Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ထေရီဂာထာ-အဋ္ဌကထာ • Therīgāthā-aṭṭhakathā

    ၈. ဝိဇယာထေရီဂာထာဝဏ္ဏနာ

    8. Vijayātherīgāthāvaṇṇanā

    စတုက္ခတ္တုန္တိအာဒိကာ ဝိဇယာယ ထေရိယာ ဂာထာ။ အယမ္ပိ ပုရိမဗုဒ္ဓေသု ကတာဓိကာရာ တတ္ထ တတ္ထ ဘဝေ ဝိဝဋ္ဋူပနိသ္သယံ ကုသလံ ဥပစိနန္တီ, အနုက္ကမေန ပရိဗ္ရူဟိတကုသလမူလာ ဒေဝမနုသ္သေသု သံသရန္တီ, ဣမသ္မိံ ဗုဒ္ဓုပ္ပာဒေ ရာဇဂဟေ အညတရသ္မိံ ကုလဂေဟေ နိဗ္ဗတ္တိတ္ဝာ ဝိညုတံ ပတ္ဝာ ခေမာယ ထေရိယာ ဂိဟိကာလေ သဟာယိကာ အဟောသိ။ သာ တသ္သာ ပဗ္ဗဇိတဘာဝံ သုတ္ဝာ ‘‘သာပိ နာမ ရာဇမဟေသီ ပဗ္ဗဇိသ္သတိ ကိမင္ဂံ ပနာဟ’’န္တိ ပဗ္ဗဇိတုကာမာယေဝ ဟုတ္ဝာ ခေမာထေရိယာ သန္တိကံ ဥပသင္ကမိ။ ထေရီ တသ္သာ အဇ္ဈာသယံ ဉတ္ဝာ တထာ ဓမ္မံ ဒေသေသိ, ယထာ သံသာရေ သံဝိဂ္ဂမာနသာ သာသနေ သာ အဘိပ္ပသန္နာ ဘဝိသ္သတိ။ သာ တံ ဓမ္မံ သုတ္ဝာ သံဝေဂဇာတာ ပဋိလဒ္ဓသဒ္ဓာ စ ဟုတ္ဝာ ပဗ္ဗဇ္ဇံ ယာစိ။ ထေရီ တံ ပဗ္ဗာဇေသိ။ သာ ပဗ္ဗဇိတ္ဝာ ကတပုဗ္ဗကိစ္စာ ဝိပသ္သနံ ပဋ္ဌပေတ္ဝာ ဟေတုသမ္ပန္နတာယ, န စိရသ္သေဝ သဟ ပဋိသမ္ဘိဒာဟိ အရဟတ္တံ ပတ္ဝာ အတ္တနော ပဋိပတ္တိံ ပစ္စဝေက္ခိတ္ဝာ ဥဒာနဝသေန –

    Catukkhattuntiādikā vijayāya theriyā gāthā. Ayampi purimabuddhesu katādhikārā tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayaṃ kusalaṃ upacinantī, anukkamena paribrūhitakusalamūlā devamanussesu saṃsarantī, imasmiṃ buddhuppāde rājagahe aññatarasmiṃ kulagehe nibbattitvā viññutaṃ patvā khemāya theriyā gihikāle sahāyikā ahosi. Sā tassā pabbajitabhāvaṃ sutvā ‘‘sāpi nāma rājamahesī pabbajissati kimaṅgaṃ panāha’’nti pabbajitukāmāyeva hutvā khemātheriyā santikaṃ upasaṅkami. Therī tassā ajjhāsayaṃ ñatvā tathā dhammaṃ desesi, yathā saṃsāre saṃviggamānasā sāsane sā abhippasannā bhavissati. Sā taṃ dhammaṃ sutvā saṃvegajātā paṭiladdhasaddhā ca hutvā pabbajjaṃ yāci. Therī taṃ pabbājesi. Sā pabbajitvā katapubbakiccā vipassanaṃ paṭṭhapetvā hetusampannatāya, na cirasseva saha paṭisambhidāhi arahattaṃ patvā attano paṭipattiṃ paccavekkhitvā udānavasena –

    ၁၆၉.

    169.

    ‘‘စတုက္ခတ္တုံ ပဉ္စက္ခတ္တုံ၊ ဝိဟာရာ ဥပနိက္ခမိံ။

    ‘‘Catukkhattuṃ pañcakkhattuṃ, vihārā upanikkhamiṃ;

    အလဒ္ဓာ စေတသော သန္တိံ၊ စိတ္တေ အဝသဝတ္တိနီ။

    Aladdhā cetaso santiṃ, citte avasavattinī.

    ၁၇၀.

    170.

    ‘‘ဘိက္ခုနိံ ဥပသင္ကမ္မ၊ သက္ကစ္စံ ပရိပုစ္ဆဟံ။

    ‘‘Bhikkhuniṃ upasaṅkamma, sakkaccaṃ paripucchahaṃ;

    သာ မေ ဓမ္မမဒေသေသိ၊ ဓာတုအာယတနာနိ စ။

    Sā me dhammamadesesi, dhātuāyatanāni ca.

    ၁၇၁.

    171.

    ‘‘စတ္တာရိ အရိယသစ္စာနိ၊ ဣန္ဒ္ရိယာနိ ဗလာနိ စ။

    ‘‘Cattāri ariyasaccāni, indriyāni balāni ca;

    ဗောဇ္ဈင္ဂဋ္ဌင္ဂိကံ မဂ္ဂံ၊ ဥတ္တမတ္ထသ္သ ပတ္တိယာ။

    Bojjhaṅgaṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ, uttamatthassa pattiyā.

    ၁၇၂.

    172.

    ‘‘တသ္သာဟံ ဝစနံ သုတ္ဝာ၊ ကရောန္တီ အနုသာသနိံ။

    ‘‘Tassāhaṃ vacanaṃ sutvā, karontī anusāsaniṃ;

    ရတ္တိယာ ပုရိမေ ယာမေ၊ ပုဗ္ဗဇာတိမနုသ္သရိံ။

    Rattiyā purime yāme, pubbajātimanussariṃ.

    ၁၇၃.

    173.

    ‘‘ရတ္တိယာ မဇ္ဈိမေ ယာမေ၊ ဒိဗ္ဗစက္ခုံ ဝိသောဓယိံ။

    ‘‘Rattiyā majjhime yāme, dibbacakkhuṃ visodhayiṃ;

    ရတ္တိယာ ပစ္ဆိမေ ယာမေ၊ တမောခန္ဓံ ပဒာလယိံ။

    Rattiyā pacchime yāme, tamokhandhaṃ padālayiṃ.

    ၁၇၄.

    174.

    ‘‘ပီတိသုခေန စ ကာယံ၊ ဖရိတ္ဝာ ဝိဟရိံ တဒာ။

    ‘‘Pītisukhena ca kāyaṃ, pharitvā vihariṃ tadā;

    သတ္တမိယာ ပာဒေ ပသာရေသိံ၊ တမောခန္ဓံ ပဒာလိယာ’’တိ။ –

    Sattamiyā pāde pasāresiṃ, tamokhandhaṃ padāliyā’’ti. –

    ဣမာ ဂာထာ အဘာသိ။

    Imā gāthā abhāsi.

    တတ္ထ ဘိက္ခုနိန္တိ ခေမာထေရိံ သန္ဓာယ ဝဒတိ။

    Tattha bhikkhuninti khemātheriṃ sandhāya vadati.

    ဗောဇ္ဈင္ဂဋ္ဌင္ဂိကံ မဂ္ဂန္တိ သတ္တဗောဇ္ဈင္ဂဉ္စ အဋ္ဌင္ဂိကဉ္စ အရိယမဂ္ဂံ။ ဥတ္တမတ္ထသ္သ ပတ္တိယာတိ အရဟတ္တသ္သ နိဗ္ဗာနသ္သေဝ ဝာ ပတ္တိယာ အဓိဂမာယ။

    Bojjhaṅgaṭṭhaṅgikaṃ magganti sattabojjhaṅgañca aṭṭhaṅgikañca ariyamaggaṃ. Uttamatthassa pattiyāti arahattassa nibbānasseva vā pattiyā adhigamāya.

    ပီတိသုခေနာတိ ဖလသမာပတ္တိပရိယာပန္နာယ ပီတိယာ သုခေန စ။ ကာယန္တိ တံသမ္ပယုတ္တံ နာမကာယံ တဒနုသာရေန ရူပကာယဉ္စ။ ဖရိတ္ဝာတိ ဖုသိတ္ဝာ ဗ္ယာပေတ္ဝာ ဝာ။ သတ္တမိယာ ပာဒေ ပသာရေသိန္တိ ဝိပသ္သနာယ အာရဒ္ဓဒိဝသတော သတ္တမိယံ ပလ္လင္ကံ ဘိန္ဒိတ္ဝာ ပာဒေ ပသာရေသိံ။ ကထံ? တမောခန္ဓံ ပဒာလိယ, အပ္ပဒာလိတပုဗ္ဗံ မောဟက္ခန္ဓံ အဂ္ဂမဂ္ဂဉာဏာသိနာ ပဒာလေတ္ဝာ။ သေသံ ဟေဋ္ဌာ ဝုတ္တနယမေဝ။

    Pītisukhenāti phalasamāpattipariyāpannāya pītiyā sukhena ca. Kāyanti taṃsampayuttaṃ nāmakāyaṃ tadanusārena rūpakāyañca. Pharitvāti phusitvā byāpetvā vā. Sattamiyā pāde pasāresinti vipassanāya āraddhadivasato sattamiyaṃ pallaṅkaṃ bhinditvā pāde pasāresiṃ. Kathaṃ? Tamokhandhaṃ padāliya, appadālitapubbaṃ mohakkhandhaṃ aggamaggañāṇāsinā padāletvā. Sesaṃ heṭṭhā vuttanayameva.

    ဝိဇယာထေရီဂာထာဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

    Vijayātherīgāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.

    ဆက္ကနိပာတဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။

    Chakkanipātavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / ခုဒ္ဒကနိကာယ • Khuddakanikāya / ထေရီဂာထာပာဠိ • Therīgāthāpāḷi / ၈. ဝိဇယာထေရီဂာထာ • 8. Vijayātherīgāthā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact