| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / ពុទ្ធវំសបាឡិ • Buddhavaṃsapāḷi |
២៣. វេស្សភូពុទ្ធវំសោ
23. Vessabhūbuddhavaṃso
១.
1.
តត្ថេវ មណ្ឌកប្បម្ហិ, អសមោ អប្បដិបុគ្គលោ;
Tattheva maṇḍakappamhi, asamo appaṭipuggalo;
២.
2.
អាទិត្តំ វត រាគគ្គិ, តណ្ហានំ វិជិតំ តទា;
Ādittaṃ vata rāgaggi, taṇhānaṃ vijitaṃ tadā;
នាគោវ ពន្ធនំ ឆេត្វា, បត្តោ សម្ពោធិមុត្តមំ។
Nāgova bandhanaṃ chetvā, patto sambodhimuttamaṃ.
៣.
3.
ធម្មចក្កំ បវត្តេន្តេ, វេស្សភូលោកនាយកេ;
Dhammacakkaṃ pavattente, vessabhūlokanāyake;
អសីតិកោដិសហស្សានំ, បឋមាភិសមយោ អហុ។
Asītikoṭisahassānaṃ, paṭhamābhisamayo ahu.
៤.
4.
បក្កន្តេ ចារិកំ រដ្ឋេ, លោកជេដ្ឋេ នរាសភេ;
Pakkante cārikaṃ raṭṭhe, lokajeṭṭhe narāsabhe;
សត្តតិកោដិសហស្សានំ, ទុតិយាភិសមយោ អហុ។
Sattatikoṭisahassānaṃ, dutiyābhisamayo ahu.
៥.
5.
មហាទិដ្ឋិំ វិនោទេន្តោ, បាដិហេរំ ករោតិ សោ;
Mahādiṭṭhiṃ vinodento, pāṭiheraṃ karoti so;
សមាគតា នរមរូ, ទសសហស្សី សទេវកេ។
Samāgatā naramarū, dasasahassī sadevake.
៦.
6.
មហាអច្ឆរិយំ ទិស្វា, អព្ភុតំ លោមហំសនំ;
Mahāacchariyaṃ disvā, abbhutaṃ lomahaṃsanaṃ;
ទេវា ចេវ មនុស្សា ច, ពុជ្ឈរេ សដ្ឋិកោដិយោ។
Devā ceva manussā ca, bujjhare saṭṭhikoṭiyo.
៧.
7.
សន្និបាតា តយោ អាសុំ, វេស្សភុស្ស មហេសិនោ;
Sannipātā tayo āsuṃ, vessabhussa mahesino;
ខីណាសវានំ វិមលានំ, សន្តចិត្តាន តាទិនំ។
Khīṇāsavānaṃ vimalānaṃ, santacittāna tādinaṃ.
៨.
8.
អសីតិភិក្ខុសហស្សានំ, បឋមោ អាសិ សមាគមោ;
Asītibhikkhusahassānaṃ, paṭhamo āsi samāgamo;
សត្តតិភិក្ខុសហស្សានំ, ទុតិយោ អាសិ សមាគមោ។
Sattatibhikkhusahassānaṃ, dutiyo āsi samāgamo.
៩.
9.
សដ្ឋិភិក្ខុសហស្សានំ , តតិយោ អាសិ សមាគមោ;
Saṭṭhibhikkhusahassānaṃ , tatiyo āsi samāgamo;
ជរាទិភយភីតានំ, ឱរសានំ មហេសិនោ។
Jarādibhayabhītānaṃ, orasānaṃ mahesino.
១០.
10.
អហំ តេន សមយេន, សុទស្សនោ នាម ខត្តិយោ;
Ahaṃ tena samayena, sudassano nāma khattiyo;
និមន្តេត្វា មហាវីរំ, ទានំ ទត្វា មហារហំ;
Nimantetvā mahāvīraṃ, dānaṃ datvā mahārahaṃ;
អន្នបានេន វត្ថេន, សសង្ឃំ ជិន បូជយិំ។
Annapānena vatthena, sasaṅghaṃ jina pūjayiṃ.
១១.
11.
តស្ស ពុទ្ធស្ស អសមស្ស, ចក្កំ វត្តិតមុត្តមំ;
Tassa buddhassa asamassa, cakkaṃ vattitamuttamaṃ;
សុត្វាន បណិតំ ធម្មំ, បព្ពជ្ជមភិរោចយិំ។
Sutvāna paṇitaṃ dhammaṃ, pabbajjamabhirocayiṃ.
១២.
12.
មហាទានំ បវត្តេត្វា, រត្តិន្ទិវមតន្ទិតោ;
Mahādānaṃ pavattetvā, rattindivamatandito;
បព្ពជ្ជំ គុណសម្បន្នំ, បព្ពជិំ ជិនសន្តិកេ។
Pabbajjaṃ guṇasampannaṃ, pabbajiṃ jinasantike.
១៣.
13.
អាចារគុណសម្បន្នោ, វត្តសីលសមាហិតោ;
Ācāraguṇasampanno, vattasīlasamāhito;
សព្ពញ្ញុតំ គវេសន្តោ, រមាមិ ជិនសាសនេ។
Sabbaññutaṃ gavesanto, ramāmi jinasāsane.
១៤.
14.
សទ្ធាបីតិំ ឧបគន្ត្វា, ពុទ្ធំ វន្ទាមិ សត្ថរំ;
Saddhāpītiṃ upagantvā, buddhaṃ vandāmi sattharaṃ;
បីតិ ឧប្បជ្ជតិ មយ្ហំ, ពោធិយាយេវ ការណា។
Pīti uppajjati mayhaṃ, bodhiyāyeva kāraṇā.
១៥.
15.
អនិវត្តមានសំ ញត្វា, សម្ពុទ្ធោ ឯតទព្រវិ;
Anivattamānasaṃ ñatvā, sambuddho etadabravi;
‘‘ឯកតិំសេ ឥតោ កប្បេ, អយំ ពុទ្ធោ ភវិស្សតិ។
‘‘Ekatiṃse ito kappe, ayaṃ buddho bhavissati.
១៦.
16.
‘‘អហុ កបិលវ្ហយា រម្មា…បេ.… ហេស្សាម សម្មុខា ឥមំ’’។
‘‘Ahu kapilavhayā rammā…pe… hessāma sammukhā imaṃ’’.
១៧.
17.
តស្សាហំ វចនំ សុត្វា, ភិយ្យោ ចិត្តំ បសាទយិំ;
Tassāhaṃ vacanaṃ sutvā, bhiyyo cittaṃ pasādayiṃ;
ឧត្តរិំ វតមធិដ្ឋាសិំ, ទសបារមិបូរិយា។
Uttariṃ vatamadhiṭṭhāsiṃ, dasapāramipūriyā.
១៨.
18.
អនោមំ នាម នគរំ, សុប្បតីតោ នាម ខត្តិយោ;
Anomaṃ nāma nagaraṃ, suppatīto nāma khattiyo;
មាតា យសវតី នាម, វេស្សភុស្ស មហេសិនោ។
Mātā yasavatī nāma, vessabhussa mahesino.
១៩.
19.
ឆ ច វស្សសហស្សានិ, អគារំ អជ្ឈ សោ វសិ;
Cha ca vassasahassāni, agāraṃ ajjha so vasi;
រុចិ សុរុចិ រតិវឌ្ឍនោ, តយោ បាសាទមុត្តមា។
Ruci suruci rativaḍḍhano, tayo pāsādamuttamā.
២០.
20.
អនូនតិំសសហស្សានិ, នារិយោ សមលង្កតា;
Anūnatiṃsasahassāni, nāriyo samalaṅkatā;
សុចិត្តា នាម សា នារី, សុប្បពុទ្ធោ នាម អត្រជោ។
Sucittā nāma sā nārī, suppabuddho nāma atrajo.
២១.
21.
និមិត្តេ ចតុរោ ទិស្វា, សិវិកាយាភិនិក្ខមិ;
Nimitte caturo disvā, sivikāyābhinikkhami;
ឆមាសំ បធានចារំ, អចរី បុរិសុត្តមោ។
Chamāsaṃ padhānacāraṃ, acarī purisuttamo.
២២.
22.
ព្រហ្មុនា យាចិតោ សន្តោ, វេស្សភូលោកនាយកោ;
Brahmunā yācito santo, vessabhūlokanāyako;
វត្តិ ចក្កំ មហាវីរោ, អរុណារាមេ នរុត្តមោ។
Vatti cakkaṃ mahāvīro, aruṇārāme naruttamo.
២៣.
23.
សោណោ ច ឧត្តរោ ចេវ, អហេសុំ អគ្គសាវកា;
Soṇo ca uttaro ceva, ahesuṃ aggasāvakā;
ឧបសន្តោ នាមុបដ្ឋាកោ, វេស្សភុស្ស មហេសិនោ។
Upasanto nāmupaṭṭhāko, vessabhussa mahesino.
២៤.
24.
ពោធិ តស្ស ភគវតោ, មហាសាលោតិ វុច្ចតិ។
Bodhi tassa bhagavato, mahāsāloti vuccati.
២៥.
25.
សោត្ថិកោ ចេវ រម្ភោ ច, អហេសុំ អគ្គុបដ្ឋកា;
Sotthiko ceva rambho ca, ahesuṃ aggupaṭṭhakā;
គោតមី សិរិមា ចេវ, អហេសុំ អគ្គុបដ្ឋិកា។
Gotamī sirimā ceva, ahesuṃ aggupaṭṭhikā.
២៦.
26.
សដ្ឋិរតនមុព្ពេធោ, ហេមយូបសមូបមោ;
Saṭṭhiratanamubbedho, hemayūpasamūpamo;
កាយា និច្ឆរតិ រស្មិ, រត្តិំវ បព្ពតេ សិខី។
Kāyā niccharati rasmi, rattiṃva pabbate sikhī.
២៧.
27.
សដ្ឋិវស្សសហស្សានិ, អាយុ តស្ស មហេសិនោ;
Saṭṭhivassasahassāni, āyu tassa mahesino;
តាវតា តិដ្ឋមានោ សោ, តារេសិ ជនតំ ពហុំ។
Tāvatā tiṭṭhamāno so, tāresi janataṃ bahuṃ.
២៨.
28.
ធម្មំ វិត្ថារិកំ កត្វា, វិភជិត្វា មហាជនំ;
Dhammaṃ vitthārikaṃ katvā, vibhajitvā mahājanaṃ;
ធម្មនាវំ ឋបេត្វាន, និព្ពុតោ សោ សសាវកោ។
Dhammanāvaṃ ṭhapetvāna, nibbuto so sasāvako.
២៩.
29.
ទស្សនេយ្យំ សព្ពជនំ, វិហារំ ឥរិយាបថំ;
Dassaneyyaṃ sabbajanaṃ, vihāraṃ iriyāpathaṃ;
សព្ពំ តមន្តរហិតំ, ននុ រិត្តា សព្ពសង្ខារា។
Sabbaṃ tamantarahitaṃ, nanu rittā sabbasaṅkhārā.
៣០.
30.
វេស្សភូ ជិនវរោ សត្ថា, ខេមារាមម្ហិ និព្ពុតោ;
Vessabhū jinavaro satthā, khemārāmamhi nibbuto;
ធាតុវិត្ថារិកំ អាសិ, តេសុ តេសុ បទេសតោតិ។
Dhātuvitthārikaṃ āsi, tesu tesu padesatoti.
វេស្សភុស្ស ភគវតោ វំសោ ឯកវីសតិមោ។
Vessabhussa bhagavato vaṃso ekavīsatimo.
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ខុទ្ទកនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ពុទ្ធវំស-អដ្ឋកថា • Buddhavaṃsa-aṭṭhakathā / ២៣. វេស្សភូពុទ្ធវំសវណ្ណនា • 23. Vessabhūbuddhavaṃsavaṇṇanā
