| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya |
๑๓. คหปติวโคฺค
13. Gahapativaggo
๑. เวสาลีสุตฺตํ
1. Vesālīsuttaṃ
๑๒๔. เอกํ สมยํ ภควา เวสาลิยํ วิหรติ มหาวเน กูฎาคารสาลายํฯ อถ โข อุโคฺค คหปติ เวสาลิโก เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิฯ เอกมนฺตํ นิสิโนฺน โข อุโคฺค คหปติ เวสาลิโก ภควนฺตํ เอตทโวจ – ‘‘โก นุ โข, ภเนฺต, เหตุ, โก ปจฺจโย เยน มิเธกเจฺจ สตฺตา ทิเฎฺฐว ธเมฺม โน ปรินิพฺพายนฺติ? โก ปน, ภเนฺต, เหตุ, โก ปจฺจโย เยน มิเธกเจฺจ สตฺตา ทิเฎฺฐว ธเมฺม ปรินิพฺพายนฺตี’’ติ?
124. Ekaṃ samayaṃ bhagavā vesāliyaṃ viharati mahāvane kūṭāgārasālāyaṃ. Atha kho uggo gahapati vesāliko yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho uggo gahapati vesāliko bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ko nu kho, bhante, hetu, ko paccayo yena midhekacce sattā diṭṭheva dhamme no parinibbāyanti? Ko pana, bhante, hetu, ko paccayo yena midhekacce sattā diṭṭheva dhamme parinibbāyantī’’ti?
‘‘สนฺติ โข, คหปติ, จกฺขุวิเญฺญยฺยา รูปา อิฎฺฐา กนฺตา มนาปา ปิยรูปา กามูปสํหิตา รชนียาฯ ตเญฺจ ภิกฺขุ อภินนฺทติ อภิวทติ อโชฺฌสาย ติฎฺฐติฯ ตสฺส ตํ อภินนฺทโต อภิวทโต อโชฺฌสาย ติฎฺฐโต ตนฺนิสฺสิตํ วิญฺญาณํ โหติ ตทุปาทานํฯ สอุปาทาโน, คหปติ, ภิกฺขุ โน ปรินิพฺพายติ…เป.… สนฺติ โข, คหปติ, ชิวฺหาวิเญฺญยฺยา รสา…เป.… สนฺติ โข, คหปติ, มโนวิเญฺญยฺยา ธมฺมา อิฎฺฐา กนฺตา มนาปา ปิยรูปา กามูปสํหิตา รชนียาฯ ตเญฺจ ภิกฺขุ อภินนฺทติ อภิวทติ อโชฺฌสาย ติฎฺฐติฯ ตสฺส ตํ อภินนฺทโต อภิวทโต อโชฺฌสาย ติฎฺฐโต ตนฺนิสฺสิตํ วิญฺญาณํ โหติ ตทุปาทานํฯ สอุปาทาโน, คหปติ, ภิกฺขุ โน ปรินิพฺพายติฯ อยํ โข, คหปติ, เหตุ, อยํ ปจฺจโย เยน มิเธกเจฺจ สตฺตา ทิเฎฺฐว ธเมฺม โน ปรินิพฺพายนฺติฯ
‘‘Santi kho, gahapati, cakkhuviññeyyā rūpā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā. Tañce bhikkhu abhinandati abhivadati ajjhosāya tiṭṭhati. Tassa taṃ abhinandato abhivadato ajjhosāya tiṭṭhato tannissitaṃ viññāṇaṃ hoti tadupādānaṃ. Saupādāno, gahapati, bhikkhu no parinibbāyati…pe… santi kho, gahapati, jivhāviññeyyā rasā…pe… santi kho, gahapati, manoviññeyyā dhammā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā. Tañce bhikkhu abhinandati abhivadati ajjhosāya tiṭṭhati. Tassa taṃ abhinandato abhivadato ajjhosāya tiṭṭhato tannissitaṃ viññāṇaṃ hoti tadupādānaṃ. Saupādāno, gahapati, bhikkhu no parinibbāyati. Ayaṃ kho, gahapati, hetu, ayaṃ paccayo yena midhekacce sattā diṭṭheva dhamme no parinibbāyanti.
‘‘สนฺติ จ โข, คหปติ, จกฺขุวิเญฺญยฺยา รูปา, อิฎฺฐา กนฺตา มนาปา ปิยรูปา กามูปสํหิตา รชนียาฯ ตเญฺจ ภิกฺขุ นาภินนฺทติ นาภิวทติ นาโชฺฌสาย ติฎฺฐติฯ ตสฺส ตํ อนภินนฺทโต อนภิวทโต อนโชฺฌสาย ติฎฺฐโต น ตนฺนิสฺสิตํ วิญฺญาณํ โหติ, น ตทุปาทานํฯ อนุปาทาโน, คหปติ, ภิกฺขุ ปรินิพฺพายติ…เป.… สนฺติ โข, คหปติ, ชิวฺหาวิเญฺญยฺยา รสา…เป.… สนฺติ โข, คหปติ, มโนวิเญฺญยฺยา ธมฺมา อิฎฺฐา กนฺตา มนาปา ปิยรูปา กามูปสํหิตา รชนียาฯ ตเญฺจ ภิกฺขุ นาภินนฺทติ นาภิวทติ นาโชฺฌสาย ติฎฺฐติ, ตสฺส ตํ อนภินนฺทโต อนภิวทโต อนโชฺฌสาย ติฎฺฐโตฯ น ตนฺนิสฺสิตํ วิญฺญาณํ โหติ, น ตทุปาทานํฯ อนุปาทาโน , คหปติ, ภิกฺขุ ปรินิพฺพายติฯ อยํ โข, คหปติ, เหตุ อยํ ปจฺจโย เยน มิเธกเจฺจ สตฺตา ทิเฎฺฐว ธเมฺม ปรินิพฺพายนฺตี’’ติฯ ปฐมํฯ
‘‘Santi ca kho, gahapati, cakkhuviññeyyā rūpā, iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā. Tañce bhikkhu nābhinandati nābhivadati nājjhosāya tiṭṭhati. Tassa taṃ anabhinandato anabhivadato anajjhosāya tiṭṭhato na tannissitaṃ viññāṇaṃ hoti, na tadupādānaṃ. Anupādāno, gahapati, bhikkhu parinibbāyati…pe… santi kho, gahapati, jivhāviññeyyā rasā…pe… santi kho, gahapati, manoviññeyyā dhammā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā. Tañce bhikkhu nābhinandati nābhivadati nājjhosāya tiṭṭhati, tassa taṃ anabhinandato anabhivadato anajjhosāya tiṭṭhato. Na tannissitaṃ viññāṇaṃ hoti, na tadupādānaṃ. Anupādāno , gahapati, bhikkhu parinibbāyati. Ayaṃ kho, gahapati, hetu ayaṃ paccayo yena midhekacce sattā diṭṭheva dhamme parinibbāyantī’’ti. Paṭhamaṃ.
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๑-๓. เวสาลีสุตฺตาทิวณฺณนา • 1-3. Vesālīsuttādivaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ๑-๓. เวสาลีสุตฺตาทิวณฺณนา • 1-3. Vesālīsuttādivaṇṇanā
