| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಬುದ್ಧವಂಸಪಾಳಿ • Buddhavaṃsapāḷi |
೨೩. ವೇಸ್ಸಭೂಬುದ್ಧವಂಸೋ
23. Vessabhūbuddhavaṃso
೧.
1.
ತತ್ಥೇವ ಮಣ್ಡಕಪ್ಪಮ್ಹಿ, ಅಸಮೋ ಅಪ್ಪಟಿಪುಗ್ಗಲೋ।
Tattheva maṇḍakappamhi, asamo appaṭipuggalo;
೨.
2.
ಆದಿತ್ತಂ ವತ ರಾಗಗ್ಗಿ, ತಣ್ಹಾನಂ ವಿಜಿತಂ ತದಾ।
Ādittaṃ vata rāgaggi, taṇhānaṃ vijitaṃ tadā;
ನಾಗೋವ ಬನ್ಧನಂ ಛೇತ್ವಾ, ಪತ್ತೋ ಸಮ್ಬೋಧಿಮುತ್ತಮಂ॥
Nāgova bandhanaṃ chetvā, patto sambodhimuttamaṃ.
೩.
3.
ಧಮ್ಮಚಕ್ಕಂ ಪವತ್ತೇನ್ತೇ, ವೇಸ್ಸಭೂಲೋಕನಾಯಕೇ।
Dhammacakkaṃ pavattente, vessabhūlokanāyake;
ಅಸೀತಿಕೋಟಿಸಹಸ್ಸಾನಂ, ಪಠಮಾಭಿಸಮಯೋ ಅಹು॥
Asītikoṭisahassānaṃ, paṭhamābhisamayo ahu.
೪.
4.
ಪಕ್ಕನ್ತೇ ಚಾರಿಕಂ ರಟ್ಠೇ, ಲೋಕಜೇಟ್ಠೇ ನರಾಸಭೇ।
Pakkante cārikaṃ raṭṭhe, lokajeṭṭhe narāsabhe;
ಸತ್ತತಿಕೋಟಿಸಹಸ್ಸಾನಂ, ದುತಿಯಾಭಿಸಮಯೋ ಅಹು॥
Sattatikoṭisahassānaṃ, dutiyābhisamayo ahu.
೫.
5.
ಮಹಾದಿಟ್ಠಿಂ ವಿನೋದೇನ್ತೋ, ಪಾಟಿಹೇರಂ ಕರೋತಿ ಸೋ।
Mahādiṭṭhiṃ vinodento, pāṭiheraṃ karoti so;
ಸಮಾಗತಾ ನರಮರೂ, ದಸಸಹಸ್ಸೀ ಸದೇವಕೇ॥
Samāgatā naramarū, dasasahassī sadevake.
೬.
6.
ಮಹಾಅಚ್ಛರಿಯಂ ದಿಸ್ವಾ, ಅಬ್ಭುತಂ ಲೋಮಹಂಸನಂ।
Mahāacchariyaṃ disvā, abbhutaṃ lomahaṃsanaṃ;
ದೇವಾ ಚೇವ ಮನುಸ್ಸಾ ಚ, ಬುಜ್ಝರೇ ಸಟ್ಠಿಕೋಟಿಯೋ॥
Devā ceva manussā ca, bujjhare saṭṭhikoṭiyo.
೭.
7.
ಸನ್ನಿಪಾತಾ ತಯೋ ಆಸುಂ, ವೇಸ್ಸಭುಸ್ಸ ಮಹೇಸಿನೋ।
Sannipātā tayo āsuṃ, vessabhussa mahesino;
ಖೀಣಾಸವಾನಂ ವಿಮಲಾನಂ, ಸನ್ತಚಿತ್ತಾನ ತಾದಿನಂ॥
Khīṇāsavānaṃ vimalānaṃ, santacittāna tādinaṃ.
೮.
8.
ಅಸೀತಿಭಿಕ್ಖುಸಹಸ್ಸಾನಂ, ಪಠಮೋ ಆಸಿ ಸಮಾಗಮೋ।
Asītibhikkhusahassānaṃ, paṭhamo āsi samāgamo;
ಸತ್ತತಿಭಿಕ್ಖುಸಹಸ್ಸಾನಂ, ದುತಿಯೋ ಆಸಿ ಸಮಾಗಮೋ॥
Sattatibhikkhusahassānaṃ, dutiyo āsi samāgamo.
೯.
9.
ಸಟ್ಠಿಭಿಕ್ಖುಸಹಸ್ಸಾನಂ , ತತಿಯೋ ಆಸಿ ಸಮಾಗಮೋ।
Saṭṭhibhikkhusahassānaṃ , tatiyo āsi samāgamo;
ಜರಾದಿಭಯಭೀತಾನಂ, ಓರಸಾನಂ ಮಹೇಸಿನೋ॥
Jarādibhayabhītānaṃ, orasānaṃ mahesino.
೧೦.
10.
ಅಹಂ ತೇನ ಸಮಯೇನ, ಸುದಸ್ಸನೋ ನಾಮ ಖತ್ತಿಯೋ।
Ahaṃ tena samayena, sudassano nāma khattiyo;
ನಿಮನ್ತೇತ್ವಾ ಮಹಾವೀರಂ, ದಾನಂ ದತ್ವಾ ಮಹಾರಹಂ।
Nimantetvā mahāvīraṃ, dānaṃ datvā mahārahaṃ;
ಅನ್ನಪಾನೇನ ವತ್ಥೇನ, ಸಸಙ್ಘಂ ಜಿನ ಪೂಜಯಿಂ॥
Annapānena vatthena, sasaṅghaṃ jina pūjayiṃ.
೧೧.
11.
ತಸ್ಸ ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಅಸಮಸ್ಸ, ಚಕ್ಕಂ ವತ್ತಿತಮುತ್ತಮಂ।
Tassa buddhassa asamassa, cakkaṃ vattitamuttamaṃ;
ಸುತ್ವಾನ ಪಣಿತಂ ಧಮ್ಮಂ, ಪಬ್ಬಜ್ಜಮಭಿರೋಚಯಿಂ॥
Sutvāna paṇitaṃ dhammaṃ, pabbajjamabhirocayiṃ.
೧೨.
12.
ಮಹಾದಾನಂ ಪವತ್ತೇತ್ವಾ, ರತ್ತಿನ್ದಿವಮತನ್ದಿತೋ।
Mahādānaṃ pavattetvā, rattindivamatandito;
ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ ಗುಣಸಮ್ಪನ್ನಂ, ಪಬ್ಬಜಿಂ ಜಿನಸನ್ತಿಕೇ॥
Pabbajjaṃ guṇasampannaṃ, pabbajiṃ jinasantike.
೧೩.
13.
ಆಚಾರಗುಣಸಮ್ಪನ್ನೋ, ವತ್ತಸೀಲಸಮಾಹಿತೋ।
Ācāraguṇasampanno, vattasīlasamāhito;
ಸಬ್ಬಞ್ಞುತಂ ಗವೇಸನ್ತೋ, ರಮಾಮಿ ಜಿನಸಾಸನೇ॥
Sabbaññutaṃ gavesanto, ramāmi jinasāsane.
೧೪.
14.
ಸದ್ಧಾಪೀತಿಂ ಉಪಗನ್ತ್ವಾ, ಬುದ್ಧಂ ವನ್ದಾಮಿ ಸತ್ಥರಂ।
Saddhāpītiṃ upagantvā, buddhaṃ vandāmi sattharaṃ;
ಪೀತಿ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ ಮಯ್ಹಂ, ಬೋಧಿಯಾಯೇವ ಕಾರಣಾ॥
Pīti uppajjati mayhaṃ, bodhiyāyeva kāraṇā.
೧೫.
15.
ಅನಿವತ್ತಮಾನಸಂ ಞತ್ವಾ, ಸಮ್ಬುದ್ಧೋ ಏತದಬ್ರವಿ।
Anivattamānasaṃ ñatvā, sambuddho etadabravi;
‘‘ಏಕತಿಂಸೇ ಇತೋ ಕಪ್ಪೇ, ಅಯಂ ಬುದ್ಧೋ ಭವಿಸ್ಸತಿ॥
‘‘Ekatiṃse ito kappe, ayaṃ buddho bhavissati.
೧೬.
16.
‘‘ಅಹು ಕಪಿಲವ್ಹಯಾ ರಮ್ಮಾ…ಪೇ॰… ಹೇಸ್ಸಾಮ ಸಮ್ಮುಖಾ ಇಮಂ’’॥
‘‘Ahu kapilavhayā rammā…pe… hessāma sammukhā imaṃ’’.
೧೭.
17.
ತಸ್ಸಾಹಂ ವಚನಂ ಸುತ್ವಾ, ಭಿಯ್ಯೋ ಚಿತ್ತಂ ಪಸಾದಯಿಂ।
Tassāhaṃ vacanaṃ sutvā, bhiyyo cittaṃ pasādayiṃ;
ಉತ್ತರಿಂ ವತಮಧಿಟ್ಠಾಸಿಂ, ದಸಪಾರಮಿಪೂರಿಯಾ॥
Uttariṃ vatamadhiṭṭhāsiṃ, dasapāramipūriyā.
೧೮.
18.
ಅನೋಮಂ ನಾಮ ನಗರಂ, ಸುಪ್ಪತೀತೋ ನಾಮ ಖತ್ತಿಯೋ।
Anomaṃ nāma nagaraṃ, suppatīto nāma khattiyo;
ಮಾತಾ ಯಸವತೀ ನಾಮ, ವೇಸ್ಸಭುಸ್ಸ ಮಹೇಸಿನೋ॥
Mātā yasavatī nāma, vessabhussa mahesino.
೧೯.
19.
ಛ ಚ ವಸ್ಸಸಹಸ್ಸಾನಿ, ಅಗಾರಂ ಅಜ್ಝ ಸೋ ವಸಿ।
Cha ca vassasahassāni, agāraṃ ajjha so vasi;
ರುಚಿ ಸುರುಚಿ ರತಿವಡ್ಢನೋ, ತಯೋ ಪಾಸಾದಮುತ್ತಮಾ॥
Ruci suruci rativaḍḍhano, tayo pāsādamuttamā.
೨೦.
20.
ಅನೂನತಿಂಸಸಹಸ್ಸಾನಿ, ನಾರಿಯೋ ಸಮಲಙ್ಕತಾ।
Anūnatiṃsasahassāni, nāriyo samalaṅkatā;
ಸುಚಿತ್ತಾ ನಾಮ ಸಾ ನಾರೀ, ಸುಪ್ಪಬುದ್ಧೋ ನಾಮ ಅತ್ರಜೋ॥
Sucittā nāma sā nārī, suppabuddho nāma atrajo.
೨೧.
21.
ನಿಮಿತ್ತೇ ಚತುರೋ ದಿಸ್ವಾ, ಸಿವಿಕಾಯಾಭಿನಿಕ್ಖಮಿ।
Nimitte caturo disvā, sivikāyābhinikkhami;
ಛಮಾಸಂ ಪಧಾನಚಾರಂ, ಅಚರೀ ಪುರಿಸುತ್ತಮೋ॥
Chamāsaṃ padhānacāraṃ, acarī purisuttamo.
೨೨.
22.
ಬ್ರಹ್ಮುನಾ ಯಾಚಿತೋ ಸನ್ತೋ, ವೇಸ್ಸಭೂಲೋಕನಾಯಕೋ।
Brahmunā yācito santo, vessabhūlokanāyako;
ವತ್ತಿ ಚಕ್ಕಂ ಮಹಾವೀರೋ, ಅರುಣಾರಾಮೇ ನರುತ್ತಮೋ॥
Vatti cakkaṃ mahāvīro, aruṇārāme naruttamo.
೨೩.
23.
ಸೋಣೋ ಚ ಉತ್ತರೋ ಚೇವ, ಅಹೇಸುಂ ಅಗ್ಗಸಾವಕಾ।
Soṇo ca uttaro ceva, ahesuṃ aggasāvakā;
ಉಪಸನ್ತೋ ನಾಮುಪಟ್ಠಾಕೋ, ವೇಸ್ಸಭುಸ್ಸ ಮಹೇಸಿನೋ॥
Upasanto nāmupaṭṭhāko, vessabhussa mahesino.
೨೪.
24.
ಬೋಧಿ ತಸ್ಸ ಭಗವತೋ, ಮಹಾಸಾಲೋತಿ ವುಚ್ಚತಿ॥
Bodhi tassa bhagavato, mahāsāloti vuccati.
೨೫.
25.
ಸೋತ್ಥಿಕೋ ಚೇವ ರಮ್ಭೋ ಚ, ಅಹೇಸುಂ ಅಗ್ಗುಪಟ್ಠಕಾ।
Sotthiko ceva rambho ca, ahesuṃ aggupaṭṭhakā;
ಗೋತಮೀ ಸಿರಿಮಾ ಚೇವ, ಅಹೇಸುಂ ಅಗ್ಗುಪಟ್ಠಿಕಾ॥
Gotamī sirimā ceva, ahesuṃ aggupaṭṭhikā.
೨೬.
26.
ಸಟ್ಠಿರತನಮುಬ್ಬೇಧೋ, ಹೇಮಯೂಪಸಮೂಪಮೋ।
Saṭṭhiratanamubbedho, hemayūpasamūpamo;
ಕಾಯಾ ನಿಚ್ಛರತಿ ರಸ್ಮಿ, ರತ್ತಿಂವ ಪಬ್ಬತೇ ಸಿಖೀ॥
Kāyā niccharati rasmi, rattiṃva pabbate sikhī.
೨೭.
27.
ಸಟ್ಠಿವಸ್ಸಸಹಸ್ಸಾನಿ, ಆಯು ತಸ್ಸ ಮಹೇಸಿನೋ।
Saṭṭhivassasahassāni, āyu tassa mahesino;
ತಾವತಾ ತಿಟ್ಠಮಾನೋ ಸೋ, ತಾರೇಸಿ ಜನತಂ ಬಹುಂ॥
Tāvatā tiṭṭhamāno so, tāresi janataṃ bahuṃ.
೨೮.
28.
ಧಮ್ಮಂ ವಿತ್ಥಾರಿಕಂ ಕತ್ವಾ, ವಿಭಜಿತ್ವಾ ಮಹಾಜನಂ।
Dhammaṃ vitthārikaṃ katvā, vibhajitvā mahājanaṃ;
ಧಮ್ಮನಾವಂ ಠಪೇತ್ವಾನ, ನಿಬ್ಬುತೋ ಸೋ ಸಸಾವಕೋ॥
Dhammanāvaṃ ṭhapetvāna, nibbuto so sasāvako.
೨೯.
29.
ದಸ್ಸನೇಯ್ಯಂ ಸಬ್ಬಜನಂ, ವಿಹಾರಂ ಇರಿಯಾಪಥಂ।
Dassaneyyaṃ sabbajanaṃ, vihāraṃ iriyāpathaṃ;
ಸಬ್ಬಂ ತಮನ್ತರಹಿತಂ, ನನು ರಿತ್ತಾ ಸಬ್ಬಸಙ್ಖಾರಾ॥
Sabbaṃ tamantarahitaṃ, nanu rittā sabbasaṅkhārā.
೩೦.
30.
ವೇಸ್ಸಭೂ ಜಿನವರೋ ಸತ್ಥಾ, ಖೇಮಾರಾಮಮ್ಹಿ ನಿಬ್ಬುತೋ।
Vessabhū jinavaro satthā, khemārāmamhi nibbuto;
ಧಾತುವಿತ್ಥಾರಿಕಂ ಆಸಿ, ತೇಸು ತೇಸು ಪದೇಸತೋತಿ॥
Dhātuvitthārikaṃ āsi, tesu tesu padesatoti.
ವೇಸ್ಸಭುಸ್ಸ ಭಗವತೋ ವಂಸೋ ಏಕವೀಸತಿಮೋ।
Vessabhussa bhagavato vaṃso ekavīsatimo.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ಬುದ್ಧವಂಸ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Buddhavaṃsa-aṭṭhakathā / ೨೩. ವೇಸ್ಸಭೂಬುದ್ಧವಂಸವಣ್ಣನಾ • 23. Vessabhūbuddhavaṃsavaṇṇanā
