| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / နေတ္တိပ္ပကရဏပာဠိ • Nettippakaraṇapāḷi |
၈. ဝိဘတ္တိဟာရဝိဘင္ဂော
8. Vibhattihāravibhaṅgo
၃၃. တတ္ထ ကတမော ဝိဘတ္တိဟာရော? ‘‘ဓမ္မဉ္စ ပဒဋ္ဌာနံ ဘူမိဉ္စာ’’တိ။
33. Tattha katamo vibhattihāro? ‘‘Dhammañca padaṭṭhānaṃ bhūmiñcā’’ti.
ဒ္ဝေ သုတ္တာနိ ဝာသနာဘာဂိယဉ္စ နိဗ္ဗေဓဘာဂိယဉ္စ။ ဒ္ဝေ ပဋိပဒာ ပုညဘာဂိယာ စ ဖလဘာဂိယာ စ။ ဒ္ဝေ သီလာနိ သံဝရသီလဉ္စ ပဟာနသီလဉ္စ, တတ္ထ ဘဂဝာ ဝာသနာဘာဂိယံ သုတ္တံ ပုညဘာဂိယာယ ပဋိပဒာယ ဒေသယတိ, သော သံဝရသီလေ ဌိတော တေန ဗ္ရဟ္မစရိယေန ဗ္ရဟ္မစာရီ ဘဝတိ, တတ္ထ ဘဂဝာ နိဗ္ဗေဓဘာဂိယံ သုတ္တံ ဖလဘာဂိယာယ ပဋိပဒာယ ဒေသယတိ, သော ပဟာနသီလေ ဌိတော တေန ဗ္ရဟ္မစရိယေန ဗ္ရဟ္မစာရီ ဘဝတိ။
Dve suttāni vāsanābhāgiyañca nibbedhabhāgiyañca. Dve paṭipadā puññabhāgiyā ca phalabhāgiyā ca. Dve sīlāni saṃvarasīlañca pahānasīlañca, tattha bhagavā vāsanābhāgiyaṃ suttaṃ puññabhāgiyāya paṭipadāya desayati, so saṃvarasīle ṭhito tena brahmacariyena brahmacārī bhavati, tattha bhagavā nibbedhabhāgiyaṃ suttaṃ phalabhāgiyāya paṭipadāya desayati, so pahānasīle ṭhito tena brahmacariyena brahmacārī bhavati.
တတ္ထ ကတမံ ဝာသနာဘာဂိယံ သုတ္တံ? ဝာသနာဘာဂိယံ နာမ သုတ္တံ ဒာနကထာ သီလကထာ သဂ္ဂကထာ ကာမာနံ အာဒီနဝော နေက္ခမ္မေ အာနိသံသောတိ။
Tattha katamaṃ vāsanābhāgiyaṃ suttaṃ? Vāsanābhāgiyaṃ nāma suttaṃ dānakathā sīlakathā saggakathā kāmānaṃ ādīnavo nekkhamme ānisaṃsoti.
တတ္ထ ကတမံ နိဗ္ဗေဓဘာဂိယံ သုတ္တံ? နိဗ္ဗေဓဘာဂိယံ နာမ သုတ္တံ ယာ စတုသစ္စပ္ပကာသနာ, ဝာသနာဘာဂိယေ သုတ္တေ နတ္ထိ ပဇာနနာ, နတ္ထိ မဂ္ဂော, နတ္ထိ ဖလံ။ နိဗ္ဗေဓဘာဂိယေ သုတ္တေ အတ္ထိ ပဇာနနာ, အတ္ထိ မဂ္ဂော, အတ္ထိ ဖလံ။ ဣမာနိ စတ္တာရိ သုတ္တာနိ။ ဣမေသံ စတုန္နံ သုတ္တာနံ ဒေသနာယ ဖလေန သီလေန ဗ္ရဟ္မစရိယေန သဗ္ဗတော ဝိစယေန ဟာရေန ဝိစိနိတ္ဝာ ယုတ္တိဟာရေန ယောဇယိတဗ္ဗာ ယာဝတိကာ ဉာဏသ္သ ဘူမိ။
Tattha katamaṃ nibbedhabhāgiyaṃ suttaṃ? Nibbedhabhāgiyaṃ nāma suttaṃ yā catusaccappakāsanā, vāsanābhāgiye sutte natthi pajānanā, natthi maggo, natthi phalaṃ. Nibbedhabhāgiye sutte atthi pajānanā, atthi maggo, atthi phalaṃ. Imāni cattāri suttāni. Imesaṃ catunnaṃ suttānaṃ desanāya phalena sīlena brahmacariyena sabbato vicayena hārena vicinitvā yuttihārena yojayitabbā yāvatikā ñāṇassa bhūmi.
၃၄. တတ္ထ ကတမေ ဓမ္မာ သာဓာရဏာ? ဒ္ဝေ ဓမ္မာ သာဓာရဏာ နာမသာဓာရဏာ ဝတ္ထုသာဓာရဏာ စ။ ယံ ဝာ ပန ကိဉ္စိ အညမ္ပိ ဧဝံ ဇာတိယံ, မိစ္ဆတ္တနိယတာနံ သတ္တာနံ အနိယတာနဉ္စ သတ္တာနံ ဒသ္သနပ္ပဟာတဗ္ဗာ ကိလေသာ သာဓာရဏာ, ပုထုဇ္ဇနသ္သ သောတာပန္နသ္သ စ ကာမရာဂဗ္ယာပာဒာ သာဓာရဏာ, ပုထုဇ္ဇနသ္သ အနာဂာမိသ္သ စ ဥဒ္ဓံဘာဂိယာ သံယောဇနာ သာဓာရဏာ, ယံ ကိဉ္စိ အရိယသာဝကော လောကိယံ သမာပတ္တိံ သမာပဇ္ဇတိ, သဗ္ဗာ သာ အဝီတရာဂေဟိ 1 သာဓာရဏာ, သာဓာရဏာ ဟိ ဓမ္မာ ဧဝံ အညမညံ ပရံ ပရံ သကံ သကံ ဝိသယံ နာတိဝတ္တန္တိ။ ယောပိ ဣမေဟိ ဓမ္မေဟိ သမန္နာဂတော န သော တံ ဓမ္မံ ဥပာတိဝတ္တတိ။ ဣမေ ဓမ္မာ သာဓာရဏာ။
34. Tattha katame dhammā sādhāraṇā? Dve dhammā sādhāraṇā nāmasādhāraṇā vatthusādhāraṇā ca. Yaṃ vā pana kiñci aññampi evaṃ jātiyaṃ, micchattaniyatānaṃ sattānaṃ aniyatānañca sattānaṃ dassanappahātabbā kilesā sādhāraṇā, puthujjanassa sotāpannassa ca kāmarāgabyāpādā sādhāraṇā, puthujjanassa anāgāmissa ca uddhaṃbhāgiyā saṃyojanā sādhāraṇā, yaṃ kiñci ariyasāvako lokiyaṃ samāpattiṃ samāpajjati, sabbā sā avītarāgehi 2 sādhāraṇā, sādhāraṇā hi dhammā evaṃ aññamaññaṃ paraṃ paraṃ sakaṃ sakaṃ visayaṃ nātivattanti. Yopi imehi dhammehi samannāgato na so taṃ dhammaṃ upātivattati. Ime dhammā sādhāraṇā.
တတ္ထ ကတမေ ဓမ္မာ အသာဓာရဏာ? ယာဝ ဒေသနံ ဥပာဒာယ ဂဝေသိတဗ္ဗာ သေက္ခာသေက္ခာ ဘဗ္ဗာဘဗ္ဗာတိ, အဋ္ဌမကသ္သ သောတာပန္နသ္သ စ ကာမရာဂဗ္ယာပာဒာ သာဓာရဏာ ဓမ္မတာ အသာဓာရဏာ, အဋ္ဌမကသ္သ အနာဂာမိသ္သ စ ဥဒ္ဓမ္ဘာဂိယာ သံယောဇနာ သာဓာရဏာ ဓမ္မတာ အသာဓာရဏာ။ သဗ္ဗေသံ သေက္ခာနံ နာမံ သာဓာရဏံ ဓမ္မတာ အသာဓာရဏာ။ သဗ္ဗေသံ ပဋိပန္နကာနံ နာမံ သာဓာရဏံ ဓမ္မတာ အသာဓာရဏာ။ သဗ္ဗေသံ သေက္ခာနံ သေက္ခသီလံ သာဓာရဏံ ဓမ္မတာ အသာဓာရဏာ။ ဧဝံ ဝိသေသာနုပသ္သိနာ ဟီနုက္ကဋ္ဌမဇ္ဈိမံ ဥပာဒာယ ဂဝေသိတဗ္ဗံ။
Tattha katame dhammā asādhāraṇā? Yāva desanaṃ upādāya gavesitabbā sekkhāsekkhā bhabbābhabbāti, aṭṭhamakassa sotāpannassa ca kāmarāgabyāpādā sādhāraṇā dhammatā asādhāraṇā, aṭṭhamakassa anāgāmissa ca uddhambhāgiyā saṃyojanā sādhāraṇā dhammatā asādhāraṇā. Sabbesaṃ sekkhānaṃ nāmaṃ sādhāraṇaṃ dhammatā asādhāraṇā. Sabbesaṃ paṭipannakānaṃ nāmaṃ sādhāraṇaṃ dhammatā asādhāraṇā. Sabbesaṃ sekkhānaṃ sekkhasīlaṃ sādhāraṇaṃ dhammatā asādhāraṇā. Evaṃ visesānupassinā hīnukkaṭṭhamajjhimaṃ upādāya gavesitabbaṃ.
ဒသ္သနဘူမိ နိယာမာဝက္ကန္တိယာ ပဒဋ္ဌာနံ, ဘာဝနာဘူမိ ဥတ္တရိကာနံ ဖလာနံ ပတ္တိယာ ပဒဋ္ဌာနံ, ဒုက္ခာ ပဋိပဒာ ဒန္ဓာဘိညာ သမထသ္သ ပဒဋ္ဌာနံ, သုခာ ပဋိပဒာ ခိပ္ပာဘိညာ ဝိပသ္သနာယ ပဒဋ္ဌာနံ, ဒာနမယံ ပုညကိရိယဝတ္ထု ပရတော ဃောသသ္သ သာဓာရဏံ ပဒဋ္ဌာနံ, သီလမယံ ပုညကိရိယဝတ္ထု စိန္တာမယိယာ ပညာယ သာဓာရဏံ ပဒဋ္ဌာနံ, ဘာဝနာမယံ ပုညကိရိယဝတ္ထု ဘာဝနာမယိယာ ပညာယ သာဓာရဏံ ပဒဋ္ဌာနံ။ ဒာနမယံ ပုညကိရိယဝတ္ထု ပရတော စ ဃောသသ္သ သုတမယိယာ စ ပညာယ သာဓာရဏံ ပဒဋ္ဌာနံ သီလမယံ ပုညကိရိယဝတ္ထု စိန္တာမယိယာ စ ပညာယ ယောနိသော စ မနသိကာရသ္သ သာဓာရဏံ ပဒဋ္ဌာနံ, ဘာဝနာမယံ ပုညကိရိယဝတ္ထု ဘာဝနာမယိယာ စ ပညာယ သမ္မာဒိဋ္ဌိယာ စ သာဓာရဏံ ပဒဋ္ဌာနံ။ ပတိရူပဒေသဝာသော ဝိဝေကသ္သ စ သမာဓိသ္သ စ သာဓာရဏံ ပဒဋ္ဌာနံ, သပ္ပုရိသူပနိသ္သယော တိဏ္ဏဉ္စ အဝေစ္စပ္ပသာဒာနံ သမထသ္သ စ သာဓာရဏံ ပဒဋ္ဌာနံ, အတ္တသမ္မာပဏိဓာနံ ဟိရိယာ စ ဝိပသ္သနာယ စ သာဓာရဏံ ပဒဋ္ဌာနံ, အကုသလပရိစ္စာဂော ကုသလဝီမံသာယ စ သမာဓိန္ဒ္ရိယသ္သ စ သာဓာရဏံ ပဒဋ္ဌာနံ, ဓမ္မသ္ဝာက္ခာတတာ ကုသလမူလရောပနာယ စ ဖလသမာပတ္တိယာ စ သာဓာရဏံ ပဒဋ္ဌာနံ, သင္ဃသုပ္ပဋိပန္နတာ သင္ဃသုဋ္ဌုတာယ သာဓာရဏံ ပဒဋ္ဌာနံ, သတ္ထုသမ္ပဒာ အပ္ပသန္နာနဉ္စ ပသာဒာယ ပသန္နာနဉ္စ ဘိယ္ယောဘာဝာယ သာဓာရဏံ ပဒဋ္ဌာနံ, အပ္ပဋိဟတပာတိမောက္ခတာ ဒုမ္မင္ကူနဉ္စ ပုဂ္ဂလာနံ နိဂ္ဂဟာယ ပေသလာနဉ္စ ပုဂ္ဂလာနံ ဖာသုဝိဟာရာယ သာဓာရဏံ ပဒဋ္ဌာနံ။ တေနာဟ အာယသ္မာ မဟာကစ္စာယနော ‘‘ဓမ္မဉ္စ ပဒဋ္ဌာန’’န္တိ။
Dassanabhūmi niyāmāvakkantiyā padaṭṭhānaṃ, bhāvanābhūmi uttarikānaṃ phalānaṃ pattiyā padaṭṭhānaṃ, dukkhā paṭipadā dandhābhiññā samathassa padaṭṭhānaṃ, sukhā paṭipadā khippābhiññā vipassanāya padaṭṭhānaṃ, dānamayaṃ puññakiriyavatthu parato ghosassa sādhāraṇaṃ padaṭṭhānaṃ, sīlamayaṃ puññakiriyavatthu cintāmayiyā paññāya sādhāraṇaṃ padaṭṭhānaṃ, bhāvanāmayaṃ puññakiriyavatthu bhāvanāmayiyā paññāya sādhāraṇaṃ padaṭṭhānaṃ. Dānamayaṃ puññakiriyavatthu parato ca ghosassa sutamayiyā ca paññāya sādhāraṇaṃ padaṭṭhānaṃ sīlamayaṃ puññakiriyavatthu cintāmayiyā ca paññāya yoniso ca manasikārassa sādhāraṇaṃ padaṭṭhānaṃ, bhāvanāmayaṃ puññakiriyavatthu bhāvanāmayiyā ca paññāya sammādiṭṭhiyā ca sādhāraṇaṃ padaṭṭhānaṃ. Patirūpadesavāso vivekassa ca samādhissa ca sādhāraṇaṃ padaṭṭhānaṃ, sappurisūpanissayo tiṇṇañca aveccappasādānaṃ samathassa ca sādhāraṇaṃ padaṭṭhānaṃ, attasammāpaṇidhānaṃ hiriyā ca vipassanāya ca sādhāraṇaṃ padaṭṭhānaṃ, akusalapariccāgo kusalavīmaṃsāya ca samādhindriyassa ca sādhāraṇaṃ padaṭṭhānaṃ, dhammasvākkhātatā kusalamūlaropanāya ca phalasamāpattiyā ca sādhāraṇaṃ padaṭṭhānaṃ, saṅghasuppaṭipannatā saṅghasuṭṭhutāya sādhāraṇaṃ padaṭṭhānaṃ, satthusampadā appasannānañca pasādāya pasannānañca bhiyyobhāvāya sādhāraṇaṃ padaṭṭhānaṃ, appaṭihatapātimokkhatā dummaṅkūnañca puggalānaṃ niggahāya pesalānañca puggalānaṃ phāsuvihārāya sādhāraṇaṃ padaṭṭhānaṃ. Tenāha āyasmā mahākaccāyano ‘‘dhammañca padaṭṭhāna’’nti.
နိယုတ္တော ဝိဘတ္တိ ဟာရော။
Niyutto vibhatti hāro.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ခုဒ္ဒကနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / နေတ္တိပ္ပကရဏ-အဋ္ဌကထာ • Nettippakaraṇa-aṭṭhakathā / ၈. ဝိဘတ္တိဟာရဝိဘင္ဂဝဏ္ဏနာ • 8. Vibhattihāravibhaṅgavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ခုဒ္ဒကနိကာယ (ဋီကာ) • Khuddakanikāya (ṭīkā) / နေတ္တိပ္ပကရဏ-ဋီကာ • Nettippakaraṇa-ṭīkā / ၈. ဝိဘတ္တိဟာရဝိဘင္ဂဝဏ္ဏနာ • 8. Vibhattihāravibhaṅgavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ခုဒ္ဒကနိကာယ (ဋီကာ) • Khuddakanikāya (ṭīkā) / နေတ္တိဝိဘာဝိနီ • Nettivibhāvinī / ၈. ဝိဘတ္တိဟာရဝိဘင္ဂဝိဘာဝနာ • 8. Vibhattihāravibhaṅgavibhāvanā
