| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ပာစိတ္ယာဒိယောဇနာပာဠိ • Pācityādiyojanāpāḷi |
၇. ဝိကာလဘောဇနသိက္ခာပဒံ
7. Vikālabhojanasikkhāpadaṃ
၂၄၇. သတ္တမေ ဂိရိမ္ဟီတိ ပဗ္ဗတမ္ဟိ။ သော ဟိ ဟိမဝမနာဒိဝသေန ဇလံ, သာရဘူတာနိ စ ဘေသဇ္ဇာဒိဝတ္ထူနိ ဂိရတိ နိဂ္ဂိရတီတိ ဂိရီတိ ဝုစ္စတိ။ အဂ္ဂသမဇ္ဇောတိ ဥတ္တမသမဇ္ဇော။ ဣမေဟိ ပဒေဟိ အဂ္ဂော သမဇ္ဇော အဂ္ဂသမဇ္ဇော, ဂိရိမ္ဟိ ပဝတ္တော အဂ္ဂသမဇ္ဇော ဂိရဂ္ဂသမဇ္ဇောတိ အတ္ထံ ဒသ္သေတိ။ သမဇ္ဇောတိ စ သဘာ။ သာ ဟိ သမာဂမံ အဇန္တိ ဂစ္ဆန္တိ ဇနာ ဧတ္ထာတိ သမဇ္ဇောတိ ဝုစ္စတိ။ ‘‘ဂိရိသ္သ ဝာ’’တိအာဒိနာ ဂိရိသ္သ အဂ္ဂော ကောဋိ ဂိရဂ္ဂော, တသ္မိံ ပဝတ္တော သမဇ္ဇော ဂိရဂ္ဂသမဇ္ဇောတိ အတ္ထော ဒသ္သိတော။ သောတိ ဂိရဂ္ဂသမဇ္ဇော။ ဘဝိသ္သတိ ကိရာတိ ယောဇနာ။ ဘူမိဘာဂေတိ အဝယဝိအာဓာရော, သန္နိပတတီတိ သမ္ဗန္ဓော။ နဋဉ္စ နာဋကဉ္စ နဋနာဋကာနိ။ ‘‘နစ္စံ ဂီတံ ဝာဒိတဉ္စာ’’တိ ဣဒံ တယံ ‘‘နာဋက’’န္တိ ဝုစ္စတိ။ တေသန္တိ နဋနာဋကာနံ။ ဒသ္သနတ္ထန္တိ ဒသ္သနာယ စ သဝနာယ စ။ သဝနမ္ပိ ဟိ ဒသ္သနေနေဝ သင္ဂဟိတံ။ အပညတ္တေ သိက္ခာပဒေတိ ဦနဝီသတိဝသ္သသိက္ခာပဒသ္သ တာဝ အပညတ္တတ္တာ။ တေတိ သတ္တရသဝဂ္ဂိယာ။ တတ္ထာတိ ဂိရဂ္ဂသမဇ္ဇံ။ အထာတိ တသ္မိံ ကာလေ။ နေသန္တိ သတ္တရသဝဂ္ဂိယာနံ အဒံသူတိ သမ္ဗန္ဓော။ ဝိလိမ္ပေတ္ဝာတိ ဝိလေပနေဟိ ဝိဝိဓာကာရေန လိမ္ပေတ္ဝာ။
247. Sattame girimhīti pabbatamhi. So hi himavamanādivasena jalaṃ, sārabhūtāni ca bhesajjādivatthūni girati niggiratīti girīti vuccati. Aggasamajjoti uttamasamajjo. Imehi padehi aggo samajjo aggasamajjo, girimhi pavatto aggasamajjo giraggasamajjoti atthaṃ dasseti. Samajjoti ca sabhā. Sā hi samāgamaṃ ajanti gacchanti janā etthāti samajjoti vuccati. ‘‘Girissa vā’’tiādinā girissa aggo koṭi giraggo, tasmiṃ pavatto samajjo giraggasamajjoti attho dassito. Soti giraggasamajjo. Bhavissati kirāti yojanā. Bhūmibhāgeti avayaviādhāro, sannipatatīti sambandho. Naṭañca nāṭakañca naṭanāṭakāni. ‘‘Naccaṃ gītaṃ vāditañcā’’ti idaṃ tayaṃ ‘‘nāṭaka’’nti vuccati. Tesanti naṭanāṭakānaṃ. Dassanatthanti dassanāya ca savanāya ca. Savanampi hi dassaneneva saṅgahitaṃ. Apaññattesikkhāpadeti ūnavīsativassasikkhāpadassa tāva apaññattattā. Teti sattarasavaggiyā. Tatthāti giraggasamajjaṃ. Athāti tasmiṃ kāle. Nesanti sattarasavaggiyānaṃ adaṃsūti sambandho. Vilimpetvāti vilepanehi vividhākārena limpetvā.
၂၄၉. ‘‘ဝိကာလေ’’တိ သာမညေန ဝုတ္တေပိ ဝိသေသကာလောဝ ဂဟေတဗ္ဗောတိ အာဟ ‘‘ကာလော’’တိအာဒိ။ သော စာတိ ဘောဇနကာလော စ။ မဇ္ဈန္ဟိကော ဟောတီတိ ယောဇနာ။ တေနေဝာတိ ဘောဇနကာလသ္သ အဓိပ္ပေတတ္တာ ဧဝ။ အသ္သာတိ ‘‘ဝိကာလေ’’တိပဒသ္သ။ ‘‘ဝိကာလော နာမ။ပေ.။ အရုဏုဂ္ဂမနာ’’တိ ပဒဘာဇနေန အရုဏုဂ္ဂမနတော ယာဝ မဇ္ဈန္ဟိကာ ကာလော နာမာတိ အတ္ထော နယေန ဒသ္သိတော ဟောတိ။ တတောတိ ဌိတမဇ္ဈန္ဟိကတော။ သူရိယသ္သ အတိသီဃတ္တာ ဝေဂေန ဌိတမဇ္ဈန္ဟိကံ ဝီတိဝတ္တေယ္ယာတိ အာဟ ‘‘ကုက္ကုစ္စကေန ပန န ကတ္တဗ္ဗ’’န္တိ။ ကာလတ္ထမ္ဘောတိ ကာလသ္သ ဇာနနတ္ထာယ ထူဏော။ ကာလန္တရေတိ ကာလသ္သ အဗ္ဘန္တရေ။
249. ‘‘Vikāle’’ti sāmaññena vuttepi visesakālova gahetabboti āha ‘‘kālo’’tiādi. So cāti bhojanakālo ca. Majjhanhiko hotīti yojanā. Tenevāti bhojanakālassa adhippetattā eva. Assāti ‘‘vikāle’’tipadassa. ‘‘Vikālo nāma…pe… aruṇuggamanā’’ti padabhājanena aruṇuggamanato yāva majjhanhikā kālo nāmāti attho nayena dassito hoti. Tatoti ṭhitamajjhanhikato. Sūriyassa atisīghattā vegena ṭhitamajjhanhikaṃ vītivatteyyāti āha ‘‘kukkuccakena pana na kattabba’’nti. Kālatthambhoti kālassa jānanatthāya thūṇo. Kālantareti kālassa abbhantare.
အဝသေသံ ခာဒနီယံ နာမာတိ ဧတ္ထ ဝိနိစ္ဆယော ဧဝံ ဝေဒိတဗ္ဗောတိ ယောဇနာ။ ယန္တိ ခာဒနီယံ အတ္ထီတိ သမ္ဗန္ဓော။ ဝနမူလာဒိပဘေဒံ ယမ္ပိ ခာဒနီယံ အတ္ထိ, တမ္ပိ အာမိသဂတိကံ ဟောတီတိ ယောဇနာ။ သေယ္ယထိဒန္တိ ပုစ္ဆာဝာစကနိပာတသမုဒာယော။ ဣဒံ ခာဒနီယံ သေယ္ယထာ ကတမန္တိ အတ္ထော။ ဣဒမ္ပီတိ ဣဒံ ဒ္ဝာဒသဝိဓမ္ပိ။ ပိသဒ္ဒေန န ပူဝာဒိယေဝာတိ ဒသ္သေတိ။
Avasesaṃ khādanīyaṃ nāmāti ettha vinicchayo evaṃ veditabboti yojanā. Yanti khādanīyaṃ atthīti sambandho. Vanamūlādipabhedaṃ yampi khādanīyaṃ atthi, tampi āmisagatikaṃ hotīti yojanā. Seyyathidanti pucchāvācakanipātasamudāyo. Idaṃ khādanīyaṃ seyyathā katamanti attho. Idampīti idaṃ dvādasavidhampi. Pisaddena na pūvādiyevāti dasseti.
တတ္ထာတိ ဒ္ဝာဒသသု ခာဒနီယေသု, အာဓာရေ ဘုမ္မံ။ မူလတိ ပတိဋ္ဌာတိ ဧတ္ထ, ဧတေနာတိ ဝာ မူလံ။ ခာဒိတဗ္ဗန္တိ ခာဒနီယံ။ မူလမေဝ ခာဒနီယံ မူလခာဒနီယံ, တသ္မိံ ဝိနိစ္ဆယော ဧဝံ ဝေဒိတဗ္ဗောတိ ယောဇနာ။ မူလကမူလာဒီနိ လောကသင္ကေတော ပဒေသတောယေဝ ဝေဒိတဗ္ဗာနိ။ တံ တဉ္ဟိ နာမံ အဇာနန္တာနံ အတိသမ္မူဠ္ဟကာရဏတ္တာ သဟ ပရိယာယန္တရေန ဝစနတ္ထံ ဝက္ခာမ။ သူပသ္သ ဟိတံ သူပေယ္ယံ, သူပေယ္ယံ ပဏ္ဏံ ဧတေသန္တိ သူပေယ္ယပဏ္ဏာ, တေသံ မူလာနိ သူပေယ္ယပဏ္ဏမူလာနိ။ အာမီယတိ အန္တော ပဝေသီယတီတိ အာမိသော, အာကာရော အန္တောကရဏတ္ထော, အာမိသသ္သ ဂတိ ဝိယ ဂတိ ဧတေသန္တိ အာမိသဂတိကာနိ ။ ဧတ္ထာတိ မူလေသု။ ဇရဍ္ဎန္တိ ဇရဘူတံ ဥပဍ္ဎံ။ အညမ္ပီတိ ဝဇကလိမူလတော အညမ္ပိ။
Tatthāti dvādasasu khādanīyesu, ādhāre bhummaṃ. Mūlati patiṭṭhāti ettha, etenāti vā mūlaṃ. Khāditabbanti khādanīyaṃ. Mūlameva khādanīyaṃ mūlakhādanīyaṃ, tasmiṃ vinicchayo evaṃ veditabboti yojanā. Mūlakamūlādīni lokasaṅketo padesatoyeva veditabbāni. Taṃ tañhi nāmaṃ ajānantānaṃ atisammūḷhakāraṇattā saha pariyāyantarena vacanatthaṃ vakkhāma. Sūpassa hitaṃ sūpeyyaṃ, sūpeyyaṃ paṇṇaṃ etesanti sūpeyyapaṇṇā, tesaṃ mūlāni sūpeyyapaṇṇamūlāni. Āmīyati anto pavesīyatīti āmiso, ākāro antokaraṇattho, āmisassa gati viya gati etesanti āmisagatikāni. Etthāti mūlesu. Jaraḍḍhanti jarabhūtaṃ upaḍḍhaṃ. Aññampīti vajakalimūlato aññampi.
ယာနိ ပန မူလာနိ ဝုတ္တာနိ, တာနိ ယာဝဇီဝိကာနီတိ ယောဇနာ။ ပာဠိယံ ဝုတ္တာနီတိ သမ္ဗန္ဓော။ ခာဒနီယတ္ထန္တိ ခာဒနီယသ္သ, ခာဒနီယေ ဝာ ဝိဇ္ဇမာနံ, ခာဒနီယေန ဝာ ကာတဗ္ဗံ ကိစ္စံ, ပယောဇနံ ဝာတိ ခာဒနီယတ္ထံ။ ‘‘ခာဒနီယေ’’တိဣမိနာ ‘‘တတ္ထ ဝုတ္တာဘိဓမ္မတ္ထာ’’တိအာဒီသု ဝိယ ခာဒနီယတ္ထပဒသ္သ ဥတ္တရပဒတ္ထပဓာနဘာဝံ ဒသ္သေတိ။ တတ္ထ ခာဒနီယသ္သ, ခာဒနီယေ ဝာ ဝိဇ္ဇမာနံ, ခာဒနီယေန ဝာ ကာတဗ္ဗံ ကိစ္စံ နာမ ဇိဃစ္ဆာဟရဏမေဝ။ ယဉ္ဟိ ပူဝာဒိခာဒနီယံ ခာဒိတ္ဝာ ဇိဃစ္ဆာဟရဏံ ဟောတိ, တသ္သ ကိစ္စံ ကိစ္စံ နာမာတိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ တံ ကိစ္စံ, ပယောဇနံ ဝာ နေဝ ဖရန္တိ, နေဝ နိပ္ဖာဒေန္တိ။ ဧသေဝ နယော ‘‘န ဘောဇနီယေ ဘောဇနီယတ္ထံ ဖရန္တီ’’တိဧတ္ထာပိ။
Yāni pana mūlāni vuttāni, tāni yāvajīvikānīti yojanā. Pāḷiyaṃ vuttānīti sambandho. Khādanīyatthanti khādanīyassa, khādanīye vā vijjamānaṃ, khādanīyena vā kātabbaṃ kiccaṃ, payojanaṃ vāti khādanīyatthaṃ. ‘‘Khādanīye’’tiiminā ‘‘tattha vuttābhidhammatthā’’tiādīsu viya khādanīyatthapadassa uttarapadatthapadhānabhāvaṃ dasseti. Tattha khādanīyassa, khādanīye vā vijjamānaṃ, khādanīyena vā kātabbaṃ kiccaṃ nāma jighacchāharaṇameva. Yañhi pūvādikhādanīyaṃ khāditvā jighacchāharaṇaṃ hoti, tassa kiccaṃ kiccaṃ nāmāti vuttaṃ hoti. Taṃ kiccaṃ, payojanaṃ vā neva pharanti, neva nipphādenti. Eseva nayo ‘‘na bhojanīye bhojanīyatthaṃ pharantī’’tietthāpi.
တေသန္တိ မူလာနံ အန္တော, လက္ခဏန္တိ ဝာ သမ္ဗန္ဓော။ ဧကသ္မိံ ဇနပဒေ ခာဒနီယတ္ထဘောဇနီယတ္ထေသု ဖရမာနေသု အညေသုပိ ဇနပဒေသု ဖရန္တိယေဝာတိ ဒသ္သနတ္ထံ ‘‘တေသု တေသု ဇနပဒေသူ’’တိ ဝိစ္ဆာပဒံ ဝုတ္တံ။ ကိဉ္စာပိ ဟိ ဗဟူသု ဇနပဒေသု ပထဝီရသအာပောရသသမ္ပတ္တိဝသေန ခာဒနီယတ္ထဘောဇနီယတ္ထံ ဖရမာနမ္ပိ ဧကသ္မိံ ဇနပဒေ ပထဝီရသအာပောရသဝိပတ္တိဝသေန အဖရမာနံ ဘဝေယ္ယ, ဝိကာရဝသေန ပန တတ္ထ ပဝတ္တတ္တာ တံ ဇနပဒံ ပမာဏံ န ကာတဗ္ဗံ, ဂဟေတဗ္ဗမေဝာတိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ ပကတိအာဟာရဝသေနာတိ အညေဟိ ယာဝကာလိက, သတ္တာဟကာလိကေဟိ အမိသ္သိတံ အတ္တနော ပကတိယာဝ အာဟာရကိစ္စကရဏဝသေန။ ‘‘မနုသ္သာန’’န္တိဣမိနာ အညေသံ တိရစ္ဆာနာဒီနံ ခာဒနီယတ္ထဘောဇနီယတ္ထံ ဖရမာနမ္ပိ န ပမာဏန္တိ ဒသ္သေတိ။ တန္တိ မူလံ။ ဟီတိ သစ္စံ။ နာမသညာသူတိ နာမသင္ခာတာသု သညာသု။
Tesanti mūlānaṃ anto, lakkhaṇanti vā sambandho. Ekasmiṃ janapade khādanīyatthabhojanīyatthesu pharamānesu aññesupi janapadesu pharantiyevāti dassanatthaṃ ‘‘tesu tesu janapadesū’’ti vicchāpadaṃ vuttaṃ. Kiñcāpi hi bahūsu janapadesu pathavīrasaāporasasampattivasena khādanīyatthabhojanīyatthaṃ pharamānampi ekasmiṃ janapade pathavīrasaāporasavipattivasena apharamānaṃ bhaveyya, vikāravasena pana tattha pavattattā taṃ janapadaṃ pamāṇaṃ na kātabbaṃ, gahetabbamevāti vuttaṃ hoti. Pakatiāhāravasenāti aññehi yāvakālika, sattāhakālikehi amissitaṃ attano pakatiyāva āhārakiccakaraṇavasena. ‘‘Manussāna’’ntiiminā aññesaṃ tiracchānādīnaṃ khādanīyatthabhojanīyatthaṃ pharamānampi na pamāṇanti dasseti. Tanti mūlaṃ. Hīti saccaṃ. Nāmasaññāsūti nāmasaṅkhātāsu saññāsu.
ယထာ မူလေ လက္ခဏံ ဒသ္သိတံ, ဧဝံ ကန္ဒာဒီသုပိ ယံ လက္ခဏံ ဒသ္သိတန္တိ ယောဇနာ။ န ကေဝလံ ပာဠိယံ အာဂတာနံ ဟလိဒ္ဒာဒီနံ မူလံယေဝ ယာဝဇီဝိကံ ဟောတိ, အထ ခော တစာဒယောပီတိ အာဟ ‘‘ယဉ္စေတ’’န္တိအာဒိ။ ယံ ဧတံ အဋ္ဌဝိဓန္တိ သမ္ဗန္ဓော။
Yathā mūle lakkhaṇaṃ dassitaṃ, evaṃ kandādīsupi yaṃ lakkhaṇaṃ dassitanti yojanā. Na kevalaṃ pāḷiyaṃ āgatānaṃ haliddādīnaṃ mūlaṃyeva yāvajīvikaṃ hoti, atha kho tacādayopīti āha ‘‘yañceta’’ntiādi. Yaṃ etaṃ aṭṭhavidhanti sambandho.
ဧဝံ မူလခာဒနီယေ ဝိနိစ္ဆယံ ဒသ္သေတ္ဝာ ဣဒာနိ ကန္ဒခာဒနီယေ တံ ဒသ္သေန္တော အာဟ ‘‘ကန္ဒခာဒနီယေ’’တိအာဒိ။ တတ္ထ ကန္ဒခာဒနီယေတိ ကံ သုခံ ဒဒာတီတိ ကန္ဒော, ပဒုမာဒိကန္ဒော, သုခသ္သ အဒာယကာ ပန ကန္ဒာ ရုဠ္ဟီဝသေန ကန္ဒာတိ ဝုစ္စန္တိ, ကန္ဒော ဧဝ ခာဒနီယံ ကန္ဒခာဒနီယံ, တသ္မိံ ဝိနိစ္ဆယော ဧဝံ ဝေဒိတဗ္ဗောတိ ယောဇနာ။ ဧသေဝ နယော ဥပရိပိ။ ယန္တိ ကန္ဒံ။ ဣမိနာ တံသဒ္ဒာနပေက္ခော ယံသဒ္ဒောပိ အတ္ထီတိ ဉာပေတိ။ တတ္ထာတိ ကန္ဒခာဒနီယေ။ တရုဏော, သုခခာဒနီယောတိ ဝိသေသနပဒာနိ ယထာဝစနံ ဥပရိပိ ယောဇေတဗ္ဗာနိ။ ဧဝမာဒယော ဖရဏကကန္ဒာ ယာဝကာလိကာတိ သမ္ဗန္ဓော။
Evaṃ mūlakhādanīye vinicchayaṃ dassetvā idāni kandakhādanīye taṃ dassento āha ‘‘kandakhādanīye’’tiādi. Tattha kandakhādanīyeti kaṃ sukhaṃ dadātīti kando, padumādikando, sukhassa adāyakā pana kandā ruḷhīvasena kandāti vuccanti, kando eva khādanīyaṃ kandakhādanīyaṃ, tasmiṃ vinicchayo evaṃ veditabboti yojanā. Eseva nayo uparipi. Yanti kandaṃ. Iminā taṃsaddānapekkho yaṃsaddopi atthīti ñāpeti. Tatthāti kandakhādanīye. Taruṇo, sukhakhādanīyoti visesanapadāni yathāvacanaṃ uparipi yojetabbāni. Evamādayo pharaṇakakandā yāvakālikāti sambandho.
အဓောတောတိ ဝိသရသော ဥဒကေန အဓူနိတော။ တေတိ ကန္ဒာ သင္ဂဟိတာတိ သမ္ဗန္ဓော။
Adhototi visaraso udakena adhūnito. Teti kandā saṅgahitāti sambandho.
မူလေ အလတိ ပဝတ္တတီတိ မုဠာလော, ဥဒကတော ဝာ ဥဒ္ဓဋမတ္တေ မိလတိ နိမိလတီတိ မုဠာလံ။ ဧဝမာဒိ ဖရဏကမုဠာလံ ယာဝကာလိကန္တိ ယောဇနာ။ တံ သဗ္ဗမ္ပီတိ သဗ္ဗမ္ပိ တံ မုဠာလံ သင္ဂဟိတန္တိ သမ္ဗန္ဓော။
Mūle alati pavattatīti muḷālo, udakato vā uddhaṭamatte milati nimilatīti muḷālaṃ. Evamādi pharaṇakamuḷālaṃ yāvakālikanti yojanā. Taṃ sabbampīti sabbampi taṃ muḷālaṃ saṅgahitanti sambandho.
မသတိ ဝိဇ္ဈတီတိ မတ္ထကော။ ဧဝမာဒိ မတ္ထကော ယာဝကာလိကောတိ ယောဇနာ။ ဇရဍ္ဎဗုန္ဒောတိ ဇရဘူတအဍ္ဎသင္ခာတော ပာဒော။
Masati vijjhatīti matthako. Evamādi matthako yāvakālikoti yojanā. Jaraḍḍhabundoti jarabhūtaaḍḍhasaṅkhāto pādo.
ခနီယတိ အဝဒာရီယတီတိ ခန္ဓော, ခာယတီတိ ဝာ ခန္ဓော။ ‘‘အန္တောပထဝီဂတော’’တိပဒံ ‘‘သာလကလ္ယာဏိခန္ဓော’’တိပဒေနေဝ ယောဇေတဗ္ဗံ, န အညေဟိ။ ဧဝမာဒိ ခန္ဓော ယာဝကာလိကောတိ ယောဇနာ။ အဝသေသာတိ တီဟိ ဒဏ္ဍကာဒီဟိ အဝသေသာ။
Khanīyati avadārīyatīti khandho, khāyatīti vā khandho. ‘‘Antopathavīgato’’tipadaṃ ‘‘sālakalyāṇikhandho’’tipadeneva yojetabbaṃ, na aññehi. Evamādi khandho yāvakālikoti yojanā. Avasesāti tīhi daṇḍakādīhi avasesā.
တစတိ သံဝရတိ ပဋိစ္ဆာဒေတီတိ တစော။ သရသောတိ ဧတ္ထ ဧဝကာရော ယောဇေတဗ္ဗော, သရသော ဧဝာတိ အတ္ထော။ တေသံ သင္ဂဟောတိ သမ္ဗန္ဓော။ ဟီတိ သစ္စံ။ ဧတန္တိ ကသာဝဘေသဇ္ဇံ, ‘‘အနုဇာနာမိ ။ပေ.။ ဘောဇနီယတ္ထ’’န္တိ ဝစနံ ဝာ။ ဧတ္ထာတိ ကသာဝဘေသဇ္ဇေ။ ဧတေသမ္ပီတိ မတ္ထကခန္ဓတ္တစာနမ္ပိ။
Tacati saṃvarati paṭicchādetīti taco. Sarasoti ettha evakāro yojetabbo, saraso evāti attho. Tesaṃ saṅgahoti sambandho. Hīti saccaṃ. Etanti kasāvabhesajjaṃ, ‘‘anujānāmi …pe… bhojanīyattha’’nti vacanaṃ vā. Etthāti kasāvabhesajje. Etesampīti matthakakhandhattacānampi.
ပတတီတိ ပတ္တံ။ ဧတေသန္တိ မူလကာဒီနံ။ ဧဝရူပာနိ ပတ္တာနိ စ ဧကံသေန ယာဝကာလိကာနီတိ ယောဇနာ။ ယာ လောဏီ အာရောဟတိ, တသ္သာ လောဏိယာ ပတ္တံ ယာဝဇီဝိကန္တိ ယောဇနာ။ ဒီပဝာသိနောတိ တမ္ဗပဏ္ဏိဒီပဝာသိနော , ဇမ္ဗုဒီပဝာသိနော ဝာ။ ယာနိ ဝာ ဖရန္တီတိ ဝုတ္တာနီတိ သမ္ဗန္ဓော။ တေသန္တိ နိမ္ဗာဒီနံ။ ဣဒံ ပဒံ ပုဗ္ဗပရာပေက္ခကံ, တသ္မာ ဒ္ဝိန္နံ မဇ္ဈေ ဝုတ္တန္တိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ ပဏ္ဏာနံ အန္တော နတ္ထီတိ သမ္ဗန္ဓော။
Patatīti pattaṃ. Etesanti mūlakādīnaṃ. Evarūpāni pattāni ca ekaṃsena yāvakālikānīti yojanā. Yā loṇī ārohati, tassā loṇiyā pattaṃ yāvajīvikanti yojanā. Dīpavāsinoti tambapaṇṇidīpavāsino , jambudīpavāsino vā. Yāni vā pharantīti vuttānīti sambandho. Tesanti nimbādīnaṃ. Idaṃ padaṃ pubbaparāpekkhakaṃ, tasmā dvinnaṃ majjhe vuttanti daṭṭhabbaṃ. Paṇṇānaṃ anto natthīti sambandho.
ပုပ္ဖတိ ဝိကသတီတိ ပုပ္ဖံ။ ဧဝမာဒိ ပုပ္ဖံ ယာဝကာလိကန္တိ ယောဇနာ။ တသ္သာတိ ပုပ္ဖသ္သ။ အသ္သာတိ ဧဝမေဝ။
Pupphati vikasatīti pupphaṃ. Evamādi pupphaṃ yāvakālikanti yojanā. Tassāti pupphassa. Assāti evameva.
ဖလတီတိ ဖလံ။ ယာနီတိ ဖလာနိ။ ဖရန္တီတိ သမ္ဗန္ဓော။ နေသန္တိ ဖလာနံ ပရိယန္တန္တိ သမ္ဗန္ဓော။ ယာနိ ဝုတ္တာနိ, တာနိ ယာဝဇီဝိကာနီတိ ယောဇနာ။ တေသမ္ပီတိ ဖလာနမ္ပိ ပရိယန္တန္တိ သမ္ဗန္ဓော။
Phalatīti phalaṃ. Yānīti phalāni. Pharantīti sambandho. Nesanti phalānaṃ pariyantanti sambandho. Yāni vuttāni, tāni yāvajīvikānīti yojanā. Tesampīti phalānampi pariyantanti sambandho.
အသီယတိ ခိပီယတိ, ဆဍ္ဍီယတီတိ ဝာ အဋ္ဌိ။ ဧဝမာဒီနိ ဖရဏကာနိ အဋ္ဌီနိ ယာဝကာလိကာနီတိ ယောဇနာ။ တေသန္တိ အဋ္ဌီနံ။
Asīyati khipīyati, chaḍḍīyatīti vā aṭṭhi. Evamādīni pharaṇakāni aṭṭhīni yāvakālikānīti yojanā. Tesanti aṭṭhīnaṃ.
ပိသီယတိ စုဏ္ဏံ ကရီယတီတိ ပိဋ္ဌံ။ ဧဝမာဒီနိ ဖရဏကာနိ ပိဋ္ဌာနိ ယာဝကာလိကာနီတိ ယောဇနာ။ အဓောတကန္တိ ဥဒကေန အဓူနိတံ။ တေသန္တိ ပိဋ္ဌာနံ။
Pisīyati cuṇṇaṃ karīyatīti piṭṭhaṃ. Evamādīni pharaṇakāni piṭṭhāni yāvakālikānīti yojanā. Adhotakanti udakena adhūnitaṃ. Tesanti piṭṭhānaṃ.
နိရန္တရံ အသတိ သမ္ဗဇ္ဈတီတိ နိယ္ယာသော။ သေသာတိ ဥစ္ဆုနိယ္ယာသတော သေသာ။ ပာဠိယံ ဝုတ္တနိယ္ယာသာတိ သမ္ဗန္ဓော။ တတ္ထာတိ နိယ္ယာသခာဒနီယေ။ သင္ဂဟိတာနံ နိယ္ယာသာနံ ပရိယန္တန္တိ ယောဇနာ။ ဧဝန္တိအာဒိ နိဂမနံ။
Nirantaraṃ asati sambajjhatīti niyyāso. Sesāti ucchuniyyāsato sesā. Pāḷiyaṃ vuttaniyyāsāti sambandho. Tatthāti niyyāsakhādanīye. Saṅgahitānaṃ niyyāsānaṃ pariyantanti yojanā. Evantiādi nigamanaṃ.
ဝုတ္တမေဝာတိ ဟေဋ္ဌာ ပဌမပဝာရဏသိက္ခာပဒေ ဝုတ္တမေဝာတိ။ သတ္တမံ။
Vuttamevāti heṭṭhā paṭhamapavāraṇasikkhāpade vuttamevāti. Sattamaṃ.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / ဝိနယပိဋက • Vinayapiṭaka / မဟာဝိဘင္ဂ • Mahāvibhaṅga / ၄. ဘောဇနဝဂ္ဂော • 4. Bhojanavaggo
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / ဝိနယပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / မဟာဝိဘင္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ၇. ဝိကာလဘောဇနသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • 7. Vikālabhojanasikkhāpadavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / သာရတ္ထဒီပနီ-ဋီကာ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ၇. ဝိကာလဘောဇနသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • 7. Vikālabhojanasikkhāpadavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝဇိရဗုဒ္ဓိ-ဋီကာ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ၇. ဝိကာလဘောဇနသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • 7. Vikālabhojanasikkhāpadavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝိမတိဝိနောဒနီ-ဋီကာ • Vimativinodanī-ṭīkā / ၇. ဝိကာလဘောဇနသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • 7. Vikālabhojanasikkhāpadavaṇṇanā
