Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / विमानवत्थुपाळि • Vimānavatthupāḷi

    ६. विहारविमानवत्थु

    6. Vihāravimānavatthu

    ७२९.

    729.

    ‘‘अभिक्‍कन्तेन वण्णेन…पे॰… ओसधी विय तारका॥

    ‘‘Abhikkantena vaṇṇena…pe… osadhī viya tārakā.

    ७३०.

    730.

    ‘‘तस्सा ते नच्‍चमानाय, अङ्गमङ्गेहि सब्बसो।

    ‘‘Tassā te naccamānāya, aṅgamaṅgehi sabbaso;

    दिब्बा सद्दा निच्छरन्ति, सवनीया मनोरमा॥

    Dibbā saddā niccharanti, savanīyā manoramā.

    ७३१.

    731.

    ‘‘तस्सा ते नच्‍चमानाय, अङ्गमङ्गेहि सब्बसो।

    ‘‘Tassā te naccamānāya, aṅgamaṅgehi sabbaso;

    दिब्बा गन्धा पवायन्ति, सुचिगन्धा मनोरमा॥

    Dibbā gandhā pavāyanti, sucigandhā manoramā.

    ७३२.

    732.

    ‘‘विवत्तमाना कायेन, या वेणीसु पिळन्धना।

    ‘‘Vivattamānā kāyena, yā veṇīsu piḷandhanā;

    तेसं सुय्यति निग्घोसो, तुरिये पञ्‍चङ्गिके यथा॥

    Tesaṃ suyyati nigghoso, turiye pañcaṅgike yathā.

    ७३३.

    733.

    ‘‘वटंसका वातधुता, वातेन सम्पकम्पिता।

    ‘‘Vaṭaṃsakā vātadhutā, vātena sampakampitā;

    तेसं सुय्यति निग्घोसो, तुरिये पञ्‍चङ्गिके यथा॥

    Tesaṃ suyyati nigghoso, turiye pañcaṅgike yathā.

    ७३४.

    734.

    ‘‘यापि ते सिरस्मिं माला, सुचिगन्धा मनोरमा।

    ‘‘Yāpi te sirasmiṃ mālā, sucigandhā manoramā;

    वाति गन्धो दिसा सब्बा, रुक्खो मञ्‍जूसको यथा॥

    Vāti gandho disā sabbā, rukkho mañjūsako yathā.

    ७३५.

    735.

    ‘‘घायसे तं सुचिगन्धं, रूपं पस्ससि अमानुसं।

    ‘‘Ghāyase taṃ sucigandhaṃ, rūpaṃ passasi amānusaṃ;

    देवते पुच्छिताचिक्ख, किस्स कम्मस्सिदं फल’’न्ति॥

    Devate pucchitācikkha, kissa kammassidaṃ phala’’nti.

    ७३६.

    736.

    ‘‘सावत्थियं मय्हं सखी भदन्ते, सङ्घस्स कारेसि महाविहारं।

    ‘‘Sāvatthiyaṃ mayhaṃ sakhī bhadante, saṅghassa kāresi mahāvihāraṃ;

    तत्थप्पसन्‍ना अहमानुमोदिं, दिस्वा अगारञ्‍च पियञ्‍च मेतं॥

    Tatthappasannā ahamānumodiṃ, disvā agārañca piyañca metaṃ.

    ७३७.

    737.

    ‘‘तायेव मे सुद्धनुमोदनाय, लद्धं विमानब्भुतदस्सनेय्यं।

    ‘‘Tāyeva me suddhanumodanāya, laddhaṃ vimānabbhutadassaneyyaṃ;

    समन्ततो सोळसयोजनानि, वेहायसं गच्छति इद्धिया मम॥

    Samantato soḷasayojanāni, vehāyasaṃ gacchati iddhiyā mama.

    ७३८.

    738.

    ‘‘कूटागारा निवेसा मे, विभत्ता भागसो मिता।

    ‘‘Kūṭāgārā nivesā me, vibhattā bhāgaso mitā;

    दद्दल्‍लमाना आभन्ति, समन्ता सतयोजनं॥

    Daddallamānā ābhanti, samantā satayojanaṃ.

    ७३९.

    739.

    ‘‘पोक्खरञ्‍ञो च मे एत्थ, पुथुलोमनिसेविता।

    ‘‘Pokkharañño ca me ettha, puthulomanisevitā;

    अच्छोदका 1 विप्पसन्‍ना, सोण्णवालुकसन्थता॥

    Acchodakā 2 vippasannā, soṇṇavālukasanthatā.

    ७४०.

    740.

    ‘‘नानापदुमसञ्छन्‍ना, पुण्डरीकसमोतता 3

    ‘‘Nānāpadumasañchannā, puṇḍarīkasamotatā 4;

    सुरभी सम्पवायन्ति, मनुञ्‍ञा मालुतेरिता॥

    Surabhī sampavāyanti, manuññā māluteritā.

    ७४१.

    741.

    ‘‘जम्बुयो पनसा ताला, नाळिकेरवनानि च।

    ‘‘Jambuyo panasā tālā, nāḷikeravanāni ca;

    अन्तोनिवेसने जाता, नानारुक्खा अरोपिमा॥

    Antonivesane jātā, nānārukkhā aropimā.

    ७४२.

    742.

    ‘‘नानातूरियसङ्घुट्ठं , अच्छरागणघोसितं।

    ‘‘Nānātūriyasaṅghuṭṭhaṃ , accharāgaṇaghositaṃ;

    योपि मं सुपिने पस्से, सोपि वित्तो सिया नरो॥

    Yopi maṃ supine passe, sopi vitto siyā naro.

    ७४३.

    743.

    ‘‘एतादिसं अब्भुतदस्सनेय्यं, विमानं सब्बसोपभं।

    ‘‘Etādisaṃ abbhutadassaneyyaṃ, vimānaṃ sabbasopabhaṃ;

    मम कम्मेहि निब्बत्तं, अलं पुञ्‍ञानि कातवे’’ति॥

    Mama kammehi nibbattaṃ, alaṃ puññāni kātave’’ti.

    ७४४.

    744.

    ‘‘तायेव ते सुद्धनुमोदनाय, लद्धं विमानब्भुतदस्सनेय्यं।

    ‘‘Tāyeva te suddhanumodanāya, laddhaṃ vimānabbhutadassaneyyaṃ;

    या चेव सा दानमदासि नारी, तस्सा गतिं ब्रूहि कुहिं उप्पन्‍ना 5 सा’’ति॥

    Yā ceva sā dānamadāsi nārī, tassā gatiṃ brūhi kuhiṃ uppannā 6 sā’’ti.

    ७४५.

    745.

    ‘‘या सा अहु मय्हं सखी भदन्ते, सङ्घस्स कारेसि महाविहारं।

    ‘‘Yā sā ahu mayhaṃ sakhī bhadante, saṅghassa kāresi mahāvihāraṃ;

    विञ्‍ञातधम्मा सा अदासि दानं, उप्पन्‍ना निम्मानरतीसु देवेसु॥

    Viññātadhammā sā adāsi dānaṃ, uppannā nimmānaratīsu devesu.

    ७४६.

    746.

    ‘‘पजापती तस्स सुनिम्मितस्स, अचिन्तिया कम्मविपाका तस्स।

    ‘‘Pajāpatī tassa sunimmitassa, acintiyā kammavipākā tassa;

    यमेतं पुच्छसि कुहिं उप्पन्‍ना 7 साति, तं ते वियाकासिं अनञ्‍ञथा अहं॥

    Yametaṃ pucchasi kuhiṃ uppannā 8 sāti, taṃ te viyākāsiṃ anaññathā ahaṃ.

    ७४७.

    747.

    ‘‘तेनहञ्‍ञेपि समादपेथ, सङ्घस्स दानानि ददाथ वित्ता।

    ‘‘Tenahaññepi samādapetha, saṅghassa dānāni dadātha vittā;

    धम्मञ्‍च सुणाथ पसन्‍नमानसा, सुदुल्‍लभो लद्धो मनुस्सलाभो॥

    Dhammañca suṇātha pasannamānasā, sudullabho laddho manussalābho.

    ७४८.

    748.

    ‘‘यं मग्गं मग्गाधिपती अदेसयि 9, ब्रह्मस्सरो कञ्‍चनसन्‍निभत्तचो।

    ‘‘Yaṃ maggaṃ maggādhipatī adesayi 10, brahmassaro kañcanasannibhattaco;

    सङ्घस्स दानानि ददाथ वित्ता, महप्फला यत्थ भवन्ति दक्खिणा॥

    Saṅghassa dānāni dadātha vittā, mahapphalā yattha bhavanti dakkhiṇā.

    ७४९.

    749.

    11 ‘‘ये पुग्गला अट्ठ सतं पसत्था, चत्तारि एतानि युगानि होन्ति।

    12 ‘‘Ye puggalā aṭṭha sataṃ pasatthā, cattāri etāni yugāni honti;

    ते दक्खिणेय्या सुगतस्स सावका, एतेसु दिन्‍नानि महप्फलानि॥

    Te dakkhiṇeyyā sugatassa sāvakā, etesu dinnāni mahapphalāni.

    ७५०.

    750.

    13 ‘‘चत्तारो च पटिपन्‍ना, चत्तारो च फले ठिता।

    14 ‘‘Cattāro ca paṭipannā, cattāro ca phale ṭhitā;

    एस सङ्घो उजुभूतो, पञ्‍ञासीलसमाहितो॥

    Esa saṅgho ujubhūto, paññāsīlasamāhito.

    ७५१.

    751.

    15 ‘‘यजमानानं मनुस्सानं, पुञ्‍ञपेक्खान पाणिनं।

    16 ‘‘Yajamānānaṃ manussānaṃ, puññapekkhāna pāṇinaṃ;

    करोतं ओपधिकं पुञ्‍ञं, सङ्घे दिन्‍नं महप्फलं॥

    Karotaṃ opadhikaṃ puññaṃ, saṅghe dinnaṃ mahapphalaṃ.

    ७५२.

    752.

    17 ‘‘एसो हि सङ्घो विपुलो महग्गतो, एसप्पमेय्यो उदधीव सागरो।

    18 ‘‘Eso hi saṅgho vipulo mahaggato, esappameyyo udadhīva sāgaro;

    एतेहि सेट्ठा नरवीरसावका, पभङ्करा धम्ममुदीरयन्ति 19

    Etehi seṭṭhā naravīrasāvakā, pabhaṅkarā dhammamudīrayanti 20.

    ७५३.

    753.

    21 ‘‘तेसं सुदिन्‍नं सुहुतं सुयिट्ठं, ये सङ्घमुद्दिस्स ददन्ति दानं।

    22 ‘‘Tesaṃ sudinnaṃ suhutaṃ suyiṭṭhaṃ, ye saṅghamuddissa dadanti dānaṃ;

    सा दक्खिणा सङ्घगता पतिट्ठिता, महप्फला लोकविदून 23 वण्णिता॥

    Sā dakkhiṇā saṅghagatā patiṭṭhitā, mahapphalā lokavidūna 24 vaṇṇitā.

    ७५४.

    754.

    ‘‘एतादिसं यञ्‍ञमनुस्सरन्ता, ये वेदजाता विचरन्ति लोके।

    ‘‘Etādisaṃ yaññamanussarantā, ye vedajātā vicaranti loke;

    विनेय्य मच्छेरमलं समूलं, अनिन्दिता सग्गमुपेन्ति ठान’’न्ति॥

    Vineyya maccheramalaṃ samūlaṃ, aninditā saggamupenti ṭhāna’’nti.

    विहारविमानं छट्ठं।

    Vihāravimānaṃ chaṭṭhaṃ.

    भाणवारं दुतियं निट्ठितं।

    Bhāṇavāraṃ dutiyaṃ niṭṭhitaṃ.







    Footnotes:
    1. अच्छोदिका (सी॰)
    2. acchodikā (sī.)
    3. पण्डरीकसमोनता (सी॰)
    4. paṇḍarīkasamonatā (sī.)
    5. उपपन्‍ना (क॰)
    6. upapannā (ka.)
    7. उपपन्‍ना (क॰)
    8. upapannā (ka.)
    9. मग्गाधिपत्यदेसयि (सी॰)
    10. maggādhipatyadesayi (sī.)
    11. खु॰ पा॰ ६.६; सु॰ नि॰ २२९
    12. khu. pā. 6.6; su. ni. 229
    13. वि॰ व॰ ६४१
    14. vi. va. 641
    15. वि॰ व॰ ६४२
    16. vi. va. 642
    17. वि॰ व॰ ६४३
    18. vi. va. 643
    19. नत्थेत्थ पाठभेदो
    20. natthettha pāṭhabhedo
    21. वि॰ व॰ ६४४
    22. vi. va. 644
    23. लोकविदूहि (क॰)
    24. lokavidūhi (ka.)



    Related texts:



    अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / विमानवत्थु-अट्ठकथा • Vimānavatthu-aṭṭhakathā / ६. विहारविमानवण्णना • 6. Vihāravimānavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact