Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā |
೭. ವಿಹಾರಕಾರಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ
7. Vihārakārasikkhāpadavaṇṇanā
೩೬೫. ತೇನ ಸಮಯೇನಾತಿ ವಿಹಾರಕಾರಸಿಕ್ಖಾಪದಂ। ತತ್ಥ ಕೋಸಮ್ಬಿಯನ್ತಿ ಏವಂನಾಮಕೇ ನಗರೇ। ಘೋಸಿತಾರಾಮೇತಿ ಘೋಸಿತಸ್ಸ ಆರಾಮೇ। ಘೋಸಿತನಾಮಕೇನ ಕಿರ ಸೇಟ್ಠಿನಾ ಸೋ ಕಾರಿತೋ, ತಸ್ಮಾ ‘‘ಘೋಸಿತಾರಾಮೋ’’ತಿ ವುಚ್ಚತಿ। ಛನ್ನಸ್ಸಾತಿ ಬೋಧಿಸತ್ತಕಾಲೇ ಉಪಟ್ಠಾಕಛನ್ನಸ್ಸ। ವಿಹಾರವತ್ಥುಂ, ಭನ್ತೇ, ಜಾನಾಹೀತಿ ವಿಹಾರಸ್ಸ ಪತಿಟ್ಠಾನಟ್ಠಾನಂ, ಭನ್ತೇ, ಜಾನಾಹಿ। ಏತ್ಥ ಚ ವಿಹಾರೋತಿ ನ ಸಕಲವಿಹಾರೋ, ಏಕೋ ಆವಾಸೋ, ತೇನೇವಾಹ – ‘‘ಅಯ್ಯಸ್ಸ ವಿಹಾರಂ ಕಾರಾಪೇಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ।
365.Tena samayenāti vihārakārasikkhāpadaṃ. Tattha kosambiyanti evaṃnāmake nagare. Ghositārāmeti ghositassa ārāme. Ghositanāmakena kira seṭṭhinā so kārito, tasmā ‘‘ghositārāmo’’ti vuccati. Channassāti bodhisattakāle upaṭṭhākachannassa. Vihāravatthuṃ, bhante, jānāhīti vihārassa patiṭṭhānaṭṭhānaṃ, bhante, jānāhi. Ettha ca vihāroti na sakalavihāro, eko āvāso, tenevāha – ‘‘ayyassa vihāraṃ kārāpessāmī’’ti.
ಚೇತಿಯರುಕ್ಖನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಚಿತ್ತೀಕತಟ್ಠೇನ ಚೇತಿಯಂ, ಪೂಜಾರಹಾನಂ ದೇವಟ್ಠಾನಾನಮೇತಂ ಅಧಿವಚನಂ, ‘‘ಚೇತಿಯ’’ನ್ತಿ ಸಮ್ಮತಂ ರುಕ್ಖಂ ಚೇತಿಯರುಕ್ಖಂ। ಗಾಮೇನ ಪೂಜಿತಂ ಗಾಮಸ್ಸ ವಾ ಪೂಜಿತನ್ತಿ ಗಾಮಪೂಜಿತಂ। ಏಸೇವ ನಯೋ ಸೇಸಪದೇಸುಪಿ। ಅಪಿಚೇತ್ಥ ಜನಪದೋತಿ ಏಕಸ್ಸ ರಞ್ಞೋ ರಜ್ಜೇ ಏಕೇಕೋ ಕೋಟ್ಠಾಸೋ। ರಟ್ಠನ್ತಿ ಸಕಲರಜ್ಜಂ ವೇದಿತಬ್ಬಂ, ಸಕಲರಜ್ಜಮ್ಪಿ ಹಿ ಕದಾಚಿ ಕದಾಚಿ ತಸ್ಸ ರುಕ್ಖಸ್ಸ ಪೂಜಂ ಕರೋತಿ, ತೇನ ವುತ್ತಂ ‘‘ರಟ್ಠಪೂಜಿತ’’ನ್ತಿ। ಏಕಿನ್ದ್ರಿಯನ್ತಿ ಕಾಯಿನ್ದ್ರಿಯಂ ಸನ್ಧಾಯ ವದನ್ತಿ। ಜೀವಸಞ್ಞಿನೋತಿ ಸತ್ತಸಞ್ಞಿನೋ।
Cetiyarukkhanti ettha cittīkataṭṭhena cetiyaṃ, pūjārahānaṃ devaṭṭhānānametaṃ adhivacanaṃ, ‘‘cetiya’’nti sammataṃ rukkhaṃ cetiyarukkhaṃ. Gāmena pūjitaṃ gāmassa vā pūjitanti gāmapūjitaṃ. Eseva nayo sesapadesupi. Apicettha janapadoti ekassa rañño rajje ekeko koṭṭhāso. Raṭṭhanti sakalarajjaṃ veditabbaṃ, sakalarajjampi hi kadāci kadāci tassa rukkhassa pūjaṃ karoti, tena vuttaṃ ‘‘raṭṭhapūjita’’nti. Ekindriyanti kāyindriyaṃ sandhāya vadanti. Jīvasaññinoti sattasaññino.
೩೬೬. ಮಹಲ್ಲಕನ್ತಿ ಸಸ್ಸಾಮಿಕಭಾವೇನ ಸಂಯಾಚಿಕಕುಟಿತೋ ಮಹನ್ತಭಾವೋ ಏತಸ್ಸ ಅತ್ಥೀತಿ ಮಹಲ್ಲಕೋ। ಯಸ್ಮಾ ವಾ ವತ್ಥುಂ ದೇಸಾಪೇತ್ವಾ ಪಮಾಣಾತಿಕ್ಕಮೇನಪಿ ಕಾತುಂ ವಟ್ಟತಿ, ತಸ್ಮಾ ಪಮಾಣಮಹನ್ತತಾಯಪಿ ಮಹಲ್ಲಕೋ , ತಂ ಮಹಲ್ಲಕಂ। ಯಸ್ಮಾ ಪನಸ್ಸ ತಂ ಪಮಾಣಮಹತ್ತಂ ಸಸ್ಸಾಮಿಕತ್ತಾವ ಲಬ್ಭತಿ, ತಸ್ಮಾ ತದತ್ಥದಸ್ಸನತ್ಥಂ ‘‘ಮಹಲ್ಲಕೋ ನಾಮ ವಿಹಾರೋ ಸಸ್ಸಾಮಿಕೋ ವುಚ್ಚತೀ’’ತಿ ಪದಭಾಜನಂ ವುತ್ತಂ। ಸೇಸಂ ಸಬ್ಬಂ ಕುಟಿಕಾರಸಿಕ್ಖಾಪದೇ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ವೇದಿತಬ್ಬಂ ಸದ್ಧಿಂ ಸಮುಟ್ಠಾನಾದೀಹಿ। ಸಸ್ಸಾಮಿಕಭಾವಮತ್ತಮೇವ ಹಿ ಏತ್ಥ ಕಿರಿಯತೋ ಸಮುಟ್ಠಾನಾಭಾವೋ ಪಮಾಣನಿಯಮಾಭಾವೋ ಚ ವಿಸೇಸೋ, ಪಮಾಣನಿಯಮಾಭಾವಾ ಚ ಚತುಕ್ಕಪಾರಿಹಾನೀತಿ।
366.Mahallakanti sassāmikabhāvena saṃyācikakuṭito mahantabhāvo etassa atthīti mahallako. Yasmā vā vatthuṃ desāpetvā pamāṇātikkamenapi kātuṃ vaṭṭati, tasmā pamāṇamahantatāyapi mahallako , taṃ mahallakaṃ. Yasmā panassa taṃ pamāṇamahattaṃ sassāmikattāva labbhati, tasmā tadatthadassanatthaṃ ‘‘mahallako nāma vihāro sassāmiko vuccatī’’ti padabhājanaṃ vuttaṃ. Sesaṃ sabbaṃ kuṭikārasikkhāpade vuttanayeneva veditabbaṃ saddhiṃ samuṭṭhānādīhi. Sassāmikabhāvamattameva hi ettha kiriyato samuṭṭhānābhāvo pamāṇaniyamābhāvo ca viseso, pamāṇaniyamābhāvā ca catukkapārihānīti.
ವಿಹಾರಕಾರಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Vihārakārasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ • Mahāvibhaṅga / ೭. ವಿಹಾರಕಾರಸಿಕ್ಖಾಪದಂ • 7. Vihārakārasikkhāpadaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ೭. ವಿಹಾರಕಾರಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 7. Vihārakārasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ೭. ವಿಹಾರಕಾರಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 7. Vihārakārasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ೭. ವಿಹಾರಕಾರಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 7. Vihārakārasikkhāpadavaṇṇanā