Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya |
੧੦. વਿਭਙ੍ਗਸੁਤ੍ਤਂ
10. Vibhaṅgasuttaṃ
੮੩੨. ‘‘ਚਤ੍ਤਾਰੋਮੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਾ ਭਾવਿਤਾ ਬਹੁਲੀਕਤਾ ਮਹਪ੍ਫਲਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਮਹਾਨਿਸਂਸਾ’’।
832. ‘‘Cattārome, bhikkhave, iddhipādā bhāvitā bahulīkatā mahapphalā honti mahānisaṃsā’’.
‘‘ਕਥਂ ਭਾવਿਤਾ ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਾ ਕਥਂ ਬਹੁਲੀਕਤਾ ਮਹਪ੍ਫਲਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਮਹਾਨਿਸਂਸਾ? ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ , ਭਿਕ੍ਖੁ ਛਨ੍ਦਸਮਾਧਿਪ੍ਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਂ ਭਾવੇਤਿ – ‘ਇਤਿ ਮੇ ਛਨ੍ਦੋ ਨ ਚ ਅਤਿਲੀਨੋ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਨ ਚ ਅਤਿਪ੍ਪਗ੍ਗਹਿਤੋ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਨ ਚ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਸਂਖਿਤ੍ਤੋ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਨ ਚ ਬਹਿਦ੍ਧਾ વਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ’। ਪਚ੍ਛਾਪੁਰੇਸਞ੍ਞੀ ਚ વਿਹਰਤਿ – ‘ਯਥਾ ਪੁਰੇ ਤਥਾ ਪਚ੍ਛਾ, ਯਥਾ ਪਚ੍ਛਾ ਤਥਾ ਪੁਰੇ; ਯਥਾ ਅਧੋ ਤਥਾ ਉਦ੍ਧਂ, ਯਥਾ ਉਦ੍ਧਂ ਤਥਾ ਅਧੋ; ਯਥਾ ਦਿવਾ ਤਥਾ ਰਤ੍ਤਿਂ ਯਥਾ ਰਤ੍ਤਿਂ ਤਥਾ ਦਿવਾ’। ਇਤਿ વਿવਟੇਨ ਚੇਤਸਾ ਅਪਰਿਯੋਨਦ੍ਧੇਨ ਸਪ੍ਪਭਾਸਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਭਾવੇਤਿ। વੀਰਿਯਸਮਾਧਿ…ਪੇ॰… ਚਿਤ੍ਤਸਮਾਧਿ…ਪੇ॰… વੀਮਂਸਾਸਮਾਧਿਪ੍ਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਂ ਭਾવੇਤਿ – ‘ਇਤਿ ਮੇ વੀਮਂਸਾ ਨ ਚ ਅਤਿਲੀਨਾ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਨ ਚ ਅਤਿਪ੍ਪਗ੍ਗਹਿਤਾ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਨ ਚ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਸਂਖਿਤ੍ਤਾ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਨ ਚ ਬਹਿਦ੍ਧਾ વਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ’। ਪਚ੍ਛਾਪੁਰੇਸਞ੍ਞੀ ਚ વਿਹਰਤਿ – ‘ਯਥਾ ਪੁਰੇ ਤਥਾ ਪਚ੍ਛਾ, ਯਥਾ ਪਚ੍ਛਾ ਤਥਾ ਪੁਰੇ; ਯਥਾ ਅਧੋ ਤਥਾ ਉਦ੍ਧਂ, ਯਥਾ ਉਦ੍ਧਂ ਤਥਾ ਅਧੋ; ਯਥਾ ਦਿવਾ ਤਥਾ ਰਤ੍ਤਿਂ, ਯਥਾ ਰਤ੍ਤਿਂ ਤਥਾ ਦਿવਾ’। ਇਤਿ વਿવਟੇਨ ਚੇਤਸਾ ਅਪਰਿਯੋਨਦ੍ਧੇਨ ਸਪ੍ਪਭਾਸਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਭਾવੇਤਿ।
‘‘Kathaṃ bhāvitā ca, bhikkhave, cattāro iddhipādā kathaṃ bahulīkatā mahapphalā honti mahānisaṃsā? Idha, bhikkhave , bhikkhu chandasamādhippadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti – ‘iti me chando na ca atilīno bhavissati, na ca atippaggahito bhavissati, na ca ajjhattaṃ saṃkhitto bhavissati, na ca bahiddhā vikkhitto bhavissati’. Pacchāpuresaññī ca viharati – ‘yathā pure tathā pacchā, yathā pacchā tathā pure; yathā adho tathā uddhaṃ, yathā uddhaṃ tathā adho; yathā divā tathā rattiṃ yathā rattiṃ tathā divā’. Iti vivaṭena cetasā apariyonaddhena sappabhāsaṃ cittaṃ bhāveti. Vīriyasamādhi…pe… cittasamādhi…pe… vīmaṃsāsamādhippadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti – ‘iti me vīmaṃsā na ca atilīnā bhavissati, na ca atippaggahitā bhavissati, na ca ajjhattaṃ saṃkhittā bhavissati, na ca bahiddhā vikkhittā bhavissati’. Pacchāpuresaññī ca viharati – ‘yathā pure tathā pacchā, yathā pacchā tathā pure; yathā adho tathā uddhaṃ, yathā uddhaṃ tathā adho; yathā divā tathā rattiṃ, yathā rattiṃ tathā divā’. Iti vivaṭena cetasā apariyonaddhena sappabhāsaṃ cittaṃ bhāveti.
‘‘ਕਤਮੋ ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਤਿਲੀਨੋ ਛਨ੍ਦੋ? ਯੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਛਨ੍ਦੋ ਕੋਸਜ੍ਜਸਹਗਤੋ ਕੋਸਜ੍ਜਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤੋ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਤਿਲੀਨੋ ਛਨ੍ਦੋ।
‘‘Katamo ca, bhikkhave, atilīno chando? Yo, bhikkhave, chando kosajjasahagato kosajjasampayutto – ayaṃ vuccati, bhikkhave, atilīno chando.
‘‘ਕਤਮੋ ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਤਿਪ੍ਪਗ੍ਗਹਿਤੋ ਛਨ੍ਦੋ? ਯੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਛਨ੍ਦੋ ਉਦ੍ਧਚ੍ਚਸਹਗਤੋ ਉਦ੍ਧਚ੍ਚਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤੋ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਤਿਪ੍ਪਗ੍ਗਹਿਤੋ ਛਨ੍ਦੋ।
‘‘Katamo ca, bhikkhave, atippaggahito chando? Yo, bhikkhave, chando uddhaccasahagato uddhaccasampayutto – ayaṃ vuccati, bhikkhave, atippaggahito chando.
‘‘ਕਤਮੋ ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਸਂਖਿਤ੍ਤੋ ਛਨ੍ਦੋ? ਯੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਛਨ੍ਦੋ ਥਿਨਮਿਦ੍ਧਸਹਗਤੋ ਥਿਨਮਿਦ੍ਧਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤੋ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਸਂਖਿਤ੍ਤੋ ਛਨ੍ਦੋ।
‘‘Katamo ca, bhikkhave, ajjhattaṃ saṃkhitto chando? Yo, bhikkhave, chando thinamiddhasahagato thinamiddhasampayutto – ayaṃ vuccati, bhikkhave, ajjhattaṃ saṃkhitto chando.
‘‘ਕਤਮੋ ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਬਹਿਦ੍ਧਾ વਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ ਛਨ੍ਦੋ? ਯੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਛਨ੍ਦੋ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਪਞ੍ਚ ਕਾਮਗੁਣੇ ਆਰਬ੍ਭ ਅਨੁવਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ ਅਨੁવਿਸਟੋ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਬਹਿਦ੍ਧਾ વਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ ਛਨ੍ਦੋ।
‘‘Katamo ca, bhikkhave, bahiddhā vikkhitto chando? Yo, bhikkhave, chando bahiddhā pañca kāmaguṇe ārabbha anuvikkhitto anuvisaṭo – ayaṃ vuccati, bhikkhave, bahiddhā vikkhitto chando.
‘‘ਕਥਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਪਚ੍ਛਾਪੁਰੇਸਞ੍ਞੀ ਚ વਿਹਰਤਿ – ਯਥਾ ਪੁਰੇ ਤਥਾ ਪਚ੍ਛਾ, ਯਥਾ ਪਚ੍ਛਾ ਤਥਾ ਪੁਰੇ? ਇਧ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਪਚ੍ਛਾਪੁਰੇਸਞ੍ਞਾ ਸੁਗ੍ਗਹਿਤਾ ਹੋਤਿ ਸੁਮਨਸਿਕਤਾ ਸੂਪਧਾਰਿਤਾ ਸੁਪ੍ਪਟਿવਿਦ੍ਧਾ ਪਞ੍ਞਾਯ। ਏવਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਪਚ੍ਛਾਪੁਰੇਸਞ੍ਞੀ ਚ વਿਹਰਤਿ – ਯਥਾ ਪੁਰੇ ਤਥਾ ਪਚ੍ਛਾ, ਯਥਾ ਪਚ੍ਛਾ ਤਥਾ ਪੁਰੇ।
‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu pacchāpuresaññī ca viharati – yathā pure tathā pacchā, yathā pacchā tathā pure? Idha , bhikkhave, bhikkhuno pacchāpuresaññā suggahitā hoti sumanasikatā sūpadhāritā suppaṭividdhā paññāya. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu pacchāpuresaññī ca viharati – yathā pure tathā pacchā, yathā pacchā tathā pure.
‘‘ਕਥਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਯਥਾ ਅਧੋ ਤਥਾ ਉਦ੍ਧਂ, ਯਥਾ ਉਦ੍ਧਂ ਤਥਾ ਅਧੋ વਿਹਰਤਿ? ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਇਮਮੇવ ਕਾਯਂ ਉਦ੍ਧਂ ਪਾਦਤਲਾ ਅਧੋ ਕੇਸਮਤ੍ਥਕਾ ਤਚਪਰਿਯਨ੍ਤਂ ਪੂਰਂ ਨਾਨਪ੍ਪਕਾਰਸ੍ਸ ਅਸੁਚਿਨੋ ਪਚ੍ਚવੇਕ੍ਖਤਿ – ‘ਅਤ੍ਥਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਕਾਯੇ ਕੇਸਾ ਲੋਮਾ ਨਖਾ ਦਨ੍ਤਾ ਤਚੋ ਮਂਸਂ ਨ੍ਹਾਰੁ ਅਟ੍ਠਿ ਅਟ੍ਠਿਮਿਞ੍ਜਂ વਕ੍ਕਂ ਹਦਯਂ ਯਕਨਂ ਕਿਲੋਮਕਂ ਪਿਹਕਂ ਪਪ੍ਫਾਸਂ ਅਨ੍ਤਂ ਅਨ੍ਤਗੁਣਂ ਉਦਰਿਯਂ ਕਰੀਸਂ ਪਿਤ੍ਤਂ ਸੇਮ੍ਹਂ ਪੁਬ੍ਬੋ ਲੋਹਿਤਂ ਸੇਦੋ ਮੇਦੋ ਅਸ੍ਸੁ વਸਾ ਖੇਲ਼ੋ ਸਿਙ੍ਘਾਣਿਕਾ ਲਸਿਕਾ ਮੁਤ੍ਤ’ਨ੍ਤਿ। ਏવਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਯਥਾ ਅਧੋ ਤਥਾ ਉਦ੍ਧਂ, ਯਥਾ ਉਦ੍ਧਂ ਤਥਾ ਅਧੋ વਿਹਰਤਿ।
‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu yathā adho tathā uddhaṃ, yathā uddhaṃ tathā adho viharati? Idha, bhikkhave, bhikkhu imameva kāyaṃ uddhaṃ pādatalā adho kesamatthakā tacapariyantaṃ pūraṃ nānappakārassa asucino paccavekkhati – ‘atthi imasmiṃ kāye kesā lomā nakhā dantā taco maṃsaṃ nhāru aṭṭhi aṭṭhimiñjaṃ vakkaṃ hadayaṃ yakanaṃ kilomakaṃ pihakaṃ papphāsaṃ antaṃ antaguṇaṃ udariyaṃ karīsaṃ pittaṃ semhaṃ pubbo lohitaṃ sedo medo assu vasā kheḷo siṅghāṇikā lasikā mutta’nti. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu yathā adho tathā uddhaṃ, yathā uddhaṃ tathā adho viharati.
‘‘ਕਥਞ੍ਚ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਯਥਾ ਦਿવਾ ਤਥਾ ਰਤ੍ਤਿਂ, ਯਥਾ ਰਤ੍ਤਿਂ ਤਥਾ ਦਿવਾ વਿਹਰਤਿ? ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਯੇਹਿ ਆਕਾਰੇਹਿ ਯੇਹਿ ਲਿਙ੍ਗੇਹਿ ਯੇਹਿ ਨਿਮਿਤ੍ਤੇਹਿ ਦਿવਾ ਛਨ੍ਦਸਮਾਧਿਪ੍ਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਂ ਭਾવੇਤਿ, ਸੋ ਤੇਹਿ ਆਕਾਰੇਹਿ ਤੇਹਿ ਲਿਙ੍ਗੇਹਿ ਤੇਹਿ ਨਿਮਿਤ੍ਤੇਹਿ ਰਤ੍ਤਿਂ ਛਨ੍ਦਸਮਾਧਿਪ੍ਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਂ ਭਾવੇਤਿ; ਯੇਹਿ વਾ ਪਨ ਆਕਾਰੇਹਿ ਯੇਹਿ ਲਿਙ੍ਗੇਹਿ ਯੇਹਿ ਨਿਮਿਤ੍ਤੇਹਿ ਰਤ੍ਤਿਂ ਛਨ੍ਦਸਮਾਧਿਪ੍ਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਂ ਭਾવੇਤਿ, ਸੋ ਤੇਹਿ ਆਕਾਰੇਹਿ ਤੇਹਿ ਲਿਙ੍ਗੇਹਿ ਤੇਹਿ ਨਿਮਿਤ੍ਤੇਹਿ ਦਿવਾ ਛਨ੍ਦਸਮਾਧਿਪ੍ਪਧਾਨਸਙ੍ਖਾਰਸਮਨ੍ਨਾਗਤਂ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਂ ਭਾવੇਤਿ। ਏવਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਯਥਾ ਦਿવਾ ਤਥਾ ਰਤ੍ਤਿਂ, ਯਥਾ ਰਤ੍ਤਿਂ ਤਥਾ ਦਿવਾ વਿਹਰਤਿ।
‘‘Kathañca , bhikkhave, bhikkhu yathā divā tathā rattiṃ, yathā rattiṃ tathā divā viharati? Idha, bhikkhave, bhikkhu yehi ākārehi yehi liṅgehi yehi nimittehi divā chandasamādhippadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti, so tehi ākārehi tehi liṅgehi tehi nimittehi rattiṃ chandasamādhippadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti; yehi vā pana ākārehi yehi liṅgehi yehi nimittehi rattiṃ chandasamādhippadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti, so tehi ākārehi tehi liṅgehi tehi nimittehi divā chandasamādhippadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu yathā divā tathā rattiṃ, yathā rattiṃ tathā divā viharati.
‘‘ਕਥਞ੍ਚ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ વਿવਟੇਨ ਚੇਤਸਾ ਅਪਰਿਯੋਨਦ੍ਧੇਨ ਸਪ੍ਪਭਾਸਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਭਾવੇਤਿ? ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਆਲੋਕਸਞ੍ਞਾ ਸੁਗ੍ਗਹਿਤਾ ਹੋਤਿ ਦਿવਾਸਞ੍ਞਾ ਸ੍વਾਧਿਟ੍ਠਿਤਾ। ਏવਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ વਿવਟੇਨ ਚੇਤਸਾ ਅਪਰਿਯੋਨਦ੍ਧੇਨ ਸਪ੍ਪਭਾਸਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਭਾવੇਤਿ।
‘‘Kathañca , bhikkhave, bhikkhu vivaṭena cetasā apariyonaddhena sappabhāsaṃ cittaṃ bhāveti? Idha, bhikkhave, bhikkhuno ālokasaññā suggahitā hoti divāsaññā svādhiṭṭhitā. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu vivaṭena cetasā apariyonaddhena sappabhāsaṃ cittaṃ bhāveti.
‘‘ਕਤਮਞ੍ਚ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਤਿਲੀਨਂ વੀਰਿਯਂ? ਯਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, વੀਰਿਯਂ ਕੋਸਜ੍ਜਸਹਗਤਂ ਕੋਸਜ੍ਜਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਂ – ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਤਿਲੀਨਂ વੀਰਿਯਂ।
‘‘Katamañca , bhikkhave, atilīnaṃ vīriyaṃ? Yaṃ, bhikkhave, vīriyaṃ kosajjasahagataṃ kosajjasampayuttaṃ – idaṃ vuccati, bhikkhave, atilīnaṃ vīriyaṃ.
‘‘ਕਤਮਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਤਿਪ੍ਪਗ੍ਗਹਿਤਂ વੀਰਿਯਂ? ਯਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, વੀਰਿਯਂ ਉਦ੍ਧਚ੍ਚਸਹਗਤਂ ਉਦ੍ਧਚ੍ਚਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਂ – ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਤਿਪ੍ਪਗ੍ਗਹਿਤਂ વੀਰਿਯਂ।
‘‘Katamañca, bhikkhave, atippaggahitaṃ vīriyaṃ? Yaṃ, bhikkhave, vīriyaṃ uddhaccasahagataṃ uddhaccasampayuttaṃ – idaṃ vuccati, bhikkhave, atippaggahitaṃ vīriyaṃ.
‘‘ਕਤਮਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਸਂਖਿਤ੍ਤਂ વੀਰਿਯਂ? ਯਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, વੀਰਿਯਂ ਥਿਨਮਿਦ੍ਧਸਹਗਤਂ ਥਿਨਮਿਦ੍ਧਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਂ – ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਸਂਖਿਤ੍ਤਂ વੀਰਿਯਂ।
‘‘Katamañca, bhikkhave, ajjhattaṃ saṃkhittaṃ vīriyaṃ? Yaṃ, bhikkhave, vīriyaṃ thinamiddhasahagataṃ thinamiddhasampayuttaṃ – idaṃ vuccati, bhikkhave, ajjhattaṃ saṃkhittaṃ vīriyaṃ.
‘‘ਕਤਮਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਬਹਿਦ੍ਧਾ વਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ વੀਰਿਯਂ? ਯਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, વੀਰਿਯਂ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਪਞ੍ਚ ਕਾਮਗੁਣੇ ਆਰਬ੍ਭ ਅਨੁવਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ ਅਨੁવਿਸਟਂ – ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਬਹਿਦ੍ਧਾ વਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ વੀਰਿਯਂ…ਪੇ॰…।
‘‘Katamañca, bhikkhave, bahiddhā vikkhittaṃ vīriyaṃ? Yaṃ, bhikkhave, vīriyaṃ bahiddhā pañca kāmaguṇe ārabbha anuvikkhittaṃ anuvisaṭaṃ – idaṃ vuccati, bhikkhave, bahiddhā vikkhittaṃ vīriyaṃ…pe….
‘‘ਕਥਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ વਿવਟੇਨ ਚੇਤਸਾ ਅਪਰਿਯੋਨਦ੍ਧੇਨ ਸਪ੍ਪਭਾਸਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਭਾવੇਤਿ ? ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਆਲੋਕਸਞ੍ਞਾ ਸੁਗ੍ਗਹਿਤਾ ਹੋਤਿ ਦਿવਾਸਞ੍ਞਾ ਸ੍વਾਧਿਟ੍ਠਿਤਾ। ਏવਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ વਿવਟੇਨ ਚੇਤਸਾ ਅਪਰਿਯੋਨਦ੍ਧੇਨ ਸਪ੍ਪਭਾਸਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਭਾવੇਤਿ।
‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu vivaṭena cetasā apariyonaddhena sappabhāsaṃ cittaṃ bhāveti ? Idha, bhikkhave, bhikkhuno ālokasaññā suggahitā hoti divāsaññā svādhiṭṭhitā. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu vivaṭena cetasā apariyonaddhena sappabhāsaṃ cittaṃ bhāveti.
‘‘ਕਤਮਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਤਿਲੀਨਂ ਚਿਤ੍ਤਂ? ਯਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਚਿਤ੍ਤਂ ਕੋਸਜ੍ਜਸਹਗਤਂ ਕੋਸਜ੍ਜਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਂ – ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਤਿਲੀਨਂ ਚਿਤ੍ਤਂ।
‘‘Katamañca, bhikkhave, atilīnaṃ cittaṃ? Yaṃ, bhikkhave, cittaṃ kosajjasahagataṃ kosajjasampayuttaṃ – idaṃ vuccati, bhikkhave, atilīnaṃ cittaṃ.
‘‘ਕਤਮਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਤਿਪ੍ਪਗ੍ਗਹਿਤਂ ਚਿਤ੍ਤਂ? ਯਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਦ੍ਧਚ੍ਚਸਹਗਤਂ ਉਦ੍ਧਚ੍ਚਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਂ – ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਤਿਪ੍ਪਗ੍ਗਹਿਤਂ ਚਿਤ੍ਤਂ।
‘‘Katamañca, bhikkhave, atippaggahitaṃ cittaṃ? Yaṃ, bhikkhave, cittaṃ uddhaccasahagataṃ uddhaccasampayuttaṃ – idaṃ vuccati, bhikkhave, atippaggahitaṃ cittaṃ.
‘‘ਕਤਮਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਸਂਖਿਤ੍ਤਂ ਚਿਤ੍ਤਂ? ਯਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਚਿਤ੍ਤਂ ਥਿਨਮਿਦ੍ਧਸਹਗਤਂ ਥਿਨਮਿਦ੍ਧਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਂ – ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਸਂਖਿਤ੍ਤਂ ਚਿਤ੍ਤਂ।
‘‘Katamañca, bhikkhave, ajjhattaṃ saṃkhittaṃ cittaṃ? Yaṃ, bhikkhave, cittaṃ thinamiddhasahagataṃ thinamiddhasampayuttaṃ – idaṃ vuccati, bhikkhave, ajjhattaṃ saṃkhittaṃ cittaṃ.
‘‘ਕਤਮਞ੍ਚ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਬਹਿਦ੍ਧਾ વਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ ਚਿਤ੍ਤਂ? ਯਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਚਿਤ੍ਤਂ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਪਞ੍ਚ ਕਾਮਗੁਣੇ ਆਰਬ੍ਭ ਅਨੁવਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ ਅਨੁવਿਸਟਂ – ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਬਹਿਦ੍ਧਾ વਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ ਚਿਤ੍ਤਂ…ਪੇ॰… ਏવਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ વਿવਟੇਨ ਚੇਤਸਾ ਅਪਰਿਯੋਨਦ੍ਧੇਨ ਸਪ੍ਪਭਾਸਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਭਾવੇਤਿ।
‘‘Katamañca , bhikkhave, bahiddhā vikkhittaṃ cittaṃ? Yaṃ, bhikkhave, cittaṃ bahiddhā pañca kāmaguṇe ārabbha anuvikkhittaṃ anuvisaṭaṃ – idaṃ vuccati, bhikkhave, bahiddhā vikkhittaṃ cittaṃ…pe… evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu vivaṭena cetasā apariyonaddhena sappabhāsaṃ cittaṃ bhāveti.
‘‘ਕਤਮਾ ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਤਿਲੀਨਾ વੀਮਂਸਾ? ਯਾ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, વੀਮਂਸਾ ਕੋਸਜ੍ਜਸਹਗਤਾ ਕੋਸਜ੍ਜਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਤਿਲੀਨਾ વੀਮਂਸਾ।
‘‘Katamā ca, bhikkhave, atilīnā vīmaṃsā? Yā, bhikkhave, vīmaṃsā kosajjasahagatā kosajjasampayuttā – ayaṃ vuccati, bhikkhave, atilīnā vīmaṃsā.
‘‘ਕਤਮਾ ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਤਿਪ੍ਪਗ੍ਗਹਿਤਾ વੀਮਂਸਾ? ਯਾ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, વੀਮਂਸਾ ਉਦ੍ਧਚ੍ਚਸਹਗਤਾ ਉਦ੍ਧਚ੍ਚਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਤਿਪ੍ਪਗ੍ਗਹਿਤਾ વੀਮਂਸਾ।
‘‘Katamā ca, bhikkhave, atippaggahitā vīmaṃsā? Yā, bhikkhave, vīmaṃsā uddhaccasahagatā uddhaccasampayuttā – ayaṃ vuccati, bhikkhave, atippaggahitā vīmaṃsā.
‘‘ਕਤਮਾ ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਸਂਖਿਤ੍ਤਾ વੀਮਂਸਾ? ਯਾ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, વੀਮਂਸਾ ਥਿਨਮਿਦ੍ਧਸਹਗਤਾ ਥਿਨਮਿਦ੍ਧਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਸਂਖਿਤ੍ਤਾ વੀਮਂਸਾ।
‘‘Katamā ca, bhikkhave, ajjhattaṃ saṃkhittā vīmaṃsā? Yā, bhikkhave, vīmaṃsā thinamiddhasahagatā thinamiddhasampayuttā – ayaṃ vuccati, bhikkhave, ajjhattaṃ saṃkhittā vīmaṃsā.
‘‘ਕਤਮਾ ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਬਹਿਦ੍ਧਾ વਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾ વੀਮਂਸਾ? ਯਾ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, વੀਮਂਸਾ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਪਞ੍ਚ ਕਾਮਗੁਣੇ ਆਰਬ੍ਭ ਅਨੁવਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾ ਅਨੁવਿਸਟਾ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਬਹਿਦ੍ਧਾ વਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾ વੀਮਂਸਾ…ਪੇ॰… ਏવਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ વਿવਟੇਨ ਚੇਤਸਾ ਅਪਰਿਯੋਨਦ੍ਧੇਨ ਸਪ੍ਪਭਾਸਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਭਾવੇਤਿ। ਏવਂ ਭਾવਿਤਾ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦਾ ਏવਂ ਬਹੁਲੀਕਤਾ ਮਹਪ੍ਫਲਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਮਹਾਨਿਸਂਸਾ।
‘‘Katamā ca, bhikkhave, bahiddhā vikkhittā vīmaṃsā? Yā, bhikkhave, vīmaṃsā bahiddhā pañca kāmaguṇe ārabbha anuvikkhittā anuvisaṭā – ayaṃ vuccati, bhikkhave, bahiddhā vikkhittā vīmaṃsā…pe… evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu vivaṭena cetasā apariyonaddhena sappabhāsaṃ cittaṃ bhāveti. Evaṃ bhāvitā kho, bhikkhave, cattāro iddhipādā evaṃ bahulīkatā mahapphalā honti mahānisaṃsā.
‘‘ਏવਂ ਭਾવਿਤੇਸੁ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਚਤੂਸੁ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦੇਸੁ ਏવਂ ਬਹੁਲੀਕਤੇਸੁ, ਅਨੇਕવਿਹਿਤਂ ਇਦ੍ਧਿવਿਧਂ ਪਚ੍ਚਨੁਭੋਤਿ – ਏਕੋਪਿ ਹੁਤ੍વਾ ਬਹੁਧਾ ਹੋਤਿ, ਬਹੁਧਾਪਿ ਹੁਤ੍વਾ ਏਕੋ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਯਾવ ਬ੍ਰਹ੍ਮਲੋਕਾਪਿ ਕਾਯੇਨ વਸਂ વਤ੍ਤੇਤਿ। ਏવਂ ਭਾવਿਤੇਸੁ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਚਤੂਸੁ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦੇਸੁ ਏવਂ ਬਹੁਲੀਕਤੇਸੁ, ਆਸવਾਨਂ ਖਯਾ ਅਨਾਸવਂ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਪਞ੍ਞਾવਿਮੁਤ੍ਤਿਂ ਦਿਟ੍ਠੇવ ਧਮ੍ਮੇ ਸਯਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤ੍વਾ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤੀ’’ਤਿ। ਦਸਮਂ।
‘‘Evaṃ bhāvitesu kho, bhikkhave, bhikkhu catūsu iddhipādesu evaṃ bahulīkatesu, anekavihitaṃ iddhividhaṃ paccanubhoti – ekopi hutvā bahudhā hoti, bahudhāpi hutvā eko hoti…pe… yāva brahmalokāpi kāyena vasaṃ vatteti. Evaṃ bhāvitesu kho, bhikkhave, bhikkhu catūsu iddhipādesu evaṃ bahulīkatesu, āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharatī’’ti. Dasamaṃ.
ਪਾਸਾਦਕਮ੍ਪਨવਗ੍ਗੋ ਦੁਤਿਯੋ।
Pāsādakampanavaggo dutiyo.
ਤਸ੍ਸੁਦ੍ਦਾਨਂ –
Tassuddānaṃ –
ਪੁਬ੍ਬਂ ਮਹਪ੍ਫਲਂ ਛਨ੍ਦਂ, ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਞ੍ਚ ਉਣ੍ਣਾਭਂ।
Pubbaṃ mahapphalaṃ chandaṃ, moggallānañca uṇṇābhaṃ;
ਦ੍વੇ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਭਿਕ੍ਖੁ, ਦੇਸਨਾ વਿਭਙ੍ਗੇਨ ਚਾਤਿ॥
Dve samaṇabrāhmaṇā bhikkhu, desanā vibhaṅgena cāti.
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ੧੦. વਿਭਙ੍ਗਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 10. Vibhaṅgasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ੧੦. વਿਭਙ੍ਗਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 10. Vibhaṅgasuttavaṇṇanā