| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਖੁਦ੍ਦਸਿਕ੍ਖਾ-ਮੂਲਸਿਕ੍ਖਾ • Khuddasikkhā-mūlasikkhā |
੩੧. વਿਕਪ੍ਪਨਾਨਿਦ੍ਦੇਸવਣ੍ਣਨਾ
31. Vikappanāniddesavaṇṇanā
੨੨੧. ਸਮ੍ਮੁਖਾਯਾਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੩੭੪; ਪਾਰਾ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੨.੪੬੯; ਕਙ੍ਖਾ॰ ਅਟ੍ਠ॰ વਿਕਪ੍ਪਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ) ਸਮ੍ਮੁਖੇ ਠਿਤਸ੍ਸਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਬ੍ਯਤ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ વਿਕਪ੍ਪਨવਿਧਾਨਂ ਪਚ੍ਚੁਦ੍ਧਰਣਾਦਿવਿਧਾਨਞ੍ਚ ਜਾਨਨ੍ਤਸ੍ਸ। ਅਬ੍ਯਤ੍ਤੋ ਪਨ ‘‘ਇਮਿਨਾ ਮਯ੍ਹਂ ਦਿਨ੍ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਗਹੇਤ੍વਾਪਿ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਏਕਸ੍ਸਾਤਿ ਏਕਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸ।
221.Sammukhāyāti (pāci. 374; pārā. aṭṭha. 2.469; kaṅkhā. aṭṭha. vikappanasikkhāpadavaṇṇanā) sammukhe ṭhitassāti attho. Byattassāti vikappanavidhānaṃ paccuddharaṇādividhānañca jānantassa. Abyatto pana ‘‘iminā mayhaṃ dinna’’nti gahetvāpi gaccheyyāti attho. Ekassāti ekassa bhikkhussa.
੨੨੨. ਨਿਧੇਤੁਂવਾਤਿ ਨਿਧੇਤੁਂ ਏવ, ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਂ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ વਾ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤੁਂ વਾ ਅਧਿਟ੍ਠਾਤੁਂ વਾ ਨ વਟ੍ਟਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
222.Nidhetuṃvāti nidhetuṃ eva, nissaggiyaṃ na hotīti attho. Paribhuñjituṃ vā vissajjetuṃ vā adhiṭṭhātuṃ vā na vaṭṭatīti attho.
੨੨੪-੫. ਅਪਰਾ ਸਮ੍ਮੁਖਾ વਾਤਿ ਸਮ੍ਮੁਖਾ વਿਕਪ੍ਪਨਾ ਏવਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਇਮਾ ਦ੍વੇ વਿਕਪ੍ਪਨਾ ਅਤ੍ਤਨਾ ਏવ વਿਕਪ੍ਪੇਤ੍વਾ ਪਰੇਨ ਪਚ੍ਚੁਦ੍ਧਰਾਪਿਤਤ੍ਤਾ ਸਮ੍ਮੁਖਾ વਿਕਪ੍ਪਨਾ ਏવਾਤਿ વੁਤ੍ਤਾ।
224-5.Aparā sammukhā vāti sammukhā vikappanā evāti attho. Imā dve vikappanā attanā eva vikappetvā parena paccuddharāpitattā sammukhā vikappanā evāti vuttā.
੨੨੭. ਮਿਤ੍ਤੋਤਿ ਦਲ਼੍ਹਮਿਤ੍ਤੋ। ਸਨ੍ਦਿਟ੍ਠੋਤਿ ਦਿਟ੍ਠਮਤ੍ਤੋ ਨਾਤਿਦਲ਼੍ਹਮਿਤ੍ਤੋ। ‘‘ਇਤਰੇਨ ਚ ਪੁਬ੍ਬੇ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ‘ਤਿਸ੍ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੂ’ਤਿ વਾ ‘ਤਿਸ੍ਸਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ’ਤਿ વਾ વਤ੍ਤਬ੍ਬਂ। ਪੁਨ ਤੇਨ ‘ਅਹਂ ਤਿਸ੍ਸਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ, ਤਿਸ੍ਸਾਯ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ વਾ ਦਮ੍ਮੀ’ਤਿ વਿਕਪ੍ਪੇਤ੍વਾ ਤੇਨੇવ ‘ਤਿਸ੍ਸਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ, ਤਿਸ੍ਸਾਯ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਸਨ੍ਤਕਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜ વਾ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਹਿ વਾ ਯਥਾਪਚ੍ਚਯਂ વਾ ਕਰੋਹੀ’ਤਿ ਪਚ੍ਚੁਦ੍ਧਰਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਏવਂ ਪਾਠੋ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ।
227.Mittoti daḷhamitto. Sandiṭṭhoti diṭṭhamatto nātidaḷhamitto. ‘‘Itarena ca pubbe vuttanayena ‘tisso bhikkhū’ti vā ‘tissā bhikkhunī’ti vā vattabbaṃ. Puna tena ‘ahaṃ tissassa bhikkhuno, tissāya bhikkhuniyā vā dammī’ti vikappetvā teneva ‘tissassa bhikkhuno, tissāya bhikkhuniyā santakaṃ paribhuñja vā vissajjehi vā yathāpaccayaṃ vā karohī’ti paccuddharitabba’’nti evaṃ pāṭho gahetabbo.
੨੨੮. ਦੂਰਸਨ੍ਤਿਕਤ੍ਤੇਕਤ੍ਤ-ਬਹੁਭਾવਂ વਿਜਾਨਿਯਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਦੂਰਤ੍ਤਞ੍ਚ ਸਨ੍ਤਿਕਤ੍ਤਞ੍ਚ ਏਕਤ੍ਤਞ੍ਚ ਬਹੁਭਾવਞ੍ਚ વਿਜਾਨਿਤ੍વਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
228.Dūrasantikattekatta-bahubhāvaṃ vijāniyāti ettha dūrattañca santikattañca ekattañca bahubhāvañca vijānitvāti attho.
੨੨੯. ‘‘ਦਸਾਹਪਰਮਂ ਅਤਿਰੇਕਚੀવਰਂ ਧਾਰੇਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ (ਪਾਰਾ॰ ੪੬੨) વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਦਸਾਹਂ વਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ‘‘ਚੀવਰਕਾਲਸਮਯੋ ਨਾਮ ਅਨਤ੍ਥਤੇ ਕਥਿਨੇ વਸ੍ਸਾਨਸ੍ਸ ਪਚ੍ਛਿਮੋ ਮਾਸੋ, ਅਤ੍ਥਤੇ ਕਥਿਨੇ ਪਞ੍ਚ ਮਾਸਾ’’ਤਿ (ਪਾਰਾ॰ ੬੪੯) વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਮਾਸਮੇਕਂ વਾ ਪਞ੍ਚ વਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ, ਮਾਸਂ વਾ ਏਕਂ ਪਞ੍ਚ વਾ ਮਾਸੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ‘‘ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਪਨੇવ ਅਕਾਲਚੀવਰਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਆਕਙ੍ਖਮਾਨੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ। ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ ਖਿਪ੍ਪਮੇવ ਕਾਰੇਤਬ੍ਬਂ। ਨੋ ਚਸ੍ਸ ਪਾਰਿਪੂਰਿ, ਮਾਸਪਰਮਂ ਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਤਂ ਚੀવਰਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤਬ੍ਬਂ ਊਨਸ੍ਸ ਪਾਰਿਪੂਰਿਯਾ ਸਤਿਯਾ ਪਚ੍ਚਾਸਾਯਾ’’ਤਿ (ਪਾਰਾ॰ ੪੯੯) વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਪਚ੍ਚਾਸਾ ਸਤਿ ਮਾਸਕ’’ਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਨੁਪ੍ਪਾਦਯਤੀਤਿ ਅਨਧਿਟ੍ਠਿਤਂ ਅવਿਕਪ੍ਪਿਤਂ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਂ ਨ ਜਨਯਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। વਿਕਪ੍ਪਨਾવਿਨਿਚ੍ਛਯੋ।
229. ‘‘Dasāhaparamaṃ atirekacīvaraṃ dhāretabba’’nti (pārā. 462) vuttattā ‘‘dasāhaṃ vā’’ti vuttaṃ. ‘‘Cīvarakālasamayo nāma anatthate kathine vassānassa pacchimo māso, atthate kathine pañca māsā’’ti (pārā. 649) vuttattā ‘‘māsamekaṃ vā pañca vā’’ti vuttaṃ, māsaṃ vā ekaṃ pañca vā māseti attho. ‘‘Bhikkhuno paneva akālacīvaraṃ uppajjeyya, ākaṅkhamānena bhikkhunā paṭiggahetabbaṃ. Paṭiggahetvā khippameva kāretabbaṃ. No cassa pāripūri, māsaparamaṃ tena bhikkhunā taṃ cīvaraṃ nikkhipitabbaṃ ūnassa pāripūriyā satiyā paccāsāyā’’ti (pārā. 499) vuttattā ‘‘paccāsā sati māsaka’’nti vuttaṃ. Nuppādayatīti anadhiṭṭhitaṃ avikappitaṃ nissaggiṃ na janayatīti attho. Vikappanāvinicchayo.
વਿਕਪ੍ਪਨਾਨਿਦ੍ਦੇਸવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Vikappanāniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
