Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / బుద్ధవంసపాళి • Buddhavaṃsapāḷi |
౨౩. వేస్సభూబుద్ధవంసో
23. Vessabhūbuddhavaṃso
౧.
1.
తత్థేవ మణ్డకప్పమ్హి, అసమో అప్పటిపుగ్గలో;
Tattheva maṇḍakappamhi, asamo appaṭipuggalo;
౨.
2.
ఆదిత్తం వత రాగగ్గి, తణ్హానం విజితం తదా;
Ādittaṃ vata rāgaggi, taṇhānaṃ vijitaṃ tadā;
నాగోవ బన్ధనం ఛేత్వా, పత్తో సమ్బోధిముత్తమం.
Nāgova bandhanaṃ chetvā, patto sambodhimuttamaṃ.
౩.
3.
ధమ్మచక్కం పవత్తేన్తే, వేస్సభూలోకనాయకే;
Dhammacakkaṃ pavattente, vessabhūlokanāyake;
అసీతికోటిసహస్సానం, పఠమాభిసమయో అహు.
Asītikoṭisahassānaṃ, paṭhamābhisamayo ahu.
౪.
4.
పక్కన్తే చారికం రట్ఠే, లోకజేట్ఠే నరాసభే;
Pakkante cārikaṃ raṭṭhe, lokajeṭṭhe narāsabhe;
సత్తతికోటిసహస్సానం, దుతియాభిసమయో అహు.
Sattatikoṭisahassānaṃ, dutiyābhisamayo ahu.
౫.
5.
మహాదిట్ఠిం వినోదేన్తో, పాటిహేరం కరోతి సో;
Mahādiṭṭhiṃ vinodento, pāṭiheraṃ karoti so;
సమాగతా నరమరూ, దససహస్సీ సదేవకే.
Samāgatā naramarū, dasasahassī sadevake.
౬.
6.
మహాఅచ్ఛరియం దిస్వా, అబ్భుతం లోమహంసనం;
Mahāacchariyaṃ disvā, abbhutaṃ lomahaṃsanaṃ;
దేవా చేవ మనుస్సా చ, బుజ్ఝరే సట్ఠికోటియో.
Devā ceva manussā ca, bujjhare saṭṭhikoṭiyo.
౭.
7.
సన్నిపాతా తయో ఆసుం, వేస్సభుస్స మహేసినో;
Sannipātā tayo āsuṃ, vessabhussa mahesino;
ఖీణాసవానం విమలానం, సన్తచిత్తాన తాదినం.
Khīṇāsavānaṃ vimalānaṃ, santacittāna tādinaṃ.
౮.
8.
అసీతిభిక్ఖుసహస్సానం, పఠమో ఆసి సమాగమో;
Asītibhikkhusahassānaṃ, paṭhamo āsi samāgamo;
సత్తతిభిక్ఖుసహస్సానం, దుతియో ఆసి సమాగమో.
Sattatibhikkhusahassānaṃ, dutiyo āsi samāgamo.
౯.
9.
సట్ఠిభిక్ఖుసహస్సానం , తతియో ఆసి సమాగమో;
Saṭṭhibhikkhusahassānaṃ , tatiyo āsi samāgamo;
జరాదిభయభీతానం, ఓరసానం మహేసినో.
Jarādibhayabhītānaṃ, orasānaṃ mahesino.
౧౦.
10.
అహం తేన సమయేన, సుదస్సనో నామ ఖత్తియో;
Ahaṃ tena samayena, sudassano nāma khattiyo;
నిమన్తేత్వా మహావీరం, దానం దత్వా మహారహం;
Nimantetvā mahāvīraṃ, dānaṃ datvā mahārahaṃ;
అన్నపానేన వత్థేన, ససఙ్ఘం జిన పూజయిం.
Annapānena vatthena, sasaṅghaṃ jina pūjayiṃ.
౧౧.
11.
తస్స బుద్ధస్స అసమస్స, చక్కం వత్తితముత్తమం;
Tassa buddhassa asamassa, cakkaṃ vattitamuttamaṃ;
సుత్వాన పణితం ధమ్మం, పబ్బజ్జమభిరోచయిం.
Sutvāna paṇitaṃ dhammaṃ, pabbajjamabhirocayiṃ.
౧౨.
12.
మహాదానం పవత్తేత్వా, రత్తిన్దివమతన్దితో;
Mahādānaṃ pavattetvā, rattindivamatandito;
పబ్బజ్జం గుణసమ్పన్నం, పబ్బజిం జినసన్తికే.
Pabbajjaṃ guṇasampannaṃ, pabbajiṃ jinasantike.
౧౩.
13.
ఆచారగుణసమ్పన్నో, వత్తసీలసమాహితో;
Ācāraguṇasampanno, vattasīlasamāhito;
సబ్బఞ్ఞుతం గవేసన్తో, రమామి జినసాసనే.
Sabbaññutaṃ gavesanto, ramāmi jinasāsane.
౧౪.
14.
సద్ధాపీతిం ఉపగన్త్వా, బుద్ధం వన్దామి సత్థరం;
Saddhāpītiṃ upagantvā, buddhaṃ vandāmi sattharaṃ;
పీతి ఉప్పజ్జతి మయ్హం, బోధియాయేవ కారణా.
Pīti uppajjati mayhaṃ, bodhiyāyeva kāraṇā.
౧౫.
15.
అనివత్తమానసం ఞత్వా, సమ్బుద్ధో ఏతదబ్రవి;
Anivattamānasaṃ ñatvā, sambuddho etadabravi;
‘‘ఏకతింసే ఇతో కప్పే, అయం బుద్ధో భవిస్సతి.
‘‘Ekatiṃse ito kappe, ayaṃ buddho bhavissati.
౧౬.
16.
‘‘అహు కపిలవ్హయా రమ్మా…పే॰… హేస్సామ సమ్ముఖా ఇమం’’.
‘‘Ahu kapilavhayā rammā…pe… hessāma sammukhā imaṃ’’.
౧౭.
17.
తస్సాహం వచనం సుత్వా, భియ్యో చిత్తం పసాదయిం;
Tassāhaṃ vacanaṃ sutvā, bhiyyo cittaṃ pasādayiṃ;
ఉత్తరిం వతమధిట్ఠాసిం, దసపారమిపూరియా.
Uttariṃ vatamadhiṭṭhāsiṃ, dasapāramipūriyā.
౧౮.
18.
అనోమం నామ నగరం, సుప్పతీతో నామ ఖత్తియో;
Anomaṃ nāma nagaraṃ, suppatīto nāma khattiyo;
మాతా యసవతీ నామ, వేస్సభుస్స మహేసినో.
Mātā yasavatī nāma, vessabhussa mahesino.
౧౯.
19.
ఛ చ వస్ససహస్సాని, అగారం అజ్ఝ సో వసి;
Cha ca vassasahassāni, agāraṃ ajjha so vasi;
రుచి సురుచి రతివడ్ఢనో, తయో పాసాదముత్తమా.
Ruci suruci rativaḍḍhano, tayo pāsādamuttamā.
౨౦.
20.
అనూనతింససహస్సాని, నారియో సమలఙ్కతా;
Anūnatiṃsasahassāni, nāriyo samalaṅkatā;
సుచిత్తా నామ సా నారీ, సుప్పబుద్ధో నామ అత్రజో.
Sucittā nāma sā nārī, suppabuddho nāma atrajo.
౨౧.
21.
నిమిత్తే చతురో దిస్వా, సివికాయాభినిక్ఖమి;
Nimitte caturo disvā, sivikāyābhinikkhami;
ఛమాసం పధానచారం, అచరీ పురిసుత్తమో.
Chamāsaṃ padhānacāraṃ, acarī purisuttamo.
౨౨.
22.
బ్రహ్మునా యాచితో సన్తో, వేస్సభూలోకనాయకో;
Brahmunā yācito santo, vessabhūlokanāyako;
వత్తి చక్కం మహావీరో, అరుణారామే నరుత్తమో.
Vatti cakkaṃ mahāvīro, aruṇārāme naruttamo.
౨౩.
23.
సోణో చ ఉత్తరో చేవ, అహేసుం అగ్గసావకా;
Soṇo ca uttaro ceva, ahesuṃ aggasāvakā;
ఉపసన్తో నాముపట్ఠాకో, వేస్సభుస్స మహేసినో.
Upasanto nāmupaṭṭhāko, vessabhussa mahesino.
౨౪.
24.
బోధి తస్స భగవతో, మహాసాలోతి వుచ్చతి.
Bodhi tassa bhagavato, mahāsāloti vuccati.
౨౫.
25.
సోత్థికో చేవ రమ్భో చ, అహేసుం అగ్గుపట్ఠకా;
Sotthiko ceva rambho ca, ahesuṃ aggupaṭṭhakā;
గోతమీ సిరిమా చేవ, అహేసుం అగ్గుపట్ఠికా.
Gotamī sirimā ceva, ahesuṃ aggupaṭṭhikā.
౨౬.
26.
సట్ఠిరతనముబ్బేధో, హేమయూపసమూపమో;
Saṭṭhiratanamubbedho, hemayūpasamūpamo;
కాయా నిచ్ఛరతి రస్మి, రత్తింవ పబ్బతే సిఖీ.
Kāyā niccharati rasmi, rattiṃva pabbate sikhī.
౨౭.
27.
సట్ఠివస్ససహస్సాని, ఆయు తస్స మహేసినో;
Saṭṭhivassasahassāni, āyu tassa mahesino;
తావతా తిట్ఠమానో సో, తారేసి జనతం బహుం.
Tāvatā tiṭṭhamāno so, tāresi janataṃ bahuṃ.
౨౮.
28.
ధమ్మం విత్థారికం కత్వా, విభజిత్వా మహాజనం;
Dhammaṃ vitthārikaṃ katvā, vibhajitvā mahājanaṃ;
ధమ్మనావం ఠపేత్వాన, నిబ్బుతో సో ససావకో.
Dhammanāvaṃ ṭhapetvāna, nibbuto so sasāvako.
౨౯.
29.
దస్సనేయ్యం సబ్బజనం, విహారం ఇరియాపథం;
Dassaneyyaṃ sabbajanaṃ, vihāraṃ iriyāpathaṃ;
సబ్బం తమన్తరహితం, నను రిత్తా సబ్బసఙ్ఖారా.
Sabbaṃ tamantarahitaṃ, nanu rittā sabbasaṅkhārā.
౩౦.
30.
వేస్సభూ జినవరో సత్థా, ఖేమారామమ్హి నిబ్బుతో;
Vessabhū jinavaro satthā, khemārāmamhi nibbuto;
ధాతువిత్థారికం ఆసి, తేసు తేసు పదేసతోతి.
Dhātuvitthārikaṃ āsi, tesu tesu padesatoti.
వేస్సభుస్స భగవతో వంసో ఏకవీసతిమో.
Vessabhussa bhagavato vaṃso ekavīsatimo.
Footnotes:
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ఖుద్దకనికాయ (అట్ఠకథా) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / బుద్ధవంస-అట్ఠకథా • Buddhavaṃsa-aṭṭhakathā / ౨౩. వేస్సభూబుద్ధవంసవణ్ణనా • 23. Vessabhūbuddhavaṃsavaṇṇanā