| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ဝဇိရဗုဒ္ဓိ-ဋီကာ • Vajirabuddhi-ṭīkā |
၇. ဝိကာလဘောဇနသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ
7. Vikālabhojanasikkhāpadavaṇṇanā
၂၄၇-၉. နဋာနံ နာဋကာနိ နဋနာဋကာနိ, သီတာဟရဏာဒီနိ။ မူလဉ္စ တံ ခာဒနီယဉ္စာတိ မူလခာဒနီယံ။ ဧသ နယော သဗ္ဗတ္ထ။ ပိဋ္ဌန္တိ စုဏ္ဏံ။ ခာရကမူလန္တိ ယူပသမူလံ။ စစ္စုမူလံ နေဠိယမူလံ။ တမ္ဗကံ ဝစံ။ တဏ္ဍုလေယ္ယကံ စူဠကုဟု။ ဝတ္ထုလေယ္ယကံ မဟာကုဟု။ ဝဇကလိ နိကောဋ္ဌံ။ ဇဇ္ဈရီ ဟိရတော။
247-9. Naṭānaṃ nāṭakāni naṭanāṭakāni, sītāharaṇādīni. Mūlañca taṃ khādanīyañcāti mūlakhādanīyaṃ. Esa nayo sabbattha. Piṭṭhanti cuṇṇaṃ. Khārakamūlanti yūpasamūlaṃ. Caccumūlaṃ neḷiyamūlaṃ. Tambakaṃ vacaṃ. Taṇḍuleyyakaṃ cūḷakuhu. Vatthuleyyakaṃ mahākuhu. Vajakali nikoṭṭhaṃ. Jajjharī hirato.
ကောဋ္ဌံ ဇရဋ္ဌံ ဝုစ္စတိ။ ဂဏ္ဌိ မုဟုကုလမုဒု ဝိစယတ္ထ ဝဇမုဇု ဝဒုဠဝိ။
Koṭṭhaṃ jaraṭṭhaṃ vuccati. Gaṇṭhi muhukulamudu vicayattha vajamuju vaduḷavi.
ဝဇ္ဇယေတိမေ ကိံသုကံ, ဟလိဒ္ဒိ။ ကသေရုကော, ကဋိဗလဝန္တိ တသ္သ နာမံ။ အမ္ဗာဋကံ အမူလကံ ပိဎလ ကက္ကုလ။ မသာလု ကိနဠ။ အာလုဝ ကဠိ တဍ္ဎိအဠိ အလသ ကဋိသ္သလ နမေဒတိ မေရ။ သိဂ္ဂု သီရိ ကောဠ ကာလကံ နေကဠဝိ။ ခီရဝလ္လိကန္ဒော တုမူရောရိယော ဟောတိ။ သင္ခတော ဓောဝနမေဝ။ အယံ ‘‘ပရိသင္ခာရော’’တိ လိခိတံ။ ခီရကာကောလီ ကိရိကဝေဠိ။ ဇီဝိကံ ဇီဝိဟိ။ ဥသဘက ဥမ္မသုဝိယိ။
Vajjayetime kiṃsukaṃ, haliddi. Kaseruko, kaṭibalavanti tassa nāmaṃ. Ambāṭakaṃ amūlakaṃ piḍhala kakkula. Masālu kinaḷa. Āluva kaḷi taḍḍhiaḷi alasa kaṭissala namedati mera. Siggu sīri koḷa kālakaṃ nekaḷavi. Khīravallikando tumūroriyo hoti. Saṅkhato dhovanameva. Ayaṃ ‘‘parisaṅkhāro’’ti likhitaṃ. Khīrakākolī kirikaveḷi. Jīvikaṃ jīvihi. Usabhaka ummasuviyi.
ဟိန္တာလံ ကိတိလိ။ ကုန္တာလ တောဟော တိလိသတာ ပဒိကဠိရော ပဋသေဝလကဠိ။ ကရမန္ဒကံ ကရမ္ဗ ဒဏ္ဍောကိရ ဥဒကဇောတိ ကဏ္ဍကော။ ‘‘သိင္ဃတကောတိပိ ဝုစ္စတီ’’တိ လိခိတံ။ ဖဂ္ဂဝ ဟကိဠိ။ နတ္တမာလန္တိ ကရဉ္ဇိ။
Hintālaṃ kitili. Kuntāla toho tilisatā padikaḷiro paṭasevalakaḷi. Karamandakaṃ karamba daṇḍokira udakajoti kaṇḍako. ‘‘Siṅghatakotipi vuccatī’’ti likhitaṃ. Phaggava hakiḷi. Nattamālanti karañji.
သေလ္လု လောဟောလိယံ။ ကာသမဒ္ဒက ကုဒုဝဝလိ အနသိကိန။ ဥမ္မာဒိယ မေလေလိဒိယ။ စီနမုဂ္ဂော ဝေနမုတ္တိ ဟုရမုဂ္ဂ။ ရာဇမာသော မာဟဝိလိတိ။ အဂ္ဂိမန္တော မုဉ္စိ။ သုနိပဏ္ဏကော တိပိလဝနိနာဠိကာ တိလက။ ဘူမိယံ ဇာတလောဏီတိ ဧတ္ထ လောဏီနာမသ္သ သာဓာရဏတ္တာ ‘‘ဘူမိယ’’န္တိ ဝိသေသေတ္ဝာ ဝုတ္တံ။ ဗ္ရဟ္မီပတ္တံ ဒေမေတေယေ ပဏသာ။ ‘‘ဒီပဝာသိနော ဝဒန္တီ’’တိ သိထိလံ ကတ္ဝာ ကသ္မာ ဝုတ္တန္တိ စေ? ‘‘ခာဒနီယတ္ထံ ဖရတီတိ လက္ခဏေန အသမာနတ္တာ’’တိ ဝုတ္တံ။ ပဒေလိဝိနိတေကိ။ သုလသိပဏ္ဏန္တိ တသာပလိကံ။
Sellu loholiyaṃ. Kāsamaddaka kuduvavali anasikina. Ummādiya melelidiya. Cīnamuggo venamutti huramugga. Rājamāso māhaviliti. Aggimanto muñci. Sunipaṇṇako tipilavanināḷikā tilaka. Bhūmiyaṃ jātaloṇīti ettha loṇīnāmassa sādhāraṇattā ‘‘bhūmiya’’nti visesetvā vuttaṃ. Brahmīpattaṃ demeteye paṇasā. ‘‘Dīpavāsino vadantī’’ti sithilaṃ katvā kasmā vuttanti ce? ‘‘Khādanīyatthaṃ pharatīti lakkhaṇena asamānattā’’ti vuttaṃ. Padeliviniteki. Sulasipaṇṇanti tasāpalikaṃ.
အဂန္ဓိကပုပ္ဖံ ကရိသ္သယေတိ စေကဝာဒိဒပုပ္ဖံ စေလေပတိမလံ။ ဇီဝန္တီပုပ္ဖံ ဇီဝိတန္ဒိဂမလ။ ဗကုလ မုထုဝလ။ ကုယ္ယက ပုနပုန္နာမပုန္နရာ, ဇာတိသုမန။ နဝမာလိကာ စေဟေမလ။
Agandhikapupphaṃ karissayeti cekavādidapupphaṃ celepatimalaṃ. Jīvantīpupphaṃ jīvitandigamala. Bakula muthuvala. Kuyyaka punapunnāmapunnarā, jātisumana. Navamālikā cehemala.
တိန္တိဏိက ကစိနီ ဝိလေယိ။ မာတုလုင္ဂ လဝနော။ ပုသ္သဖလ သုပုလိ။ တိမ္ဗရူသက တိဂိဗ္ဗေရေဟိတိ သုသတုဓုတ။ တိပုသဝာတိင္ဂဏ ဓုတတိကေဏ ပဋိယိ။ စောစ ဝရိယိယေလိ။ မောစ အတိရေလိ။ ဂောဋ္ဌဖလံ ပူဝဖလန္တိ ဧကေ။ ကောဋ္ဌသေ ကိရ အစ္ဆိဝ။
Tintiṇika kacinī vileyi. Mātuluṅga lavano. Pussaphala supuli. Timbarūsaka tigibberehiti susatudhuta. Tipusavātiṅgaṇa dhutatikeṇa paṭiyi. Coca variyiyeli. Moca atireli. Goṭṭhaphalaṃ pūvaphalanti eke. Koṭṭhase kira acchiva.
အသမုသ္သိ ဗိမ္ဗ ဣတိ ကေစိ။ ကာသ္မရီတိ သေပဏ္ဏိ။ အတိတေမေတိ ကရိယမေတိသ္သ။ ဇာတိဖလံ ကတံမေတိ။ ကဋုကဖလံ တိရိရက။
Asamussi bimba iti keci. Kāsmarīti sepaṇṇi. Atitemeti kariyametissa. Jātiphalaṃ kataṃmeti. Kaṭukaphalaṃ tiriraka.
တရုဏဖလံ ကိရိဥပုလု။ ပောက္ခရဋ္ဌိ ကိဉ္စက္ခဋ္ဌိ။ သိဒ္ဓတ္ထကံ သာသပံ သေတဝဏ္ဏံ။ ရာဇိကံ ရတ္တံ ဟောတိ။
Taruṇaphalaṃ kiriupulu. Pokkharaṭṭhi kiñcakkhaṭṭhi. Siddhatthakaṃ sāsapaṃ setavaṇṇaṃ. Rājikaṃ rattaṃ hoti.
ဟိင္ဂုံ ဟိင္ဂုဇတုန္တိ သဗ္ဗာပိ ဟိင္ဂုဝိကတိယော။ ဧတ္ထ ဟိင္ဂုဇတု နာမ ပတ္တသာခာ ပစိတ္ဝာ ကာတဗ္ဗာ။ သာခာ ပစိတ္ဝာ ကတာ သိပာဋိကာ။ အညေဟိ မိသ္သေတ္ဝာ ကတာတိ ကေစိ။ တကံ ကဋ္ဌဇန္တိ အဂ္ဂိကေဠိနိ။ နိကိတိသ္သာကာလေသယော။ တိမေရ, တကပတ္တိ ပသာခာပတ္တေ ပစိတ္ဝာ ကာတဗ္ဗာ။ ‘‘တကပဏ္ဏိ သာဝတိ ဧဝ ကာတဗ္ဗာ’’တိ လိခိတံ။
Hiṅguṃ hiṅgujatunti sabbāpi hiṅguvikatiyo. Ettha hiṅgujatu nāma pattasākhā pacitvā kātabbā. Sākhā pacitvā katā sipāṭikā. Aññehi missetvā katāti keci. Takaṃ kaṭṭhajanti aggikeḷini. Nikitissākālesayo. Timera, takapatti pasākhāpatte pacitvā kātabbā. ‘‘Takapaṇṇi sāvati eva kātabbā’’ti likhitaṃ.
ဝိကာလဘောဇနသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Vikālabhojanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / ဝိနယပိဋက • Vinayapiṭaka / မဟာဝိဘင္ဂ • Mahāvibhaṅga / ၄. ဘောဇနဝဂ္ဂော • 4. Bhojanavaggo
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / ဝိနယပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / မဟာဝိဘင္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ၇. ဝိကာလဘောဇနသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • 7. Vikālabhojanasikkhāpadavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / သာရတ္ထဒီပနီ-ဋီကာ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ၇. ဝိကာလဘောဇနသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • 7. Vikālabhojanasikkhāpadavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝိမတိဝိနောဒနီ-ဋီကာ • Vimativinodanī-ṭīkā / ၇. ဝိကာလဘောဇနသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • 7. Vikālabhojanasikkhāpadavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ပာစိတ္ယာဒိယောဇနာပာဠိ • Pācityādiyojanāpāḷi / ၇. ဝိကာလဘောဇနသိက္ခာပဒံ • 7. Vikālabhojanasikkhāpadaṃ
