| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / วิมานวตฺถุปาฬิ • Vimānavatthupāḷi |
๖. วิหารวิมานวตฺถุ
6. Vihāravimānavatthu
๗๒๙.
729.
‘‘อภิกฺกเนฺตน วเณฺณน…เป.… โอสธี วิย ตารกาฯ
‘‘Abhikkantena vaṇṇena…pe… osadhī viya tārakā.
๗๓๐.
730.
‘‘ตสฺสา เต นจฺจมานาย, องฺคมเงฺคหิ สพฺพโส;
‘‘Tassā te naccamānāya, aṅgamaṅgehi sabbaso;
ทิพฺพา สทฺทา นิจฺฉรนฺติ, สวนียา มโนรมาฯ
Dibbā saddā niccharanti, savanīyā manoramā.
๗๓๑.
731.
‘‘ตสฺสา เต นจฺจมานาย, องฺคมเงฺคหิ สพฺพโส;
‘‘Tassā te naccamānāya, aṅgamaṅgehi sabbaso;
ทิพฺพา คนฺธา ปวายนฺติ, สุจิคนฺธา มโนรมาฯ
Dibbā gandhā pavāyanti, sucigandhā manoramā.
๗๓๒.
732.
‘‘วิวตฺตมานา กาเยน, ยา เวณีสุ ปิฬนฺธนา;
‘‘Vivattamānā kāyena, yā veṇīsu piḷandhanā;
เตสํ สุยฺยติ นิโคฺฆโส, ตุริเย ปญฺจงฺคิเก ยถาฯ
Tesaṃ suyyati nigghoso, turiye pañcaṅgike yathā.
๗๓๓.
733.
‘‘วฎํสกา วาตธุตา, วาเตน สมฺปกมฺปิตา;
‘‘Vaṭaṃsakā vātadhutā, vātena sampakampitā;
เตสํ สุยฺยติ นิโคฺฆโส, ตุริเย ปญฺจงฺคิเก ยถาฯ
Tesaṃ suyyati nigghoso, turiye pañcaṅgike yathā.
๗๓๔.
734.
‘‘ยาปิ เต สิรสฺมิํ มาลา, สุจิคนฺธา มโนรมา;
‘‘Yāpi te sirasmiṃ mālā, sucigandhā manoramā;
วาติ คโนฺธ ทิสา สพฺพา, รุโกฺข มญฺชูสโก ยถาฯ
Vāti gandho disā sabbā, rukkho mañjūsako yathā.
๗๓๕.
735.
‘‘ฆายเส ตํ สุจิคนฺธํ, รูปํ ปสฺสสิ อมานุสํ;
‘‘Ghāyase taṃ sucigandhaṃ, rūpaṃ passasi amānusaṃ;
เทวเต ปุจฺฉิตาจิกฺข, กิสฺส กมฺมสฺสิทํ ผล’’นฺติฯ
Devate pucchitācikkha, kissa kammassidaṃ phala’’nti.
๗๓๖.
736.
‘‘สาวตฺถิยํ มยฺหํ สขี ภทเนฺต, สงฺฆสฺส กาเรสิ มหาวิหารํ;
‘‘Sāvatthiyaṃ mayhaṃ sakhī bhadante, saṅghassa kāresi mahāvihāraṃ;
ตตฺถปฺปสนฺนา อหมานุโมทิํ, ทิสฺวา อคารญฺจ ปิยญฺจ เมตํฯ
Tatthappasannā ahamānumodiṃ, disvā agārañca piyañca metaṃ.
๗๓๗.
737.
‘‘ตาเยว เม สุทฺธนุโมทนาย, ลทฺธํ วิมานพฺภุตทสฺสเนยฺยํ;
‘‘Tāyeva me suddhanumodanāya, laddhaṃ vimānabbhutadassaneyyaṃ;
สมนฺตโต โสฬสโยชนานิ, เวหายสํ คจฺฉติ อิทฺธิยา มมฯ
Samantato soḷasayojanāni, vehāyasaṃ gacchati iddhiyā mama.
๗๓๘.
738.
‘‘กูฎาคารา นิเวสา เม, วิภตฺตา ภาคโส มิตา;
‘‘Kūṭāgārā nivesā me, vibhattā bhāgaso mitā;
ททฺทลฺลมานา อาภนฺติ, สมนฺตา สตโยชนํฯ
Daddallamānā ābhanti, samantā satayojanaṃ.
๗๓๙.
739.
‘‘โปกฺขรโญฺญ จ เม เอตฺถ, ปุถุโลมนิเสวิตา;
‘‘Pokkharañño ca me ettha, puthulomanisevitā;
๗๔๐.
740.
สุรภี สมฺปวายนฺติ, มนุญฺญา มาลุเตริตาฯ
Surabhī sampavāyanti, manuññā māluteritā.
๗๔๑.
741.
‘‘ชมฺพุโย ปนสา ตาลา, นาฬิเกรวนานิ จ;
‘‘Jambuyo panasā tālā, nāḷikeravanāni ca;
อโนฺตนิเวสเน ชาตา, นานารุกฺขา อโรปิมาฯ
Antonivesane jātā, nānārukkhā aropimā.
๗๔๒.
742.
‘‘นานาตูริยสงฺฆุฎฺฐํ , อจฺฉราคณโฆสิตํ;
‘‘Nānātūriyasaṅghuṭṭhaṃ , accharāgaṇaghositaṃ;
โยปิ มํ สุปิเน ปเสฺส, โสปิ วิโตฺต สิยา นโรฯ
Yopi maṃ supine passe, sopi vitto siyā naro.
๗๔๓.
743.
‘‘เอตาทิสํ อพฺภุตทสฺสเนยฺยํ, วิมานํ สพฺพโสปภํ;
‘‘Etādisaṃ abbhutadassaneyyaṃ, vimānaṃ sabbasopabhaṃ;
มม กเมฺมหิ นิพฺพตฺตํ, อลํ ปุญฺญานิ กาตเว’’ติฯ
Mama kammehi nibbattaṃ, alaṃ puññāni kātave’’ti.
๗๔๔.
744.
‘‘ตาเยว เต สุทฺธนุโมทนาย, ลทฺธํ วิมานพฺภุตทสฺสเนยฺยํ;
‘‘Tāyeva te suddhanumodanāya, laddhaṃ vimānabbhutadassaneyyaṃ;
ยา เจว สา ทานมทาสิ นารี, ตสฺสา คติํ พฺรูหิ กุหิํ อุปฺปนฺนา 5 สา’’ติฯ
Yā ceva sā dānamadāsi nārī, tassā gatiṃ brūhi kuhiṃ uppannā 6 sā’’ti.
๗๔๕.
745.
‘‘ยา สา อหุ มยฺหํ สขี ภทเนฺต, สงฺฆสฺส กาเรสิ มหาวิหารํ;
‘‘Yā sā ahu mayhaṃ sakhī bhadante, saṅghassa kāresi mahāvihāraṃ;
วิญฺญาตธมฺมา สา อทาสิ ทานํ, อุปฺปนฺนา นิมฺมานรตีสุ เทเวสุฯ
Viññātadhammā sā adāsi dānaṃ, uppannā nimmānaratīsu devesu.
๗๔๖.
746.
‘‘ปชาปตี ตสฺส สุนิมฺมิตสฺส, อจินฺติยา กมฺมวิปากา ตสฺส;
‘‘Pajāpatī tassa sunimmitassa, acintiyā kammavipākā tassa;
ยเมตํ ปุจฺฉสิ กุหิํ อุปฺปนฺนา 7 สาติ, ตํ เต วิยากาสิํ อนญฺญถา อหํฯ
Yametaṃ pucchasi kuhiṃ uppannā 8 sāti, taṃ te viyākāsiṃ anaññathā ahaṃ.
๗๔๗.
747.
‘‘เตนหเญฺญปิ สมาทเปถ, สงฺฆสฺส ทานานิ ททาถ วิตฺตา;
‘‘Tenahaññepi samādapetha, saṅghassa dānāni dadātha vittā;
ธมฺมญฺจ สุณาถ ปสนฺนมานสา, สุทุลฺลโภ ลโทฺธ มนุสฺสลาโภฯ
Dhammañca suṇātha pasannamānasā, sudullabho laddho manussalābho.
๗๔๘.
748.
‘‘ยํ มคฺคํ มคฺคาธิปตี อเทสยิ 9, พฺรหฺมสฺสโร กญฺจนสนฺนิภตฺตโจ;
‘‘Yaṃ maggaṃ maggādhipatī adesayi 10, brahmassaro kañcanasannibhattaco;
สงฺฆสฺส ทานานิ ททาถ วิตฺตา, มหปฺผลา ยตฺถ ภวนฺติ ทกฺขิณาฯ
Saṅghassa dānāni dadātha vittā, mahapphalā yattha bhavanti dakkhiṇā.
๗๔๙.
749.
11 ‘‘เย ปุคฺคลา อฎฺฐ สตํ ปสตฺถา, จตฺตาริ เอตานิ ยุคานิ โหนฺติ;
12 ‘‘Ye puggalā aṭṭha sataṃ pasatthā, cattāri etāni yugāni honti;
เต ทกฺขิเณยฺยา สุคตสฺส สาวกา, เอเตสุ ทินฺนานิ มหปฺผลานิฯ
Te dakkhiṇeyyā sugatassa sāvakā, etesu dinnāni mahapphalāni.
๗๕๐.
750.
เอส สโงฺฆ อุชุภูโต, ปญฺญาสีลสมาหิโตฯ
Esa saṅgho ujubhūto, paññāsīlasamāhito.
๗๕๑.
751.
กโรตํ โอปธิกํ ปุญฺญํ, สเงฺฆ ทินฺนํ มหปฺผลํฯ
Karotaṃ opadhikaṃ puññaṃ, saṅghe dinnaṃ mahapphalaṃ.
๗๕๒.
752.
17 ‘‘เอโส หิ สโงฺฆ วิปุโล มหคฺคโต, เอสปฺปเมโยฺย อุทธีว สาคโร;
18 ‘‘Eso hi saṅgho vipulo mahaggato, esappameyyo udadhīva sāgaro;
เอเตหิ เสฎฺฐา นรวีรสาวกา, ปภงฺกรา ธมฺมมุทีรยนฺติ 19ฯ
Etehi seṭṭhā naravīrasāvakā, pabhaṅkarā dhammamudīrayanti 20.
๗๕๓.
753.
21 ‘‘เตสํ สุทินฺนํ สุหุตํ สุยิฎฺฐํ, เย สงฺฆมุทฺทิสฺส ททนฺติ ทานํ;
22 ‘‘Tesaṃ sudinnaṃ suhutaṃ suyiṭṭhaṃ, ye saṅghamuddissa dadanti dānaṃ;
สา ทกฺขิณา สงฺฆคตา ปติฎฺฐิตา, มหปฺผลา โลกวิทูน 23 วณฺณิตาฯ
Sā dakkhiṇā saṅghagatā patiṭṭhitā, mahapphalā lokavidūna 24 vaṇṇitā.
๗๕๔.
754.
‘‘เอตาทิสํ ยญฺญมนุสฺสรนฺตา, เย เวทชาตา วิจรนฺติ โลเก;
‘‘Etādisaṃ yaññamanussarantā, ye vedajātā vicaranti loke;
วิเนยฺย มเจฺฉรมลํ สมูลํ, อนินฺทิตา สคฺคมุเปนฺติ ฐาน’’นฺติฯ
Vineyya maccheramalaṃ samūlaṃ, aninditā saggamupenti ṭhāna’’nti.
วิหารวิมานํ ฉฎฺฐํฯ
Vihāravimānaṃ chaṭṭhaṃ.
ภาณวารํ ทุติยํ นิฎฺฐิตํฯ
Bhāṇavāraṃ dutiyaṃ niṭṭhitaṃ.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ขุทฺทกนิกาย (อฎฺฐกถา) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / วิมานวตฺถุ-อฎฺฐกถา • Vimānavatthu-aṭṭhakathā / ๖. วิหารวิมานวณฺณนา • 6. Vihāravimānavaṇṇanā
