| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय • Saṃyuttanikāya |
१०. विभङ्गसुत्तं
10. Vibhaṅgasuttaṃ
४०६. ‘‘सतिपट्ठानञ्च वो, भिक्खवे, देसेस्सामि सतिपट्ठानभावनञ्च सतिपट्ठानभावनागामिनिञ्च पटिपदं। तं सुणाथ’’। ‘‘कतमञ्च, भिक्खवे, सतिपट्ठानं? इध, भिक्खवे, भिक्खु काये कायानुपस्सी विहरति आतापी सम्पजानो सतिमा, विनेय्य लोके अभिज्झादोमनस्सं; वेदनासु वेदनानुपस्सी विहरति…पे॰… चित्ते चित्तानुपस्सी विहरति…पे॰… धम्मेसु धम्मानुपस्सी विहरति आतापी सम्पजानो सतिमा, विनेय्य लोके अभिज्झादोमनस्सं। इदं वुच्चति, भिक्खवे, सतिपट्ठानं’’।
406. ‘‘Satipaṭṭhānañca vo, bhikkhave, desessāmi satipaṭṭhānabhāvanañca satipaṭṭhānabhāvanāgāminiñca paṭipadaṃ. Taṃ suṇātha’’. ‘‘Katamañca, bhikkhave, satipaṭṭhānaṃ? Idha, bhikkhave, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ; vedanāsu vedanānupassī viharati…pe… citte cittānupassī viharati…pe… dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Idaṃ vuccati, bhikkhave, satipaṭṭhānaṃ’’.
‘‘कतमा च, भिक्खवे, सतिपट्ठानभावना? इध, भिक्खवे, भिक्खु समुदयधम्मानुपस्सी कायस्मिं विहरति, वयधम्मानुपस्सी कायस्मिं विहरति, समुदयवयधम्मानुपस्सी कायस्मिं विहरति, आतापी सम्पजानो सतिमा, विनेय्य लोके अभिज्झादोमनस्सं। समुदयधम्मानुपस्सी वेदनासु विहरति…पे॰… समुदयधम्मानुपस्सी चित्ते विहरति… समुदयधम्मानुपस्सी धम्मेसु विहरति, वयधम्मानुपस्सी धम्मेसु विहरति, समुदयवयधम्मानुपस्सी धम्मेसु विहरति, आतापी सम्पजानो सतिमा, विनेय्य लोके अभिज्झादोमनस्सं। अयं वुच्चति, भिक्खवे, सतिपट्ठानभावना।
‘‘Katamā ca, bhikkhave, satipaṭṭhānabhāvanā? Idha, bhikkhave, bhikkhu samudayadhammānupassī kāyasmiṃ viharati, vayadhammānupassī kāyasmiṃ viharati, samudayavayadhammānupassī kāyasmiṃ viharati, ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Samudayadhammānupassī vedanāsu viharati…pe… samudayadhammānupassī citte viharati… samudayadhammānupassī dhammesu viharati, vayadhammānupassī dhammesu viharati, samudayavayadhammānupassī dhammesu viharati, ātāpī sampajāno satimā, vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, satipaṭṭhānabhāvanā.
‘‘कतमा च, भिक्खवे, सतिपट्ठानभावनागामिनी पटिपदा? अयमेव अरियो अट्ठङ्गिको मग्गो, सेय्यथिदं – सम्मादिट्ठि, सम्मासङ्कप्पो, सम्मावाचा, सम्माकम्मन्तो, सम्माआजीवो, सम्मावायामो, सम्मासति, सम्मासमाधि। अयं वुच्चति, भिक्खवे, सतिपट्ठानभावनागामिनी पटिपदा’’ति। दसमं।
‘‘Katamā ca, bhikkhave, satipaṭṭhānabhāvanāgāminī paṭipadā? Ayameva ariyo aṭṭhaṅgiko maggo, seyyathidaṃ – sammādiṭṭhi, sammāsaṅkappo, sammāvācā, sammākammanto, sammāājīvo, sammāvāyāmo, sammāsati, sammāsamādhi. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, satipaṭṭhānabhāvanāgāminī paṭipadā’’ti. Dasamaṃ.
अननुस्सुतवग्गो चतुत्थो।
Ananussutavaggo catuttho.
तस्सुद्दानं –
Tassuddānaṃ –
अननुस्सुतं विरागो, विरद्धो भावना सति।
Ananussutaṃ virāgo, viraddho bhāvanā sati;
अञ्ञा छन्दं परिञ्ञाय, भावना विभङ्गेन चाति॥
Aññā chandaṃ pariññāya, bhāvanā vibhaṅgena cāti.
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / संयुत्तनिकाय (अट्ठकथा) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ४. अननुस्सुतवग्गवण्णना • 4. Ananussutavaggavaṇṇanā
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / संयुत्तनिकाय (टीका) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ४. अननुस्सुतवग्गवण्णना • 4. Ananussutavaggavaṇṇanā
