| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / මහාවිභඞ්‌ග-අට්‌ඨකථා • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā |
7. විහාරකාරසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා
7. Vihārakārasikkhāpadavaṇṇanā
365. තෙන සමයෙනාති විහාරකාරසික්‌ඛාපදං. තත්‌ථ කොසම්‌බියන්‌ති එවංනාමකෙ නගරෙ. ඝොසිතාරාමෙති ඝොසිතස්‌ස ආරාමෙ. ඝොසිතනාමකෙන කිර සෙට්‌ඨිනා සො කාරිතො, තස්‌මා ‘‘ඝොසිතාරාමො’’ති වුච්‌චති. ඡන්‌නස්‌සාති බොධිසත්‌තකාලෙ උපට්‌ඨාකඡන්‌නස්‌ස. විහාරවත්‌ථුං, භන්‌තෙ, ජානාහීති විහාරස්‌ස පතිට්‌ඨානට්‌ඨානං, භන්‌තෙ, ජානාහි. එත්‌ථ ච විහාරොති න සකලවිහාරො, එකො ආවාසො, තෙනෙවාහ – ‘‘අය්‍යස්‌ස විහාරං කාරාපෙස්‌සාමී’’ති.
365.Tena samayenāti vihārakārasikkhāpadaṃ. Tattha kosambiyanti evaṃnāmake nagare. Ghositārāmeti ghositassa ārāme. Ghositanāmakena kira seṭṭhinā so kārito, tasmā ‘‘ghositārāmo’’ti vuccati. Channassāti bodhisattakāle upaṭṭhākachannassa. Vihāravatthuṃ, bhante, jānāhīti vihārassa patiṭṭhānaṭṭhānaṃ, bhante, jānāhi. Ettha ca vihāroti na sakalavihāro, eko āvāso, tenevāha – ‘‘ayyassa vihāraṃ kārāpessāmī’’ti.
චෙතියරුක්‌ඛන්‌ති එත්‌ථ චිත්‌තීකතට්‌ඨෙන චෙතියං, පූජාරහානං දෙවට්‌ඨානානමෙතං අධිවචනං, ‘‘චෙතිය’’න්‌ති සම්‌මතං රුක්‌ඛං චෙතියරුක්‌ඛං. ගාමෙන පූජිතං ගාමස්‌ස වා පූජිතන්‌ති ගාමපූජිතං. එසෙව නයො සෙසපදෙසුපි. අපිචෙත්‌ථ ජනපදොති එකස්‌ස රඤ්‌ඤො රජ්‌ජෙ එකෙකො කොට්‌ඨාසො. රට්‌ඨන්‌ති සකලරජ්‌ජං වෙදිතබ්‌බං, සකලරජ්‌ජම්‌පි හි කදාචි කදාචි තස්‌ස රුක්‌ඛස්‌ස පූජං කරොති, තෙන වුත්‌තං ‘‘රට්‌ඨපූජිත’’න්‌ති. එකින්‌ද්‍රියන්‌ති කායින්‌ද්‍රියං සන්‌ධාය වදන්‌ති. ජීවසඤ්‌ඤිනොති සත්‌තසඤ්‌ඤිනො.
Cetiyarukkhanti ettha cittīkataṭṭhena cetiyaṃ, pūjārahānaṃ devaṭṭhānānametaṃ adhivacanaṃ, ‘‘cetiya’’nti sammataṃ rukkhaṃ cetiyarukkhaṃ. Gāmena pūjitaṃ gāmassa vā pūjitanti gāmapūjitaṃ. Eseva nayo sesapadesupi. Apicettha janapadoti ekassa rañño rajje ekeko koṭṭhāso. Raṭṭhanti sakalarajjaṃ veditabbaṃ, sakalarajjampi hi kadāci kadāci tassa rukkhassa pūjaṃ karoti, tena vuttaṃ ‘‘raṭṭhapūjita’’nti. Ekindriyanti kāyindriyaṃ sandhāya vadanti. Jīvasaññinoti sattasaññino.
366. මහල්‌ලකන්‌ති සස්‌සාමිකභාවෙන සංයාචිකකුටිතො මහන්‌තභාවො එතස්‌ස අත්‌ථීති මහල්‌ලකො. යස්‌මා වා වත්‌ථුං දෙසාපෙත්‌වා පමාණාතික්‌කමෙනපි කාතුං වට්‌ටති, තස්‌මා පමාණමහන්‌තතායපි මහල්‌ලකො , තං මහල්‌ලකං. යස්‌මා පනස්‌ස තං පමාණමහත්‌තං සස්‌සාමිකත්‌තාව ලබ්‌භති, තස්‌මා තදත්‌ථදස්‌සනත්‌ථං ‘‘මහල්‌ලකො නාම විහාරො සස්‌සාමිකො වුච්‌චතී’’ති පදභාජනං වුත්‌තං. සෙසං සබ්‌බං කුටිකාරසික්‌ඛාපදෙ වුත්‌තනයෙනෙව වෙදිතබ්‌බං සද්‌ධිං සමුට්‌ඨානාදීහි. සස්‌සාමිකභාවමත්‌තමෙව හි එත්‌ථ කිරියතො සමුට්‌ඨානාභාවො පමාණනියමාභාවො ච විසෙසො, පමාණනියමාභාවා ච චතුක්‌කපාරිහානීති.
366.Mahallakanti sassāmikabhāvena saṃyācikakuṭito mahantabhāvo etassa atthīti mahallako. Yasmā vā vatthuṃ desāpetvā pamāṇātikkamenapi kātuṃ vaṭṭati, tasmā pamāṇamahantatāyapi mahallako , taṃ mahallakaṃ. Yasmā panassa taṃ pamāṇamahattaṃ sassāmikattāva labbhati, tasmā tadatthadassanatthaṃ ‘‘mahallako nāma vihāro sassāmiko vuccatī’’ti padabhājanaṃ vuttaṃ. Sesaṃ sabbaṃ kuṭikārasikkhāpade vuttanayeneva veditabbaṃ saddhiṃ samuṭṭhānādīhi. Sassāmikabhāvamattameva hi ettha kiriyato samuṭṭhānābhāvo pamāṇaniyamābhāvo ca viseso, pamāṇaniyamābhāvā ca catukkapārihānīti.
විහාරකාරසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Vihārakārasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / මහාවිභඞ්‌ග • Mahāvibhaṅga / 7. විහාරකාරසික්‌ඛාපදං • 7. Vihārakārasikkhāpadaṃ
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්‌ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / 7. විහාරකාරසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 7. Vihārakārasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්‌ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / 7. විහාරකාරසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 7. Vihārakārasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā / 7. විහාරකාරසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 7. Vihārakārasikkhāpadavaṇṇanā
