| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
១០. វិភង្គសុត្តវណ្ណនា
10. Vibhaṅgasuttavaṇṇanā
៨៣២. ឆន្ទំ ឧប្បាទេត្វាតិ ភាវនាឆន្ទំ ឧប្បាទេត្វា។ លីនាការោតិ ភាវនាចិត្តស្ស លយាបត្តិ។ កោសជ្ជេន វោកិណ្ណាបជ្ជនំ វុត្តំ។
832.Chandaṃ uppādetvāti bhāvanāchandaṃ uppādetvā. Līnākāroti bhāvanācittassa layāpatti. Kosajjena vokiṇṇāpajjanaṃ vuttaṃ.
ឯវំ បសាទាភាវេន ចិត្តស្ស វិក្ខេបាបត្តិ, តត្ថ បសាទុប្បាទនេន យំ សម្បហំសនំ ឥច្ឆិតព្ពំ, តស្ស ឧប្បាទនាការំ ទស្សេតុំ វុត្តំ ‘‘សោ ពុទ្ធធម្មសង្ឃគុណេ អាវជ្ជេត្វា’’តិអាទិ។ វត្ថុកាមេ អារព្ភ វិក្ខិត្តោ បុនប្បុនំ វិក្ខិត្តោ ហោតិយេវាតិ វុត្តំ ‘‘អនុវិក្ខិត្តោ’’តិ។ ឧប្បថំ បដិបន្នស្ស ចិត្តស្ស ទណ្ឌនដ្ឋេន និគ្គណ្ហនដ្ឋេន សុត្តានិ ឯវ ទណ្ឌោតិ សុត្តទណ្ឌោ, តេន សុត្តទណ្ឌេន ចិត្តំ តជ្ជេត្វា។ បញ្ចកាមគុណេ អារព្ភ បវត្តោ ចិត្តវិក្ខេបោ បុនប្បុនំ ឧប្បជ្ជតេវាតិ វុត្តំ ‘‘អនុវិក្ខិត្តោ អនុវិសដោ’’តិ។
Evaṃ pasādābhāvena cittassa vikkhepāpatti, tattha pasāduppādanena yaṃ sampahaṃsanaṃ icchitabbaṃ, tassa uppādanākāraṃ dassetuṃ vuttaṃ ‘‘so buddhadhammasaṅghaguṇe āvajjetvā’’tiādi. Vatthukāme ārabbha vikkhitto punappunaṃ vikkhitto hotiyevāti vuttaṃ ‘‘anuvikkhitto’’ti. Uppathaṃ paṭipannassa cittassa daṇḍanaṭṭhena niggaṇhanaṭṭhena suttāni eva daṇḍoti suttadaṇḍo, tena suttadaṇḍena cittaṃ tajjetvā. Pañcakāmaguṇe ārabbha pavatto cittavikkhepo punappunaṃ uppajjatevāti vuttaṃ ‘‘anuvikkhitto anuvisaṭo’’ti.
បុរេបច្ឆាភាវោ កម្មដ្ឋានស្ស មនសិការវសេន ឧគ្គហវសេន វាតិ តទុភយំ ទស្សេតុំ ‘‘កថ’’ន្តិអាទិ វុត្តំ។ អតិលីនាទីសុ ចតូសុ ឋានេសូតិ អតិលីនាតិបគ្គហិតសំខិត្តអនុវិក្ខិត្តសញ្ញិតេសុ ចតូសុ ឋានេសុ។ តត្ថ ភាវនំ អនជ្ឈោគាហេត្វាវ សង្កោចោ អតិលីនតា, អជ្ឈោគាហេត្វា អន្តោ សង្កោចោ សំខិត្តតា, អន្តោសង្ខេបោ អតិបគ្គហិតតា, អច្ចារទ្ធវីរិយតា អនុវិក្ខិត្តតា។ ពហិទ្ធា វិសមវិតក្កានុភាវនំ អាបជ្ជន្តោ ទ្វត្តិំសាការវសេន អដ្ឋិកសញ្ញាវសេន វា គហេតព្ពន្តិ អាហ – ‘‘សរីរវសេន វេទិតព្ព’’ន្តិ។ តេនាហ ‘‘ឧទ្ធំ បាទតលា’’តិអាទិ (ទី. និ. ២.៣៧៧; ម. និ. ១.១១០)។
Purepacchābhāvo kammaṭṭhānassa manasikāravasena uggahavasena vāti tadubhayaṃ dassetuṃ ‘‘katha’’ntiādi vuttaṃ. Atilīnādīsu catūsu ṭhānesūti atilīnātipaggahitasaṃkhittaanuvikkhittasaññitesu catūsu ṭhānesu. Tattha bhāvanaṃ anajjhogāhetvāva saṅkoco atilīnatā, ajjhogāhetvā anto saṅkoco saṃkhittatā, antosaṅkhepo atipaggahitatā, accāraddhavīriyatā anuvikkhittatā. Bahiddhā visamavitakkānubhāvanaṃ āpajjanto dvattiṃsākāravasena aṭṭhikasaññāvasena vā gahetabbanti āha – ‘‘sarīravasena veditabba’’nti. Tenāha ‘‘uddhaṃ pādatalā’’tiādi (dī. ni. 2.377; ma. ni. 1.110).
អញ្ញមញ្ញំ អសង្ករតោ អាកិរីយន្តិ បការតោ ឋបីយន្តីតិ អាការា, ភាគាតិ អាហ – ‘‘យេហិ អាការេហីតិ យេហិ កោដ្ឋាសេហី’’តិ។ លិង្គីយតិ សល្លក្ខីយតីតិ លិង្គំ, សណ្ឋានំ។ និមីយតិ និទ្ធារេត្វា បរិច្ឆិន្ទីយតីតិ និមិត្តំ, ឧបដ្ឋានំ។ យោ ភិក្ខូតិអាទិ អាលោកសញ្ញំ យោ ឧគ្គណ្ហាតិ, តំ ទស្សនំ។ អង្គណេតិ វិវដង្គណេ។ អាលោកសញ្ញំ មនសិករោតិ រត្តិយំ។ វីរិយាទីសុបីតិ យថា ‘‘ឥធ ភិក្ខុ ឆន្ទំ ឧប្បាទេត្វា’’តិ ឆន្ទេ វិត្ថារនយោ វុត្តោ, វីរិយាទីសុបិ ឯសោ ឯវ វិត្ថារនយោ យោជេតព្ពោ។
Aññamaññaṃ asaṅkarato ākirīyanti pakārato ṭhapīyantīti ākārā, bhāgāti āha – ‘‘yehi ākārehīti yehi koṭṭhāsehī’’ti. Liṅgīyati sallakkhīyatīti liṅgaṃ, saṇṭhānaṃ. Nimīyati niddhāretvā paricchindīyatīti nimittaṃ, upaṭṭhānaṃ. Yo bhikkhūtiādi ālokasaññaṃ yo uggaṇhāti, taṃ dassanaṃ. Aṅgaṇeti vivaṭaṅgaṇe. Ālokasaññaṃ manasikaroti rattiyaṃ. Vīriyādīsupīti yathā ‘‘idha bhikkhu chandaṃ uppādetvā’’ti chande vitthāranayo vutto, vīriyādīsupi eso eva vitthāranayo yojetabbo.
បាសាទកម្បនវគ្គវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Pāsādakampanavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ១០. វិភង្គសុត្តំ • 10. Vibhaṅgasuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ១០. វិភង្គសុត្តវណ្ណនា • 10. Vibhaṅgasuttavaṇṇanā
