Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / വിമാനവത്ഥുപാളി • Vimānavatthupāḷi |
൬. വിഹാരവിമാനവത്ഥു
6. Vihāravimānavatthu
൭൨൯.
729.
‘‘അഭിക്കന്തേന വണ്ണേന…പേ॰… ഓസധീ വിയ താരകാ.
‘‘Abhikkantena vaṇṇena…pe… osadhī viya tārakā.
൭൩൦.
730.
‘‘തസ്സാ തേ നച്ചമാനായ, അങ്ഗമങ്ഗേഹി സബ്ബസോ;
‘‘Tassā te naccamānāya, aṅgamaṅgehi sabbaso;
ദിബ്ബാ സദ്ദാ നിച്ഛരന്തി, സവനീയാ മനോരമാ.
Dibbā saddā niccharanti, savanīyā manoramā.
൭൩൧.
731.
‘‘തസ്സാ തേ നച്ചമാനായ, അങ്ഗമങ്ഗേഹി സബ്ബസോ;
‘‘Tassā te naccamānāya, aṅgamaṅgehi sabbaso;
ദിബ്ബാ ഗന്ധാ പവായന്തി, സുചിഗന്ധാ മനോരമാ.
Dibbā gandhā pavāyanti, sucigandhā manoramā.
൭൩൨.
732.
‘‘വിവത്തമാനാ കായേന, യാ വേണീസു പിളന്ധനാ;
‘‘Vivattamānā kāyena, yā veṇīsu piḷandhanā;
തേസം സുയ്യതി നിഗ്ഘോസോ, തുരിയേ പഞ്ചങ്ഗികേ യഥാ.
Tesaṃ suyyati nigghoso, turiye pañcaṅgike yathā.
൭൩൩.
733.
‘‘വടംസകാ വാതധുതാ, വാതേന സമ്പകമ്പിതാ;
‘‘Vaṭaṃsakā vātadhutā, vātena sampakampitā;
തേസം സുയ്യതി നിഗ്ഘോസോ, തുരിയേ പഞ്ചങ്ഗികേ യഥാ.
Tesaṃ suyyati nigghoso, turiye pañcaṅgike yathā.
൭൩൪.
734.
‘‘യാപി തേ സിരസ്മിം മാലാ, സുചിഗന്ധാ മനോരമാ;
‘‘Yāpi te sirasmiṃ mālā, sucigandhā manoramā;
വാതി ഗന്ധോ ദിസാ സബ്ബാ, രുക്ഖോ മഞ്ജൂസകോ യഥാ.
Vāti gandho disā sabbā, rukkho mañjūsako yathā.
൭൩൫.
735.
‘‘ഘായസേ തം സുചിഗന്ധം, രൂപം പസ്സസി അമാനുസം;
‘‘Ghāyase taṃ sucigandhaṃ, rūpaṃ passasi amānusaṃ;
ദേവതേ പുച്ഛിതാചിക്ഖ, കിസ്സ കമ്മസ്സിദം ഫല’’ന്തി.
Devate pucchitācikkha, kissa kammassidaṃ phala’’nti.
൭൩൬.
736.
‘‘സാവത്ഥിയം മയ്ഹം സഖീ ഭദന്തേ, സങ്ഘസ്സ കാരേസി മഹാവിഹാരം;
‘‘Sāvatthiyaṃ mayhaṃ sakhī bhadante, saṅghassa kāresi mahāvihāraṃ;
തത്ഥപ്പസന്നാ അഹമാനുമോദിം, ദിസ്വാ അഗാരഞ്ച പിയഞ്ച മേതം.
Tatthappasannā ahamānumodiṃ, disvā agārañca piyañca metaṃ.
൭൩൭.
737.
‘‘തായേവ മേ സുദ്ധനുമോദനായ, ലദ്ധം വിമാനബ്ഭുതദസ്സനേയ്യം;
‘‘Tāyeva me suddhanumodanāya, laddhaṃ vimānabbhutadassaneyyaṃ;
സമന്തതോ സോളസയോജനാനി, വേഹായസം ഗച്ഛതി ഇദ്ധിയാ മമ.
Samantato soḷasayojanāni, vehāyasaṃ gacchati iddhiyā mama.
൭൩൮.
738.
‘‘കൂടാഗാരാ നിവേസാ മേ, വിഭത്താ ഭാഗസോ മിതാ;
‘‘Kūṭāgārā nivesā me, vibhattā bhāgaso mitā;
ദദ്ദല്ലമാനാ ആഭന്തി, സമന്താ സതയോജനം.
Daddallamānā ābhanti, samantā satayojanaṃ.
൭൩൯.
739.
‘‘പോക്ഖരഞ്ഞോ ച മേ ഏത്ഥ, പുഥുലോമനിസേവിതാ;
‘‘Pokkharañño ca me ettha, puthulomanisevitā;
൭൪൦.
740.
സുരഭീ സമ്പവായന്തി, മനുഞ്ഞാ മാലുതേരിതാ.
Surabhī sampavāyanti, manuññā māluteritā.
൭൪൧.
741.
‘‘ജമ്ബുയോ പനസാ താലാ, നാളികേരവനാനി ച;
‘‘Jambuyo panasā tālā, nāḷikeravanāni ca;
അന്തോനിവേസനേ ജാതാ, നാനാരുക്ഖാ അരോപിമാ.
Antonivesane jātā, nānārukkhā aropimā.
൭൪൨.
742.
‘‘നാനാതൂരിയസങ്ഘുട്ഠം , അച്ഛരാഗണഘോസിതം;
‘‘Nānātūriyasaṅghuṭṭhaṃ , accharāgaṇaghositaṃ;
യോപി മം സുപിനേ പസ്സേ, സോപി വിത്തോ സിയാ നരോ.
Yopi maṃ supine passe, sopi vitto siyā naro.
൭൪൩.
743.
‘‘ഏതാദിസം അബ്ഭുതദസ്സനേയ്യം, വിമാനം സബ്ബസോപഭം;
‘‘Etādisaṃ abbhutadassaneyyaṃ, vimānaṃ sabbasopabhaṃ;
മമ കമ്മേഹി നിബ്ബത്തം, അലം പുഞ്ഞാനി കാതവേ’’തി.
Mama kammehi nibbattaṃ, alaṃ puññāni kātave’’ti.
൭൪൪.
744.
‘‘തായേവ തേ സുദ്ധനുമോദനായ, ലദ്ധം വിമാനബ്ഭുതദസ്സനേയ്യം;
‘‘Tāyeva te suddhanumodanāya, laddhaṃ vimānabbhutadassaneyyaṃ;
യാ ചേവ സാ ദാനമദാസി നാരീ, തസ്സാ ഗതിം ബ്രൂഹി കുഹിം ഉപ്പന്നാ 5 സാ’’തി.
Yā ceva sā dānamadāsi nārī, tassā gatiṃ brūhi kuhiṃ uppannā 6 sā’’ti.
൭൪൫.
745.
‘‘യാ സാ അഹു മയ്ഹം സഖീ ഭദന്തേ, സങ്ഘസ്സ കാരേസി മഹാവിഹാരം;
‘‘Yā sā ahu mayhaṃ sakhī bhadante, saṅghassa kāresi mahāvihāraṃ;
വിഞ്ഞാതധമ്മാ സാ അദാസി ദാനം, ഉപ്പന്നാ നിമ്മാനരതീസു ദേവേസു.
Viññātadhammā sā adāsi dānaṃ, uppannā nimmānaratīsu devesu.
൭൪൬.
746.
‘‘പജാപതീ തസ്സ സുനിമ്മിതസ്സ, അചിന്തിയാ കമ്മവിപാകാ തസ്സ;
‘‘Pajāpatī tassa sunimmitassa, acintiyā kammavipākā tassa;
യമേതം പുച്ഛസി കുഹിം ഉപ്പന്നാ 7 സാതി, തം തേ വിയാകാസിം അനഞ്ഞഥാ അഹം.
Yametaṃ pucchasi kuhiṃ uppannā 8 sāti, taṃ te viyākāsiṃ anaññathā ahaṃ.
൭൪൭.
747.
‘‘തേനഹഞ്ഞേപി സമാദപേഥ, സങ്ഘസ്സ ദാനാനി ദദാഥ വിത്താ;
‘‘Tenahaññepi samādapetha, saṅghassa dānāni dadātha vittā;
ധമ്മഞ്ച സുണാഥ പസന്നമാനസാ, സുദുല്ലഭോ ലദ്ധോ മനുസ്സലാഭോ.
Dhammañca suṇātha pasannamānasā, sudullabho laddho manussalābho.
൭൪൮.
748.
‘‘യം മഗ്ഗം മഗ്ഗാധിപതീ അദേസയി 9, ബ്രഹ്മസ്സരോ കഞ്ചനസന്നിഭത്തചോ;
‘‘Yaṃ maggaṃ maggādhipatī adesayi 10, brahmassaro kañcanasannibhattaco;
സങ്ഘസ്സ ദാനാനി ദദാഥ വിത്താ, മഹപ്ഫലാ യത്ഥ ഭവന്തി ദക്ഖിണാ.
Saṅghassa dānāni dadātha vittā, mahapphalā yattha bhavanti dakkhiṇā.
൭൪൯.
749.
11 ‘‘യേ പുഗ്ഗലാ അട്ഠ സതം പസത്ഥാ, ചത്താരി ഏതാനി യുഗാനി ഹോന്തി;
12 ‘‘Ye puggalā aṭṭha sataṃ pasatthā, cattāri etāni yugāni honti;
തേ ദക്ഖിണേയ്യാ സുഗതസ്സ സാവകാ, ഏതേസു ദിന്നാനി മഹപ്ഫലാനി.
Te dakkhiṇeyyā sugatassa sāvakā, etesu dinnāni mahapphalāni.
൭൫൦.
750.
ഏസ സങ്ഘോ ഉജുഭൂതോ, പഞ്ഞാസീലസമാഹിതോ.
Esa saṅgho ujubhūto, paññāsīlasamāhito.
൭൫൧.
751.
കരോതം ഓപധികം പുഞ്ഞം, സങ്ഘേ ദിന്നം മഹപ്ഫലം.
Karotaṃ opadhikaṃ puññaṃ, saṅghe dinnaṃ mahapphalaṃ.
൭൫൨.
752.
17 ‘‘ഏസോ ഹി സങ്ഘോ വിപുലോ മഹഗ്ഗതോ, ഏസപ്പമേയ്യോ ഉദധീവ സാഗരോ;
18 ‘‘Eso hi saṅgho vipulo mahaggato, esappameyyo udadhīva sāgaro;
ഏതേഹി സേട്ഠാ നരവീരസാവകാ, പഭങ്കരാ ധമ്മമുദീരയന്തി 19.
Etehi seṭṭhā naravīrasāvakā, pabhaṅkarā dhammamudīrayanti 20.
൭൫൩.
753.
21 ‘‘തേസം സുദിന്നം സുഹുതം സുയിട്ഠം, യേ സങ്ഘമുദ്ദിസ്സ ദദന്തി ദാനം;
22 ‘‘Tesaṃ sudinnaṃ suhutaṃ suyiṭṭhaṃ, ye saṅghamuddissa dadanti dānaṃ;
സാ ദക്ഖിണാ സങ്ഘഗതാ പതിട്ഠിതാ, മഹപ്ഫലാ ലോകവിദൂന 23 വണ്ണിതാ.
Sā dakkhiṇā saṅghagatā patiṭṭhitā, mahapphalā lokavidūna 24 vaṇṇitā.
൭൫൪.
754.
‘‘ഏതാദിസം യഞ്ഞമനുസ്സരന്താ, യേ വേദജാതാ വിചരന്തി ലോകേ;
‘‘Etādisaṃ yaññamanussarantā, ye vedajātā vicaranti loke;
വിനേയ്യ മച്ഛേരമലം സമൂലം, അനിന്ദിതാ സഗ്ഗമുപേന്തി ഠാന’’ന്തി.
Vineyya maccheramalaṃ samūlaṃ, aninditā saggamupenti ṭhāna’’nti.
വിഹാരവിമാനം ഛട്ഠം.
Vihāravimānaṃ chaṭṭhaṃ.
ഭാണവാരം ദുതിയം നിട്ഠിതം.
Bhāṇavāraṃ dutiyaṃ niṭṭhitaṃ.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ഖുദ്ദകനികായ (അട്ഠകഥാ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / വിമാനവത്ഥു-അട്ഠകഥാ • Vimānavatthu-aṭṭhakathā / ൬. വിഹാരവിമാനവണ്ണനാ • 6. Vihāravimānavaṇṇanā