Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya

    2. මහාවග්‌ගො

    2. Mahāvaggo

    1. වෙරඤ්‌ජසුත්‌තං

    1. Verañjasuttaṃ

    11. 1 එවං මෙ සුතං – එකං සමයං භගවා වෙරඤ්‌ජායං විහරති නළෙරුපුචිමන්‌දමූලෙ. අථ ඛො වෙරඤ්‌ජො බ්‍රාහ්‌මණො යෙන භගවා තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා භගවතා සද්‌ධිං සම්‌මොදි. සම්‌මොදනීයං කථං සාරණීයං 2 වීතිසාරෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදි. එකමන්‌තං නිසින්‌නො ඛො වෙරඤ්‌ජො බ්‍රාහ්‌මණො භගවන්‌තං එතදවොච –

    11.3 Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā verañjāyaṃ viharati naḷerupucimandamūle. Atha kho verañjo brāhmaṇo yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ 4 vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho verañjo brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca –

    ‘‘සුතං මෙතං, භො ගොතම – ‘න සමණො ගොතමො බ්‍රාහ්‌මණෙ ජිණ්‌ණෙ වුඩ්‌ඪෙ මහල්‌ලකෙ අද්‌ධගතෙ වයොඅනුප්‌පත්‌තෙ අභිවාදෙති වා පච්‌චුට්‌ඨෙති වා ආසනෙන වා නිමන්‌තෙතී’ති. තයිදං, භො ගොතම, තථෙව. න හි භවං ගොතමො බ්‍රාහ්‌මණෙ ජිණ්‌ණෙ වුඩ්‌ඪෙ මහල්‌ලකෙ අද්‌ධගතෙ වයොඅනුප්‌පත්‌තෙ අභිවාදෙති වා පච්‌චුට්‌ඨෙති වා ආසනෙන වා නිමන්‌තෙති. තයිදං, භො ගොතම, න සම්‌පන්‌නමෙවා’’ති. ‘‘නාහං තං, බ්‍රාහ්‌මණ, පස්‌සාමි සදෙවකෙ ලොකෙ සමාරකෙ සබ්‍රහ්‌මකෙ සස්‌සමණබ්‍රාහ්‌මණියා පජාය සදෙවමනුස්‌සාය යමහං අභිවාදෙය්‍යං වා පච්‌චුට්‌ඨෙය්‍යං වා ආසනෙන වා නිමන්‌තෙය්‍යං. යඤ්‌හි, බ්‍රාහ්‌මණ, තථාගතො අභිවාදෙය්‍ය වා පච්‌චුට්‌ඨෙය්‍ය වා ආසනෙන වා නිමන්‌තෙය්‍ය, මුද්‌ධාපි තස්‌ස විපතෙය්‍යා’’ති.

    ‘‘Sutaṃ metaṃ, bho gotama – ‘na samaṇo gotamo brāhmaṇe jiṇṇe vuḍḍhe mahallake addhagate vayoanuppatte abhivādeti vā paccuṭṭheti vā āsanena vā nimantetī’ti. Tayidaṃ, bho gotama, tatheva. Na hi bhavaṃ gotamo brāhmaṇe jiṇṇe vuḍḍhe mahallake addhagate vayoanuppatte abhivādeti vā paccuṭṭheti vā āsanena vā nimanteti. Tayidaṃ, bho gotama, na sampannamevā’’ti. ‘‘Nāhaṃ taṃ, brāhmaṇa, passāmi sadevake loke samārake sabrahmake sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya yamahaṃ abhivādeyyaṃ vā paccuṭṭheyyaṃ vā āsanena vā nimanteyyaṃ. Yañhi, brāhmaṇa, tathāgato abhivādeyya vā paccuṭṭheyya vā āsanena vā nimanteyya, muddhāpi tassa vipateyyā’’ti.

    ‘‘අරසරූපො භවං ගොතමො’’ති! ‘‘අත්‌ථි ඛ්‌වෙස, බ්‍රාහ්‌මණ, පරියායො, යෙන මං පරියායෙන සම්‌මා වදමානො වදෙය්‍ය – ‘අරසරූපො සමණො ගොතමො’ති. යෙ තෙ, බ්‍රාහ්‌මණ, රූපරසා සද්‌දරසා ගන්‌ධරසා රසරසා ඵොට්‌ඨබ්‌බරසා, තෙ තථාගතස්‌ස පහීනා උච්‌ඡින්‌නමූලා තාලාවත්‌ථුකතා අනභාවංකතා 5 ආයතිං අනුප්‌පාදධම්‌මා. අයං ඛො, බ්‍රාහ්‌මණ, පරියායො, යෙන මං පරියායෙන සම්‌මා වදමානො වදෙය්‍ය – ‘අරසරූපො සමණො ගොතමො’ති, නො ච ඛො යං ත්‌වං සන්‌ධාය වදෙසී’’ති 6.

    ‘‘Arasarūpo bhavaṃ gotamo’’ti! ‘‘Atthi khvesa, brāhmaṇa, pariyāyo, yena maṃ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya – ‘arasarūpo samaṇo gotamo’ti. Ye te, brāhmaṇa, rūparasā saddarasā gandharasā rasarasā phoṭṭhabbarasā, te tathāgatassa pahīnā ucchinnamūlā tālāvatthukatā anabhāvaṃkatā 7 āyatiṃ anuppādadhammā. Ayaṃ kho, brāhmaṇa, pariyāyo, yena maṃ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya – ‘arasarūpo samaṇo gotamo’ti, no ca kho yaṃ tvaṃ sandhāya vadesī’’ti 8.

    ‘‘නිබ්‌භොගො භවං ගොතමො’’ති! ‘‘අත්‌ථි ඛ්‌වෙස, බ්‍රාහ්‌මණ, පරියායො, යෙන මං පරියායෙන සම්‌මා වදමානො වදෙය්‍ය – ‘නිබ්‌භොගො සමණො ගොතමො’ති. යෙ තෙ, බ්‍රාහ්‌මණ, රූපභොගා සද්‌දභොගා ගන්‌ධභොගා රසභොගා ඵොට්‌ඨබ්‌බභොගා, තෙ තථාගතස්‌ස පහීනා උච්‌ඡින්‌නමූලා තාලාවත්‌ථුකතා අනභාවංකතා ආයතිං අනුප්‌පාදධම්‌මා. අයං ඛො, බ්‍රාහ්‌මණ, පරියායො, යෙන මං පරියායෙන සම්‌මා වදමානො වදෙය්‍ය – ‘නිබ්‌භොගො සමණො ගොතමො’ති, නො ච ඛො යං ත්‌වං සන්‌ධාය වදෙසී’’ති.

    ‘‘Nibbhogo bhavaṃ gotamo’’ti! ‘‘Atthi khvesa, brāhmaṇa, pariyāyo, yena maṃ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya – ‘nibbhogo samaṇo gotamo’ti. Ye te, brāhmaṇa, rūpabhogā saddabhogā gandhabhogā rasabhogā phoṭṭhabbabhogā, te tathāgatassa pahīnā ucchinnamūlā tālāvatthukatā anabhāvaṃkatā āyatiṃ anuppādadhammā. Ayaṃ kho, brāhmaṇa, pariyāyo, yena maṃ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya – ‘nibbhogo samaṇo gotamo’ti, no ca kho yaṃ tvaṃ sandhāya vadesī’’ti.

    ‘‘අකිරියවාදො භවං ගොතමො’’ති! ‘‘අත්‌ථි ඛ්‌වෙස, බ්‍රාහ්‌මණ, පරියායො, යෙන මං පරියායෙන සම්‌මා වදමානො වදෙය්‍ය – ‘අකිරියවාදො සමණො ගොතමො’ති. අහඤ්‌හි, බ්‍රාහ්‌මණ, අකිරියං වදාමි කායදුච්‌චරිතස්‌ස වචීදුච්‌චරිතස්‌ස මනොදුච්‌චරිතස්‌ස; අනෙකවිහිතානං පාපකානං අකුසලානං ධම්‌මානං අකිරියං වදාමි. අයං ඛො, බ්‍රාහ්‌මණ, පරියායො, යෙන මං පරියායෙන සම්‌මා වදමානො වදෙය්‍ය – ‘අකිරියවාදො සමණො ගොතමො’ති, නො ච ඛො යං ත්‌වං සන්‌ධාය වදෙසී’’ති.

    ‘‘Akiriyavādo bhavaṃ gotamo’’ti! ‘‘Atthi khvesa, brāhmaṇa, pariyāyo, yena maṃ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya – ‘akiriyavādo samaṇo gotamo’ti. Ahañhi, brāhmaṇa, akiriyaṃ vadāmi kāyaduccaritassa vacīduccaritassa manoduccaritassa; anekavihitānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ akiriyaṃ vadāmi. Ayaṃ kho, brāhmaṇa, pariyāyo, yena maṃ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya – ‘akiriyavādo samaṇo gotamo’ti, no ca kho yaṃ tvaṃ sandhāya vadesī’’ti.

    ‘‘උච්‌ඡෙදවාදො භවං ගොතමො’’ති! ‘‘අත්‌ථි ඛ්‌වෙස, බ්‍රාහ්‌මණ, පරියායො, යෙන මං පරියායෙන සම්‌මා වදමානො වදෙය්‍ය – ‘උච්‌ඡෙදවාදො සමණො ගොතමො’ති. අහඤ්‌හි, බ්‍රාහ්‌මණ, උච්‌ඡෙදං වදාමි රාගස්‌ස දොසස්‌ස මොහස්‌ස; අනෙකවිහිතානං පාපකානං අකුසලානං ධම්‌මානං උච්‌ඡෙදං වදාමි. අයං ඛො, බ්‍රාහ්‌මණ, පරියායො, යෙන මං පරියායෙන සම්‌මා වදමානො වදෙය්‍ය – ‘උච්‌ඡෙදවාදො සමණො ගොතමො’ති, නො ච ඛො යං ත්‌වං සන්‌ධාය වදෙසී’’ති.

    ‘‘Ucchedavādo bhavaṃ gotamo’’ti! ‘‘Atthi khvesa, brāhmaṇa, pariyāyo, yena maṃ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya – ‘ucchedavādo samaṇo gotamo’ti. Ahañhi, brāhmaṇa, ucchedaṃ vadāmi rāgassa dosassa mohassa; anekavihitānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ ucchedaṃ vadāmi. Ayaṃ kho, brāhmaṇa, pariyāyo, yena maṃ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya – ‘ucchedavādo samaṇo gotamo’ti, no ca kho yaṃ tvaṃ sandhāya vadesī’’ti.

    ‘‘ජෙගුච්‌ඡී භවං ගොතමො’’ති! ‘‘අත්‌ථි ඛ්‌වෙස, බ්‍රාහ්‌මණ, පරියායො, යෙන මං පරියායෙන සම්‌මා වදමානො වදෙය්‍ය – ‘ජෙගුච්‌ඡී සමණො ගොතමො’ති. අහඤ්‌හි, බ්‍රාහ්‌මණ, ජිගුච්‌ඡාමි කායදුච්‌චරිතෙන වචීදුච්‌චරිතෙන මනොදුච්‌චරිතෙන; ජිගුච්‌ඡාමි අනෙකවිහිතානං පාපකානං අකුසලානං ධම්‌මානං සමාපත්‌තියා. අයං ඛො, බ්‍රාහ්‌මණ, පරියායො, යෙන මං පරියායෙන සම්‌මා වදමානො වදෙය්‍ය – ‘ජෙගුච්‌ඡී සමණො ගොතමො’ති, නො ච ඛො යං ත්‌වං සන්‌ධාය වදෙසී’’ති.

    ‘‘Jegucchī bhavaṃ gotamo’’ti! ‘‘Atthi khvesa, brāhmaṇa, pariyāyo, yena maṃ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya – ‘jegucchī samaṇo gotamo’ti. Ahañhi, brāhmaṇa, jigucchāmi kāyaduccaritena vacīduccaritena manoduccaritena; jigucchāmi anekavihitānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ samāpattiyā. Ayaṃ kho, brāhmaṇa, pariyāyo, yena maṃ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya – ‘jegucchī samaṇo gotamo’ti, no ca kho yaṃ tvaṃ sandhāya vadesī’’ti.

    ‘‘වෙනයිකො භවං ගොතමො’’ති! ‘‘අත්‌ථි ඛ්‌වෙස, බ්‍රාහ්‌මණ, පරියායො, යෙන මං පරියායෙන සම්‌මා වදමානො වදෙය්‍ය – ‘වෙනයිකො සමණො ගොතමො’ති. අහඤ්‌හි, බ්‍රාහ්‌මණ, විනයාය ධම්‌මං දෙසෙමි රාගස්‌ස දොසස්‌ස මොහස්‌ස; අනෙකවිහිතානං පාපකානං අකුසලානං ධම්‌මානං විනයාය ධම්‌මං දෙසෙමි. අයං ඛො, බ්‍රාහ්‌මණ, පරියායො, යෙන මං පරියායෙන සම්‌මා වදමානො වදෙය්‍ය – ‘වෙනයිකො සමණො ගොතමො’ති, නො ච ඛො යං ත්‌වං සන්‌ධාය වදෙසී’’ති.

    ‘‘Venayiko bhavaṃ gotamo’’ti! ‘‘Atthi khvesa, brāhmaṇa, pariyāyo, yena maṃ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya – ‘venayiko samaṇo gotamo’ti. Ahañhi, brāhmaṇa, vinayāya dhammaṃ desemi rāgassa dosassa mohassa; anekavihitānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ vinayāya dhammaṃ desemi. Ayaṃ kho, brāhmaṇa, pariyāyo, yena maṃ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya – ‘venayiko samaṇo gotamo’ti, no ca kho yaṃ tvaṃ sandhāya vadesī’’ti.

    ‘‘තපස්‌සී භවං ගොතමො’’ති! ‘‘අත්‌ථි ඛ්‌වෙස, බ්‍රාහ්‌මණ, පරියායො, යෙන මං පරියායෙන සම්‌මා වදමානො වදෙය්‍ය – ‘තපස්‌සී සමණො ගොතමො’ති. තපනීයාහං , බ්‍රාහ්‌මණ, පාපකෙ අකුසලෙ ධම්‌මෙ වදාමි කායදුච්‌චරිතං වචීදුච්‌චරිතං මනොදුච්‌චරිතං. යස්‌ස ඛො, බ්‍රාහ්‌මණ, තපනීයා පාපකා අකුසලා ධම්‌මා පහීනා උච්‌ඡින්‌නමූලා තාලාවත්‌ථුකතා අනභාවංකතා ආයතිං අනුප්‌පාදධම්‌මා, තමහං ‘තපස්‌සී’ති වදාමි. තථාගතස්‌ස ඛො, බ්‍රාහ්‌මණ, තපනීයා පාපකා අකුසලා ධම්‌මා පහීනා උච්‌ඡින්‌නමූලා තාලාවත්‌ථුකතා අනභාවංකතා ආයතිං අනුප්‌පාදධම්‌මා. අයං ඛො, බ්‍රාහ්‌මණ, පරියායො, යෙන මං පරියායෙන සම්‌මා වදමානො වදෙය්‍ය – ‘තපස්‌සී සමණො ගොතමො’ති, නො ච ඛො යං ත්‌වං සන්‌ධාය වදෙසී’’ති.

    ‘‘Tapassī bhavaṃ gotamo’’ti! ‘‘Atthi khvesa, brāhmaṇa, pariyāyo, yena maṃ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya – ‘tapassī samaṇo gotamo’ti. Tapanīyāhaṃ , brāhmaṇa, pāpake akusale dhamme vadāmi kāyaduccaritaṃ vacīduccaritaṃ manoduccaritaṃ. Yassa kho, brāhmaṇa, tapanīyā pāpakā akusalā dhammā pahīnā ucchinnamūlā tālāvatthukatā anabhāvaṃkatā āyatiṃ anuppādadhammā, tamahaṃ ‘tapassī’ti vadāmi. Tathāgatassa kho, brāhmaṇa, tapanīyā pāpakā akusalā dhammā pahīnā ucchinnamūlā tālāvatthukatā anabhāvaṃkatā āyatiṃ anuppādadhammā. Ayaṃ kho, brāhmaṇa, pariyāyo, yena maṃ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya – ‘tapassī samaṇo gotamo’ti, no ca kho yaṃ tvaṃ sandhāya vadesī’’ti.

    ‘‘අපගබ්‌භො භවං ගොතමො’’ති! ‘‘අත්‌ථි ඛ්‌වෙස, බ්‍රාහ්‌මණ, පරියායො, යෙන මං පරියායෙන සම්‌මා වදමානො වදෙය්‍ය – ‘අපගබ්‌භො සමණො ගොතමො’ති. යස්‌ස ඛො, බ්‍රාහ්‌මණ, ආයතිං ගබ්‌භසෙය්‍යා පුනබ්‌භවාභිනිබ්‌බත්‌ති පහීනා උච්‌ඡින්‌නමූලා තාලාවත්‌ථුකතා අනභාවංකතා ආයතිං අනුප්‌පාදධම්‌මා , තමහං ‘අපගබ්‌භො’ති වදාමි. තථාගතස්‌ස ඛො, බ්‍රාහ්‌මණ , ආයතිං ගබ්‌භසෙය්‍යා පුනබ්‌භවාභිනිබ්‌බත්‌ති පහීනා උච්‌ඡින්‌නමූලා තාලාවත්‌ථුකතා අනභාවංකතා ආයතිං අනුප්‌පාදධම්‌මා. අයං ඛො, බ්‍රාහ්‌මණ, පරියායො, යෙන මං පරියායෙන සම්‌මා වදමානො වදෙය්‍ය – ‘අපගබ්‌භො සමණො ගොතමො’ති, නො ච ඛො යං ත්‌වං සන්‌ධාය වදෙසි.

    ‘‘Apagabbho bhavaṃ gotamo’’ti! ‘‘Atthi khvesa, brāhmaṇa, pariyāyo, yena maṃ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya – ‘apagabbho samaṇo gotamo’ti. Yassa kho, brāhmaṇa, āyatiṃ gabbhaseyyā punabbhavābhinibbatti pahīnā ucchinnamūlā tālāvatthukatā anabhāvaṃkatā āyatiṃ anuppādadhammā , tamahaṃ ‘apagabbho’ti vadāmi. Tathāgatassa kho, brāhmaṇa , āyatiṃ gabbhaseyyā punabbhavābhinibbatti pahīnā ucchinnamūlā tālāvatthukatā anabhāvaṃkatā āyatiṃ anuppādadhammā. Ayaṃ kho, brāhmaṇa, pariyāyo, yena maṃ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya – ‘apagabbho samaṇo gotamo’ti, no ca kho yaṃ tvaṃ sandhāya vadesi.

    ‘‘සෙය්‍යථාපි, බ්‍රාහ්‌මණ, කුක්‌කුටියා අණ්‌ඩානි අට්‌ඨ වා දස වා ද්‌වාදස වා. තානාස්‌සු කුක්‌කුටියා සම්‌මා අධිසයිතානි සම්‌මා පරිසෙදිතානි සම්‌මා පරිභාවිතානි. යො නු ඛො තෙසං කුක්‌කුටච්‌ඡාපකානං පඨමතරං පාදනඛසිඛාය වා මුඛතුණ්‌ඩකෙන වා අණ්‌ඩකොසං පදාලෙත්‌වා සොත්‌ථිනා අභිනිබ්‌භිජ්‌ජෙය්‍ය, කින්‌ති ස්‌වාස්‌ස වචනීයො – ‘ජෙට්‌ඨො වා කනිට්‌ඨො වා’’’ති? ‘‘ජෙට්‌ඨො තිස්‌ස, භො ගොතම, වචනීයො. සො හි නෙසං, භො ගොතම, ජෙට්‌ඨො හොතී’’ති.

    ‘‘Seyyathāpi, brāhmaṇa, kukkuṭiyā aṇḍāni aṭṭha vā dasa vā dvādasa vā. Tānāssu kukkuṭiyā sammā adhisayitāni sammā pariseditāni sammā paribhāvitāni. Yo nu kho tesaṃ kukkuṭacchāpakānaṃ paṭhamataraṃ pādanakhasikhāya vā mukhatuṇḍakena vā aṇḍakosaṃ padāletvā sotthinā abhinibbhijjeyya, kinti svāssa vacanīyo – ‘jeṭṭho vā kaniṭṭho vā’’’ti? ‘‘Jeṭṭho tissa, bho gotama, vacanīyo. So hi nesaṃ, bho gotama, jeṭṭho hotī’’ti.

    ‘‘එවමෙවං ඛො අහං, බ්‍රාහ්‌මණ, අවිජ්‌ජාගතාය පජාය අණ්‌ඩභූතාය පරියොනද්‌ධාය අවිජ්‌ජණ්‌ඩකොසං පදාලෙත්‌වා එකොව ලොකෙ අනුත්‌තරං සම්‌මාසම්‌බොධිං අභිසම්‌බුද්‌ධො. අහඤ්‌හි, බ්‍රාහ්‌මණ , ජෙට්‌ඨො සෙට්‌ඨො ලොකස්‌ස. ආරද්‌ධං ඛො පන මෙ, බ්‍රාහ්‌මණ, වීරියං අහොසි අසල්‌ලීනං, උපට්‌ඨිතා සති අසම්‌මුට්‌ඨා, පස්‌සද්‌ධො කායො අසාරද්‌ධො, සමාහිතං චිත්‌තං එකග්‌ගං.

    ‘‘Evamevaṃ kho ahaṃ, brāhmaṇa, avijjāgatāya pajāya aṇḍabhūtāya pariyonaddhāya avijjaṇḍakosaṃ padāletvā ekova loke anuttaraṃ sammāsambodhiṃ abhisambuddho. Ahañhi, brāhmaṇa , jeṭṭho seṭṭho lokassa. Āraddhaṃ kho pana me, brāhmaṇa, vīriyaṃ ahosi asallīnaṃ, upaṭṭhitā sati asammuṭṭhā, passaddho kāyo asāraddho, samāhitaṃ cittaṃ ekaggaṃ.

    ‘‘සො ඛො අහං, බ්‍රාහ්‌මණ, විවිච්‌චෙව කාමෙහි විවිච්‌ච අකුසලෙහි ධම්‌මෙහි සවිතක්‌කං සවිචාරං විවෙකජං පීතිසුඛං පඨමං ඣානං උපසම්‌පජ්‌ජ විහරාමි; විතක්‌කවිචාරානං වූපසමා අජ්‌ඣත්‌තං සම්‌පසාදනං චෙතසො එකොදිභාවං අවිතක්‌කං අවිචාරං සමාධිජං පීතිසුඛං දුතියං ඣානං උපසම්‌පජ්‌ජ විහරාමි; පීතියා ච විරාගා උපෙක්‌ඛකො ච විහරාමි සතො ච සම්‌පජානො සුඛඤ්‌ච කායෙන පටිසංවෙදෙමි යං තං අරියා ආචික්‌ඛන්‌ති – ‘උපෙක්‌ඛකො සතිමා සුඛවිහාරී’ති තතියං ඣානං උපසම්‌පජ්‌ජ විහරාමි; සුඛස්‌ස ච පහානා දුක්‌ඛස්‌ස ච පහානා පුබ්‌බෙව සොමනස්‌සදොමනස්‌සානං අත්‌ථඞ්‌ගමා අදුක්‌ඛමසුඛං උපෙක්‌ඛාසතිපාරිසුද්‌ධිං චතුත්‌ථං ඣානං උපසම්‌පජ්‌ජ විහරාමි.

    ‘‘So kho ahaṃ, brāhmaṇa, vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharāmi; vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharāmi; pītiyā ca virāgā upekkhako ca viharāmi sato ca sampajāno sukhañca kāyena paṭisaṃvedemi yaṃ taṃ ariyā ācikkhanti – ‘upekkhako satimā sukhavihārī’ti tatiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharāmi; sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhamasukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharāmi.

    ‘‘සො එවං සමාහිතෙ චිත්‌තෙ පරිසුද්‌ධෙ පරියොදාතෙ අනඞ්‌ගණෙ විගතූපක්‌කිලෙසෙ මුදුභූතෙ කම්‌මනියෙ ඨිතෙ ආනෙඤ්‌ජප්‌පත්‌තෙ පුබ්‌බෙනිවාසානුස්‌සතිඤාණාය චිත්‌තං අභිනින්‌නාමෙසිං. සො අනෙකවිහිතං පුබ්‌බෙනිවාසං අනුස්‌සරාමි, සෙය්‍යථිදං – එකම්‌පි ජාතිං ද්‌වෙපි ජාතියො තිස්‌සොපි ජාතියො චතස්‌සොපි ජාතියො පඤ්‌චපි ජාතියො දසපි ජාතියො වීසම්‌පි ජාතියො තිංසම්‌පි ජාතියො චත්‌තාලීසම්‌පි ජාතියො පඤ්‌ඤාසම්‌පි ජාතියො ජාතිසතම්‌පි ජාතිසහස්‌සම්‌පි ජාතිසතසහස්‌සම්‌පි අනෙකෙපි සංවට්‌ටකප්‌පෙ අනෙකෙපි විවට්‌ටකප්‌පෙ අනෙකෙපි සංවට්‌ටවිවට්‌ටකප්‌පෙ – ‘අමුත්‍රාසිං එවංනාමො එවංගොත්‌තො එවංවණ්‌ණො එවමාහාරො එවංසුඛදුක්‌ඛප්‌පටිසංවෙදී එවමායුපරියන්‌තො. සො තතො චුතො අමුත්‍ර උදපාදිං; තත්‍රාපාසිං එවංනාමො එවංගොත්‌තො එවංවණ්‌ණො එවමාහාරො එවංසුඛදුක්‌ඛප්‌පටිසංවෙදී එවමායුපරියන්‌තො. සො තතො චුතො ඉධූපපන්‌නො’ති. ඉති සාකාරං සඋද්‌දෙසං අනෙකවිහිතං පුබ්‌බෙනිවාසං අනුස්‌සරාමි.

    ‘‘So evaṃ samāhite citte parisuddhe pariyodāte anaṅgaṇe vigatūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite āneñjappatte pubbenivāsānussatiñāṇāya cittaṃ abhininnāmesiṃ. So anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarāmi, seyyathidaṃ – ekampi jātiṃ dvepi jātiyo tissopi jātiyo catassopi jātiyo pañcapi jātiyo dasapi jātiyo vīsampi jātiyo tiṃsampi jātiyo cattālīsampi jātiyo paññāsampi jātiyo jātisatampi jātisahassampi jātisatasahassampi anekepi saṃvaṭṭakappe anekepi vivaṭṭakappe anekepi saṃvaṭṭavivaṭṭakappe – ‘amutrāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto. So tato cuto amutra udapādiṃ; tatrāpāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto. So tato cuto idhūpapanno’ti. Iti sākāraṃ sauddesaṃ anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarāmi.

    ‘‘අයං ඛො මෙ, බ්‍රාහ්‌මණ, රත්‌තියා පඨමෙ යාමෙ පඨමා විජ්‌ජා අධිගතා; අවිජ්‌ජා විහතා විජ්‌ජා උප්‌පන්‌නා; තමො විහතො ආලොකො උප්‌පන්‌නො, යථා තං අප්‌පමත්‌තස්‌ස ආතාපිනො පහිතත්‌තස්‌ස විහරතො. අයං ඛො මෙ, බ්‍රාහ්‌මණ, පඨමා අභිනිබ්‌භිදා අහොසි කුක්‌කුටච්‌ඡාපකස්‌සෙව අණ්‌ඩකොසම්‌හා.

    ‘‘Ayaṃ kho me, brāhmaṇa, rattiyā paṭhame yāme paṭhamā vijjā adhigatā; avijjā vihatā vijjā uppannā; tamo vihato āloko uppanno, yathā taṃ appamattassa ātāpino pahitattassa viharato. Ayaṃ kho me, brāhmaṇa, paṭhamā abhinibbhidā ahosi kukkuṭacchāpakasseva aṇḍakosamhā.

    ‘‘සො එවං සමාහිතෙ චිත්‌තෙ පරිසුද්‌ධෙ පරියොදාතෙ අනඞ්‌ගණෙ විගතූපක්‌කිලෙසෙ මුදුභූතෙ කම්‌මනියෙ ඨිතෙ ආනෙඤ්‌ජප්‌පත්‌තෙ සත්‌තානං චුතූපපාතඤාණාය චිත්‌තං අභිනින්‌නාමෙසිං. සො දිබ්‌බෙන චක්‌ඛුනා විසුද්‌ධෙන අතික්‌කන්‌තමානුසකෙන සත්‌තෙ පස්‌සාමි චවමානෙ උපපජ්‌ජමානෙ හීනෙ පණීතෙ සුවණ්‌ණෙ දුබ්‌බණ්‌ණෙ, සුගතෙ දුග්‌ගතෙ යථාකම්‌මූපගෙ සත්‌තෙ පජානාමි – ‘ඉමෙ වත භොන්‌තො සත්‌තා කායදුච්‌චරිතෙන සමන්‌නාගතා, වචීදුච්‌චරිතෙන සමන්‌නාගතා, මනොදුච්‌චරිතෙන සමන්‌නාගතා, අරියානං උපවාදකා, මිච්‌ඡාදිට්‌ඨිකා, මිච්‌ඡාදිට්‌ඨිකම්‌මසමාදානා. තෙ කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා අපායං දුග්‌ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපන්‌නාති. ඉමෙ වා පන භොන්‌තො සත්‌තා කායසුචරිතෙන සමන්‌නාගතා, වචීසුචරිතෙන සමන්‌නාගතා, මනොසුචරිතෙන සමන්‌නාගතා, අරියානං අනුපවාදකා, සම්‌මාදිට්‌ඨිකා, සම්‌මාදිට්‌ඨිකම්‌මසමාදානා. තෙ කායස්‌ස භෙදා පරං මරණා සුගතිං සග්‌ගං ලොකං උපපන්‌නා’ති. ඉති දිබ්‌බෙන චක්‌ඛුනා විසුද්‌ධෙන අතික්‌කන්‌තමානුසකෙන සත්‌තෙ පස්‌සාමි චවමානෙ උපපජ්‌ජමානෙ හීනෙ පණීතෙ සුවණ්‌ණෙ දුබ්‌බණ්‌ණෙ, සුගතෙ දුග්‌ගතෙ යථාකම්‌මූපගෙ සත්‌තෙ පජානාමි.

    ‘‘So evaṃ samāhite citte parisuddhe pariyodāte anaṅgaṇe vigatūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite āneñjappatte sattānaṃ cutūpapātañāṇāya cittaṃ abhininnāmesiṃ. So dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passāmi cavamāne upapajjamāne hīne paṇīte suvaṇṇe dubbaṇṇe, sugate duggate yathākammūpage satte pajānāmi – ‘ime vata bhonto sattā kāyaduccaritena samannāgatā, vacīduccaritena samannāgatā, manoduccaritena samannāgatā, ariyānaṃ upavādakā, micchādiṭṭhikā, micchādiṭṭhikammasamādānā. Te kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapannāti. Ime vā pana bhonto sattā kāyasucaritena samannāgatā, vacīsucaritena samannāgatā, manosucaritena samannāgatā, ariyānaṃ anupavādakā, sammādiṭṭhikā, sammādiṭṭhikammasamādānā. Te kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapannā’ti. Iti dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passāmi cavamāne upapajjamāne hīne paṇīte suvaṇṇe dubbaṇṇe, sugate duggate yathākammūpage satte pajānāmi.

    ‘‘අයං ඛො මෙ, බ්‍රාහ්‌මණ, රත්‌තියා මජ්‌ඣිමෙ යාමෙ දුතියා විජ්‌ජා අධිගතා; අවිජ්‌ජා විහතා විජ්‌ජා උප්‌පන්‌නා; තමො විහතො ආලොකො උප්‌පන්‌නො, යථා තං අප්‌පමත්‌තස්‌ස ආතාපිනො පහිතත්‌තස්‌ස විහරතො. අයං ඛො මෙ, බ්‍රාහ්‌මණ, දුතියා අභිනිබ්‌භිදා අහොසි කුක්‌කුටච්‌ඡාපකස්‌සෙව අණ්‌ඩකොසම්‌හා.

    ‘‘Ayaṃ kho me, brāhmaṇa, rattiyā majjhime yāme dutiyā vijjā adhigatā; avijjā vihatā vijjā uppannā; tamo vihato āloko uppanno, yathā taṃ appamattassa ātāpino pahitattassa viharato. Ayaṃ kho me, brāhmaṇa, dutiyā abhinibbhidā ahosi kukkuṭacchāpakasseva aṇḍakosamhā.

    ‘‘සො එවං සමාහිතෙ චිත්‌තෙ පරිසුද්‌ධෙ පරියොදාතෙ අනඞ්‌ගණෙ විගතූපක්‌කිලෙසෙ මුදුභූතෙ කම්‌මනියෙ ඨිතෙ ආනෙඤ්‌ජප්‌පත්‌තෙ ආසවානං ඛයඤාණාය චිත්‌තං අභිනින්‌නාමෙසිං. සො ‘ඉදං දුක්‌ඛ’න්‌ති යථාභූතං අබ්‌භඤ්‌ඤාසිං, ‘අයං දුක්‌ඛසමුදයො’ති යථාභූතං අබ්‌භඤ්‌ඤාසිං, ‘අයං දුක්‌ඛනිරොධො’ති යථාභූතං අබ්‌භඤ්‌ඤාසිං, ‘අයං දුක්‌ඛනිරොධගාමිනී පටිපදා’ති යථාභූතං අබ්‌භඤ්‌ඤාසිං; ‘ඉමෙ ආසවා’ති යථාභූතං අබ්‌භඤ්‌ඤාසිං, ‘අයං ආසවසමුදයො’ති යථාභූතං අබ්‌භඤ්‌ඤාසිං, ‘අයං ආසවනිරොධො’ති යථාභූතං අබ්‌භඤ්‌ඤාසිං, ‘අයං ආසවනිරොධගාමිනී පටිපදා’ති යථාභූතං අබ්‌භඤ්‌ඤාසිං. තස්‌ස මෙ එවං ජානතො එවං පස්‌සතො කාමාසවාපි චිත්‌තං විමුච්‌චිත්‌ථ, භවාසවාපි චිත්‌තං විමුච්‌චිත්‌ථ, අවිජ්‌ජාසවාපි චිත්‌තං විමුච්‌චිත්‌ථ. විමුත්‌තස්‌මිං විමුත්‌තමිති ඤාණං අහොසි. ‘ඛීණා ජාති, වුසිතං බ්‍රහ්‌මචරියං, කතං කරණීයං, නාපරං ඉත්‌ථත්‌තායා’ති අබ්‌භඤ්‌ඤාසිං.

    ‘‘So evaṃ samāhite citte parisuddhe pariyodāte anaṅgaṇe vigatūpakkilese mudubhūte kammaniye ṭhite āneñjappatte āsavānaṃ khayañāṇāya cittaṃ abhininnāmesiṃ. So ‘idaṃ dukkha’nti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ, ‘ayaṃ dukkhasamudayo’ti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ, ‘ayaṃ dukkhanirodho’ti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ, ‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’ti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ; ‘ime āsavā’ti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ, ‘ayaṃ āsavasamudayo’ti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ, ‘ayaṃ āsavanirodho’ti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ, ‘ayaṃ āsavanirodhagāminī paṭipadā’ti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ. Tassa me evaṃ jānato evaṃ passato kāmāsavāpi cittaṃ vimuccittha, bhavāsavāpi cittaṃ vimuccittha, avijjāsavāpi cittaṃ vimuccittha. Vimuttasmiṃ vimuttamiti ñāṇaṃ ahosi. ‘Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti abbhaññāsiṃ.

    ‘‘අයං ඛො මෙ, බ්‍රාහ්‌මණ, රත්‌තියා පච්‌ඡිමෙ යාමෙ තතියා විජ්‌ජා අධිගතා; අවිජ්‌ජා විහතා විජ්‌ජා උප්‌පන්‌නා; තමො විහතො ආලොකො උප්‌පන්‌නො , යථා තං අප්‌පමත්‌තස්‌ස ආතාපිනො පහිතත්‌තස්‌ස විහරතො. අයං ඛො මෙ, බ්‍රාහ්‌මණ, තතියා අභිනිබ්‌භිදා අහොසි කුක්‌කුටච්‌ඡාපකස්‌සෙව අණ්‌ඩකොසම්‌හා’’ති.

    ‘‘Ayaṃ kho me, brāhmaṇa, rattiyā pacchime yāme tatiyā vijjā adhigatā; avijjā vihatā vijjā uppannā; tamo vihato āloko uppanno , yathā taṃ appamattassa ātāpino pahitattassa viharato. Ayaṃ kho me, brāhmaṇa, tatiyā abhinibbhidā ahosi kukkuṭacchāpakasseva aṇḍakosamhā’’ti.

    එවං වුත්‌තෙ වෙරඤ්‌ජො බ්‍රාහ්‌මණො භගවන්‌තං එතදවොච – ‘‘ජෙට්‌ඨො භවං ගොතමො, සෙට්‌ඨො භවං ගොතමො. අභික්‌කන්‌තං, භො ගොතම, අභික්‌කන්‌තං, භො ගොතම! සෙය්‍යථාපි, භො ගොතම, නික්‌කුජ්‌ජිතං 9 වා උක්‌කුජ්‌ජෙය්‍ය, පටිච්‌ඡන්‌නං වා විවරෙය්‍ය, මූළ්‌හස්‌ස වා මග්‌ගං ආචික්‌ඛෙය්‍ය, අන්‌ධකාරෙ වා තෙලපජ්‌ජොතං ධාරෙය්‍ය – චක්‌ඛුමන්‌තො රූපානි දක්‌ඛන්‌තීති; එවමෙවං භොතා ගොතමෙන අනෙකපරියායෙන ධම්‌මො පකාසිතො. එසාහං භවන්‌තං ගොතමං සරණං ගච්‌ඡාමි ධම්‌මඤ්‌ච භික්‌ඛුසඞ්‌ඝඤ්‌ච. උපාසකං මං භවං ගොතමො ධාරෙතු අජ්‌ජතග්‌ගෙ පාණුපෙතං සරණං ගත’’න්‌ති. පඨමං.

    Evaṃ vutte verañjo brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘jeṭṭho bhavaṃ gotamo, seṭṭho bhavaṃ gotamo. Abhikkantaṃ, bho gotama, abhikkantaṃ, bho gotama! Seyyathāpi, bho gotama, nikkujjitaṃ 10 vā ukkujjeyya, paṭicchannaṃ vā vivareyya, mūḷhassa vā maggaṃ ācikkheyya, andhakāre vā telapajjotaṃ dhāreyya – cakkhumanto rūpāni dakkhantīti; evamevaṃ bhotā gotamena anekapariyāyena dhammo pakāsito. Esāhaṃ bhavantaṃ gotamaṃ saraṇaṃ gacchāmi dhammañca bhikkhusaṅghañca. Upāsakaṃ maṃ bhavaṃ gotamo dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti. Paṭhamaṃ.







    Footnotes:
    1. පාරා. 1 ආදයො
    2. සාරාණීයං (සී. ස්‍යා. කං. පී.)
    3. pārā. 1 ādayo
    4. sārāṇīyaṃ (sī. syā. kaṃ. pī.)
    5. අනභාවකතා (සී. පී.)
    6. වදෙසි (සී. ක.)
    7. anabhāvakatā (sī. pī.)
    8. vadesi (sī. ka.)
    9. නිකුජ්‌ජිතං (ක.)
    10. nikujjitaṃ (ka.)



    Related texts:



    අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 1. වෙරඤ්‌ජසුත්‌තවණ්‌ණනා • 1. Verañjasuttavaṇṇanā

    ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / 1. වෙරඤ්‌ජසුත්‌තවණ්‌ණනා • 1. Verañjasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact