Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / ථෙරීගාථා-අට්‌ඨකථා • Therīgāthā-aṭṭhakathā

    8. විජයාථෙරීගාථාවණ්‌ණනා

    8. Vijayātherīgāthāvaṇṇanā

    චතුක්‌ඛත්‌තුන්‌තිආදිකා විජයාය ථෙරියා ගාථා. අයම්‌පි පුරිමබුද්‌ධෙසු කතාධිකාරා තත්‌ථ තත්‌ථ භවෙ විවට්‌ටූපනිස්‌සයං කුසලං උපචිනන්‌තී, අනුක්‌කමෙන පරිබ්‍රූහිතකුසලමූලා දෙවමනුස්‌සෙසු සංසරන්‌තී, ඉමස්‌මිං බුද්‌ධුප්‌පාදෙ රාජගහෙ අඤ්‌ඤතරස්‌මිං කුලගෙහෙ නිබ්‌බත්‌තිත්‌වා විඤ්‌ඤුතං පත්‌වා ඛෙමාය ථෙරියා ගිහිකාලෙ සහායිකා අහොසි. සා තස්‌සා පබ්‌බජිතභාවං සුත්‌වා ‘‘සාපි නාම රාජමහෙසී පබ්‌බජිස්‌සති කිමඞ්‌ගං පනාහ’’න්‌ති පබ්‌බජිතුකාමායෙව හුත්‌වා ඛෙමාථෙරියා සන්‌තිකං උපසඞ්‌කමි. ථෙරී තස්‌සා අජ්‌ඣාසයං ඤත්‌වා තථා ධම්‌මං දෙසෙසි, යථා සංසාරෙ සංවිග්‌ගමානසා සාසනෙ සා අභිප්‌පසන්‌නා භවිස්‌සති. සා තං ධම්‌මං සුත්‌වා සංවෙගජාතා පටිලද්‌ධසද්‌ධා ච හුත්‌වා පබ්‌බජ්‌ජං යාචි. ථෙරී තං පබ්‌බාජෙසි. සා පබ්‌බජිත්‌වා කතපුබ්‌බකිච්‌චා විපස්‌සනං පට්‌ඨපෙත්‌වා හෙතුසම්‌පන්‌නතාය, න චිරස්‌සෙව සහ පටිසම්‌භිදාහි අරහත්‌තං පත්‌වා අත්‌තනො පටිපත්‌තිං පච්‌චවෙක්‌ඛිත්‌වා උදානවසෙන –

    Catukkhattuntiādikā vijayāya theriyā gāthā. Ayampi purimabuddhesu katādhikārā tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayaṃ kusalaṃ upacinantī, anukkamena paribrūhitakusalamūlā devamanussesu saṃsarantī, imasmiṃ buddhuppāde rājagahe aññatarasmiṃ kulagehe nibbattitvā viññutaṃ patvā khemāya theriyā gihikāle sahāyikā ahosi. Sā tassā pabbajitabhāvaṃ sutvā ‘‘sāpi nāma rājamahesī pabbajissati kimaṅgaṃ panāha’’nti pabbajitukāmāyeva hutvā khemātheriyā santikaṃ upasaṅkami. Therī tassā ajjhāsayaṃ ñatvā tathā dhammaṃ desesi, yathā saṃsāre saṃviggamānasā sāsane sā abhippasannā bhavissati. Sā taṃ dhammaṃ sutvā saṃvegajātā paṭiladdhasaddhā ca hutvā pabbajjaṃ yāci. Therī taṃ pabbājesi. Sā pabbajitvā katapubbakiccā vipassanaṃ paṭṭhapetvā hetusampannatāya, na cirasseva saha paṭisambhidāhi arahattaṃ patvā attano paṭipattiṃ paccavekkhitvā udānavasena –

    169.

    169.

    ‘‘චතුක්‌ඛත්‌තුං පඤ්‌චක්‌ඛත්‌තුං, විහාරා උපනික්‌ඛමිං;

    ‘‘Catukkhattuṃ pañcakkhattuṃ, vihārā upanikkhamiṃ;

    අලද්‌ධා චෙතසො සන්‌තිං, චිත්‌තෙ අවසවත්‌තිනී.

    Aladdhā cetaso santiṃ, citte avasavattinī.

    170.

    170.

    ‘‘භික්‌ඛුනිං උපසඞ්‌කම්‌ම, සක්‌කච්‌චං පරිපුච්‌ඡහං;

    ‘‘Bhikkhuniṃ upasaṅkamma, sakkaccaṃ paripucchahaṃ;

    සා මෙ ධම්‌මමදෙසෙසි, ධාතුආයතනානි ච.

    Sā me dhammamadesesi, dhātuāyatanāni ca.

    171.

    171.

    ‘‘චත්‌තාරි අරියසච්‌චානි, ඉන්‌ද්‍රියානි බලානි ච;

    ‘‘Cattāri ariyasaccāni, indriyāni balāni ca;

    බොජ්‌ඣඞ්‌ගට්‌ඨඞ්‌ගිකං මග්‌ගං, උත්‌තමත්‌ථස්‌ස පත්‌තියා.

    Bojjhaṅgaṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ, uttamatthassa pattiyā.

    172.

    172.

    ‘‘තස්‌සාහං වචනං සුත්‌වා, කරොන්‌තී අනුසාසනිං;

    ‘‘Tassāhaṃ vacanaṃ sutvā, karontī anusāsaniṃ;

    රත්‌තියා පුරිමෙ යාමෙ, පුබ්‌බජාතිමනුස්‌සරිං.

    Rattiyā purime yāme, pubbajātimanussariṃ.

    173.

    173.

    ‘‘රත්‌තියා මජ්‌ඣිමෙ යාමෙ, දිබ්‌බචක්‌ඛුං විසොධයිං;

    ‘‘Rattiyā majjhime yāme, dibbacakkhuṃ visodhayiṃ;

    රත්‌තියා පච්‌ඡිමෙ යාමෙ, තමොඛන්‌ධං පදාලයිං.

    Rattiyā pacchime yāme, tamokhandhaṃ padālayiṃ.

    174.

    174.

    ‘‘පීතිසුඛෙන ච කායං, ඵරිත්‌වා විහරිං තදා;

    ‘‘Pītisukhena ca kāyaṃ, pharitvā vihariṃ tadā;

    සත්‌තමියා පාදෙ පසාරෙසිං, තමොඛන්‌ධං පදාලියා’’ති. –

    Sattamiyā pāde pasāresiṃ, tamokhandhaṃ padāliyā’’ti. –

    ඉමා ගාථා අභාසි.

    Imā gāthā abhāsi.

    තත්‌ථ භික්‌ඛුනින්‌ති ඛෙමාථෙරිං සන්‌ධාය වදති.

    Tattha bhikkhuninti khemātheriṃ sandhāya vadati.

    බොජ්‌ඣඞ්‌ගට්‌ඨඞ්‌ගිකං මග්‌ගන්‌ති සත්‌තබොජ්‌ඣඞ්‌ගඤ්‌ච අට්‌ඨඞ්‌ගිකඤ්‌ච අරියමග්‌ගං. උත්‌තමත්‌ථස්‌ස පත්‌තියාති අරහත්‌තස්‌ස නිබ්‌බානස්‌සෙව වා පත්‌තියා අධිගමාය.

    Bojjhaṅgaṭṭhaṅgikaṃ magganti sattabojjhaṅgañca aṭṭhaṅgikañca ariyamaggaṃ. Uttamatthassa pattiyāti arahattassa nibbānasseva vā pattiyā adhigamāya.

    පීතිසුඛෙනාති ඵලසමාපත්‌තිපරියාපන්‌නාය පීතියා සුඛෙන ච. කායන්‌ති තංසම්‌පයුත්‌තං නාමකායං තදනුසාරෙන රූපකායඤ්‌ච. ඵරිත්‌වාති ඵුසිත්‌වා බ්‍යාපෙත්‌වා වා. සත්‌තමියා පාදෙ පසාරෙසින්‌ති විපස්‌සනාය ආරද්‌ධදිවසතො සත්‌තමියං පල්‌ලඞ්‌කං භින්‌දිත්‌වා පාදෙ පසාරෙසිං. කථං? තමොඛන්‌ධං පදාලිය, අප්‌පදාලිතපුබ්‌බං මොහක්‌ඛන්‌ධං අග්‌ගමග්‌ගඤාණාසිනා පදාලෙත්‌වා. සෙසං හෙට්‌ඨා වුත්‌තනයමෙව.

    Pītisukhenāti phalasamāpattipariyāpannāya pītiyā sukhena ca. Kāyanti taṃsampayuttaṃ nāmakāyaṃ tadanusārena rūpakāyañca. Pharitvāti phusitvā byāpetvā vā. Sattamiyā pāde pasāresinti vipassanāya āraddhadivasato sattamiyaṃ pallaṅkaṃ bhinditvā pāde pasāresiṃ. Kathaṃ? Tamokhandhaṃ padāliya, appadālitapubbaṃ mohakkhandhaṃ aggamaggañāṇāsinā padāletvā. Sesaṃ heṭṭhā vuttanayameva.

    විජයාථෙරීගාථාවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.

    Vijayātherīgāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.

    ඡක්‌කනිපාතවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.

    Chakkanipātavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / ඛුද්‌දකනිකාය • Khuddakanikāya / ථෙරීගාථාපාළි • Therīgāthāpāḷi / 8. විජයාථෙරීගාථා • 8. Vijayātherīgāthā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact