| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය • Saṃyuttanikāya |
9. වෙසාලීසුත්‌තං
9. Vesālīsuttaṃ
985. එවං මෙ සුතං – එකං සමයං භගවා වෙසාලියං විහරති මහාවනෙ කූටාගාරසාලායං. තෙන ඛො පන සමයෙන භගවා භික්‌ඛූනං අනෙකපරියායෙන අසුභකථං කථෙති, අසුභාය වණ්‌ණං භාසති, අසුභභාවනාය වණ්‌ණං භාසති.
985. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā vesāliyaṃ viharati mahāvane kūṭāgārasālāyaṃ. Tena kho pana samayena bhagavā bhikkhūnaṃ anekapariyāyena asubhakathaṃ katheti, asubhāya vaṇṇaṃ bhāsati, asubhabhāvanāya vaṇṇaṃ bhāsati.
අථ ඛො භගවා භික්‌ඛූ ආමන්‌තෙසි – ‘‘ඉච්‌ඡාමහං, භික්‌ඛවෙ, අඩ්‌ඪමාසං පටිසල්‌ලීයිතුං. නාම්‌හි කෙනචි උපසඞ්‌කමිතබ්‌බො, අඤ්‌ඤත්‍ර එකෙන පිණ්‌ඩපාතනීහාරකෙනා’’ති. ‘‘එවං, භන්‌තෙ’’ති ඛො තෙ භික්‌ඛූ භගවතො පටිස්‌සුත්‌වා නාස්‌සුධ කොචි භගවන්‌තං උපසඞ්‌කමති, අඤ්‌ඤත්‍ර එකෙන පිණ්‌ඩපාතනීහාරකෙන.
Atha kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘icchāmahaṃ, bhikkhave, aḍḍhamāsaṃ paṭisallīyituṃ. Nāmhi kenaci upasaṅkamitabbo, aññatra ekena piṇḍapātanīhārakenā’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho te bhikkhū bhagavato paṭissutvā nāssudha koci bhagavantaṃ upasaṅkamati, aññatra ekena piṇḍapātanīhārakena.
අථ ඛො තෙ භික්‌ඛූ – ‘‘භගවා අනෙකපරියායෙන අසුභකථං කථෙති, අසුභාය වණ්‌ණං භාසති , අසුභභාවනාය වණ්‌ණං භාසතී’’ති අනෙකාකාරවොකාරං අසුභභාවනානුයොගමනුයුත්‌තා විහරන්‌ති. තෙ ඉමිනා කායෙන අට්‌ටීයමානා 1 හරායමානා ජිගුච්‌ඡමානා සත්‌ථහාරකං පරියෙසන්‌ති. දසපි භික්‌ඛූ එකාහෙන සත්‌ථං ආහරන්‌ති, වීසම්‌පි…පෙ.… තිංසම්‌පි භික්‌ඛූ එකාහෙන සත්‌ථං ආහරන්‌ති.
Atha kho te bhikkhū – ‘‘bhagavā anekapariyāyena asubhakathaṃ katheti, asubhāya vaṇṇaṃ bhāsati , asubhabhāvanāya vaṇṇaṃ bhāsatī’’ti anekākāravokāraṃ asubhabhāvanānuyogamanuyuttā viharanti. Te iminā kāyena aṭṭīyamānā 2 harāyamānā jigucchamānā satthahārakaṃ pariyesanti. Dasapi bhikkhū ekāhena satthaṃ āharanti, vīsampi…pe… tiṃsampi bhikkhū ekāhena satthaṃ āharanti.
අථ ඛො භගවා තස්‌ස අඩ්‌ඪමාසස්‌ස අච්‌චයෙන පටිසල්‌ලානා වුට්‌ඨිතො ආයස්‌මන්‌තං ආනන්‌දං ආමන්‌තෙසි – ‘‘කිං නු ඛො, ආනන්‌ද, තනුභූතො විය භික්‌ඛුසඞ්‌ඝො’’ති? ‘‘තථා හි පන, භන්‌තෙ, ‘භගවා භික්‌ඛූනං අනෙකපරියායෙන අසුභකථං කථෙති, අසුභාය වණ්‌ණං භාසති , අසුභභාවනාය වණ්‌ණං භාසතී’ති අනෙකාකාරවොකාරං අසුභභාවනානුයොගමනුයුත්‌තා විහරන්‌ති. තෙ ඉමිනා කායෙන අට්‌ටීයමානා හරායමානා ජිගුච්‌ඡමානා සත්‌ථහාරකං පරියෙසන්‌ති. දසපි භික්‌ඛූ එකාහෙන සත්‌ථං ආහරන්‌ති, වීසම්‌පි භික්‌ඛූ… තිංසම්‌පි භික්‌ඛූ එකාහෙන සත්‌ථං ආහරන්‌ති. සාධු, භන්‌තෙ, භගවා අඤ්‌ඤං පරියායං ආචික්‌ඛතු යථායං භික්‌ඛුසඞ්‌ඝො අඤ්‌ඤාය සණ්‌ඨහෙය්‍යා’’ති.
Atha kho bhagavā tassa aḍḍhamāsassa accayena paṭisallānā vuṭṭhito āyasmantaṃ ānandaṃ āmantesi – ‘‘kiṃ nu kho, ānanda, tanubhūto viya bhikkhusaṅgho’’ti? ‘‘Tathā hi pana, bhante, ‘bhagavā bhikkhūnaṃ anekapariyāyena asubhakathaṃ katheti, asubhāya vaṇṇaṃ bhāsati , asubhabhāvanāya vaṇṇaṃ bhāsatī’ti anekākāravokāraṃ asubhabhāvanānuyogamanuyuttā viharanti. Te iminā kāyena aṭṭīyamānā harāyamānā jigucchamānā satthahārakaṃ pariyesanti. Dasapi bhikkhū ekāhena satthaṃ āharanti, vīsampi bhikkhū… tiṃsampi bhikkhū ekāhena satthaṃ āharanti. Sādhu, bhante, bhagavā aññaṃ pariyāyaṃ ācikkhatu yathāyaṃ bhikkhusaṅgho aññāya saṇṭhaheyyā’’ti.
‘‘තෙනහානන්‌ද, යාවතිකා භික්‌ඛූ වෙසාලිං උපනිස්‌සාය විහරන්‌ති තෙ සබ්‌බෙ උපට්‌ඨානසාලායං සන්‌නිපාතෙහී’’ති. ‘‘එවං, භන්‌තෙ’’ති ඛො ආයස්‌මා ආනන්‌දො භගවතො පටිස්‌සුත්‌වා යාවතිකා භික්‌ඛූ වෙසාලිං උපනිස්‌සාය විහරන්‌ති තෙ සබ්‌බෙ උපට්‌ඨානසාලායං සන්‌නිපාතෙත්‌වා යෙන භගවා තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා භගවන්‌තං එතදවොච – ‘‘සන්‌නිපතිතො 3, භන්‌තෙ, භික්‌ඛුසඞ්‌ඝො. යස්‌ස දානි, භන්‌තෙ, භගවා කාලං මඤ්‌ඤතී’’ති.
‘‘Tenahānanda, yāvatikā bhikkhū vesāliṃ upanissāya viharanti te sabbe upaṭṭhānasālāyaṃ sannipātehī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho āyasmā ānando bhagavato paṭissutvā yāvatikā bhikkhū vesāliṃ upanissāya viharanti te sabbe upaṭṭhānasālāyaṃ sannipātetvā yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘sannipatito 4, bhante, bhikkhusaṅgho. Yassa dāni, bhante, bhagavā kālaṃ maññatī’’ti.
අථ ඛො භගවා යෙන උපට්‌ඨානසාලා තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා පඤ්‌ඤත්‌තෙ ආසනෙ නිසීදි. නිසජ්‌ජ ඛො භගවා භික්‌ඛූ ආමන්‌තෙසි – ‘‘අයම්‌පි ඛො, භික්‌ඛවෙ, ආනාපානස්‌සතිසමාධි භාවිතො බහුලීකතො සන්‌තො චෙව පණීතො ච අසෙචනකො ච සුඛො ච විහාරො උප්‌පන්‌නුප්‌පන්‌නෙ ච පාපකෙ අකුසලෙ ධම්‌මෙ ඨානසො අන්‌තරධාපෙති වූපසමෙති’’.
Atha kho bhagavā yena upaṭṭhānasālā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Nisajja kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘ayampi kho, bhikkhave, ānāpānassatisamādhi bhāvito bahulīkato santo ceva paṇīto ca asecanako ca sukho ca vihāro uppannuppanne ca pāpake akusale dhamme ṭhānaso antaradhāpeti vūpasameti’’.
‘‘සෙය්‍යථාපි , භික්‌ඛවෙ, ගිම්‌හානං පච්‌ඡිමෙ මාසෙ ඌහතං රජොජල්‌ලං, තමෙනං මහාඅකාලමෙඝො ඨානසො අන්‌තරධාපෙති වූපසමෙති; එවමෙව ඛො, භික්‌ඛවෙ, ආනාපානස්‌සතිසමාධි භාවිතො බහුලීකතො සන්‌තො චෙව පණීතො ච අසෙචනකො ච සුඛො ච විහාරො උප්‌පන්‌නුප්‌පන්‌නෙ ච පාපකෙ අකුසලෙ ධම්‌මෙ ඨානසො අන්‌තරධාපෙති වූපසමෙති. කථං භාවිතො ච, භික්‌ඛවෙ, ආනාපානස්‌සතිසමාධි කථං බහුලීකතො සන්‌තො චෙව පණීතො ච අසෙචනකො ච සුඛො ච විහාරො උප්‌පන්‌නුප්‌පන්‌නෙ ච පාපකෙ අකුසලෙ ධම්‌මෙ ඨානසො අන්‌තරධාපෙති වූපසමෙති?
‘‘Seyyathāpi , bhikkhave, gimhānaṃ pacchime māse ūhataṃ rajojallaṃ, tamenaṃ mahāakālamegho ṭhānaso antaradhāpeti vūpasameti; evameva kho, bhikkhave, ānāpānassatisamādhi bhāvito bahulīkato santo ceva paṇīto ca asecanako ca sukho ca vihāro uppannuppanne ca pāpake akusale dhamme ṭhānaso antaradhāpeti vūpasameti. Kathaṃ bhāvito ca, bhikkhave, ānāpānassatisamādhi kathaṃ bahulīkato santo ceva paṇīto ca asecanako ca sukho ca vihāro uppannuppanne ca pāpake akusale dhamme ṭhānaso antaradhāpeti vūpasameti?
‘‘ඉධ, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු අරඤ්‌ඤගතො වා රුක්‌ඛමූලගතො වා සුඤ්‌ඤාගාරගතො වා නිසීදති පල්‌ලඞ්‌කං ආභුජිත්‌වා උජුං කායං පණිධාය පරිමුඛං සතිං උපට්‌ඨපෙත්‌වා. සො සතොව අස්‌සසති, සතොව පස්‌සසති…පෙ.… ‘පටිනිස්‌සග්‌ගානුපස්‌සී අස්‌සසිස්‌සාමී’ති සික්‌ඛති, ‘පටිනිස්‌සග්‌ගානුපස්‌සී පස්‌සසිස්‌සාමී’ති සික්‌ඛති. එවං භාවිතො ඛො, භික්‌ඛවෙ, ආනාපානස්‌සතිසමාධි එවං බහුලීකතො සන්‌තො චෙව පණීතො ච අසෙචනකො ච සුඛො ච විහාරො උප්‌පන්‌නුප්‌පන්‌නෙ ච පාපකෙ අකුසලෙ ධම්‌මෙ ඨානසො අන්‌තරධාපෙති වූපසමෙතී’’ති. නවමං.
‘‘Idha, bhikkhave, bhikkhu araññagato vā rukkhamūlagato vā suññāgāragato vā nisīdati pallaṅkaṃ ābhujitvā ujuṃ kāyaṃ paṇidhāya parimukhaṃ satiṃ upaṭṭhapetvā. So satova assasati, satova passasati…pe… ‘paṭinissaggānupassī assasissāmī’ti sikkhati, ‘paṭinissaggānupassī passasissāmī’ti sikkhati. Evaṃ bhāvito kho, bhikkhave, ānāpānassatisamādhi evaṃ bahulīkato santo ceva paṇīto ca asecanako ca sukho ca vihāro uppannuppanne ca pāpake akusale dhamme ṭhānaso antaradhāpeti vūpasametī’’ti. Navamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / සංයුත්‌තනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / 9. වෙසාලීසුත්‌තවණ්‌ණනා • 9. Vesālīsuttavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / සංයුත්‌තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 9. වෙසාලීසුත්‌තවණ්‌ණනා • 9. Vesālīsuttavaṇṇanā
