| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သာရတ္ထဒီပနီ-ဋီကာ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
၇. ဝိကာလဘောဇနသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ
7. Vikālabhojanasikkhāpadavaṇṇanā
၂၄၇. သတ္တမေ အဂ္ဂသမဇ္ဇောတိ ဥတ္တမံ နစ္စံ။ တံ ကိရ ပဗ္ဗတမတ္ထကေ ဌတ္ဝာ ဧကံ ဒေဝတံ ဥဒ္ဒိသ္သ ကရောန္တိ။ နဋာနံ နာဋကာနိ နဋနာဋကာနိ, သီတာဟရဏာဒီနိ။ အပညတ္တေ သိက္ခာပဒေတိ ဦနဝီသတိဝသ္သသိက္ခာပဒေ အပညတ္တေ။ အဒံသူတိ ‘‘ဝိဟာရံ နေတ္ဝာ ခာဒိသ္သထာ’’တိ အဒံသု။
247. Sattame aggasamajjoti uttamaṃ naccaṃ. Taṃ kira pabbatamatthake ṭhatvā ekaṃ devataṃ uddissa karonti. Naṭānaṃ nāṭakāni naṭanāṭakāni, sītāharaṇādīni. Apaññatte sikkhāpadeti ūnavīsativassasikkhāpade apaññatte. Adaṃsūti ‘‘vihāraṃ netvā khādissathā’’ti adaṃsu.
၂၄၈-၂၄၉. မူလကမူလာဒီနိ ဥပဒေသတောယေဝ ဝေဒိတဗ္ဗာနိ။ န ဟိ တာနိ ပရိယာယန္တရေန ဝုစ္စမာနာနိပိ သက္ကာ ဝိညာတုံ။ ပရိယာယန္တရေပိ ဟိ ဝုစ္စမာနေ တံ တံ နာမံ အဇာနန္တာနံ သမ္မောဟောယေဝ သိယာ, တသ္မာ တတ္ထ န ကိဉ္စိ ဝက္ခာမ။ ခာဒနီယတ္ထန္တိ ခာဒနီယေန ကတ္တဗ္ဗကိစ္စံ။ နေဝ ဖရန္တီတိ န နိပ္ဖာဒေန္တိ။ တေသု တေသု ဇနပဒေသူတိ ဧတ္ထ ‘‘ဧကသ္မိံ ဇနပဒေ အာဟာရကိစ္စံ သာဓေန္တံ သေသဇနပဒေသုပိ န ကပ္ပတီ’’တိ ဝဒန္တိ။ ရုက္ခဝလ္လိအာဒီနန္တိ ဟေဋ္ဌာ ဝုတ္တမေဝ သမ္ပိဏ္ဍေတ္ဝာ ဝုတ္တံ။ အန္တောပထဝီဂတောတိ သာလကလ္ယာဏီခန္ဓံ သန္ဓာယ ဝုတ္တံ။ သဗ္ဗကပ္ပိယာနီတိ မူလခန္ဓတစပတ္တာဒိဝသေန သဗ္ဗသော ကပ္ပိယာနိ။ တေသမ္ပိ နာမဝသေန န သက္ကာ ပရိယန္တံ ဒသ္သေတုန္တိ သမ္ဗန္ဓော။ အစ္ဆိဝာဒီနံ အပရိပက္ကာနေဝ ဖလာနိ ယာဝဇီဝိကာနီတိ ဒသ္သေတုံ ‘‘အပရိပက္ကာနီ’’တိ ဝုတ္တံ။
248-249. Mūlakamūlādīni upadesatoyeva veditabbāni. Na hi tāni pariyāyantarena vuccamānānipi sakkā viññātuṃ. Pariyāyantarepi hi vuccamāne taṃ taṃ nāmaṃ ajānantānaṃ sammohoyeva siyā, tasmā tattha na kiñci vakkhāma. Khādanīyatthanti khādanīyena kattabbakiccaṃ. Neva pharantīti na nipphādenti. Tesu tesu janapadesūti ettha ‘‘ekasmiṃ janapade āhārakiccaṃ sādhentaṃ sesajanapadesupi na kappatī’’ti vadanti. Rukkhavalliādīnanti heṭṭhā vuttameva sampiṇḍetvā vuttaṃ. Antopathavīgatoti sālakalyāṇīkhandhaṃ sandhāya vuttaṃ. Sabbakappiyānīti mūlakhandhatacapattādivasena sabbaso kappiyāni. Tesampi nāmavasena na sakkā pariyantaṃ dassetunti sambandho. Acchivādīnaṃ aparipakkāneva phalāni yāvajīvikānīti dassetuṃ ‘‘aparipakkānī’’ti vuttaṃ.
ဟရီတကာဒီနံ အဋ္ဌီနီတိ ဧတ္ထ မိဉ္ဇံ ပဋိစ္ဆာဒေတ္ဝာ ဌိတကပာလာနိ ယာဝဇီဝိကာနီတိ အာစရိယာ။ မိဉ္ဇမ္ပိ ယာဝဇီဝိကန္တိ ဧကေ။ ဟိင္ဂူတိ ဟိင္ဂုရုက္ခတော ပဂ္ဃရိတနိယ္ယာသော။ ဟိင္ဂုဇတုအာဒယောပိ ဟိင္ဂုဝိကတိယော ဧဝ။ တတ္ထ ဟိင္ဂုဇတု နာမ ဟိင္ဂုရုက္ခသ္သ ဒဏ္ဍပတ္တာနိ ပစိတ္ဝာ ကတနိယ္ယာသော, ဟိင္ဂုသိပာဋိကံ နာမ ဟိင္ဂုပတ္တာနိ ပစိတ္ဝာ ကတနိယ္ယာသော။ ‘‘အညေန မိသ္သေတ္ဝာ ကတော’’တိပိ ဝဒန္တိ။ တကန္တိ အဂ္ဂကောဋိယာ နိက္ခန္တသိလေသော။ တကပတ္တိန္တိ ပတ္တတော နိက္ခန္တသိလေသော။ တကပဏ္ဏိန္တိ ပလာသေ ဘဇ္ဇိတ္ဝာ ကတသိလေသော။ ‘‘ဒဏ္ဍတော နိက္ခန္တသိလေသော တိပိ ဝဒန္တိ။ သေသမေတ္ထ ဥတ္တာနမေဝ။ ဝိကာလတာ, ယာဝကာလိကတာ, အဇ္ဈောဟရဏန္တိ ဣမာနိ ပနေတ္ထ တီဏိ အင္ဂာနိ။
Harītakādīnaṃ aṭṭhīnīti ettha miñjaṃ paṭicchādetvā ṭhitakapālāni yāvajīvikānīti ācariyā. Miñjampi yāvajīvikanti eke. Hiṅgūti hiṅgurukkhato paggharitaniyyāso. Hiṅgujatuādayopi hiṅguvikatiyo eva. Tattha hiṅgujatu nāma hiṅgurukkhassa daṇḍapattāni pacitvā kataniyyāso, hiṅgusipāṭikaṃ nāma hiṅgupattāni pacitvā kataniyyāso. ‘‘Aññena missetvā kato’’tipi vadanti. Takanti aggakoṭiyā nikkhantasileso. Takapattinti pattato nikkhantasileso. Takapaṇṇinti palāse bhajjitvā katasileso. ‘‘Daṇḍato nikkhantasileso tipi vadanti. Sesamettha uttānameva. Vikālatā, yāvakālikatā, ajjhoharaṇanti imāni panettha tīṇi aṅgāni.
ဝိကာလဘောဇနသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Vikālabhojanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / ဝိနယပိဋက • Vinayapiṭaka / မဟာဝိဘင္ဂ • Mahāvibhaṅga / ၄. ဘောဇနဝဂ္ဂော • 4. Bhojanavaggo
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / ဝိနယပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / မဟာဝိဘင္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ၇. ဝိကာလဘောဇနသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • 7. Vikālabhojanasikkhāpadavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝဇိရဗုဒ္ဓိ-ဋီကာ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ၇. ဝိကာလဘောဇနသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • 7. Vikālabhojanasikkhāpadavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝိမတိဝိနောဒနီ-ဋီကာ • Vimativinodanī-ṭīkā / ၇. ဝိကာလဘောဇနသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • 7. Vikālabhojanasikkhāpadavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ပာစိတ္ယာဒိယောဇနာပာဠိ • Pācityādiyojanāpāḷi / ၇. ဝိကာလဘောဇနသိက္ခာပဒံ • 7. Vikālabhojanasikkhāpadaṃ
