Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / බුද්ධවංසපාළි • Buddhavaṃsapāḷi |
23. වෙස්සභූබුද්ධවංසො
23. Vessabhūbuddhavaṃso
1.
1.
තත්ථෙව මණ්ඩකප්පම්හි, අසමො අප්පටිපුග්ගලො;
Tattheva maṇḍakappamhi, asamo appaṭipuggalo;
2.
2.
ආදිත්තං වත රාගග්ගි, තණ්හානං විජිතං තදා;
Ādittaṃ vata rāgaggi, taṇhānaṃ vijitaṃ tadā;
නාගොව බන්ධනං ඡෙත්වා, පත්තො සම්බොධිමුත්තමං.
Nāgova bandhanaṃ chetvā, patto sambodhimuttamaṃ.
3.
3.
ධම්මචක්කං පවත්තෙන්තෙ, වෙස්සභූලොකනායකෙ;
Dhammacakkaṃ pavattente, vessabhūlokanāyake;
අසීතිකොටිසහස්සානං, පඨමාභිසමයො අහු.
Asītikoṭisahassānaṃ, paṭhamābhisamayo ahu.
4.
4.
පක්කන්තෙ චාරිකං රට්ඨෙ, ලොකජෙට්ඨෙ නරාසභෙ;
Pakkante cārikaṃ raṭṭhe, lokajeṭṭhe narāsabhe;
සත්තතිකොටිසහස්සානං, දුතියාභිසමයො අහු.
Sattatikoṭisahassānaṃ, dutiyābhisamayo ahu.
5.
5.
මහාදිට්ඨිං විනොදෙන්තො, පාටිහෙරං කරොති සො;
Mahādiṭṭhiṃ vinodento, pāṭiheraṃ karoti so;
සමාගතා නරමරූ, දසසහස්සී සදෙවකෙ.
Samāgatā naramarū, dasasahassī sadevake.
6.
6.
මහාඅච්ඡරියං දිස්වා, අබ්භුතං ලොමහංසනං;
Mahāacchariyaṃ disvā, abbhutaṃ lomahaṃsanaṃ;
දෙවා චෙව මනුස්සා ච, බුජ්ඣරෙ සට්ඨිකොටියො.
Devā ceva manussā ca, bujjhare saṭṭhikoṭiyo.
7.
7.
සන්නිපාතා තයො ආසුං, වෙස්සභුස්ස මහෙසිනො;
Sannipātā tayo āsuṃ, vessabhussa mahesino;
ඛීණාසවානං විමලානං, සන්තචිත්තාන තාදිනං.
Khīṇāsavānaṃ vimalānaṃ, santacittāna tādinaṃ.
8.
8.
අසීතිභික්ඛුසහස්සානං, පඨමො ආසි සමාගමො;
Asītibhikkhusahassānaṃ, paṭhamo āsi samāgamo;
සත්තතිභික්ඛුසහස්සානං, දුතියො ආසි සමාගමො.
Sattatibhikkhusahassānaṃ, dutiyo āsi samāgamo.
9.
9.
සට්ඨිභික්ඛුසහස්සානං , තතියො ආසි සමාගමො;
Saṭṭhibhikkhusahassānaṃ , tatiyo āsi samāgamo;
ජරාදිභයභීතානං, ඔරසානං මහෙසිනො.
Jarādibhayabhītānaṃ, orasānaṃ mahesino.
10.
10.
අහං තෙන සමයෙන, සුදස්සනො නාම ඛත්තියො;
Ahaṃ tena samayena, sudassano nāma khattiyo;
නිමන්තෙත්වා මහාවීරං, දානං දත්වා මහාරහං;
Nimantetvā mahāvīraṃ, dānaṃ datvā mahārahaṃ;
අන්නපානෙන වත්ථෙන, සසඞ්ඝං ජින පූජයිං.
Annapānena vatthena, sasaṅghaṃ jina pūjayiṃ.
11.
11.
තස්ස බුද්ධස්ස අසමස්ස, චක්කං වත්තිතමුත්තමං;
Tassa buddhassa asamassa, cakkaṃ vattitamuttamaṃ;
සුත්වාන පණිතං ධම්මං, පබ්බජ්ජමභිරොචයිං.
Sutvāna paṇitaṃ dhammaṃ, pabbajjamabhirocayiṃ.
12.
12.
මහාදානං පවත්තෙත්වා, රත්තින්දිවමතන්දිතො;
Mahādānaṃ pavattetvā, rattindivamatandito;
පබ්බජ්ජං ගුණසම්පන්නං, පබ්බජිං ජිනසන්තිකෙ.
Pabbajjaṃ guṇasampannaṃ, pabbajiṃ jinasantike.
13.
13.
ආචාරගුණසම්පන්නො, වත්තසීලසමාහිතො;
Ācāraguṇasampanno, vattasīlasamāhito;
සබ්බඤ්ඤුතං ගවෙසන්තො, රමාමි ජිනසාසනෙ.
Sabbaññutaṃ gavesanto, ramāmi jinasāsane.
14.
14.
සද්ධාපීතිං උපගන්ත්වා, බුද්ධං වන්දාමි සත්ථරං;
Saddhāpītiṃ upagantvā, buddhaṃ vandāmi sattharaṃ;
පීති උප්පජ්ජති මය්හං, බොධියායෙව කාරණා.
Pīti uppajjati mayhaṃ, bodhiyāyeva kāraṇā.
15.
15.
අනිවත්තමානසං ඤත්වා, සම්බුද්ධො එතදබ්රවි;
Anivattamānasaṃ ñatvā, sambuddho etadabravi;
‘‘එකතිංසෙ ඉතො කප්පෙ, අයං බුද්ධො භවිස්සති.
‘‘Ekatiṃse ito kappe, ayaṃ buddho bhavissati.
16.
16.
‘‘අහු කපිලව්හයා රම්මා…පෙ.… හෙස්සාම සම්මුඛා ඉමං’’.
‘‘Ahu kapilavhayā rammā…pe… hessāma sammukhā imaṃ’’.
17.
17.
තස්සාහං වචනං සුත්වා, භිය්යො චිත්තං පසාදයිං;
Tassāhaṃ vacanaṃ sutvā, bhiyyo cittaṃ pasādayiṃ;
උත්තරිං වතමධිට්ඨාසිං, දසපාරමිපූරියා.
Uttariṃ vatamadhiṭṭhāsiṃ, dasapāramipūriyā.
18.
18.
අනොමං නාම නගරං, සුප්පතීතො නාම ඛත්තියො;
Anomaṃ nāma nagaraṃ, suppatīto nāma khattiyo;
මාතා යසවතී නාම, වෙස්සභුස්ස මහෙසිනො.
Mātā yasavatī nāma, vessabhussa mahesino.
19.
19.
ඡ ච වස්සසහස්සානි, අගාරං අජ්ඣ සො වසි;
Cha ca vassasahassāni, agāraṃ ajjha so vasi;
රුචි සුරුචි රතිවඩ්ඪනො, තයො පාසාදමුත්තමා.
Ruci suruci rativaḍḍhano, tayo pāsādamuttamā.
20.
20.
අනූනතිංසසහස්සානි, නාරියො සමලඞ්කතා;
Anūnatiṃsasahassāni, nāriyo samalaṅkatā;
සුචිත්තා නාම සා නාරී, සුප්පබුද්ධො නාම අත්රජො.
Sucittā nāma sā nārī, suppabuddho nāma atrajo.
21.
21.
නිමිත්තෙ චතුරො දිස්වා, සිවිකායාභිනික්ඛමි;
Nimitte caturo disvā, sivikāyābhinikkhami;
ඡමාසං පධානචාරං, අචරී පුරිසුත්තමො.
Chamāsaṃ padhānacāraṃ, acarī purisuttamo.
22.
22.
බ්රහ්මුනා යාචිතො සන්තො, වෙස්සභූලොකනායකො;
Brahmunā yācito santo, vessabhūlokanāyako;
වත්ති චක්කං මහාවීරො, අරුණාරාමෙ නරුත්තමො.
Vatti cakkaṃ mahāvīro, aruṇārāme naruttamo.
23.
23.
සොණො ච උත්තරො චෙව, අහෙසුං අග්ගසාවකා;
Soṇo ca uttaro ceva, ahesuṃ aggasāvakā;
උපසන්තො නාමුපට්ඨාකො, වෙස්සභුස්ස මහෙසිනො.
Upasanto nāmupaṭṭhāko, vessabhussa mahesino.
24.
24.
බොධි තස්ස භගවතො, මහාසාලොති වුච්චති.
Bodhi tassa bhagavato, mahāsāloti vuccati.
25.
25.
සොත්ථිකො චෙව රම්භො ච, අහෙසුං අග්ගුපට්ඨකා;
Sotthiko ceva rambho ca, ahesuṃ aggupaṭṭhakā;
ගොතමී සිරිමා චෙව, අහෙසුං අග්ගුපට්ඨිකා.
Gotamī sirimā ceva, ahesuṃ aggupaṭṭhikā.
26.
26.
සට්ඨිරතනමුබ්බෙධො, හෙමයූපසමූපමො;
Saṭṭhiratanamubbedho, hemayūpasamūpamo;
කායා නිච්ඡරති රස්මි, රත්තිංව පබ්බතෙ සිඛී.
Kāyā niccharati rasmi, rattiṃva pabbate sikhī.
27.
27.
සට්ඨිවස්සසහස්සානි, ආයු තස්ස මහෙසිනො;
Saṭṭhivassasahassāni, āyu tassa mahesino;
තාවතා තිට්ඨමානො සො, තාරෙසි ජනතං බහුං.
Tāvatā tiṭṭhamāno so, tāresi janataṃ bahuṃ.
28.
28.
ධම්මං විත්ථාරිකං කත්වා, විභජිත්වා මහාජනං;
Dhammaṃ vitthārikaṃ katvā, vibhajitvā mahājanaṃ;
ධම්මනාවං ඨපෙත්වාන, නිබ්බුතො සො සසාවකො.
Dhammanāvaṃ ṭhapetvāna, nibbuto so sasāvako.
29.
29.
දස්සනෙය්යං සබ්බජනං, විහාරං ඉරියාපථං;
Dassaneyyaṃ sabbajanaṃ, vihāraṃ iriyāpathaṃ;
සබ්බං තමන්තරහිතං, නනු රිත්තා සබ්බසඞ්ඛාරා.
Sabbaṃ tamantarahitaṃ, nanu rittā sabbasaṅkhārā.
30.
30.
වෙස්සභූ ජිනවරො සත්ථා, ඛෙමාරාමම්හි නිබ්බුතො;
Vessabhū jinavaro satthā, khemārāmamhi nibbuto;
ධාතුවිත්ථාරිකං ආසි, තෙසු තෙසු පදෙසතොති.
Dhātuvitthārikaṃ āsi, tesu tesu padesatoti.
වෙස්සභුස්ස භගවතො වංසො එකවීසතිමො.
Vessabhussa bhagavato vaṃso ekavīsatimo.
Footnotes:
Related texts:
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්තපිටක (අට්ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ඛුද්දකනිකාය (අට්ඨකථා) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / බුද්ධවංස-අට්ඨකථා • Buddhavaṃsa-aṭṭhakathā / 23. වෙස්සභූබුද්ධවංසවණ්ණනා • 23. Vessabhūbuddhavaṃsavaṇṇanā