Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya |
੯. વੇਸਾਲੀਸੁਤ੍ਤਂ
9. Vesālīsuttaṃ
੯੮੫. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਂ – ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਭਗવਾ વੇਸਾਲਿਯਂ વਿਹਰਤਿ ਮਹਾવਨੇ ਕੂਟਾਗਾਰਸਾਲਾਯਂ। ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਭਗવਾ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਅਨੇਕਪਰਿਯਾਯੇਨ ਅਸੁਭਕਥਂ ਕਥੇਤਿ, ਅਸੁਭਾਯ વਣ੍ਣਂ ਭਾਸਤਿ, ਅਸੁਭਭਾવਨਾਯ વਣ੍ਣਂ ਭਾਸਤਿ।
985. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā vesāliyaṃ viharati mahāvane kūṭāgārasālāyaṃ. Tena kho pana samayena bhagavā bhikkhūnaṃ anekapariyāyena asubhakathaṃ katheti, asubhāya vaṇṇaṃ bhāsati, asubhabhāvanāya vaṇṇaṃ bhāsati.
ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਇਚ੍ਛਾਮਹਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਡ੍ਢਮਾਸਂ ਪਟਿਸਲ੍ਲੀਯਿਤੁਂ। ਨਾਮ੍ਹਿ ਕੇਨਚਿ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤਬ੍ਬੋ, ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਏਕੇਨ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਨੀਹਾਰਕੇਨਾ’’ਤਿ। ‘‘ਏવਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਖੋ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਭਗવਤੋ ਪਟਿਸ੍ਸੁਤ੍વਾ ਨਾਸ੍ਸੁਧ ਕੋਚਿ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਤਿ, ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਏਕੇਨ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਨੀਹਾਰਕੇਨ।
Atha kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘icchāmahaṃ, bhikkhave, aḍḍhamāsaṃ paṭisallīyituṃ. Nāmhi kenaci upasaṅkamitabbo, aññatra ekena piṇḍapātanīhārakenā’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho te bhikkhū bhagavato paṭissutvā nāssudha koci bhagavantaṃ upasaṅkamati, aññatra ekena piṇḍapātanīhārakena.
ਅਥ ਖੋ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ – ‘‘ਭਗવਾ ਅਨੇਕਪਰਿਯਾਯੇਨ ਅਸੁਭਕਥਂ ਕਥੇਤਿ, ਅਸੁਭਾਯ વਣ੍ਣਂ ਭਾਸਤਿ , ਅਸੁਭਭਾવਨਾਯ વਣ੍ਣਂ ਭਾਸਤੀ’’ਤਿ ਅਨੇਕਾਕਾਰવੋਕਾਰਂ ਅਸੁਭਭਾવਨਾਨੁਯੋਗਮਨੁਯੁਤ੍ਤਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ। ਤੇ ਇਮਿਨਾ ਕਾਯੇਨ ਅਟ੍ਟੀਯਮਾਨਾ 1 ਹਰਾਯਮਾਨਾ ਜਿਗੁਚ੍ਛਮਾਨਾ ਸਤ੍ਥਹਾਰਕਂ ਪਰਿਯੇਸਨ੍ਤਿ। ਦਸਪਿ ਭਿਕ੍ਖੂ ਏਕਾਹੇਨ ਸਤ੍ਥਂ ਆਹਰਨ੍ਤਿ, વੀਸਮ੍ਪਿ…ਪੇ॰… ਤਿਂਸਮ੍ਪਿ ਭਿਕ੍ਖੂ ਏਕਾਹੇਨ ਸਤ੍ਥਂ ਆਹਰਨ੍ਤਿ।
Atha kho te bhikkhū – ‘‘bhagavā anekapariyāyena asubhakathaṃ katheti, asubhāya vaṇṇaṃ bhāsati , asubhabhāvanāya vaṇṇaṃ bhāsatī’’ti anekākāravokāraṃ asubhabhāvanānuyogamanuyuttā viharanti. Te iminā kāyena aṭṭīyamānā 2 harāyamānā jigucchamānā satthahārakaṃ pariyesanti. Dasapi bhikkhū ekāhena satthaṃ āharanti, vīsampi…pe… tiṃsampi bhikkhū ekāhena satthaṃ āharanti.
ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਤਸ੍ਸ ਅਡ੍ਢਮਾਸਸ੍ਸ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਪਟਿਸਲ੍ਲਾਨਾ વੁਟ੍ਠਿਤੋ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਆਨਨ੍ਦਂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ, ਆਨਨ੍ਦ, ਤਨੁਭੂਤੋ વਿਯ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੋ’’ਤਿ? ‘‘ਤਥਾ ਹਿ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ‘ਭਗવਾ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਅਨੇਕਪਰਿਯਾਯੇਨ ਅਸੁਭਕਥਂ ਕਥੇਤਿ, ਅਸੁਭਾਯ વਣ੍ਣਂ ਭਾਸਤਿ , ਅਸੁਭਭਾવਨਾਯ વਣ੍ਣਂ ਭਾਸਤੀ’ਤਿ ਅਨੇਕਾਕਾਰવੋਕਾਰਂ ਅਸੁਭਭਾવਨਾਨੁਯੋਗਮਨੁਯੁਤ੍ਤਾ વਿਹਰਨ੍ਤਿ। ਤੇ ਇਮਿਨਾ ਕਾਯੇਨ ਅਟ੍ਟੀਯਮਾਨਾ ਹਰਾਯਮਾਨਾ ਜਿਗੁਚ੍ਛਮਾਨਾ ਸਤ੍ਥਹਾਰਕਂ ਪਰਿਯੇਸਨ੍ਤਿ। ਦਸਪਿ ਭਿਕ੍ਖੂ ਏਕਾਹੇਨ ਸਤ੍ਥਂ ਆਹਰਨ੍ਤਿ, વੀਸਮ੍ਪਿ ਭਿਕ੍ਖੂ… ਤਿਂਸਮ੍ਪਿ ਭਿਕ੍ਖੂ ਏਕਾਹੇਨ ਸਤ੍ਥਂ ਆਹਰਨ੍ਤਿ। ਸਾਧੁ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਾ ਅਞ੍ਞਂ ਪਰਿਯਾਯਂ ਆਚਿਕ੍ਖਤੁ ਯਥਾਯਂ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੋ ਅਞ੍ਞਾਯ ਸਣ੍ਠਹੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ।
Atha kho bhagavā tassa aḍḍhamāsassa accayena paṭisallānā vuṭṭhito āyasmantaṃ ānandaṃ āmantesi – ‘‘kiṃ nu kho, ānanda, tanubhūto viya bhikkhusaṅgho’’ti? ‘‘Tathā hi pana, bhante, ‘bhagavā bhikkhūnaṃ anekapariyāyena asubhakathaṃ katheti, asubhāya vaṇṇaṃ bhāsati , asubhabhāvanāya vaṇṇaṃ bhāsatī’ti anekākāravokāraṃ asubhabhāvanānuyogamanuyuttā viharanti. Te iminā kāyena aṭṭīyamānā harāyamānā jigucchamānā satthahārakaṃ pariyesanti. Dasapi bhikkhū ekāhena satthaṃ āharanti, vīsampi bhikkhū… tiṃsampi bhikkhū ekāhena satthaṃ āharanti. Sādhu, bhante, bhagavā aññaṃ pariyāyaṃ ācikkhatu yathāyaṃ bhikkhusaṅgho aññāya saṇṭhaheyyā’’ti.
‘‘ਤੇਨਹਾਨਨ੍ਦ, ਯਾવਤਿਕਾ ਭਿਕ੍ਖੂ વੇਸਾਲਿਂ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ વਿਹਰਨ੍ਤਿ ਤੇ ਸਬ੍ਬੇ ਉਪਟ੍ਠਾਨਸਾਲਾਯਂ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤੇਹੀ’’ਤਿ। ‘‘ਏવਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਭਗવਤੋ ਪਟਿਸ੍ਸੁਤ੍વਾ ਯਾવਤਿਕਾ ਭਿਕ੍ਖੂ વੇਸਾਲਿਂ ਉਪਨਿਸ੍ਸਾਯ વਿਹਰਨ੍ਤਿ ਤੇ ਸਬ੍ਬੇ ਉਪਟ੍ਠਾਨਸਾਲਾਯਂ ਸਨ੍ਨਿਪਾਤੇਤ੍વਾ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤੋ 3, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੋ। ਯਸ੍ਸ ਦਾਨਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਾ ਕਾਲਂ ਮਞ੍ਞਤੀ’’ਤਿ।
‘‘Tenahānanda, yāvatikā bhikkhū vesāliṃ upanissāya viharanti te sabbe upaṭṭhānasālāyaṃ sannipātehī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho āyasmā ānando bhagavato paṭissutvā yāvatikā bhikkhū vesāliṃ upanissāya viharanti te sabbe upaṭṭhānasālāyaṃ sannipātetvā yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘sannipatito 4, bhante, bhikkhusaṅgho. Yassa dāni, bhante, bhagavā kālaṃ maññatī’’ti.
ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਯੇਨ ਉਪਟ੍ਠਾਨਸਾਲਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇ ਆਸਨੇ ਨਿਸੀਦਿ। ਨਿਸਜ੍ਜ ਖੋ ਭਗવਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਅਯਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਆਨਾਪਾਨਸ੍ਸਤਿਸਮਾਧਿ ਭਾવਿਤੋ ਬਹੁਲੀਕਤੋ ਸਨ੍ਤੋ ਚੇવ ਪਣੀਤੋ ਚ ਅਸੇਚਨਕੋ ਚ ਸੁਖੋ ਚ વਿਹਾਰੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਚ ਪਾਪਕੇ ਅਕੁਸਲੇ ਧਮ੍ਮੇ ਠਾਨਸੋ ਅਨ੍ਤਰਧਾਪੇਤਿ વੂਪਸਮੇਤਿ’’।
Atha kho bhagavā yena upaṭṭhānasālā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Nisajja kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘ayampi kho, bhikkhave, ānāpānassatisamādhi bhāvito bahulīkato santo ceva paṇīto ca asecanako ca sukho ca vihāro uppannuppanne ca pāpake akusale dhamme ṭhānaso antaradhāpeti vūpasameti’’.
‘‘ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਗਿਮ੍ਹਾਨਂ ਪਚ੍ਛਿਮੇ ਮਾਸੇ ਊਹਤਂ ਰਜੋਜਲ੍ਲਂ, ਤਮੇਨਂ ਮਹਾਅਕਾਲਮੇਘੋ ਠਾਨਸੋ ਅਨ੍ਤਰਧਾਪੇਤਿ વੂਪਸਮੇਤਿ; ਏવਮੇવ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਆਨਾਪਾਨਸ੍ਸਤਿਸਮਾਧਿ ਭਾવਿਤੋ ਬਹੁਲੀਕਤੋ ਸਨ੍ਤੋ ਚੇવ ਪਣੀਤੋ ਚ ਅਸੇਚਨਕੋ ਚ ਸੁਖੋ ਚ વਿਹਾਰੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਚ ਪਾਪਕੇ ਅਕੁਸਲੇ ਧਮ੍ਮੇ ਠਾਨਸੋ ਅਨ੍ਤਰਧਾਪੇਤਿ વੂਪਸਮੇਤਿ। ਕਥਂ ਭਾવਿਤੋ ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਆਨਾਪਾਨਸ੍ਸਤਿਸਮਾਧਿ ਕਥਂ ਬਹੁਲੀਕਤੋ ਸਨ੍ਤੋ ਚੇવ ਪਣੀਤੋ ਚ ਅਸੇਚਨਕੋ ਚ ਸੁਖੋ ਚ વਿਹਾਰੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਚ ਪਾਪਕੇ ਅਕੁਸਲੇ ਧਮ੍ਮੇ ਠਾਨਸੋ ਅਨ੍ਤਰਧਾਪੇਤਿ વੂਪਸਮੇਤਿ?
‘‘Seyyathāpi , bhikkhave, gimhānaṃ pacchime māse ūhataṃ rajojallaṃ, tamenaṃ mahāakālamegho ṭhānaso antaradhāpeti vūpasameti; evameva kho, bhikkhave, ānāpānassatisamādhi bhāvito bahulīkato santo ceva paṇīto ca asecanako ca sukho ca vihāro uppannuppanne ca pāpake akusale dhamme ṭhānaso antaradhāpeti vūpasameti. Kathaṃ bhāvito ca, bhikkhave, ānāpānassatisamādhi kathaṃ bahulīkato santo ceva paṇīto ca asecanako ca sukho ca vihāro uppannuppanne ca pāpake akusale dhamme ṭhānaso antaradhāpeti vūpasameti?
‘‘ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਰਞ੍ਞਗਤੋ વਾ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲਗਤੋ વਾ ਸੁਞ੍ਞਾਗਾਰਗਤੋ વਾ ਨਿਸੀਦਤਿ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਂ ਆਭੁਜਿਤ੍વਾ ਉਜੁਂ ਕਾਯਂ ਪਣਿਧਾਯ ਪਰਿਮੁਖਂ ਸਤਿਂ ਉਪਟ੍ਠਪੇਤ੍વਾ। ਸੋ ਸਤੋવ ਅਸ੍ਸਸਤਿ, ਸਤੋવ ਪਸ੍ਸਸਤਿ…ਪੇ॰… ‘ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾਨੁਪਸ੍ਸੀ ਅਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ, ‘ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾਨੁਪਸ੍ਸੀ ਪਸ੍ਸਸਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਤਿ। ਏવਂ ਭਾવਿਤੋ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਆਨਾਪਾਨਸ੍ਸਤਿਸਮਾਧਿ ਏવਂ ਬਹੁਲੀਕਤੋ ਸਨ੍ਤੋ ਚੇવ ਪਣੀਤੋ ਚ ਅਸੇਚਨਕੋ ਚ ਸੁਖੋ ਚ વਿਹਾਰੋ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨੇ ਚ ਪਾਪਕੇ ਅਕੁਸਲੇ ਧਮ੍ਮੇ ਠਾਨਸੋ ਅਨ੍ਤਰਧਾਪੇਤਿ વੂਪਸਮੇਤੀ’’ਤਿ। ਨવਮਂ।
‘‘Idha, bhikkhave, bhikkhu araññagato vā rukkhamūlagato vā suññāgāragato vā nisīdati pallaṅkaṃ ābhujitvā ujuṃ kāyaṃ paṇidhāya parimukhaṃ satiṃ upaṭṭhapetvā. So satova assasati, satova passasati…pe… ‘paṭinissaggānupassī assasissāmī’ti sikkhati, ‘paṭinissaggānupassī passasissāmī’ti sikkhati. Evaṃ bhāvito kho, bhikkhave, ānāpānassatisamādhi evaṃ bahulīkato santo ceva paṇīto ca asecanako ca sukho ca vihāro uppannuppanne ca pāpake akusale dhamme ṭhānaso antaradhāpeti vūpasametī’’ti. Navamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ੯. વੇਸਾਲੀਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 9. Vesālīsuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ੯. વੇਸਾਲੀਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 9. Vesālīsuttavaṇṇanā