vigatūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite āneñjappatte sattānaṃ cutūpapātañāṇāya cittaṃ abhininnāmesiṃ . So dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena 12 satte passāmi cavamāne upapajjamāne hīne paṇīte suvaṇṇe dubbaṇṇe. Sugate duggate yathākammūpage satte pajānāmi – ‘ime vata bhonto sattā kāyaduccaritena samannāgatā vacīduccaritena samannāgatā manoduccaritena samannāgatā ariyānaṃ upavādakā micchādiṭṭhikā micchādiṭṭhikammasamādānā; te kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapannā. Ime vā pana bhonto sattā kāyasucaritena samannāgatā vacīsucaritena samannāgatā manosucaritena samannāgatā ariyānaṃ anupavādakā sammādiṭṭhikā sammādiṭṭhikammasamādānā; te kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapannā’ti. Iti dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passāmi cavamāne upapajjamāne hīne paṇīte suvaṇṇe dubbaṇṇe. Sugate duggate yathākammūpage satte pajānāmi. Ayaṃ kho me, brāhmaṇa, rattiyā majjhime yāme dutiyā vijjā adhigatā, avijjā vihatā, vijjā uppannā, tamo vihato, āloko uppanno – yathā taṃ appamattassa ātāpino pahitattassa viharato. Ayaṃ kho me, brāhmaṇa, dutiyābhinibbhidā ahosi kukkuṭacchāpakasseva aṇḍakosamhā.
၁၄. ‘‘သော ဧဝံ သမာဟိတေ စိတ္တေ ပရိသုဒ္ဓေ ပရိယောဒာတေ အနင္ဂဏေ ဝိဂတူပက္ကိလေသေ မုဒုဘူတေ ကမ္မနိယေ ဌိတေ အာနေဉ္ဇပ္ပတ္တေ အာသဝာနံ ခယဉာဏာယ စိတ္တံ အဘိနိန္နာမေသိံ။ သော ‘ဣဒံ ဒုက္ခ’န္တိ ယထာဘူတံ အဗ္ဘညာသိံ, ‘အယံ ဒုက္ခသမုဒယော’တိ ယထာဘူတံ အဗ္ဘညာသိံ, ‘အယံ ဒုက္ခနိရောဓော’တိ ယထာဘူတံ အဗ္ဘညာသိံ, ‘အယံ ဒုက္ခနိရောဓဂာမိနီ ပဋိပဒာ’တိ ယထာဘူတံ အဗ္ဘညာသိံ; ‘ဣမေ အာသဝာ’တိ ယထာဘူတံ အဗ္ဘညာသိံ, ‘အယံ အာသဝသမုဒယော’တိ ယထာဘူတံ အဗ္ဘညာသိံ, ‘အယံ အာသဝနိရောဓော’တိ ယထာဘူတံ အဗ္ဘညာသိံ, ‘အယံ အာသဝနိရောဓဂာမိနီ ပဋိပဒာ’တိ ယထာဘူတံ အဗ္ဘညာသိံ။ တသ္သ မေ ဧဝံ ဇာနတော ဧဝံ ပသ္သတော ကာမာသဝာပိ စိတ္တံ ဝိမုစ္စိတ္ထ ဘဝာသဝာပိ စိတ္တံ ဝိမုစ္စိတ္ထ အဝိဇ္ဇာသဝာပိ စိတ္တံ ဝိမုစ္စိတ္ထ။ ဝိမုတ္တသ္မိံ ဝိမုတ္တမိတိ ဉာဏံ အဟောသိ။ ‘ခီဏာ ဇာတိ, ဝုသိတံ ဗ္ရဟ္မစရိယံ, ကတံ ကရဏီယံ, နာပရံ ဣတ္ထတ္တာယာ’တိ အဗ္ဘညာသိံ။ အယံ ခော မေ, ဗ္ရာဟ္မဏ, ရတ္တိယာ ပစ္ဆိမေ ယာမေ တတိယာ ဝိဇ္ဇာ အဓိဂတာ, အဝိဇ္ဇာ ဝိဟတာ, ဝိဇ္ဇာ ဥပ္ပန္နာ, တမော ဝိဟတော, အာလောကော ဥပ္ပန္နော – ယထာ တံ အပ္ပမတ္တသ္သ အာတာပိနော ပဟိတတ္တသ္သ ဝိဟရတော။ အယံ ခော မေ, ဗ္ရာဟ္မဏ, တတိယာဘိနိဗ္ဘိဒာ အဟောသိ – ကုက္ကုဋစ္ဆာပကသ္သေဝ အဏ္ဍကောသမ္ဟာ’’တိ။
14. ‘‘So evaṃ samāhite citte parisuddhe pariyodāte anaṅgaṇe vigatūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite āneñjappatte āsavānaṃ khayañāṇāya cittaṃ abhininnāmesiṃ. So ‘idaṃ dukkha’nti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ, ‘ayaṃ dukkhasamudayo’ti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ, ‘ayaṃ dukkhanirodho’ti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ, ‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’ti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ; ‘ime āsavā’ti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ, ‘ayaṃ āsavasamudayo’ti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ, ‘ayaṃ āsavanirodho’ti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ, ‘ayaṃ āsavanirodhagāminī paṭipadā’ti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ. Tassa me evaṃ jānato evaṃ passato kāmāsavāpi cittaṃ vimuccittha bhavāsavāpi cittaṃ vimuccittha avijjāsavāpi cittaṃ vimuccittha. Vimuttasmiṃ vimuttamiti ñāṇaṃ ahosi. ‘Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti abbhaññāsiṃ. Ayaṃ kho me, brāhmaṇa, rattiyā pacchime yāme tatiyā vijjā adhigatā, avijjā vihatā, vijjā uppannā, tamo vihato, āloko uppanno – yathā taṃ appamattassa ātāpino pahitattassa viharato. Ayaṃ kho me, brāhmaṇa, tatiyābhinibbhidā ahosi – kukkuṭacchāpakasseva aṇḍakosamhā’’ti.
၁၅. ဧဝံ ဝုတ္တေ, ဝေရဉ္ဇော ဗ္ရာဟ္မဏော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝောစ – ‘‘ဇေဋ္ဌော ဘဝံ ဂောတမော, သေဋ္ဌော ဘဝံ ဂောတမော! အဘိက္ကန္တံ, ဘော ဂောတမ, အဘိက္ကန္တံ, ဘော ဂောတမ!! သေယ္ယထာပိ, ဘော ဂောတမ, နိက္ကုဇ္ဇိတံ ဝာ ဥက္ကုဇ္ဇေယ္ယ, ပဋိစ္ဆန္နံ ဝာ ဝိဝရေယ္ယ, မူဠ္ဟသ္သ ဝာ မဂ္ဂံ အာစိက္ခေယ္ယ, အန္ဓကာရေ ဝာ တေလပဇ္ဇောတံ ဓာရေယ္ယ – စက္ခုမန္တော ရူပာနိ ဒက္ခန္တီတိ, ဧဝမေဝံ ဘောတာ ဂောတမေန အနေကပရိယာယေန ဓမ္မော ပကာသိတော ။ ဧသာဟံ ဘဝန္တံ ဂောတမံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ ဓမ္မဉ္စ ဘိက္ခုသင္ဃဉ္စ။ ဥပာသကံ မံ ဘဝံ ဂောတမော ဓာရေတု အဇ္ဇတဂ္ဂေ ပာဏုပေတံ သရဏံ ဂတံ။ အဓိဝာသေတု စ မေ ဘဝံ ဂောတမော ဝေရဉ္ဇာယံ ဝသ္သာဝာသံ သဒ္ဓိံ ဘိက္ခုသင္ဃေနာ’’တိ။ အဓိဝာသေသိ ဘဂဝာ တုဏ္ဟီဘာဝေန။ အထ ခော ဝေရဉ္ဇော ဗ္ရာဟ္မဏော ဘဂဝတော အဓိဝာသနံ ဝိဒိတ္ဝာ ဥဋ္ဌာယာသနာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝာဒေတ္ဝာ ပဒက္ခိဏံ ကတ္ဝာ ပက္ကာမိ။
15. Evaṃ vutte, verañjo brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘jeṭṭho bhavaṃ gotamo, seṭṭho bhavaṃ gotamo! Abhikkantaṃ, bho gotama, abhikkantaṃ, bho gotama!! Seyyathāpi, bho gotama, nikkujjitaṃ vā ukkujjeyya, paṭicchannaṃ vā vivareyya, mūḷhassa vā maggaṃ ācikkheyya, andhakāre vā telapajjotaṃ dhāreyya – cakkhumanto rūpāni dakkhantīti, evamevaṃ bhotā gotamena anekapariyāyena dhammo pakāsito . Esāhaṃ bhavantaṃ gotamaṃ saraṇaṃ gacchāmi dhammañca bhikkhusaṅghañca. Upāsakaṃ maṃ bhavaṃ gotamo dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gataṃ. Adhivāsetu ca me bhavaṃ gotamo verañjāyaṃ vassāvāsaṃ saddhiṃ bhikkhusaṅghenā’’ti. Adhivāsesi bhagavā tuṇhībhāvena. Atha kho verañjo brāhmaṇo bhagavato adhivāsanaṃ viditvā uṭṭhāyāsanā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkāmi.
၁၆. တေန ခော ပန သမယေန ဝေရဉ္ဇာ ဒုဗ္ဘိက္ခာ ဟောတိ ဒ္ဝီဟိတိကာ သေတဋ္ဌိကာ သလာကာဝုတ္တာ န သုကရာ ဥဉ္ဆေန ပဂ္ဂဟေန ယာပေတုံ။ တေန ခော ပန သမယေန ဥတ္တရာပထကာ 13 အသ္သဝာဏိဇာ 14 ပဉ္စမတ္တေဟိ အသ္သသတေဟိ ဝေရဉ္ဇံ ဝသ္သာဝာသံ ဥပဂတာ ဟောန္တိ။ တေဟိ အသ္သမဏ္ဍလိကာသု ဘိက္ခူနံ ပတ္ထပတ္ထပုလကံ 15 ပညတ္တံ ဟောတိ။ ဘိက္ခူ ပုဗ္ဗဏ္ဟသမယံ နိဝာသေတ္ဝာ ပတ္တစီဝရမာဒာယ ဝေရဉ္ဇံ ပိဏ္ဍာယ ပဝိသိတ္ဝာ ပိဏ္ဍံ အလဘမာနာ အသ္သမဏ္ဍလိကာသု ပိဏ္ဍာယ စရိတ္ဝာ ပတ္ထပတ္ထပုလကံ အာရာမံ အာဟရိတ္ဝာ ဥဒုက္ခလေ ကောဋ္ဋေတ္ဝာ ကောဋ္ဋေတ္ဝာ ပရိဘုဉ္ဇန္တိ။ အာယသ္မာ ပနာနန္ဒော ပတ္ထပုလကံ သိလာယံ ပိသိတ္ဝာ ဘဂဝတော ဥပနာမေတိ။ တံ ဘဂဝာ ပရိဘုဉ္ဇတိ။
16. Tena kho pana samayena verañjā dubbhikkhā hoti dvīhitikā setaṭṭhikā salākāvuttā na sukarā uñchena paggahena yāpetuṃ. Tena kho pana samayena uttarāpathakā 16 assavāṇijā 17 pañcamattehi assasatehi verañjaṃ vassāvāsaṃ upagatā honti. Tehi assamaṇḍalikāsu bhikkhūnaṃ patthapatthapulakaṃ 18 paññattaṃ hoti. Bhikkhū pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya verañjaṃ piṇḍāya pavisitvā piṇḍaṃ alabhamānā assamaṇḍalikāsu piṇḍāya caritvā patthapatthapulakaṃ ārāmaṃ āharitvā udukkhale koṭṭetvā koṭṭetvā paribhuñjanti. Āyasmā panānando patthapulakaṃ silāyaṃ pisitvā bhagavato upanāmeti. Taṃ bhagavā paribhuñjati.
အသ္သောသိ ခော ဘဂဝာ ဥဒုက္ခလသဒ္ဒံ။ ဇာနန္တာပိ တထာဂတာ ပုစ္ဆန္တိ, ဇာနန္တာပိ န ပုစ္ဆန္တိ; ကာလံ ဝိဒိတ္ဝာ ပုစ္ဆန္တိ, ကာလံ ဝိဒိတ္ဝာ န ပုစ္ဆန္တိ; အတ္ထသံဟိတံ တထာဂတာ ပုစ္ဆန္တိ, နော အနတ္ထသံဟိတံ။ အနတ္ထသံဟိတေ သေတုဃာတော တထာဂတာနံ။ ဒ္ဝီဟိ အာကာရေဟိ ဗုဒ္ဓာ ဘဂဝန္တော ဘိက္ခူ ပဋိပုစ္ဆန္တိ – ဓမ္မံ ဝာ ဒေသေသ္သာမ, သာဝကာနံ ဝာ သိက္ခာပဒံ ပညပေသ္သာမာတိ 19။ အထ ခော ဘဂဝာ အာယသ္မန္တံ အာနန္ဒံ အာမန္တေသိ – ‘‘ကိံ နု ခော သော, အာနန္ဒ, ဥဒုက္ခလသဒ္ဒော’’တိ? အထ ခော အာယသ္မာ အာနန္ဒော ဘဂဝတော ဧတမတ္ထံ အာရောစေသိ ။ ‘‘သာဓု သာဓု, အာနန္ဒ! တုမ္ဟေဟိ, အာနန္ဒ သပ္ပုရိသေဟိ ဝိဇိတံ။ ပစ္ဆိမာ ဇနတာ သာလိမံသောဒနံ အတိမညိသ္သတီ’’တိ။
Assosi kho bhagavā udukkhalasaddaṃ. Jānantāpi tathāgatā pucchanti, jānantāpi na pucchanti; kālaṃ viditvā pucchanti, kālaṃ viditvā na pucchanti; atthasaṃhitaṃ tathāgatā pucchanti, no anatthasaṃhitaṃ. Anatthasaṃhite setughāto tathāgatānaṃ. Dvīhi ākārehi buddhā bhagavanto bhikkhū paṭipucchanti – dhammaṃ vā desessāma, sāvakānaṃ vā sikkhāpadaṃ paññapessāmāti 20. Atha kho bhagavā āyasmantaṃ ānandaṃ āmantesi – ‘‘kiṃ nu kho so, ānanda, udukkhalasaddo’’ti? Atha kho āyasmā ānando bhagavato etamatthaṃ ārocesi . ‘‘Sādhu sādhu, ānanda! Tumhehi, ānanda sappurisehi vijitaṃ. Pacchimā janatā sālimaṃsodanaṃ atimaññissatī’’ti.
၁၇. အထ ခော အာယသ္မာ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော 21 ယေန ဘဂဝာ တေနုပသင္ကမိ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝာဒေတ္ဝာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခော အာယသ္မာ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝောစ – ‘‘ဧတရဟိ, ဘန္တေ, ဝေရဉ္ဇာ ဒုဗ္ဘိက္ခာ ဒ္ဝီဟိတိကာ သေတဋ္ဌိကာ သလာကာဝုတ္တာ။ န သုကရာ ဥဉ္ဆေန ပဂ္ဂဟေန ယာပေတုံ။ ဣမိသ္သာ, ဘန္တေ, မဟာပထဝိယာ ဟေဋ္ဌိမတလံ သမ္ပန္နံ – သေယ္ယထာပိ ခုဒ္ဒမဓုံ အနီလကံ ဧဝမသ္သာဒံ။ သာဓာဟံ, ဘန္တေ, ပထဝိံ ပရိဝတ္တေယ္ယံ။ ဘိက္ခူ ပပ္ပဋကောဇံ ပရိဘုဉ္ဇိသ္သန္တီ’’တိ။ ‘‘ယေ ပန တေ, မောဂ္ဂလ္လာန, ပထဝိနိသ္သိတာ ပာဏာ တေ ကထံ ကရိသ္သသီ’’တိ? ‘‘ဧကာဟံ, ဘန္တေ, ပာဏိံ အဘိနိမ္မိနိသ္သာမိ – သေယ္ယထာပိ မဟာပထဝီ။ ယေ ပထဝိနိသ္သိတာ ပာဏာ တေ တတ္ထ သင္ကာမေသ္သာမိ။ ဧကေန ဟတ္ထေန ပထဝိံ ပရိဝတ္တေသ္သာမီ’’တိ။ ‘‘အလံ, မောဂ္ဂလ္လာန, မာ တေ ရုစ္စိ ပထဝိံ ပရိဝတ္တေတုံ။ ဝိပလ္လာသမ္ပိ သတ္တာ ပဋိလဘေယ္ယု’’န္တိ။ ‘‘သာဓု, ဘန္တေ, သဗ္ဗော ဘိက္ခုသင္ဃော ဥတ္တရကုရုံ ပိဏ္ဍာယ ဂစ္ဆေယ္ယာ’’တိ။ ‘‘အလံ, မောဂ္ဂလ္လာန, မာ တေ ရုစ္စိ သဗ္ဗသ္သ ဘိက္ခုသင္ဃသ္သ ဥတ္တရကုရုံ ပိဏ္ဍာယ ဂမန’’န္တိ။
17. Atha kho āyasmā mahāmoggallāno 22 yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā mahāmoggallāno bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘etarahi, bhante, verañjā dubbhikkhā dvīhitikā setaṭṭhikā salākāvuttā. Na sukarā uñchena paggahena yāpetuṃ. Imissā, bhante, mahāpathaviyā heṭṭhimatalaṃ sampannaṃ – seyyathāpi khuddamadhuṃ anīlakaṃ evamassādaṃ. Sādhāhaṃ, bhante, pathaviṃ parivatteyyaṃ. Bhikkhū pappaṭakojaṃ paribhuñjissantī’’ti. ‘‘Ye pana te, moggallāna, pathavinissitā pāṇā te kathaṃ karissasī’’ti? ‘‘Ekāhaṃ, bhante, pāṇiṃ abhinimminissāmi – seyyathāpi mahāpathavī. Ye pathavinissitā pāṇā te tattha saṅkāmessāmi. Ekena hatthena pathaviṃ parivattessāmī’’ti. ‘‘Alaṃ, moggallāna, mā te rucci pathaviṃ parivattetuṃ. Vipallāsampi sattā paṭilabheyyu’’nti. ‘‘Sādhu, bhante, sabbo bhikkhusaṅgho uttarakuruṃ piṇḍāya gaccheyyā’’ti. ‘‘Alaṃ, moggallāna, mā te rucci sabbassa bhikkhusaṅghassa uttarakuruṃ piṇḍāya gamana’’nti.
၁၈. အထ ခော အာယသ္မတော သာရိပုတ္တသ္သ ရဟောဂတသ္သ ပဋိသလ္လီနသ္သ ဧဝံ စေတသော ပရိဝိတက္ကော ဥဒပာဒိ – ‘‘ကတမေသာနံ ခော ဗုဒ္ဓာနံ ဘဂဝန္တာနံ ဗ္ရဟ္မစရိယံ န စိရဋ္ဌိတိကံ အဟောသိ; ကတမေသာနံ ဗုဒ္ဓာနံ ဘဂဝန္တာနံ ဗ္ရဟ္မစရိယံ စိရဋ္ဌိတိကံ အဟောသီ’’တိ? အထ ခော အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော သာယန္ဟသမယံ 23 ပဋိသလ္လာနာ ဝုဋ္ဌိတော ယေန ဘဂဝာ တေနုပသင္ကမိ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝာဒေတ္ဝာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခော အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝောစ – ‘‘ဣဓ မယ္ဟံ, ဘန္တေ, ရဟောဂတသ္သ ပဋိသလ္လီနသ္သ ဧဝံ စေတသော ပရိဝိတက္ကော ဥဒပာဒိ – ‘ကတမေသာနံ ခော ဗုဒ္ဓာနံ ဘဂဝန္တာနံ ဗ္ရဟ္မစရိယံ န စိရဋ္ဌိတိကံ အဟောသိ, ကတမေသာနံ ဗုဒ္ဓာနံ ဘဂဝန္တာနံ ဗ္ရဟ္မစရိယံ စိရဋ္ဌိတိကံ အဟောသီ’တိ။ ‘ကတမေသာနံ နု ခော, ဘန္တေ, ဗုဒ္ဓာနံ ဘဂဝန္တာနံ ဗ္ရဟ္မစရိယံ န စိရဋ္ဌိတိကံ အဟောသိ, ကတမေသာနံ ဗုဒ္ဓာနံ ဘဂဝန္တာနံ ဗ္ရဟ္မစရိယံ စိရဋ္ဌိတိကံ အဟောသီ’’’တိ?
18. Atha kho āyasmato sāriputtassa rahogatassa paṭisallīnassa evaṃ cetaso parivitakko udapādi – ‘‘katamesānaṃ kho buddhānaṃ bhagavantānaṃ brahmacariyaṃ na ciraṭṭhitikaṃ ahosi; katamesānaṃ buddhānaṃ bhagavantānaṃ brahmacariyaṃ ciraṭṭhitikaṃ ahosī’’ti? Atha kho āyasmā sāriputto sāyanhasamayaṃ 24 paṭisallānā vuṭṭhito yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā sāriputto bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘idha mayhaṃ, bhante, rahogatassa paṭisallīnassa evaṃ cetaso parivitakko udapādi – ‘katamesānaṃ kho buddhānaṃ bhagavantānaṃ brahmacariyaṃ na ciraṭṭhitikaṃ ahosi, katamesānaṃ buddhānaṃ bhagavantānaṃ brahmacariyaṃ ciraṭṭhitikaṃ ahosī’ti. ‘Katamesānaṃ nu kho, bhante, buddhānaṃ bhagavantānaṃ brahmacariyaṃ na ciraṭṭhitikaṃ ahosi, katamesānaṃ buddhānaṃ bhagavantānaṃ brahmacariyaṃ ciraṭṭhitikaṃ ahosī’’’ti?
‘‘ဘဂဝတော စ, သာရိပုတ္တ, ဝိပသ္သိသ္သ ဘဂဝတော စ သိခိသ္သ ဘဂဝတော စ ဝေသ္သဘုသ္သ ဗ္ရဟ္မစရိယံ န စိရဋ္ဌိတိကံ အဟောသိ။ ဘဂဝတော စ, သာရိပုတ္တ, ကကုသန္ဓသ္သ ဘဂဝတော စ ကောဏာဂမနသ္သ ဘဂဝတော စ ကသ္သပသ္သ ဗ္ရဟ္မစရိယံ စိရဋ္ဌိတိကံ အဟောသီ’’တိ။
‘‘Bhagavato ca, sāriputta, vipassissa bhagavato ca sikhissa bhagavato ca vessabhussa brahmacariyaṃ na ciraṭṭhitikaṃ ahosi. Bhagavato ca, sāriputta, kakusandhassa bhagavato ca koṇāgamanassa bhagavato ca kassapassa brahmacariyaṃ ciraṭṭhitikaṃ ahosī’’ti.
၁၉. ‘‘ကော နု ခော , ဘန္တေ, ဟေတု ကော ပစ္စယော, ယေန ဘဂဝတော စ ဝိပသ္သိသ္သ ဘဂဝတော စ သိခိသ္သ ဘဂဝတော စ ဝေသ္သဘုသ္သ ဗ္ရဟ္မစရိယံ န စိရဋ္ဌိတိကံ အဟောသီ’’တိ? ‘‘ဘဂဝာ စ, သာရိပုတ္တ, ဝိပသ္သီ ဘဂဝာ စ သိခီ ဘဂဝာ စ ဝေသ္သဘူ ကိလာသုနော အဟေသုံ သာဝကာနံ ဝိတ္ထာရေန ဓမ္မံ ဒေသေတုံ။ အပ္ပကဉ္စ နေသံ အဟောသိ သုတ္တံ ဂေယ္ယံ ဝေယ္ယာကရဏံ ဂာထာ ဥဒာနံ ဣတိဝုတ္တကံ ဇာတကံ အဗ္ဘုတဓမ္မံ ဝေဒလ္လံ။ အပညတ္တံ သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ။ အနုဒ္ဒိဋ္ဌံ ပာတိမောက္ခံ။ တေသံ ဗုဒ္ဓာနံ ဘဂဝန္တာနံ အန္တရဓာနေန ဗုဒ္ဓာနုဗုဒ္ဓာနံ သာဝကာနံ အန္တရဓာနေန ယေ တေ ပစ္ဆိမာ သာဝကာ နာနာနာမာ နာနာဂောတ္တာ နာနာဇစ္စာ နာနာကုလာ ပဗ္ဗဇိတာ တေ တံ ဗ္ရဟ္မစရိယံ ခိပ္ပညေဝ အန္တရဓာပေသုံ။ သေယ္ယထာပိ, သာရိပုတ္တ, နာနာပုပ္ဖာနိ ဖလကေ နိက္ခိတ္တာနိ သုတ္တေန အသင္ဂဟိတာနိ တာနိ ဝာတော ဝိကိရတိ ဝိဓမတိ ဝိဒ္ဓံသေတိ။ တံ ကိသ္သ ဟေတု? ယထာ တံ သုတ္တေန အသင္ဂဟိတတ္တာ။ ဧဝမေဝ ခော, သာရိပုတ္တ, တေသံ ဗုဒ္ဓာနံ ဘဂဝန္တာနံ အန္တရဓာနေန ဗုဒ္ဓာနုဗုဒ္ဓာနံ သာဝကာနံ အန္တရဓာနေန ယေ တေ ပစ္ဆိမာ သာဝကာ နာနာနာမာ နာနာဂောတ္တာ နာနာဇစ္စာ နာနာကုလာ ပဗ္ဗဇိတာ တေ တံ ဗ္ရဟ္မစရိယံ ခိပ္ပညေဝ အန္တရဓာပေသုံ။
19. ‘‘Ko nu kho , bhante, hetu ko paccayo, yena bhagavato ca vipassissa bhagavato ca sikhissa bhagavato ca vessabhussa brahmacariyaṃ na ciraṭṭhitikaṃ ahosī’’ti? ‘‘Bhagavā ca, sāriputta, vipassī bhagavā ca sikhī bhagavā ca vessabhū kilāsuno ahesuṃ sāvakānaṃ vitthārena dhammaṃ desetuṃ. Appakañca nesaṃ ahosi suttaṃ geyyaṃ veyyākaraṇaṃ gāthā udānaṃ itivuttakaṃ jātakaṃ abbhutadhammaṃ vedallaṃ. Apaññattaṃ sāvakānaṃ sikkhāpadaṃ. Anuddiṭṭhaṃ pātimokkhaṃ. Tesaṃ buddhānaṃ bhagavantānaṃ antaradhānena buddhānubuddhānaṃ sāvakānaṃ antaradhānena ye te pacchimā sāvakā nānānāmā nānāgottā nānājaccā nānākulā pabbajitā te taṃ brahmacariyaṃ khippaññeva antaradhāpesuṃ. Seyyathāpi, sāriputta, nānāpupphāni phalake nikkhittāni suttena asaṅgahitāni tāni vāto vikirati vidhamati viddhaṃseti. Taṃ kissa hetu? Yathā taṃ suttena asaṅgahitattā. Evameva kho, sāriputta, tesaṃ buddhānaṃ bhagavantānaṃ antaradhānena buddhānubuddhānaṃ sāvakānaṃ antaradhānena ye te pacchimā sāvakā nānānāmā nānāgottā nānājaccā nānākulā pabbajitā te taṃ brahmacariyaṃ khippaññeva antaradhāpesuṃ.
‘‘အကိလာသုနော စ တေ ဘဂဝန္တော အဟေသုံ သာဝကေ စေတသာ စေတော ပရိစ္စ ဩဝဒိတုံ။ ဘူတပုဗ္ဗံ, သာရိပုတ္တ, ဝေသ္သဘူ ဘဂဝာ အရဟံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓော အညတရသ္မိံ ဘိံသနကေ 25 ဝနသဏ္ဍေ သဟသ္သံ ဘိက္ခုသင္ဃံ စေတသာ စေတော ပရိစ္စ ဩဝဒတိ အနုသာသတိ – ‘ဧဝံ ဝိတက္ကေထ, မာ ဧဝံ ဝိတက္ကယိတ္ထ; ဧဝံ မနသိကရောထ, မာ ဧဝံ မနသာကတ္ထ 26; ဣဒံ ပဇဟထ, ဣဒံ ဥပသမ္ပဇ္ဇ ဝိဟရထာ’တိ။ အထ ခော, သာရိပုတ္တ, တသ္သ ဘိက္ခုသဟသ္သသ္သ ဝေသ္သဘုနာ ဘဂဝတာ အရဟတာ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေန ဧဝံ ဩဝဒိယမာနာနံ ဧဝံ အနုသာသိယမာနာနံ အနုပာဒာယ အာသဝေဟိ စိတ္တာနိ ဝိမုစ္စိံသု။ တတ္ရ သုဒံ, သာရိပုတ္တ, ဘိံသနကသ္သ ဝနသဏ္ဍသ္သ ဘိံသနကတသ္မိံ ဟောတိ – ယော ကောစိ အဝီတရာဂော တံ ဝနသဏ္ဍံ ပဝိသတိ, ယေဘုယ္ယေန လောမာနိ ဟံသန္တိ။ အယံ ခော, သာရိပုတ္တ, ဟေတု အယံ ပစ္စယော ယေန ဘဂဝတော စ ဝိပသ္သိသ္သ ဘဂဝတော စ သိခိသ္သ ဘဂဝတော စ ဝေသ္သဘုသ္သ ဗ္ရဟ္မစရိယံ န စိရဋ္ဌိတိကံ အဟောသီ’’တိ။
‘‘Akilāsuno ca te bhagavanto ahesuṃ sāvake cetasā ceto paricca ovadituṃ. Bhūtapubbaṃ, sāriputta, vessabhū bhagavā arahaṃ sammāsambuddho aññatarasmiṃ bhiṃsanake 27 vanasaṇḍe sahassaṃ bhikkhusaṅghaṃ cetasā ceto paricca ovadati anusāsati – ‘evaṃ vitakketha, mā evaṃ vitakkayittha; evaṃ manasikarotha, mā evaṃ manasākattha 28; idaṃ pajahatha, idaṃ upasampajja viharathā’ti. Atha kho, sāriputta, tassa bhikkhusahassassa vessabhunā bhagavatā arahatā sammāsambuddhena evaṃ ovadiyamānānaṃ evaṃ anusāsiyamānānaṃ anupādāya āsavehi cittāni vimucciṃsu. Tatra sudaṃ, sāriputta, bhiṃsanakassa vanasaṇḍassa bhiṃsanakatasmiṃ hoti – yo koci avītarāgo taṃ vanasaṇḍaṃ pavisati, yebhuyyena lomāni haṃsanti. Ayaṃ kho, sāriputta, hetu ayaṃ paccayo yena bhagavato ca vipassissa bhagavato ca sikhissa bhagavato ca vessabhussa brahmacariyaṃ na ciraṭṭhitikaṃ ahosī’’ti.
၂၀. ‘‘ကော ပန, ဘန္တေ, ဟေတု ကော ပစ္စယော ယေန ဘဂဝတော စ ကကုသန္ဓသ္သ ဘဂဝတော စ ကောဏာဂမနသ္သ ဘဂဝတော စ ကသ္သပသ္သ ဗ္ရဟ္မစရိယံ စိရဋ္ဌိတိကံ အဟောသီ’’တိ? ‘‘ဘဂဝာ စ, သာရိပုတ္တ, ကကုသန္ဓော ဘဂဝာ စ ကောဏာဂမနော ဘဂဝာ စ ကသ္သပော အကိလာသုနော အဟေသုံ သာဝကာနံ ဝိတ္ထာရေန ဓမ္မံ ဒေသေတုံ။ ဗဟုဉ္စ နေသံ အဟောသိ သုတ္တံ ဂေယ္ယံ ဝေယ္ယာကရဏံ ဂာထာ ဥဒာနံ ဣတိဝုတ္တကံ ဇာတကံ အဗ္ဘုတဓမ္မံ ဝေဒလ္လံ, ပညတ္တံ သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ, ဥဒ္ဒိဋ္ဌံ ပာတိမောက္ခံ။ တေသံ ဗုဒ္ဓာနံ ဘဂဝန္တာနံ အန္တရဓာနေန ဗုဒ္ဓာနုဗုဒ္ဓာနံ သာဝကာနံ အန္တရဓာနေန ယေ တေ ပစ္ဆိမာ သာဝကာ နာနာနာမာ နာနာဂောတ္တာ နာနာဇစ္စာ နာနာကုလာ ပဗ္ဗဇိတာ တေ တံ ဗ္ရဟ္မစရိယံ စိရံ ဒီဃမဒ္ဓာနံ ဌပေသုံ။ သေယ္ယထာပိ, သာရိပုတ္တ, နာနာပုပ္ဖာနိ ဖလကေ နိက္ခိတ္တာနိ သုတ္တေန သုသင္ဂဟိတာနိ တာနိ ဝာတော န ဝိကိရတိ န ဝိဓမတိ န ဝိဒ္ဓံသေတိ။ တံ ကိသ္သ ဟေတု? ယထာ တံ သုတ္တေန သုသင္ဂဟိတတ္တာ။ ဧဝမေဝ ခော, သာရိပုတ္တ, တေသံ ဗုဒ္ဓာနံ ဘဂဝန္တာနံ အန္တရဓာနေန ဗုဒ္ဓာနုဗုဒ္ဓာနံ သာဝကာနံ အန္တရဓာနေန ယေ တေ ပစ္ဆိမာ သာဝကာ နာနာနာမာ နာနာဂောတ္တာ နာနာဇစ္စာ နာနာကုလာ ပဗ္ဗဇိတာ တေ တံ ဗ္ရဟ္မစရိယံ စိရံ ဒီဃမဒ္ဓာနံ ဌပေသုံ။ အယံ ခော, သာရိပုတ္တ, ဟေတု အယံ ပစ္စယော ယေန ဘဂဝတော စ ကကုသန္ဓသ္သ ဘဂဝတော စ ကောဏာဂမနသ္သ ဘဂဝတော စ ကသ္သပသ္သ ဗ္ရဟ္မစရိယံ စိရဋ္ဌိတိကံ အဟောသီ’’တိ။
20. ‘‘Ko pana, bhante, hetu ko paccayo yena bhagavato ca kakusandhassa bhagavato ca koṇāgamanassa bhagavato ca kassapassa brahmacariyaṃ ciraṭṭhitikaṃ ahosī’’ti? ‘‘Bhagavā ca, sāriputta, kakusandho bhagavā ca koṇāgamano bhagavā ca kassapo akilāsuno ahesuṃ sāvakānaṃ vitthārena dhammaṃ desetuṃ. Bahuñca nesaṃ ahosi suttaṃ geyyaṃ veyyākaraṇaṃ gāthā udānaṃ itivuttakaṃ jātakaṃ abbhutadhammaṃ vedallaṃ, paññattaṃ sāvakānaṃ sikkhāpadaṃ, uddiṭṭhaṃ pātimokkhaṃ. Tesaṃ buddhānaṃ bhagavantānaṃ antaradhānena buddhānubuddhānaṃ sāvakānaṃ antaradhānena ye te pacchimā sāvakā nānānāmā nānāgottā nānājaccā nānākulā pabbajitā te taṃ brahmacariyaṃ ciraṃ dīghamaddhānaṃ ṭhapesuṃ. Seyyathāpi, sāriputta, nānāpupphāni phalake nikkhittāni suttena susaṅgahitāni tāni vāto na vikirati na vidhamati na viddhaṃseti. Taṃ kissa hetu? Yathā taṃ suttena susaṅgahitattā. Evameva kho, sāriputta, tesaṃ buddhānaṃ bhagavantānaṃ antaradhānena buddhānubuddhānaṃ sāvakānaṃ antaradhānena ye te pacchimā sāvakā nānānāmā nānāgottā nānājaccā nānākulā pabbajitā te taṃ brahmacariyaṃ ciraṃ dīghamaddhānaṃ ṭhapesuṃ. Ayaṃ kho, sāriputta, hetu ayaṃ paccayo yena bhagavato ca kakusandhassa bhagavato ca koṇāgamanassa bhagavato ca kassapassa brahmacariyaṃ ciraṭṭhitikaṃ ahosī’’ti.
၂၁. အထ ခော အာယသ္မာ သာရိပုတ္တော ဥဋ္ဌာယာသနာ ဧကံသံ ဥတ္တရာသင္ဂံ ကရိတ္ဝာ ယေန ဘဂဝာ တေနဉ္ဇလိံ ပဏာမေတ္ဝာ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝောစ – ‘‘ဧတသ္သ, ဘဂဝာ, ကာလော! ဧတသ္သ, သုဂတ, ကာလော! ယံ ဘဂဝာ သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညပေယ္ယ 29, ဥဒ္ဒိသေယ္ယ ပာတိမောက္ခံ, ယထယိဒံ ဗ္ရဟ္မစရိယံ အဒ္ဓနိယံ အသ္သ စိရဋ္ဌိတိက’’န္တိ။ ‘‘အာဂမေဟိ တ္ဝံ, သာရိပုတ္တ ! အာဂမေဟိ တ္ဝံ, သာရိပုတ္တ! တထာဂတောဝ တတ္ထ ကာလံ ဇာနိသ္သတိ။ န တာဝ, သာရိပုတ္တ, သတ္ထာ သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညပေတိ ဥဒ္ဒိသတိ 30 ပာတိမောက္ခံ ယာဝ န ဣဓေကစ္စေ အာသဝဋ္ဌာနီယာ ဓမ္မာ သင္ဃေ ပာတုဘဝန္တိ။ ယတော စ ခော, သာရိပုတ္တ, ဣဓေကစ္စေ အာသဝဋ္ဌာနီယာ ဓမ္မာ သင္ဃေ ပာတုဘဝန္တိ, အထ သတ္ထာ သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညပေတိ ဥဒ္ဒိသ္သတိ ပာတိမောက္ခံ တေသံယေဝ အာသဝဋ္ဌာနီယာနံ ဓမ္မာနံ ပဋိဃာတာယ။ န တာဝ, သာရိပုတ္တ, ဣဓေကစ္စေ အာသဝဋ္ဌာနီယာ ဓမ္မာ သင္ဃေ ပာတုဘဝန္တိ ယာဝ န သင္ဃော ရတ္တညုမဟတ္တံ ပတ္တော ဟောတိ။ ယတော စ ခော, သာရိပုတ္တ, သင္ဃော ရတ္တညုမဟတ္တံ ပတ္တော ဟောတိ အထ ဣဓေကစ္စေ အာသဝဋ္ဌာနီယာ ဓမ္မာ သင္ဃေ ပာတုဘဝန္တိ, အထ, သတ္ထာ သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညပေတိ ဥဒ္ဒိသတိ ပာတိမောက္ခံ တေသံယေဝ အာသဝဋ္ဌာနီယာနံ ဓမ္မာနံ ပဋိဃာတာယ။ န တာဝ, သာရိပုတ္တ, ဣဓေကစ္စေ အာသဝဋ္ဌာနီယာ ဓမ္မာ သင္ဃေ ပာတုဘဝန္တိ, ယာဝ န သင္ဃော ဝေပုလ္လမဟတ္တံ ပတ္တော ဟောတိ။ ယတော စ ခော, သာရိပုတ္တ, သင္ဃော ဝေပုလ္လမဟတ္တံ ပတ္တော ဟောတိ, အထ ဣဓေကစ္စေ အာသဝဋ္ဌာနီယာ ဓမ္မာ သင္ဃေ ပာတုဘဝန္တိ, အထ သတ္ထာ သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညပေတိ ဥဒ္ဒိသတိ ပာတိမောက္ခံ တေသံယေဝ အာသဝဋ္ဌာနီယာနံ ဓမ္မာနံ ပဋိဃာတာယ။ န တာဝ, သာရိပုတ္တ, ဣဓေကစ္စေ အာသဝဋ္ဌာနီယာ ဓမ္မာ သင္ဃေ ပာတုဘဝန္တိ, ယာဝ န သင္ဃော လာဘဂ္ဂမဟတ္တံ ပတ္တော ဟောတိ။ ယတော စ ခော, သာရိပုတ္တ, သင္ဃော လာဘဂ္ဂမဟတ္တံ ပတ္တော ဟောတိ, အထ ဣဓေကစ္စေ အာသဝဋ္ဌာနီယာ ဓမ္မာ သင္ဃေ ပာတုဘဝန္တိ, အထ သတ္ထာ သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညပေတိ ဥဒ္ဒိသတိ ပာတိမောက္ခံ တေသံယေဝ အာသဝဋ္ဌာနီယာနံ ဓမ္မာနံ ပဋိဃာတာယ။ န တာဝ, သာရိပုတ္တ, ဣဓေကစ္စေ အာသဝဋ္ဌာနီယာ ဓမ္မာ သင္ဃေ ပာတုဘဝန္တိ, ယာဝ န သင္ဃော ဗာဟုသစ္စမဟတ္တံ ပတ္တော ဟောတိ။ ယတော စ ခော, သာရိပုတ္တ, သင္ဃော ဗာဟုသစ္စမဟတ္တံ ပတ္တော ဟောတိ, အထ ဣဓေကစ္စေ အာသဝဋ္ဌာနီယာ ဓမ္မာ သင္ဃေ ပာတုဘဝန္တိ, အထ သတ္ထာ သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညပေတိ ဥဒ္ဒိသတိ ပာတိမောက္ခံ တေသံယေဝ အာသဝဋ္ဌာနီယာနံ ဓမ္မာနံ ပဋိဃာတာယ။ နိရဗ္ဗုဒော ဟိ, သာရိပုတ္တ, ဘိက္ခုသင္ဃော နိရာဒီနဝော အပဂတကာဠကော သုဒ္ဓော သာရေ ပတိဋ္ဌိတော။ ဣမေသဉ္ဟိ, သာရိပုတ္တ, ပဉ္စန္နံ ဘိက္ခုသတာနံ ယော ပစ္ဆိမကော ဘိက္ခု သော သောတာပန္နော အဝိနိပာတဓမ္မော နိယတော သမ္ဗောဓိပရာယဏော’’တိ။
21. Atha kho āyasmā sāriputto uṭṭhāyāsanā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā yena bhagavā tenañjaliṃ paṇāmetvā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘etassa, bhagavā, kālo! Etassa, sugata, kālo! Yaṃ bhagavā sāvakānaṃ sikkhāpadaṃ paññapeyya 31, uddiseyya pātimokkhaṃ, yathayidaṃ brahmacariyaṃ addhaniyaṃ assa ciraṭṭhitika’’nti. ‘‘Āgamehi tvaṃ, sāriputta ! Āgamehi tvaṃ, sāriputta! Tathāgatova tattha kālaṃ jānissati. Na tāva, sāriputta, satthā sāvakānaṃ sikkhāpadaṃ paññapeti uddisati 32 pātimokkhaṃ yāva na idhekacce āsavaṭṭhānīyā dhammā saṅghe pātubhavanti. Yato ca kho, sāriputta, idhekacce āsavaṭṭhānīyā dhammā saṅghe pātubhavanti, atha satthā sāvakānaṃ sikkhāpadaṃ paññapeti uddissati pātimokkhaṃ tesaṃyeva āsavaṭṭhānīyānaṃ dhammānaṃ paṭighātāya. Na tāva, sāriputta, idhekacce āsavaṭṭhānīyā dhammā saṅghe pātubhavanti yāva na saṅgho rattaññumahattaṃ patto hoti. Yato ca kho, sāriputta, saṅgho rattaññumahattaṃ patto hoti atha idhekacce āsavaṭṭhānīyā dhammā saṅghe pātubhavanti, atha, satthā sāvakānaṃ sikkhāpadaṃ paññapeti uddisati pātimokkhaṃ tesaṃyeva āsavaṭṭhānīyānaṃ dhammānaṃ paṭighātāya. Na tāva, sāriputta, idhekacce āsavaṭṭhānīyā dhammā saṅghe pātubhavanti, yāva na saṅgho vepullamahattaṃ patto hoti. Yato ca kho, sāriputta, saṅgho vepullamahattaṃ patto hoti, atha idhekacce āsavaṭṭhānīyā dhammā saṅghe pātubhavanti, atha satthā sāvakānaṃ sikkhāpadaṃ paññapeti uddisati pātimokkhaṃ tesaṃyeva āsavaṭṭhānīyānaṃ dhammānaṃ paṭighātāya. Na tāva, sāriputta, idhekacce āsavaṭṭhānīyā dhammā saṅghe pātubhavanti, yāva na saṅgho lābhaggamahattaṃ patto hoti. Yato ca kho, sāriputta, saṅgho lābhaggamahattaṃ patto hoti, atha idhekacce āsavaṭṭhānīyā dhammā saṅghe pātubhavanti, atha satthā sāvakānaṃ sikkhāpadaṃ paññapeti uddisati pātimokkhaṃ tesaṃyeva āsavaṭṭhānīyānaṃ dhammānaṃ paṭighātāya. Na tāva, sāriputta, idhekacce āsavaṭṭhānīyā dhammā saṅghe pātubhavanti, yāva na saṅgho bāhusaccamahattaṃ patto hoti. Yato ca kho, sāriputta, saṅgho bāhusaccamahattaṃ patto hoti, atha idhekacce āsavaṭṭhānīyā dhammā saṅghe pātubhavanti, atha satthā sāvakānaṃ sikkhāpadaṃ paññapeti uddisati pātimokkhaṃ tesaṃyeva āsavaṭṭhānīyānaṃ dhammānaṃ paṭighātāya. Nirabbudo hi, sāriputta, bhikkhusaṅgho nirādīnavo apagatakāḷako suddho sāre patiṭṭhito. Imesañhi, sāriputta, pañcannaṃ bhikkhusatānaṃ yo pacchimako bhikkhu so sotāpanno avinipātadhammo niyato sambodhiparāyaṇo’’ti.
၂၂. အထ ခော ဘဂဝာ အာယသ္မန္တံ အာနန္ဒံ အာမန္တေသိ – ‘‘အာစိဏ္ဏံ ခော ပနေတံ, အာနန္ဒ, တထာဂတာနံ ယေဟိ နိမန္တိတာ ဝသ္သံ ဝသန္တိ, န တေ အနပလောကေတ္ဝာ ဇနပဒစာရိကံ ပက္ကမန္တိ။ အာယာမာနန္ဒ, ဝေရဉ္ဇံ ဗ္ရာဟ္မဏံ အပလောကေသ္သာမာ’’တိ။ ‘‘ဧဝံ ဘန္တေ’’တိ ခော အာယသ္မာ အာနန္ဒော ဘဂဝတော ပစ္စသ္သောသိ။ အထ ခော ဘဂဝာ နိဝာသေတ္ဝာ ပတ္တစီဝရမာဒာယ အာယသ္မတာ အာနန္ဒေန ပစ္ဆာသမဏေန ယေန ဝေရဉ္ဇသ္သ ဗ္ရာဟ္မဏသ္သ နိဝေသနံ တေနုပသင္ကမိ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ပညတ္တေ အာသနေ နိသီဒိ။ အထ ခော ဝေရဉ္ဇော ဗ္ရာဟ္မဏော ယေန ဘဂဝာ တေနုပသင္ကမိ ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ဘဂဝန္တံ အဘိဝာဒေတ္ဝာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နံ ခော ဝေရဉ္ဇံ ဗ္ရာဟ္မဏံ ဘဂဝာ ဧတဒဝောစ – ‘‘နိမန္တိတမ္ဟ တယာ, ဗ္ရာဟ္မဏ , ဝသ္သံဝုဋ္ဌာ 33, အပလောကေမ တံ, ဣစ္ဆာမ မယံ ဇနပဒစာရိကံ ပက္ကမိတု’’န္တိ။ ‘‘သစ္စံ, ဘော ဂောတမ, နိမန္တိတတ္ထ မယာ ဝသ္သံဝုဋ္ဌာ; အပိ စ, ယော ဒေယ္ယဓမ္မော သော န ဒိန္နော။ တဉ္စ ခော နော အသန္တံ, နောပိ အဒာတုကမ္ယတာ, တံ ကုတေတ္ထ လဗ္ဘာ ဗဟုကိစ္စာ ဃရာဝာသာ ဗဟုကရဏီယာ။ အဓိဝာသေတု မေ ဘဝံ ဂောတမော သ္ဝာတနာယ ဘတ္တံ သဒ္ဓိံ ဘိက္ခုသင္ဃေနာ’’တိ။ အဓိဝာသေသိ ဘဂဝာ တုဏ္ဟီဘာဝေန။ အထ ခော ဘဂဝာ ဝေရဉ္ဇံ ဗ္ရာဟ္မဏံ ဓမ္မိယာ ကထာယ သန္ဒသ္သေတ္ဝာ သမာဒပေတ္ဝာ သမုတ္တေဇေတ္ဝာ သမ္ပဟံသေတ္ဝာ ဥဋ္ဌာယာသနာ ပက္ကာမိ။ အထ ခော ဝေရဉ္ဇော ဗ္ရာဟ္မဏော တသ္သာ ရတ္တိယာ အစ္စယေန သကေ နိဝေသနေ ပဏီတံ ခာဒနီယံ ဘောဇနီယံ ပဋိယာဒာပေတ္ဝာ ဘဂဝတော ကာလံ အာရောစာပေသိ – ‘‘ကာလော, ဘော ဂောတမ, နိဋ္ဌိတံ ဘတ္တ’’န္တိ။
22. Atha kho bhagavā āyasmantaṃ ānandaṃ āmantesi – ‘‘āciṇṇaṃ kho panetaṃ, ānanda, tathāgatānaṃ yehi nimantitā vassaṃ vasanti, na te anapaloketvā janapadacārikaṃ pakkamanti. Āyāmānanda, verañjaṃ brāhmaṇaṃ apalokessāmā’’ti. ‘‘Evaṃ bhante’’ti kho āyasmā ānando bhagavato paccassosi. Atha kho bhagavā nivāsetvā pattacīvaramādāya āyasmatā ānandena pacchāsamaṇena yena verañjassa brāhmaṇassa nivesanaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Atha kho verañjo brāhmaṇo yena bhagavā tenupasaṅkami ; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho verañjaṃ brāhmaṇaṃ bhagavā etadavoca – ‘‘nimantitamha tayā, brāhmaṇa , vassaṃvuṭṭhā 34, apalokema taṃ, icchāma mayaṃ janapadacārikaṃ pakkamitu’’nti. ‘‘Saccaṃ, bho gotama, nimantitattha mayā vassaṃvuṭṭhā; api ca, yo deyyadhammo so na dinno. Tañca kho no asantaṃ, nopi adātukamyatā, taṃ kutettha labbhā bahukiccā gharāvāsā bahukaraṇīyā. Adhivāsetu me bhavaṃ gotamo svātanāya bhattaṃ saddhiṃ bhikkhusaṅghenā’’ti. Adhivāsesi bhagavā tuṇhībhāvena. Atha kho bhagavā verañjaṃ brāhmaṇaṃ dhammiyā kathāya sandassetvā samādapetvā samuttejetvā sampahaṃsetvā uṭṭhāyāsanā pakkāmi. Atha kho verañjo brāhmaṇo tassā rattiyā accayena sake nivesane paṇītaṃ khādanīyaṃ bhojanīyaṃ paṭiyādāpetvā bhagavato kālaṃ ārocāpesi – ‘‘kālo, bho gotama, niṭṭhitaṃ bhatta’’nti.
၂၃. အထ ခော ဘဂဝာ ပုဗ္ဗဏ္ဟသမယံ နိဝာသေတ္ဝာ ပတ္တစီဝရမာဒာယ ယေန ဝေရဉ္ဇသ္သ ဗ္ရာဟ္မဏသ္သ နိဝေသနံ တေနုပသင္ကမိ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ပညတ္တေ အာသနေ နိသီဒိ သဒ္ဓိံ ဘိက္ခုသင္ဃေန။ အထ ခော ဝေရဉ္ဇော ဗ္ရာဟ္မဏော ဗုဒ္ဓပ္ပမုခံ ဘိက္ခုသင္ဃံ ပဏီတေန ခာဒနီယေန ဘောဇနီယေန သဟတ္ထာ သန္တပ္ပေတ္ဝာ သမ္ပဝာရေတ္ဝာ ဘဂဝန္တံ ဘုတ္တာဝိံ ဩနီတပတ္တပာဏိံ 35 တိစီဝရေန အစ္ဆာဒေသိ, ဧကမေကဉ္စ ဘိက္ခုံ ဧကမေကေန ဒုသ္သယုဂေန အစ္ဆာဒေသိ။ အထ ခော ဘဂဝာ ဝေရဉ္ဇံ ဗ္ရာဟ္မဏံ ဓမ္မိယာ ကထာယ သန္ဒသ္သေတ္ဝာ သမာဒပေတ္ဝာ သမုတ္တေဇေတ္ဝာ သမ္ပဟံသေတ္ဝာ ဥဋ္ဌာယာသနာ ပက္ကာမိ။ အထ ခော ဘဂဝာ ဝေရဉ္ဇာယံ ယထာဘိရန္တံ ဝိဟရိတ္ဝာ အနုပဂမ္မ သောရေယ္ယံ သင္ကသ္သံ ကဏ္ဏကုဇ္ဇံ ယေန ပယာဂပတိဋ္ဌာနံ တေနုပသင္ကမိ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ပယာဂပတိဋ္ဌာနေ ဂင္ဂံ နဒိံ ဥတ္တရိတ္ဝာ ယေန ဗာရာဏသီ တဒဝသရိ။ အထ ခော ဘဂဝာ ဗာရာဏသိယံ ယထာဘိရန္တံ ဝိဟရိတ္ဝာ ယေန ဝေသာလီ တေန စာရိကံ ပက္ကာမိ။ အနုပုဗ္ဗေန စာရိကံ စရမာနော ယေန ဝေသာလီ တဒဝသရိ။ တတ္ရ သုဒံ ဘဂဝာ ဝေသာလိယံ ဝိဟရတိ မဟာဝနေ ကူဋာဂာရသာလာယန္တိ။
23. Atha kho bhagavā pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya yena verañjassa brāhmaṇassa nivesanaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi saddhiṃ bhikkhusaṅghena. Atha kho verañjo brāhmaṇo buddhappamukhaṃ bhikkhusaṅghaṃ paṇītena khādanīyena bhojanīyena sahatthā santappetvā sampavāretvā bhagavantaṃ bhuttāviṃ onītapattapāṇiṃ 36 ticīvarena acchādesi, ekamekañca bhikkhuṃ ekamekena dussayugena acchādesi. Atha kho bhagavā verañjaṃ brāhmaṇaṃ dhammiyā kathāya sandassetvā samādapetvā samuttejetvā sampahaṃsetvā uṭṭhāyāsanā pakkāmi. Atha kho bhagavā verañjāyaṃ yathābhirantaṃ viharitvā anupagamma soreyyaṃ saṅkassaṃ kaṇṇakujjaṃ yena payāgapatiṭṭhānaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā payāgapatiṭṭhāne gaṅgaṃ nadiṃ uttaritvā yena bārāṇasī tadavasari. Atha kho bhagavā bārāṇasiyaṃ yathābhirantaṃ viharitvā yena vesālī tena cārikaṃ pakkāmi. Anupubbena cārikaṃ caramāno yena vesālī tadavasari. Tatra sudaṃ bhagavā vesāliyaṃ viharati mahāvane kūṭāgārasālāyanti.
ဝေရဉ္ဇဘာဏဝာရော နိဋ္ဌိတော။
Verañjabhāṇavāro niṭṭhito.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / ဝိနယပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / မဟာဝိဘင္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā
ဝေရဉ္ဇကဏ္ဍဝဏ္ဏနာ • Verañjakaṇḍavaṇṇanā
ပုဗ္ဗေနိဝာသကထာ • Pubbenivāsakathā
ဒိဗ္ဗစက္ခုဉာဏကထာ • Dibbacakkhuñāṇakathā
အာသဝက္ခယဉာဏကထာ • Āsavakkhayañāṇakathā
ဒေသနာနုမောဒနကထာ • Desanānumodanakathā
ဒုဗ္ဘိက္ခကထာ • Dubbhikkhakathā
မဟာမောဂ္ဂလ္လာနသ္သသီဟနာဒကထာ • Mahāmoggallānassasīhanādakathā
ဝိနယပညတ္တိယာစနကထာဝဏ္ဏနာ • Vinayapaññattiyācanakathāvaṇṇanā
ဗုဒ္ဓာစိဏ္ဏကထာ • Buddhāciṇṇakathā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / သာရတ္ထဒီပနီ-ဋီကာ • Sāratthadīpanī-ṭīkā
မဟာမောဂ္ဂလ္လာနသ္သ သီဟနာဒကထာ • Mahāmoggallānassa sīhanādakathā
ဝိနယပညတ္တိယာစနကထာ • Vinayapaññattiyācanakathā
ဗုဒ္ဓာစိဏ္ဏကထာ • Buddhāciṇṇakathā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝဇိရဗုဒ္ဓိ-ဋီကာ • Vajirabuddhi-ṭīkā
ဝေရဉ္ဇကဏ္ဍဝဏ္ဏနာ • Verañjakaṇḍavaṇṇanā
ပုဗ္ဗေနိဝာသကထာဝဏ္ဏနာ • Pubbenivāsakathāvaṇṇanā
ဒိဗ္ဗစက္ခုဉာဏကထာဝဏ္ဏနာ • Dibbacakkhuñāṇakathāvaṇṇanā
အာသဝက္ခယဉာဏကထာဝဏ္ဏနာ • Āsavakkhayañāṇakathāvaṇṇanā
ဥပာသကတ္တပဋိဝေဒနာကထာဝဏ္ဏနာ • Upāsakattapaṭivedanākathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝိမတိဝိနောဒနီ-ဋီကာ • Vimativinodanī-ṭīkā
ပဌမဇ္ဈာနကထာဝဏ္ဏနာ • Paṭhamajjhānakathāvaṇṇanā
ပုဗ္ဗေနိဝာသကထာဝဏ္ဏနာ • Pubbenivāsakathāvaṇṇanā
ဒိဗ္ဗစက္ခုဉာဏကထာဝဏ္ဏနာ • Dibbacakkhuñāṇakathāvaṇṇanā
အာသဝက္ခယဉာဏကထာဝဏ္ဏနာ • Āsavakkhayañāṇakathāvaṇṇanā
ဥပာသကတ္တပဋိဝေဒနာကထာဝဏ္ဏနာ • Upāsakattapaṭivedanākathāvaṇṇanā
ဝိနယပညတ္တိယာစနကထာဝဏ္ဏနာ • Vinayapaññattiyācanakathāvaṇṇanā