Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / វិមតិវិនោទនី-ដីកា • Vimativinodanī-ṭīkā |
៦. សេនាសនក្ខន្ធកោ
6. Senāsanakkhandhako
វិហារានុជាននកថាវណ្ណនា
Vihārānujānanakathāvaṇṇanā
២៩៥. សេនាសនក្ខន្ធកេ សិសិរេតិ សិសិរកាលេ ហិមបាតវសេន សត្តាហវទ្ទលិកាទិវស្សបាតវស្សេន ច ឧប្បន្នោ ខរោ សីតសម្ផស្សោ អធិប្បេតោតិ អាហ ‘‘សម្ផុសិតកោ’’តិ។ ‘‘តតោ’’តិ ឥទំ កត្តុអត្ថេ និស្សក្កវចនំ, តេន ច វិហារេន វាតាតបោ បដិហញ្ញតីតិ អត្ថោតិ អាហ ‘‘វិហារេន បដិហញ្ញតី’’តិ។
295. Senāsanakkhandhake sisireti sisirakāle himapātavasena sattāhavaddalikādivassapātavassena ca uppanno kharo sītasamphasso adhippetoti āha ‘‘samphusitako’’ti. ‘‘Tato’’ti idaṃ kattuatthe nissakkavacanaṃ, tena ca vihārena vātātapo paṭihaññatīti atthoti āha ‘‘vihārena paṭihaññatī’’ti.
២៩៦. អាវិញ្ឆនឆិទ្ទន្តិ យត្ថ អង្គុលិំ វា រជ្ជុសង្ខលិកាទិំ វា បវេសេត្វា កវាដំ អាកឌ្ឍន្តា ទ្វារពាហំ ផុសាបេន្តិ, តស្សេតំ អធិវចនំ។ សេនាសនបរិភោគេ អកប្បិយំ នាម នត្ថីតិ ទស្សនត្ថំ ‘‘សចេបិ ទីបិនង្គុដ្ឋេនា’’តិអាទិ វុត្តំ។ ចេតិយេ វេទិកាសទិសន្តិ វាតបានទារុំ វា ជាលំ វា អដ្ឋបេត្វា ទារុដ្ឋានេ ចេតិយេ វេទិកាយ បដ្ដាទីនិ វិយ ឥដ្ឋកាទីហិ ឧទ្ធំ, តិរិយញ្ច បដ្ដិកាទយោ ទស្សេត្វា ចតុឆិទ្ទយុត្តំ កតំ។ ថម្ភកវាតបានំ នាម តិរិយំ ទារូនិ អទត្វា ឧទ្ធំ ឋបិតទារូហិ ឯវ កតំ។ ចោឡកបាទបុញ្ឆនំ ពន្ធិតុន្តិ វាតបានប្បមាណេន បាទបុញ្ឆនសទិសំ ចោឡកាទិនា ពន្ធិត្វា វគ្គុលិអាទិប្បវេសននិវារណត្ថំ, កថេតុន្តិ អត្ថោ។ មិឌ្ឍកន្តិ មញ្ចាការេន កដ្ឋមត្តិកាទីហិ កតវេទិកាការំ។
296.Āviñchanachiddanti yattha aṅguliṃ vā rajjusaṅkhalikādiṃ vā pavesetvā kavāṭaṃ ākaḍḍhantā dvārabāhaṃ phusāpenti, tassetaṃ adhivacanaṃ. Senāsanaparibhoge akappiyaṃ nāma natthīti dassanatthaṃ ‘‘sacepi dīpinaṅguṭṭhenā’’tiādi vuttaṃ. Cetiye vedikāsadisanti vātapānadāruṃ vā jālaṃ vā aṭṭhapetvā dāruṭṭhāne cetiye vedikāya paṭṭādīni viya iṭṭhakādīhi uddhaṃ, tiriyañca paṭṭikādayo dassetvā catuchiddayuttaṃ kataṃ. Thambhakavātapānaṃ nāma tiriyaṃ dārūni adatvā uddhaṃ ṭhapitadārūhi eva kataṃ. Coḷakapādapuñchanaṃ bandhitunti vātapānappamāṇena pādapuñchanasadisaṃ coḷakādinā bandhitvā vagguliādippavesananivāraṇatthaṃ, kathetunti attho. Miḍḍhakanti mañcākārena kaṭṭhamattikādīhi katavedikākāraṃ.
២៩៧. ចតុរស្សបីឋន្តិ សមចតុរស្សំ។ អដ្ឋង្គុលបាទកំ វដ្ដតីតិ អដ្ឋង្គុលបាទកមេវ វដ្ដតិ។ បមាណាតិក្កន្តោបិ វដ្ដតីតិ សមចតុរស្សមេវ សន្ធាយ វុត្តំ។ អាយតចតុរស្សា បន សត្តង្គបញ្ចង្គាបិ ឧច្ចបាទា ន វដ្ដន្តិ។ វេត្តេហេវ ចតុរស្សាទិអាការេន កតំ ភទ្ទបីឋន្តិ អាហ ‘‘វេត្តមយំ បីឋ’’ន្តិ។ ទារុបដ្ដិកាយ ឧបរីតិ អដនិអាការេន ឋិតទារុបដលស្ស ហេដ្ឋា ឧទ្ធំ បាទំ កត្វា។ បវេសនកាលញ្ហិ សន្ធាយ ‘‘ឧបរី’’តិ វុត្តំ។ ឯឡកស្ស បច្ឆិមបាទទ្វយំ វិយ វង្កាការេន ឋិតត្តា បនេតំ ‘‘ឯឡកបាទបីឋ’’ន្តិ វុត្តំ។ បលោឋេន្តីតិ សហ មញ្ចេហិ បវដ្ដេន្តិ។ រុក្ខេ , លតា ច មុញ្ចិត្វា អវសេសំ គច្ឆាទិកំ សព្ពម្បិ តិណជាតិ ឯវាតិ អាហ ‘‘យេសំ កេសញ្ចិ តិណជាតិកាន’’ន្តិអាទិ។
297.Caturassapīṭhanti samacaturassaṃ. Aṭṭhaṅgulapādakaṃ vaṭṭatīti aṭṭhaṅgulapādakameva vaṭṭati. Pamāṇātikkantopi vaṭṭatīti samacaturassameva sandhāya vuttaṃ. Āyatacaturassā pana sattaṅgapañcaṅgāpi uccapādā na vaṭṭanti. Vetteheva caturassādiākārena kataṃ bhaddapīṭhanti āha ‘‘vettamayaṃ pīṭha’’nti. Dārupaṭṭikāya uparīti aṭaniākārena ṭhitadārupaṭalassa heṭṭhā uddhaṃ pādaṃ katvā. Pavesanakālañhi sandhāya ‘‘uparī’’ti vuttaṃ. Eḷakassa pacchimapādadvayaṃ viya vaṅkākārena ṭhitattā panetaṃ ‘‘eḷakapādapīṭha’’nti vuttaṃ. Paloṭhentīti saha mañcehi pavaṭṭenti. Rukkhe , latā ca muñcitvā avasesaṃ gacchādikaṃ sabbampi tiṇajāti evāti āha ‘‘yesaṃ kesañci tiṇajātikāna’’ntiādi.
ឧបទហន្តីតិ ឋបេន្តិ។ សីសប្បមាណំ នាម យត្ថ គីវាយ សហ សកលំ សីសំ ឋបេតុំ សក្កា, តស្ស ច មុដ្ឋិរតនំ វិត្ថារប្បមាណន្តិ ទស្សេន្តោ ‘‘វិត្ថារតោ’’តិអាទិមាហ។ ឥទញ្ច ពិម្ពោហនស្ស ឧភោសុ អន្តេសុ ឋបេតព្ពចោឡប្បមាណទស្សនំ។ តស្ស វសេន ពិម្ពោហនស្ស វិត្ថារប្បមាណំ បរិច្ឆិជ្ជតិ, តំ វដ្ដំ វា ចតុរស្សំ វា កត្វា សិព្ពិតំ យថា កោដិតោ កោដិ វិត្ថារតោ បុថុលដ្ឋានំ មុដ្ឋិរតនប្បមាណំ ហោតិ, ឯវំ សិព្ពិតព្ពំ។ ឥតោ អធិកំ ន វដ្ដតិ, តំ បន អន្តេសុ ឋបិតចោឡំ កោដិយា កោដិំ អាហច្ច ទិគុណំ កតំ តិកណ្ណំ ហោតិ។ តេសុ តីសុ កណ្ណេសុ ទ្វិន្នំ កណ្ណានមន្តរំ វិទត្ថិចតុរង្គុលំ ហោតិ, មជ្ឈដ្ឋានំ កោដិតោ កោដិំ អាហច្ច មុដ្ឋិរតនំ ហោតិ, ឥទមស្ស ឧក្កដ្ឋប្បមាណំ។ តេនាហ ‘‘តីសុ កណ្ណេសូ’’តិអាទិ។
Upadahantīti ṭhapenti. Sīsappamāṇaṃ nāma yattha gīvāya saha sakalaṃ sīsaṃ ṭhapetuṃ sakkā, tassa ca muṭṭhiratanaṃ vitthārappamāṇanti dassento ‘‘vitthārato’’tiādimāha. Idañca bimbohanassa ubhosu antesu ṭhapetabbacoḷappamāṇadassanaṃ. Tassa vasena bimbohanassa vitthārappamāṇaṃ paricchijjati, taṃ vaṭṭaṃ vā caturassaṃ vā katvā sibbitaṃ yathā koṭito koṭi vitthārato puthulaṭṭhānaṃ muṭṭhiratanappamāṇaṃ hoti, evaṃ sibbitabbaṃ. Ito adhikaṃ na vaṭṭati, taṃ pana antesu ṭhapitacoḷaṃ koṭiyā koṭiṃ āhacca diguṇaṃ kataṃ tikaṇṇaṃ hoti. Tesu tīsu kaṇṇesu dvinnaṃ kaṇṇānamantaraṃ vidatthicaturaṅgulaṃ hoti, majjhaṭṭhānaṃ koṭito koṭiṃ āhacca muṭṭhiratanaṃ hoti, idamassa ukkaṭṭhappamāṇaṃ. Tenāha ‘‘tīsu kaṇṇesū’’tiādi.
‘‘កម្ពលមេវ…បេ.… ឧណ្ណភិសិសង្ខ្យមេវ គច្ឆតី’’តិ សាមញ្ញតោ វុត្តត្តា គោនកាទិអកប្បិយម្បិ ឧណ្ណមយត្ថរណំ ភិសិយំ បក្ខិបិត្វា សយិតុំ វដ្ដតីតិ ទដ្ឋព្ពំ។
‘‘Kambalameva…pe… uṇṇabhisisaṅkhyameva gacchatī’’ti sāmaññato vuttattā gonakādiakappiyampi uṇṇamayattharaṇaṃ bhisiyaṃ pakkhipitvā sayituṃ vaṭṭatīti daṭṭhabbaṃ.
មសូរកេតិ ចម្មមយភិសិយំ។ ចម្មមយំ បន ពិម្ពោហនំ តូលបុណ្ណម្បិ ន វដ្ដតិ។ បាឡិយំ សេនាសនបរិក្ខារទុស្សន្តិ សេនាសនបរិក្ខារករណត្ថាយ ទុស្សំ។ ភិសិំ ឱនន្ធិតុន្តិ ភិសិត្ថវិកាយ បក្ខិបិត្វា ពន្ធិតុំ។ បរិភិជ្ជតីតិ មញ្ចាទិតោ សារិយមានា បីឋកោដិអាទីសុ និសីទន្តេហិ ឃំសិយមានា ភិសិ បរិភិជ្ជតិ។ ឱនទ្ធមញ្ចន្តិ ភិសិំ ឯកាពទ្ធំ កត្វា ពទ្ធមញ្ចំ។ បាឡិយំ ឆវិំ ឧប្បាដេត្វា ហរន្តីតិ ភិសិច្ឆវិំ ចោរា ហរន្តិ។ ផោសិតុន្តិ ចោរេហិ ហរិតស្ស បច្ឆា ហរិតសញ្ញាណផុសិតពិន្ទូនិ ទាតុំ។ ភិត្តិកម្មន្តិ នានាវណ្ណេហិ វិភិត្តិរាជិករណំ។ ហត្ថកម្មន្តិ ហត្ថេន យំ កិញ្ចិ សញ្ញាករណំ។
Masūraketi cammamayabhisiyaṃ. Cammamayaṃ pana bimbohanaṃ tūlapuṇṇampi na vaṭṭati. Pāḷiyaṃ senāsanaparikkhāradussanti senāsanaparikkhārakaraṇatthāya dussaṃ. Bhisiṃ onandhitunti bhisitthavikāya pakkhipitvā bandhituṃ. Paribhijjatīti mañcādito sāriyamānā pīṭhakoṭiādīsu nisīdantehi ghaṃsiyamānā bhisi paribhijjati. Onaddhamañcanti bhisiṃ ekābaddhaṃ katvā baddhamañcaṃ. Pāḷiyaṃ chaviṃ uppāṭetvā harantīti bhisicchaviṃ corā haranti. Phositunti corehi haritassa pacchā haritasaññāṇaphusitabindūni dātuṃ. Bhittikammanti nānāvaṇṇehi vibhittirājikaraṇaṃ. Hatthakammanti hatthena yaṃ kiñci saññākaraṇaṃ.
២៩៨. បាឡិយំ ន និបតតីតិ ន អល្លីយតិ។ បដិពាហេត្វាតិ ឃំសិត្វា។ ន និពន្ធតីតិ អនិពន្ធនីយោ, ន លគ្គនកោតិ អត្ថោ។
298. Pāḷiyaṃ na nipatatīti na allīyati. Paṭibāhetvāti ghaṃsitvā. Na nibandhatīti anibandhanīyo, na lagganakoti attho.
២៩៩. ‘‘ករោហី’’តិ វត្តុម្បិ ន លព្ភតីតិ អាណត្តិយា ឯវ បដិក្ខិត្តត្តា ទ្វារបាលំ ‘‘កិំ ន ករោសី’’តិអាទិនា បរិយាយេន វត្តុំ វដ្ដតិ។ ជាតកបករណន្តិ ជាតកបដិសំយុត្តំ ឥត្ថិបុរិសាទិ យំ កិញ្ចិ រូបំ អធិប្បេតំ។ ‘‘បរេហិ ការាបេតុ’’ន្តិ វុត្តត្តា ពុទ្ធរូបម្បិ សយំ កាតុំ ន លភតិ។ បាឡិយំ បញ្ចបដិកន្តិ ជាតិអាទិបញ្ចប្បការវណ្ណមដ្ឋំ។
299.‘‘Karohī’’ti vattumpi na labbhatīti āṇattiyā eva paṭikkhittattā dvārapālaṃ ‘‘kiṃ na karosī’’tiādinā pariyāyena vattuṃ vaṭṭati. Jātakapakaraṇanti jātakapaṭisaṃyuttaṃ itthipurisādi yaṃ kiñci rūpaṃ adhippetaṃ. ‘‘Parehi kārāpetu’’nti vuttattā buddharūpampi sayaṃ kātuṃ na labhati. Pāḷiyaṃ pañcapaṭikanti jātiādipañcappakāravaṇṇamaṭṭhaṃ.
៣០០. ឧបចារោ ន ហោតីតិ គព្ភស្ស ពហិ សមន្តា អនុបរិគមនស្ស ឱកាសោ នប្បហោតិ។ រុក្ខំ វិជ្ឈិត្វាតិ តច្ឆិតសារទារុំ អគ្គសមីបេ វិជ្ឈិត្វា។ កត្វាតិ ឆិទ្ទេ កត្វា។ កប្បកតំ វិយ សារខាណុកេ អាកោដេត្វា ឯវំ កតមេវ ‘‘អាហរិមំ ភិត្តិបាទ’’ន្តិ វុត្តំ។ ឧបត្ថម្ភនត្ថំ ភូមិយំ បតិដ្ឋាបេតុន្តិ ជិណ្ណភិត្តិបាទេន ពហិ សមានភារំ ខាណុកប្បសីសេន ឧស្សាបេត្វា មូលេន ភូមិយំ បតិដ្ឋាបេតុំ។ បរិត្តាណត្ថន្តិ ឧល្លិត្តាវលិត្តកុដិយា ឱវស្សនដ្ឋានស្ស បរិត្តាណត្ថំ។ កិដិកន្តិ តាលបណ្ណាទីហិ កតបទលំ។ មទ្ទិតមត្តិកន្តិ ឱវស្សនឆិទ្ទស្ស បិទហនត្ថំ វុត្តំ។
300.Upacārona hotīti gabbhassa bahi samantā anuparigamanassa okāso nappahoti. Rukkhaṃ vijjhitvāti tacchitasāradāruṃ aggasamīpe vijjhitvā. Katvāti chidde katvā. Kappakataṃ viya sārakhāṇuke ākoṭetvā evaṃ katameva ‘‘āharimaṃ bhittipāda’’nti vuttaṃ. Upatthambhanatthaṃ bhūmiyaṃ patiṭṭhāpetunti jiṇṇabhittipādena bahi samānabhāraṃ khāṇukappasīsena ussāpetvā mūlena bhūmiyaṃ patiṭṭhāpetuṃ. Parittāṇatthanti ullittāvalittakuṭiyā ovassanaṭṭhānassa parittāṇatthaṃ. Kiṭikanti tālapaṇṇādīhi katapadalaṃ. Madditamattikanti ovassanachiddassa pidahanatthaṃ vuttaṃ.
ឧភតោកុដ្ដំ នីហរិត្វា កតបទេសស្សាតិ យថា ពហិ ឋិតា ឧជុកំ អន្តោ និសិន្នេ ន បស្សន្តិ, ឯវំ ទ្វារាភិមុខំ បិទហនវសេន ភិត្តិញ្ច អញ្ញតោ ទ្វារញ្ច យោជេត្វា កតដ្ឋានំ វទតិ។ សមន្តា បរិយាគារោតិ សមន្តតោ អាវិទ្ធបមុខំ។ វំសំ ទត្វាតិ បុរិសប្បមាណេ បាទេ និខណិត្វា តេសំ ឧបរិ បិដ្ឋិវំសសទិសំ បស្សវំសំ ឋបេត្វា ឱសារេត្វា។ ឯកំ ទណ្ឌកោដិំ អតិឧច្ចាយ វិហារភិត្តិកោដិយា ឯកំ កោដិំ នីចេ វំសបិដ្ឋិយំ ឋបនវសេន ទណ្ឌកេ បសារេត្វា។ ចក្កលយុត្តោ កិដិកោតិ កវាដំ វិយ វិវរណថកនសុខត្ថំ ចក្កលពន្ធកិដិកំ។ បាឡិយំ ឧគ្ឃាដនកិដិកន្តិ អាបណាទីសុ អនត្ថិកកាលេ ឧក្ខិបិត្វា, ឧបរិ ច ពន្ធិត្វា បច្ឆា ឱតរណកិដិកំ, កប្បសីសេហិ វា ឧបត្ថម្ភនីហិ ឧក្ខិបិត្វា បច្ឆា ឱតរណកិដិកម្បិ។
Ubhatokuṭṭaṃ nīharitvā katapadesassāti yathā bahi ṭhitā ujukaṃ anto nisinne na passanti, evaṃ dvārābhimukhaṃ pidahanavasena bhittiñca aññato dvārañca yojetvā kataṭṭhānaṃ vadati. Samantā pariyāgāroti samantato āviddhapamukhaṃ. Vaṃsaṃ datvāti purisappamāṇe pāde nikhaṇitvā tesaṃ upari piṭṭhivaṃsasadisaṃ passavaṃsaṃ ṭhapetvā osāretvā. Ekaṃ daṇḍakoṭiṃ atiuccāya vihārabhittikoṭiyā ekaṃ koṭiṃ nīce vaṃsapiṭṭhiyaṃ ṭhapanavasena daṇḍake pasāretvā. Cakkalayutto kiṭikoti kavāṭaṃ viya vivaraṇathakanasukhatthaṃ cakkalabandhakiṭikaṃ. Pāḷiyaṃ ugghāṭanakiṭikanti āpaṇādīsu anatthikakāle ukkhipitvā, upari ca bandhitvā pacchā otaraṇakiṭikaṃ, kappasīsehi vā upatthambhanīhi ukkhipitvā pacchā otaraṇakiṭikampi.
៣០១. បានីយំ ឱតប្បតីតិ បានីយភាជនេសុ ឋបិតបានីយំ អាតបេន សន្តប្បតិ។
301.Pānīyaṃ otappatīti pānīyabhājanesu ṭhapitapānīyaṃ ātapena santappati.
៣០៣. តយោ វាដេតិ តយោ បរិក្ខេបេ។ វេឡុវាដន្តិ សព្ពំ ទារុបរិក្ខេបំ សង្គណ្ហាតិ។ កណ្ដកវាដន្តិ សព្ពសាខាបរិក្ខេបំ។
303.Tayo vāṭeti tayo parikkhepe. Veḷuvāṭanti sabbaṃ dāruparikkhepaṃ saṅgaṇhāti. Kaṇṭakavāṭanti sabbasākhāparikkhepaṃ.
៣០៥. អាលោកោ អន្តរធាយីតិ យោ ពុទ្ធារម្មណាយ បីតិយា អានុភាវេន មហន្តោ ឱភាសោ អហោសិ, យេន ចស្ស បទីបសហស្សេន វិយ វិគតន្ធការោ មគ្គោ អហោសិ, សោ ពហិនគរេ ឆវសរីរសមាកុលំ ទុគ្គន្ធំ ពីភច្ឆំ អាមកសុសានំ បត្តស្ស ភយេន បីតិវេគេ មន្ទីភូតេ អន្តរធាយិ។
305.Āloko antaradhāyīti yo buddhārammaṇāya pītiyā ānubhāvena mahanto obhāso ahosi, yena cassa padīpasahassena viya vigatandhakāro maggo ahosi, so bahinagare chavasarīrasamākulaṃ duggandhaṃ bībhacchaṃ āmakasusānaṃ pattassa bhayena pītivege mandībhūte antaradhāyi.
សតំ ហត្ថីតិ គាថាយ ហត្ថិនោ សតសហស្សានីតិ ឯវំ បច្ចេកំ សហស្ស-សទ្ទេន យោជេត្វា អត្ថោ ញាតព្ពោ។ បទវីតិហារស្សាតិ ‘‘ពុទ្ធំ វន្ទិស្សាមី’’តិ រតនត្តយំ ឧទ្ទិស្ស គច្ឆតោ ឯកបទវីតិហារស្ស , តប្បច្ចយកុសលផលស្សាតិ អត្ថោ។ តស្ស សោឡសមោ ភាគោ កលំ នាម, តំ សោឡសិំ កលំ យថាវុត្តា ហត្ថិអាទយោ សព្ពេ នាគ្ឃន្តិ នារហន្តិ, និទស្សនមត្តញ្ចេតំ។ អនេកសតសហស្សភាគម្បិ នាគ្ឃន្តិ។
Sataṃhatthīti gāthāya hatthino satasahassānīti evaṃ paccekaṃ sahassa-saddena yojetvā attho ñātabbo. Padavītihārassāti ‘‘buddhaṃ vandissāmī’’ti ratanattayaṃ uddissa gacchato ekapadavītihārassa , tappaccayakusalaphalassāti attho. Tassa soḷasamo bhāgo kalaṃ nāma, taṃ soḷasiṃ kalaṃ yathāvuttā hatthiādayo sabbe nāgghanti nārahanti, nidassanamattañcetaṃ. Anekasatasahassabhāgampi nāgghanti.
អន្ធការោ អន្តរធាយីតិ បុន ពលវបីតិយា អាលោកេ សមុប្បន្នេ អន្តរធាយិ។ អាសត្តិយោតិ តណ្ហាយោ។ វយករណន្តិ ទេយ្យធម្មមូលំ នវកម្មំ។
Andhakāro antaradhāyīti puna balavapītiyā āloke samuppanne antaradhāyi. Āsattiyoti taṇhāyo. Vayakaraṇanti deyyadhammamūlaṃ navakammaṃ.
៣០៩. ទទេយ្យាតិ នវកម្មំ អធិដ្ឋាតុំ វិហារេ ឥស្សរិយំ ទទេយ្យាតិ អត្ថោ។ ទិន្នោតិ នវកម្មំ កាតុំ វិហារោ ទិន្នោ, វិហារេ នវកម្មំ ទិន្នន្តិ វា អត្ថោ។
309.Dadeyyāti navakammaṃ adhiṭṭhātuṃ vihāre issariyaṃ dadeyyāti attho. Dinnoti navakammaṃ kātuṃ vihāro dinno, vihāre navakammaṃ dinnanti vā attho.
៣១៣-៤. សន្ថាគារេតិ សន្និបាតមណ្ឌបេ។ ឱកាសេតិ និវាសោកាសេ។ ឧទ្ទិស្ស កតន្តិ សង្ឃំ ឧទ្ទិស្ស កតំ។ គិហិវិកដន្តិ គិហីហិ កតំ បញ្ញត្តំ, គិហិសន្តកន្តិ អត្ថោ។
313-4.Santhāgāreti sannipātamaṇḍape. Okāseti nivāsokāse. Uddissa katanti saṅghaṃ uddissa kataṃ. Gihivikaṭanti gihīhi kataṃ paññattaṃ, gihisantakanti attho.
វិហារានុជាននកថាវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Vihārānujānanakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / វិនយបិដក • Vinayapiṭaka / ចូឡវគ្គបាឡិ • Cūḷavaggapāḷi
វិហារានុជាននំ • Vihārānujānanaṃ
មញ្ចបីឋាទិអនុជាននំ • Mañcapīṭhādianujānanaṃ
សេតវណ្ណាទិអនុជាននំ • Setavaṇṇādianujānanaṃ
បដិភានចិត្តបដិក្ខេបំ • Paṭibhānacittapaṭikkhepaṃ
ឥដ្ឋកាចយាទិអនុជាននំ • Iṭṭhakācayādianujānanaṃ
ឧបដ្ឋានសាលាអនុជាននំ • Upaṭṭhānasālāanujānanaṃ
អារាមបរិក្ខេបអនុជាននំ • Ārāmaparikkhepaanujānanaṃ
អនាថបិណ្ឌិកវត្ថុ • Anāthapiṇḍikavatthu
នវកម្មទានំ • Navakammadānaṃ
អាសនប្បដិពាហនបដិក្ខេបំ • Āsanappaṭibāhanapaṭikkhepaṃ
គិហិវិកតអនុជាននំ • Gihivikataanujānanaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / វិនយបិដក (អដ្ឋកថា) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ចូឡវគ្គ-អដ្ឋកថា • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / វិហារានុជាននកថា • Vihārānujānanakathā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / សារត្ថទីបនី-ដីកា • Sāratthadīpanī-ṭīkā
វិហារានុជាននកថាវណ្ណនា • Vihārānujānanakathāvaṇṇanā
មញ្ចបីឋាទិអនុជាននកថាវណ្ណនា • Mañcapīṭhādianujānanakathāvaṇṇanā
ឥដ្ឋកាចយាទិអនុជាននកថាវណ្ណនា • Iṭṭhakācayādianujānanakathāvaṇṇanā
អនាថបិណ្ឌិកវត្ថុកថាវណ្ណនា • Anāthapiṇḍikavatthukathāvaṇṇanā
អាសនប្បដិពាហនាទិកថាវណ្ណនា • Āsanappaṭibāhanādikathāvaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / វជិរពុទ្ធិ-ដីកា • Vajirabuddhi-ṭīkā / វិហារានុជាននកថាវណ្ណនា • Vihārānujānanakathāvaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / បាចិត្យាទិយោជនាបាឡិ • Pācityādiyojanāpāḷi / វិហារានុជាននកថា • Vihārānujānanakathā