Library / Tipiṭaka / ཏིཔིཊཀ • Tipiṭaka / ཝིམཱནཝཏྠུཔཱལི༹ • Vimānavatthupāḷi |
༦. ཝིཧཱརཝིམཱནཝཏྠུ
6. Vihāravimānavatthu
༧༢༩.
729.
‘‘ཨབྷིཀྐནྟེན ཝཎྞེན…པེ॰… ཨོསདྷཱི ཝིཡ ཏཱརཀཱ༎
‘‘Abhikkantena vaṇṇena…pe… osadhī viya tārakā.
༧༣༠.
730.
‘‘ཏསྶཱ ཏེ ནཙྩམཱནཱཡ, ཨངྒམངྒེཧི སབྦསོ།
‘‘Tassā te naccamānāya, aṅgamaṅgehi sabbaso;
དིབྦཱ སདྡཱ ནིཙྪརནྟི, སཝནཱིཡཱ མནོརམཱ༎
Dibbā saddā niccharanti, savanīyā manoramā.
༧༣༡.
731.
‘‘ཏསྶཱ ཏེ ནཙྩམཱནཱཡ, ཨངྒམངྒེཧི སབྦསོ།
‘‘Tassā te naccamānāya, aṅgamaṅgehi sabbaso;
དིབྦཱ གནྡྷཱ པཝཱཡནྟི, སུཙིགནྡྷཱ མནོརམཱ༎
Dibbā gandhā pavāyanti, sucigandhā manoramā.
༧༣༢.
732.
‘‘ཝིཝཏྟམཱནཱ ཀཱཡེན, ཡཱ ཝེཎཱིསུ པིལ༹ནྡྷནཱ།
‘‘Vivattamānā kāyena, yā veṇīsu piḷandhanā;
ཏེསཾ སུཡྻཏི ནིགྒྷོསོ, ཏུརིཡེ པཉྩངྒིཀེ ཡཐཱ༎
Tesaṃ suyyati nigghoso, turiye pañcaṅgike yathā.
༧༣༣.
733.
‘‘ཝཊཾསཀཱ ཝཱཏདྷུཏཱ, ཝཱཏེན སམྤཀམྤིཏཱ།
‘‘Vaṭaṃsakā vātadhutā, vātena sampakampitā;
ཏེསཾ སུཡྻཏི ནིགྒྷོསོ, ཏུརིཡེ པཉྩངྒིཀེ ཡཐཱ༎
Tesaṃ suyyati nigghoso, turiye pañcaṅgike yathā.
༧༣༤.
734.
‘‘ཡཱཔི ཏེ སིརསྨིཾ མཱལཱ, སུཙིགནྡྷཱ མནོརམཱ།
‘‘Yāpi te sirasmiṃ mālā, sucigandhā manoramā;
ཝཱཏི གནྡྷོ དིསཱ སབྦཱ, རུཀྑོ མཉྫཱུསཀོ ཡཐཱ༎
Vāti gandho disā sabbā, rukkho mañjūsako yathā.
༧༣༥.
735.
‘‘གྷཱཡསེ ཏཾ སུཙིགནྡྷཾ, རཱུཔཾ པསྶསི ཨམཱནུསཾ།
‘‘Ghāyase taṃ sucigandhaṃ, rūpaṃ passasi amānusaṃ;
དེཝཏེ པུཙྪིཏཱཙིཀྑ, ཀིསྶ ཀམྨསྶིདཾ ཕལ’’ནྟི༎
Devate pucchitācikkha, kissa kammassidaṃ phala’’nti.
༧༣༦.
736.
‘‘སཱཝཏྠིཡཾ མཡ྄ཧཾ སཁཱི བྷདནྟེ, སངྒྷསྶ ཀཱརེསི མཧཱཝིཧཱརཾ།
‘‘Sāvatthiyaṃ mayhaṃ sakhī bhadante, saṅghassa kāresi mahāvihāraṃ;
ཏཏྠཔྤསནྣཱ ཨཧམཱནུམོདིཾ, དིསྭཱ ཨགཱརཉྩ པིཡཉྩ མེཏཾ༎
Tatthappasannā ahamānumodiṃ, disvā agārañca piyañca metaṃ.
༧༣༧.
737.
‘‘ཏཱཡེཝ མེ སུདྡྷནུམོདནཱཡ, ལདྡྷཾ ཝིམཱནབྦྷུཏདསྶནེཡྻཾ།
‘‘Tāyeva me suddhanumodanāya, laddhaṃ vimānabbhutadassaneyyaṃ;
སམནྟཏོ སོལ༹སཡོཛནཱནི, ཝེཧཱཡསཾ གཙྪཏི ཨིདྡྷིཡཱ མམ༎
Samantato soḷasayojanāni, vehāyasaṃ gacchati iddhiyā mama.
༧༣༨.
738.
‘‘ཀཱུཊཱགཱརཱ ནིཝེསཱ མེ, ཝིབྷཏྟཱ བྷཱགསོ མིཏཱ།
‘‘Kūṭāgārā nivesā me, vibhattā bhāgaso mitā;
དདྡལླམཱནཱ ཨཱབྷནྟི, སམནྟཱ སཏཡོཛནཾ༎
Daddallamānā ābhanti, samantā satayojanaṃ.
༧༣༩.
739.
‘‘པོཀྑརཉྙོ ཙ མེ ཨེཏྠ, པུཐུལོམནིསེཝིཏཱ།
‘‘Pokkharañño ca me ettha, puthulomanisevitā;
༧༤༠.
740.
སུརབྷཱི སམྤཝཱཡནྟི, མནུཉྙཱ མཱལུཏེརིཏཱ༎
Surabhī sampavāyanti, manuññā māluteritā.
༧༤༡.
741.
‘‘ཛམྦུཡོ པནསཱ ཏཱལཱ, ནཱལི༹ཀེརཝནཱནི ཙ།
‘‘Jambuyo panasā tālā, nāḷikeravanāni ca;
ཨནྟོནིཝེསནེ ཛཱཏཱ, ནཱནཱརུཀྑཱ ཨརོཔིམཱ༎
Antonivesane jātā, nānārukkhā aropimā.
༧༤༢.
742.
‘‘ནཱནཱཏཱུརིཡསངྒྷུཊྛཾ , ཨཙྪརཱགཎགྷོསིཏཾ།
‘‘Nānātūriyasaṅghuṭṭhaṃ , accharāgaṇaghositaṃ;
ཡོཔི མཾ སུཔིནེ པསྶེ, སོཔི ཝིཏྟོ སིཡཱ ནརོ༎
Yopi maṃ supine passe, sopi vitto siyā naro.
༧༤༣.
743.
‘‘ཨེཏཱདིསཾ ཨབྦྷུཏདསྶནེཡྻཾ, ཝིམཱནཾ སབྦསོཔབྷཾ།
‘‘Etādisaṃ abbhutadassaneyyaṃ, vimānaṃ sabbasopabhaṃ;
མམ ཀམྨེཧི ནིབྦཏྟཾ, ཨལཾ པུཉྙཱནི ཀཱཏཝེ’’ཏི༎
Mama kammehi nibbattaṃ, alaṃ puññāni kātave’’ti.
༧༤༤.
744.
‘‘ཏཱཡེཝ ཏེ སུདྡྷནུམོདནཱཡ, ལདྡྷཾ ཝིམཱནབྦྷུཏདསྶནེཡྻཾ།
‘‘Tāyeva te suddhanumodanāya, laddhaṃ vimānabbhutadassaneyyaṃ;
ཡཱ ཙེཝ སཱ དཱནམདཱསི ནཱརཱི, ཏསྶཱ གཏིཾ བྲཱུཧི ཀུཧིཾ ཨུཔྤནྣཱ 5 སཱ’’ཏི༎
Yā ceva sā dānamadāsi nārī, tassā gatiṃ brūhi kuhiṃ uppannā 6 sā’’ti.
༧༤༥.
745.
‘‘ཡཱ སཱ ཨཧུ མཡ྄ཧཾ སཁཱི བྷདནྟེ, སངྒྷསྶ ཀཱརེསི མཧཱཝིཧཱརཾ།
‘‘Yā sā ahu mayhaṃ sakhī bhadante, saṅghassa kāresi mahāvihāraṃ;
ཝིཉྙཱཏདྷམྨཱ སཱ ཨདཱསི དཱནཾ, ཨུཔྤནྣཱ ནིམྨཱནརཏཱིསུ དེཝེསུ༎
Viññātadhammā sā adāsi dānaṃ, uppannā nimmānaratīsu devesu.
༧༤༦.
746.
‘‘པཛཱཔཏཱི ཏསྶ སུནིམྨིཏསྶ, ཨཙིནྟིཡཱ ཀམྨཝིཔཱཀཱ ཏསྶ།
‘‘Pajāpatī tassa sunimmitassa, acintiyā kammavipākā tassa;
ཡམེཏཾ པུཙྪསི ཀུཧིཾ ཨུཔྤནྣཱ 7 སཱཏི, ཏཾ ཏེ ཝིཡཱཀཱསིཾ ཨནཉྙཐཱ ཨཧཾ༎
Yametaṃ pucchasi kuhiṃ uppannā 8 sāti, taṃ te viyākāsiṃ anaññathā ahaṃ.
༧༤༧.
747.
‘‘ཏེནཧཉྙེཔི སམཱདཔེཐ, སངྒྷསྶ དཱནཱནི དདཱཐ ཝིཏྟཱ།
‘‘Tenahaññepi samādapetha, saṅghassa dānāni dadātha vittā;
དྷམྨཉྩ སུཎཱཐ པསནྣམཱནསཱ, སུདུལླབྷོ ལདྡྷོ མནུསྶལཱབྷོ༎
Dhammañca suṇātha pasannamānasā, sudullabho laddho manussalābho.
༧༤༨.
748.
‘‘ཡཾ མགྒཾ མགྒཱདྷིཔཏཱི ཨདེསཡི 9, བྲཧྨསྶརོ ཀཉྩནསནྣིབྷཏྟཙོ།
‘‘Yaṃ maggaṃ maggādhipatī adesayi 10, brahmassaro kañcanasannibhattaco;
སངྒྷསྶ དཱནཱནི དདཱཐ ཝིཏྟཱ, མཧཔྥལཱ ཡཏྠ བྷཝནྟི དཀྑིཎཱ༎
Saṅghassa dānāni dadātha vittā, mahapphalā yattha bhavanti dakkhiṇā.
༧༤༩.
749.
11 ‘‘ཡེ པུགྒལཱ ཨཊྛ སཏཾ པསཏྠཱ, ཙཏྟཱརི ཨེཏཱནི ཡུགཱནི ཧོནྟི།
12 ‘‘Ye puggalā aṭṭha sataṃ pasatthā, cattāri etāni yugāni honti;
ཏེ དཀྑིཎེཡྻཱ སུགཏསྶ སཱཝཀཱ, ཨེཏེསུ དིནྣཱནི མཧཔྥལཱནི༎
Te dakkhiṇeyyā sugatassa sāvakā, etesu dinnāni mahapphalāni.
༧༥༠.
750.
ཨེས སངྒྷོ ཨུཛུབྷཱུཏོ, པཉྙཱསཱིལསམཱཧིཏོ༎
Esa saṅgho ujubhūto, paññāsīlasamāhito.
༧༥༡.
751.
ཀརོཏཾ ཨོཔདྷིཀཾ པུཉྙཾ, སངྒྷེ དིནྣཾ མཧཔྥལཾ༎
Karotaṃ opadhikaṃ puññaṃ, saṅghe dinnaṃ mahapphalaṃ.
༧༥༢.
752.
17 ‘‘ཨེསོ ཧི སངྒྷོ ཝིཔུལོ མཧགྒཏོ, ཨེསཔྤམེཡྻོ ཨུདདྷཱིཝ སཱགརོ།
18 ‘‘Eso hi saṅgho vipulo mahaggato, esappameyyo udadhīva sāgaro;
ཨེཏེཧི སེཊྛཱ ནརཝཱིརསཱཝཀཱ, པབྷངྐརཱ དྷམྨམུདཱིརཡནྟི 19༎
Etehi seṭṭhā naravīrasāvakā, pabhaṅkarā dhammamudīrayanti 20.
༧༥༣.
753.
21 ‘‘ཏེསཾ སུདིནྣཾ སུཧུཏཾ སུཡིཊྛཾ, ཡེ སངྒྷམུདྡིསྶ དདནྟི དཱནཾ།
22 ‘‘Tesaṃ sudinnaṃ suhutaṃ suyiṭṭhaṃ, ye saṅghamuddissa dadanti dānaṃ;
སཱ དཀྑིཎཱ སངྒྷགཏཱ པཏིཊྛིཏཱ, མཧཔྥལཱ ལོཀཝིདཱུན 23 ཝཎྞིཏཱ༎
Sā dakkhiṇā saṅghagatā patiṭṭhitā, mahapphalā lokavidūna 24 vaṇṇitā.
༧༥༤.
754.
‘‘ཨེཏཱདིསཾ ཡཉྙམནུསྶརནྟཱ, ཡེ ཝེདཛཱཏཱ ཝིཙརནྟི ལོཀེ།
‘‘Etādisaṃ yaññamanussarantā, ye vedajātā vicaranti loke;
ཝིནེཡྻ མཙྪེརམལཾ སམཱུལཾ, ཨནིནྡིཏཱ སགྒམུཔེནྟི ཋཱན’’ནྟི༎
Vineyya maccheramalaṃ samūlaṃ, aninditā saggamupenti ṭhāna’’nti.
ཝིཧཱརཝིམཱནཾ ཚཊྛཾ།
Vihāravimānaṃ chaṭṭhaṃ.
བྷཱཎཝཱརཾ དུཏིཡཾ ནིཊྛིཏཾ།
Bhāṇavāraṃ dutiyaṃ niṭṭhitaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ཨཊྛཀཐཱ • Aṭṭhakathā / སུཏྟཔིཊཀ (ཨཊྛཀཐཱ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ཁུདྡཀནིཀཱཡ (ཨཊྛཀཐཱ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ཝིམཱནཝཏྠུ-ཨཊྛཀཐཱ • Vimānavatthu-aṭṭhakathā / ༦. ཝིཧཱརཝིམཱནཝཎྞནཱ • 6. Vihāravimānavaṇṇanā