| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi |
೨. ವಿಲೇಖನಸಿಕ್ಖಾಪದಂ
2. Vilekhanasikkhāpadaṃ
೪೩೮. ದುತಿಯೇ ವಿನಯೇ ಪಟಿಸಂಯುತ್ತಾ ಕಥಾ ವಿನಯಕಥಾತಿ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ವಿನಯಕಥಾ ನಾಮಾ’’ತಿಆದಿ। ತನ್ತಿ ವಿನಯಕಥಂ। ಪದಭಾಜನೇನ ವಣ್ಣನಾ ವಿನಯಸ್ಸ ವಣ್ಣೋ ನಾಮಾತಿ ಯೋಜನಾ। ತನ್ತಿ ವಿನಯಸ್ಸ ವಣ್ಣಂ। ಪರಿಯಾಪುಣನಂ ಪರಿಯತ್ತಿ, ವಿನಯಸ್ಸ ಪರಿಯತ್ತಿ ವಿನಯಪರಿಯತ್ತಿ, ವಿನಯಪರಿಯತ್ತಿಸಙ್ಖಾತಂ ಮೂಲಮಸ್ಸ ವಣ್ಣಸ್ಸಾತಿ ವಿನಯಪರಿಯತ್ತಿಮೂಲಕೋ, ತಂ। ವಿನಯಧರೋ ಲಭತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಹೀತಿ ವಿತ್ಥಾರೋ। ತೇ ಸಬ್ಬೇ ಭಗವಾ ಭಾಸತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಹೀತಿ ಸಚ್ಚಂ।
438. Dutiye vinaye paṭisaṃyuttā kathā vinayakathāti dassento āha ‘‘vinayakathā nāmā’’tiādi. Tanti vinayakathaṃ. Padabhājanena vaṇṇanā vinayassa vaṇṇo nāmāti yojanā. Tanti vinayassa vaṇṇaṃ. Pariyāpuṇanaṃ pariyatti, vinayassa pariyatti vinayapariyatti, vinayapariyattisaṅkhātaṃ mūlamassa vaṇṇassāti vinayapariyattimūlako, taṃ. Vinayadharo labhatīti sambandho. Hīti vitthāro. Te sabbe bhagavā bhāsatīti sambandho. Hīti saccaṃ.
ಅಸ್ಸಾತಿ ವಿನಯಧರಸ್ಸ। ಇಧಾತಿ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಸಾಸನೇ। ಅಲಜ್ಜಿತಾತಿಆದೀಸು ಕರಣತ್ಥೇ ಪಚ್ಚತ್ತವಚನಂ। ಅಲಜ್ಜಿತಾಯಾತಿ ಹಿ ಅತ್ಥೋ। ತೇನ ವುತ್ತಂ ‘‘ಕಥಂ ಅಲಜ್ಜಿತಾಯಾ’’ತಿಆದಿ। ಚಾತಿ ಸಚ್ಚಂ । ‘‘ಸಞ್ಚಿಚ್ಚಾ’’ತಿ ಪದಂ ತೀಸು ವಾಕ್ಯೇಸು ಯೋಜೇತಬ್ಬಂ। ಸಞ್ಚಿಚ್ಚ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜತಿ, ಸಞ್ಚಿಚ್ಚ ಆಪತ್ತಿಂ ಪರಿಗೂಹತಿ, ಸಞ್ಚಿಚ್ಚ ಅಗತಿಗಮನಞ್ಚ ಗಚ್ಛತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಮನ್ದೋತಿ ಬಾಲೋ। ಮೋಮೂಹೋತಿ ಅತಿಸಮ್ಮೂಳ್ಹೋ। ವಿರಾಧೇತೀತಿ ವಿರಜ್ಝಾಪೇತಿ। ಕುಕ್ಕುಚ್ಚೇ ಉಪ್ಪನ್ನೇತಿ ‘‘ಕಪ್ಪತಿ ನು ಖೋ, ನೋ’’ತಿ ವಿನಯಕುಕ್ಕುಚ್ಚೇ ಉಪ್ಪನ್ನೇ। ಅಯಂ ಪನಾತಿ ಅಯಂ ಪುಗ್ಗಲೋ ಪನ ವೀತಿಕ್ಕಮತಿಯೇವಾತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಅಚ್ಛಮಂಸೇನ ಸೂಕರಮಂಸಸ್ಸ ವಣ್ಣಸಣ್ಠಾನೇನ ಸದಿಸತ್ತಾ, ದೀಪಿಮಂಸೇನ ಚ ಮಿಗಮಂಸಸ್ಸ ಸದಿಸತ್ತಾ ವುತ್ತಂ ‘‘ಅಚ್ಛಮಂಸಂ ಸೂಕರಮಂಸ’’ನ್ತಿಆದಿ।
Assāti vinayadharassa. Idhāti imasmiṃ sāsane. Alajjitātiādīsu karaṇatthe paccattavacanaṃ. Alajjitāyāti hi attho. Tena vuttaṃ ‘‘kathaṃ alajjitāyā’’tiādi. Cāti saccaṃ . ‘‘Sañciccā’’ti padaṃ tīsu vākyesu yojetabbaṃ. Sañcicca āpattiṃ āpajjati, sañcicca āpattiṃ parigūhati, sañcicca agatigamanañca gacchatīti attho. Mandoti bālo. Momūhoti atisammūḷho. Virādhetīti virajjhāpeti. Kukkucce uppanneti ‘‘kappati nu kho, no’’ti vinayakukkucce uppanne. Ayaṃ panāti ayaṃ puggalo pana vītikkamatiyevāti sambandho. Acchamaṃsena sūkaramaṃsassa vaṇṇasaṇṭhānena sadisattā, dīpimaṃsena ca migamaṃsassa sadisattā vuttaṃ ‘‘acchamaṃsaṃ sūkaramaṃsa’’ntiādi.
ಆಪತ್ತಿಂಚ ಸತಿಸಮ್ಮೋಸಾಯಾತಿ ಏತ್ಥ ಚಸದ್ದೋ ಅವುತ್ತವಾಕ್ಯಸಮ್ಪಿಣ್ಡನತ್ಥೋ, ಕತ್ತಬ್ಬಞ್ಚ ನ ಹಿ ಕರೋತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಏವನ್ತಿಆದಿ ನಿಗಮನಂ।
Āpattiṃca satisammosāyāti ettha casaddo avuttavākyasampiṇḍanattho, kattabbañca na hi karotīti attho. Evantiādi nigamanaṃ.
ಏವಂ ಅವಿನಯಧರಸ್ಸ ದೋಸಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ವಿನಯಧರಸ್ಸ ಗುಣಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ವಿನಯಧರೋ ಪನಾ’’ತಿಆದಿ। ಸೋತಿ ವಿನಯಧರೋ। ಹೀತಿ ವಿತ್ಥಾರೋ। ಪರೂಪವಾದನ್ತಿ ಪರೇಸಂ ಉಪವಾದಂ। ಸುದ್ಧನ್ತೇತಿ ಸುದ್ಧಸ್ಸ ಕೋಟ್ಠಾಸೇ। ತತೋತಿ ಪತಿಟ್ಠಾನತೋ ಪರನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಅಸ್ಸಾತಿ ವಿನಯಧರಸ್ಸ। ಏವನ್ತಿಆದಿ ನಿಗಮನಂ। ಅಸ್ಸಾತಿ ವಿನಯಧರಸ್ಸ। ಕುಕ್ಕುಚ್ಚಪಕತಾನನ್ತಿ ಕುಕ್ಕುಚ್ಚೇನ ಅಭಿಭೂತಾನಂ। ಸೋತಿ ವಿನಯಧರೋ। ತೇಹೀತಿ ಕುಕ್ಕುಚ್ಚಪಕತೇಹಿ। ಸಙ್ಘಮಜ್ಝೇ ಕಥೇನ್ತಸ್ಸ ಅವಿನಯಧರಸ್ಸಾತಿ ಯೋಜನಾ। ತನ್ತಿ ಭಯಂ ಸಾರಜ್ಜಂ।
Evaṃ avinayadharassa dosaṃ dassetvā vinayadharassa guṇaṃ dassento āha ‘‘vinayadharo panā’’tiādi. Soti vinayadharo. Hīti vitthāro. Parūpavādanti paresaṃ upavādaṃ. Suddhanteti suddhassa koṭṭhāse. Tatoti patiṭṭhānato paranti sambandho. Assāti vinayadharassa. Evantiādi nigamanaṃ. Assāti vinayadharassa. Kukkuccapakatānanti kukkuccena abhibhūtānaṃ. Soti vinayadharo. Tehīti kukkuccapakatehi. Saṅghamajjhe kathentassa avinayadharassāti yojanā. Tanti bhayaṃ sārajjaṃ.
ಪಟಿಪಕ್ಖಂ, ಪಟಿವಿರುದ್ಧಂ ವಾ ಅತ್ಥಯನ್ತಿ ಇಚ್ಛನ್ತೀತಿ ಪಚ್ಚತ್ಥೀಕಾ, ಣ್ಯಸದ್ದೋ ಬಹುಲಂ ಕತ್ತಾಭಿಧಾಯಕೋ, ಅತ್ತನೋ ಪಚ್ಚತ್ಥಿಕಾ ಅತ್ತಪಚ್ಚತ್ಥಿಕಾ। ತತ್ಥಾತಿ ದುವಿಧೇಸು ಪಚ್ಚತ್ಥಿಕೇಸು। ಇಮೇತಿ ಮೇತ್ತಿಯಭುಮ್ಮಜಕವಡ್ಢಲಿಚ್ಛವಿನೋ। ಅಞ್ಞೇಪಿ ಯೇ ವಾ ಪನ ಭಿಕ್ಖೂತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಅರಿಟ್ಠಭಿಕ್ಖು ಚ ಕಣ್ಟಕಸಾಮಣೇರೋ ಚ ವೇಸಾಲಿಕವಜ್ಜಿಪುತ್ತಕಾ ಚ ಅರಿಟ್ಠ…ಪೇ॰… ವಜ್ಜೀಪುತ್ತಕಾ। ತೇ ಚ ಸಾಸನಪಚ್ಚತ್ಥಿಕಾ ನಾಮಾತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಪರೂಪಹಾರೋ ಚ ಅಞ್ಞಾಣೋ ಚ ಕಙ್ಖಾಪರವಿತರಣೋ ಚ ಪರೂ…ಪೇ॰… ವಿತರಣಾ। ತೇ ಆದಯೋ ಯೇಸಂ ವಾದಾನನ್ತಿ ಪರೂ…ಪೇ॰… ವಿತರಣಾದಯೋ। ತೇ ಏವ ವಾದಾ ಏತೇಸನ್ತಿ ಪರೂ…ಪೇ॰… ವಿತರಣಾದಿವಾದಾ। ತೇ ಚ ಸಾಸನಪಚ್ಚತ್ಥಿಕಾ ನಾಮಾತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಅಬುದ್ಧಸಾಸನಂ ಬುದ್ಧಸಾಸನನ್ತಿ ವತ್ವಾ ಕತಪಗ್ಗಹಾ ಮಹಾಸಙ್ಘಿಕಾದಯೋ ಚ ಸಾಸನಪಚ್ಚತ್ಥಿಕಾ ನಾಮಾತಿ ಯೋಜನಾ। ಕಙ್ಖಾಪರವಿತರಣಾದೀತಿ ಏತ್ಥ ಆದಿಸದ್ದೇನ ಕಥಾವತ್ಥುಪಕರಣೇ ಆಗತಾ ವಾದಾ ಸಙ್ಗಯ್ಹನ್ತಿ। ಮಹಾಸಙ್ಘಿಕಾದಯೋತಿ ಏತ್ಥ ಆದಿಸದ್ದೇನ ದೀಪವಂಸೇ ಆಗತಾ ಗಣಾ ಸಙ್ಗಯ್ಹನ್ತಿ। ಆದಿಮ್ಹಿ ‘‘ವಿಪರೀತದಸ್ಸನಾ’’ತಿ ಪದಂ ಸಬ್ಬಪದೇಹಿ ಯೋಜೇತಬ್ಬಂ। ‘‘ಸಹಧಮ್ಮೇನಾ’’ತಿ ಪದಸ್ಸತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇತುಂ ವುತ್ತಂ ‘‘ಸಹ ಕಾರಣೇನಾ’’ತಿ। ಯಥಾತಿ ಯೇನಾಕಾರೇನ ನಿಗ್ಗಯ್ಹಮಾನೇತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ।
Paṭipakkhaṃ, paṭiviruddhaṃ vā atthayanti icchantīti paccatthīkā, ṇyasaddo bahulaṃ kattābhidhāyako, attano paccatthikā attapaccatthikā. Tatthāti duvidhesu paccatthikesu. Imeti mettiyabhummajakavaḍḍhalicchavino. Aññepi ye vā pana bhikkhūti sambandho. Ariṭṭhabhikkhu ca kaṇṭakasāmaṇero ca vesālikavajjiputtakā ca ariṭṭha…pe… vajjīputtakā. Te ca sāsanapaccatthikā nāmāti sambandho. Parūpahāro ca aññāṇo ca kaṅkhāparavitaraṇo ca parū…pe… vitaraṇā. Te ādayo yesaṃ vādānanti parū…pe… vitaraṇādayo. Te eva vādā etesanti parū…pe… vitaraṇādivādā. Te ca sāsanapaccatthikā nāmāti sambandho. Abuddhasāsanaṃ buddhasāsananti vatvā katapaggahā mahāsaṅghikādayo ca sāsanapaccatthikā nāmāti yojanā. Kaṅkhāparavitaraṇādīti ettha ādisaddena kathāvatthupakaraṇe āgatā vādā saṅgayhanti. Mahāsaṅghikādayoti ettha ādisaddena dīpavaṃse āgatā gaṇā saṅgayhanti. Ādimhi ‘‘viparītadassanā’’ti padaṃ sabbapadehi yojetabbaṃ. ‘‘Sahadhammenā’’ti padassatthaṃ dassetuṃ vuttaṃ ‘‘saha kāraṇenā’’ti. Yathāti yenākārena niggayhamāneti sambandho.
ತತ್ಥಾತಿ ತಿವಿಧೇಸು ಸದ್ಧಮ್ಮೇಸು। ಮಹಾವತ್ತಾನಿ ಸನ್ತಿ, ಅಯಂ ಸಬ್ಬೋತಿ ಯೋಜನಾ। ಚತ್ತಾರಿ ಫಲಾನಿ ಚಾತಿ ಲಿಙ್ಗವಿಪಲ್ಲಾಸೇನ ಯೋಜೇತಬ್ಬಂ। ಏತ್ಥ ಚಕಾರೇನ ಅಭಿಞ್ಞಾಪಟಿಸಮ್ಭಿದಾ ಸಙ್ಗಹಿತಾ ತಾಸಮ್ಪಿ ಅಧಿಗಮಸಾಸನಭಾವತೋ।
Tatthāti tividhesu saddhammesu. Mahāvattāni santi, ayaṃ sabboti yojanā. Cattāri phalāni cāti liṅgavipallāsena yojetabbaṃ. Ettha cakārena abhiññāpaṭisambhidā saṅgahitā tāsampi adhigamasāsanabhāvato.
ತತ್ಥಾತಿ ತಿವಿಧೇಸು ಸದ್ಧಮ್ಮೇಸು। ಕೇಚಿ ಥೇರಾತಿ ಧಮ್ಮಕಥಿಕಾ ಕೇಚಿ ಥೇರಾ। ‘‘ಯೋ ಖೋ’’ತಿ ಕಣ್ಠಜದುತಿಯಕ್ಖರೇನ ಪಠಿತಬ್ಬೋ। ಪೋತ್ಥಕೇಸು ಪನ ‘‘ಯೋ ವೋ’’ತಿ ವಕಾರೇನ ಪಾಠೋ ಅತ್ಥಿ, ಸೋ ಅಯುತ್ತೋ। ಕಸ್ಮಾ? ‘‘ಸೋ ವೋ’’ತಿ ಪರತೋ ವುತ್ತತ್ತಾ, ಏಕಸ್ಮಿಂ ವಾಕ್ಯೇ ದ್ವಿನ್ನಂ ಸಮಾನಸುತಿಸದ್ದಾನಂ ಅಯುತ್ತತ್ತಾ ಚ। ಕೇಚಿ ಥೇರಾತಿ ಪಂಸುಕೂಲಿಕಾ ಕೇಚಿ ಥೇರಾ ಆಹಂಸೂತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಇತರೇ ಪನ ಥೇರಾತಿ ಧಮ್ಮಕಥಿಕಥೇರೇಹಿ ಚ ಪಂಸುಕೂಲಿಕಥೇರೇಹಿ ಚ ಅಞ್ಞೇ ಥೇರಾ। ತೇತಿ ಪಞ್ಚ ಭಿಕ್ಖೂ ಕರಿಸ್ಸನ್ತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಜಮ್ಬುದೀಪಸ್ಸ ಪಚ್ಚನ್ತೇ ತಿಟ್ಠತೀತಿ ಪಚ್ಚನ್ತಿಮೋ, ತಸ್ಮಿಂ। ಜಮ್ಬುದೀಪಸ್ಸ ಮಜ್ಝೇ ವೇಮಜ್ಝೇ ತಿಟ್ಠತೀತಿ ಮಜ್ಝಿಮೋ। ಅಥ ವಾ ಮಜ್ಝಾನಂ ಸುದ್ಧಾನಂ ಬುದ್ಧಾದೀನಂ ನಿವಾಸೋ ಮಜ್ಝಿಮೋ, ತಸ್ಮಿಂ। ವೀಸತಿ ವಗ್ಗಾ ಇಮಸ್ಸಾತಿ ವೀಸತಿವಗ್ಗೋ, ಸೋಯೇವ ಗಣೋ ವೀಸತಿವಗ್ಗಗಣೋ, ತಂ। ಏವನ್ತಿಆದಿ ನಿಗಮನಂ।
Tatthāti tividhesu saddhammesu. Keci therāti dhammakathikā keci therā. ‘‘Yo kho’’ti kaṇṭhajadutiyakkharena paṭhitabbo. Potthakesu pana ‘‘yo vo’’ti vakārena pāṭho atthi, so ayutto. Kasmā? ‘‘So vo’’ti parato vuttattā, ekasmiṃ vākye dvinnaṃ samānasutisaddānaṃ ayuttattā ca. Keci therāti paṃsukūlikā keci therā āhaṃsūti sambandho. Itare pana therāti dhammakathikatherehi ca paṃsukūlikatherehi ca aññe therā. Teti pañca bhikkhū karissantīti sambandho. Jambudīpassa paccante tiṭṭhatīti paccantimo, tasmiṃ. Jambudīpassa majjhe vemajjhe tiṭṭhatīti majjhimo. Atha vā majjhānaṃ suddhānaṃ buddhādīnaṃ nivāso majjhimo, tasmiṃ. Vīsati vaggā imassāti vīsativaggo, soyeva gaṇo vīsativaggagaṇo, taṃ. Evantiādi nigamanaṃ.
ತಸ್ಸಾಧೇಯ್ಯೋತಿ ತಸ್ಸಾಯತ್ತೋ, ತಸ್ಸ ಸನ್ತಕೋತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ಪವಾರಣಾ ಆಧೇಯ್ಯಾ, ಸಙ್ಘಕಮ್ಮಂ ಆಧೇಯ್ಯಂ, ಪಬ್ಬಜ್ಜಾ ಆಧೇಯ್ಯಾ, ಉಪಸಮ್ಪದಾ ಆಧೇಯ್ಯಾತಿ ಯೋಜನಾ।
Tassādheyyoti tassāyatto, tassa santakoti vuttaṃ hoti. Pavāraṇā ādheyyā, saṅghakammaṃ ādheyyaṃ, pabbajjā ādheyyā, upasampadā ādheyyāti yojanā.
ಯೇಪಿ ಇಮೇ ನವ ಉಪೋಸಥಾತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಯಾಪಿ ಚ ಇಮಾ ನವ ಪವಾರಣಾಯೋತಿ ಯೋಜನಾ। ತಸ್ಸಾತಿ ವಿನಯಧರಸ್ಸ। ತಾಸನ್ತಿ ನವಪವಾರಣಾನಂ।
Yepi ime nava uposathāti sambandho. Yāpi ca imā nava pavāraṇāyoti yojanā. Tassāti vinayadharassa. Tāsanti navapavāraṇānaṃ.
ಯಾನಿಪಿ ಇಮಾನಿ ಚತ್ತಾರಿ ಸಙ್ಘಕಮ್ಮಾನೀತಿ ಯೋಜೇತಬ್ಬಂ। ಏತ್ಥ ಚ ತಾನಿ ವಿನಯಧರಾಯತ್ತಾನೇವಾತಿ ಪಾಠಸೇಸೋ ಅಹ್ಝಾಹರಿತಬ್ಬೋ।
Yānipi imāni cattāri saṅghakammānīti yojetabbaṃ. Ettha ca tāni vinayadharāyattānevāti pāṭhaseso ahjhāharitabbo.
ಯಾಪಿ ಚ ಅಯಂ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾ ಚ ಉಪಸಮ್ಪದಾ ಚ ಕಾತಬ್ಬಾತಿ ಯೋಜನಾ। ಹೀತಿ ಸಚ್ಚಂ। ಅಞ್ಞೋತಿ ವಿನಯಧರತೋ ಪರೋ। ಸೋ ಏವಾತಿ ವಿನಯಧರೋ ಏವ। ‘‘ಉಪಜ್ಝ’’ನ್ತಿ ಧಾತುಕಮ್ಮಂ, ‘‘ಸಾಮಣೇರೇನಾ’’ತಿ ಕಾರಿತಕಮ್ಮಂ ಉಪನೇತಬ್ಬಂ। ಏತ್ಥ ಚಾತಿ ಉಪೋಸಥಾದೀಸು ಚ। ನಿಸ್ಸಯದಾನಞ್ಚ ಸಾಮಣೇರೂಪಟ್ಠಾನಞ್ಚ ವಿಸುಂ ಕತ್ವಾ ದ್ವಾದಸಾನಿಸಂಸೇ ಲಭತೀತಿಪಿ ಸಕ್ಕಾ ವತ್ತುಂ।
Yāpi ca ayaṃ pabbajjā ca upasampadā ca kātabbāti yojanā. Hīti saccaṃ. Aññoti vinayadharato paro. So evāti vinayadharo eva. ‘‘Upajjha’’nti dhātukammaṃ, ‘‘sāmaṇerenā’’ti kāritakammaṃ upanetabbaṃ. Ettha cāti uposathādīsu ca. Nissayadānañca sāmaṇerūpaṭṭhānañca visuṃ katvā dvādasānisaṃse labhatītipi sakkā vattuṃ.
ವಿಸುಂ ವಿಸುಂ ಕತ್ವಾತಿ ‘‘ಪಞ್ಚಾತಿ ಚ…ಪೇ॰… ಏಕಾದಸಾ’’ತಿ ಚ ಕೋಟ್ಠಾಸಂ ಕೋಟ್ಠಾಸಂ ಕತ್ವಾ, ಸತ್ತ ಕೋಟ್ಠಾಸೇ ಕತ್ವಾ ಭಾಸತೀತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ಥೋಮೇತೀತಿ ಸಮ್ಮುಖಾ ಥೋಮೇತಿ। ಪಸಂಸತೀತಿ ಪರಮ್ಮುಖಾ ಪಸಂಸತಿ। ‘‘ಉಗ್ಗಹೇತಬ್ಬ’’ನ್ತಿಪದಸ್ಸತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇತುಂ ವುತ್ತಂ ‘‘ಪರಿಯಾಪುಣಿತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ। ಅದ್ಧನಿ ದೀಘೇ ಸಾಧೂತಿ ಅದ್ಧನಿಯಂ ಅದ್ಧಕ್ಖಮಂ ಅದ್ಧಯೋಗ್ಯನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ ಸಾಧುಅತ್ಥೇ ನಿಯಪಚ್ಚಯೋ (ಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನೇ ೪.೩೩.೭೩)।
Visuṃ visuṃ katvāti ‘‘pañcāti ca…pe… ekādasā’’ti ca koṭṭhāsaṃ koṭṭhāsaṃ katvā, satta koṭṭhāse katvā bhāsatīti adhippāyo. Thometīti sammukhā thometi. Pasaṃsatīti parammukhā pasaṃsati. ‘‘Uggahetabba’’ntipadassatthaṃ dassetuṃ vuttaṃ ‘‘pariyāpuṇitabba’’nti. Addhani dīghe sādhūti addhaniyaṃ addhakkhamaṃ addhayogyanti attho sādhuatthe niyapaccayo (moggallāne 4.33.73).
ಥೇರಾ ಚ ನವಾ ಚ ಮಜ್ಝಿಮಾ ಚ ಬಹೂ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಪರಿಯಾಪುಣನ್ತೀತಿ ಯೋಜನಾ।
Therā ca navā ca majjhimā ca bahū te bhikkhū pariyāpuṇantīti yojanā.
೪೩೯. ‘‘ಉದ್ದಿಸ್ಸಮಾನೇ’’ತಿ ಪದಸ್ಸ ಕಮ್ಮರೂಪತ್ತಂ ದಸ್ಸೇತುಂ ವುತ್ತಂ ‘‘ಉದ್ದಿಸಿಯಮಾನೇ’’ತಿ। ಸೋ ಪನಾತಿ ಪಾತಿಮೋಕ್ಖೋ ಪನ। ಯಸ್ಮಾ ಉದ್ದಿಸ್ಸಮಾನೋ ನಾಮ ಹೋತಿ, ತಸ್ಮಾತಿ ಯೋಜನಾ। ಉದ್ದಿಸನ್ತೇ ವಾತಿ ಉದ್ದಿಸಿಯಮಾನೇ ವಾ। ಉದ್ದಿಸಾಪೇನ್ತೇ ವಾತಿ ಉದ್ದಿಸಾಪಿಯಮಾನೇ ವಾ। ಅನ್ತಸದ್ದೋ ಹಿ ಮಾನಸದ್ದಕಾರಿಯೋ। ಯೋತಿ ಭಿಕ್ಖು। ನನ್ತಿ ತಂ ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಂ। ಚಸದ್ದೋ ಖುದ್ದಾನುಖುದ್ದಕಪದಸ್ಸ ದ್ವನ್ನವಾಕ್ಯಂ ದಸ್ಸೇತಿ, ಪುಬ್ಬಪದೇ ಕಕಾರಲೋಪೋ ದಟ್ಠಬ್ಬೋ। ತೇಸನ್ತಿ ಖುದ್ದಾನುಖುದ್ದಾಕಾನಂ। ಹೀತಿ ಸಚ್ಚಂ। ಏತಾನೀತಿ ಖುದ್ದಾನುಖುದ್ದಕಾನಿ। ಯೇತಿ ಭಿಕ್ಖೂ। ‘‘ಯಾವ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿಯೇವ, ತಾವ ಸಂವತ್ತನ್ತಿ ಇತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತೀತಿ ಯೋಜನಾ ಇಮಸ್ಸ ನಯಸ್ಸ ಪಾಠಸೇಸೇಹಿ ಯೋಜೇತಬ್ಬತ್ತಾ। ಗರುಕಭಾವಂ ಸಲ್ಲಕ್ಖೇನ್ತೋ ಲಹುಕಭಾವಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಅಥ ವಾ’’ತಿಆದಿ। ಅತಿವಿಯಾತಿ ಅತಿ ಇ ಏವ। ಇಕಾರೋ ಹಿ ಸನ್ಧಿವಸೇನ ಅದಸ್ಸನಂ ಗತೋ। ವಿಯಸದ್ದೋ ಏವಕಾರತ್ಥವಾಚಕೋ ‘‘ವರಮ್ಹಾಕಂ ಭುಸಾಮಿವಾ’’ತಿ ಏತ್ಥ (ಜಾ॰ ೧.೩.೧೦೮) ಇವಸದ್ದೋ ವಿಯ, ಅತಿ ಹುತ್ವಾ ಏವಾತಿ ಅತ್ಥೋ ದಟ್ಠಬ್ಬೋ। ‘‘ಉಪಸಮ್ಪನ್ನಸ್ಸಾ’’ತಿ ಏತ್ಥ ಸಮೀಪೇ ಸಾಮಿವಚನನ್ತಿ (ರುಪಸಿದ್ಧಿಯಂ ೩೧೬ ಸುತ್ತೇ) ಆಹ ‘‘ಉಪಸಮ್ಪನ್ನಸ್ಸ ಸನ್ತಿಕೇ’’ತಿ। ತಸ್ಸಾತಿ ಉಪಸಮ್ಪನ್ನಸ್ಸ। ತಸ್ಮಿನ್ತಿ ವಿನಯೇ। ವಿವಣ್ಣೇತೀತಿ ನ ಕೇವಲಂ ತಸ್ಸೇವ ವಿವಣ್ಣಮತ್ತಮೇವ, ಅಥ ಖೋ ನಿನ್ದತಿಯೇವಾತಿ ಆಹ ‘‘ನಿನ್ದತೀ’’ತಿ। ಗರಹತೀತಿ ತಸ್ಸೇವ ವೇವಚನಂ। ಅಥ ವಾ ನಿನ್ದತೀತಿ ಉಪಸಮ್ಪನ್ನಸ್ಸ ಸಮ್ಮುಖಾ ನಿನ್ದತಿ। ಗರಹತೀತಿ ಪರಮ್ಮುಖಾ ಗರಹತೀತಿ। ದುತಿಯಂ।
439. ‘‘Uddissamāne’’ti padassa kammarūpattaṃ dassetuṃ vuttaṃ ‘‘uddisiyamāne’’ti. So panāti pātimokkho pana. Yasmā uddissamāno nāma hoti, tasmāti yojanā. Uddisante vāti uddisiyamāne vā. Uddisāpente vāti uddisāpiyamāne vā. Antasaddo hi mānasaddakāriyo. Yoti bhikkhu. Nanti taṃ pātimokkhaṃ. Casaddo khuddānukhuddakapadassa dvannavākyaṃ dasseti, pubbapade kakāralopo daṭṭhabbo. Tesanti khuddānukhuddākānaṃ. Hīti saccaṃ. Etānīti khuddānukhuddakāni. Yeti bhikkhū. ‘‘Yāva uppajjatiyeva, tāva saṃvattanti iti vuttaṃ hotīti yojanā imassa nayassa pāṭhasesehi yojetabbattā. Garukabhāvaṃ sallakkhento lahukabhāvaṃ dassento āha ‘‘atha vā’’tiādi. Ativiyāti ati i eva. Ikāro hi sandhivasena adassanaṃ gato. Viyasaddo evakāratthavācako ‘‘varamhākaṃ bhusāmivā’’ti ettha (jā. 1.3.108) ivasaddo viya, ati hutvā evāti attho daṭṭhabbo. ‘‘Upasampannassā’’ti ettha samīpe sāmivacananti (rupasiddhiyaṃ 316 sutte) āha ‘‘upasampannassa santike’’ti. Tassāti upasampannassa. Tasminti vinaye. Vivaṇṇetīti na kevalaṃ tasseva vivaṇṇamattameva, atha kho nindatiyevāti āha ‘‘nindatī’’ti. Garahatīti tasseva vevacanaṃ. Atha vā nindatīti upasampannassa sammukhā nindati. Garahatīti parammukhā garahatīti. Dutiyaṃ.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ • Mahāvibhaṅga / ೮. ಸಹಧಮ್ಮಿಕವಗ್ಗೋ • 8. Sahadhammikavaggo
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ೨. ವಿಲೇಖನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 2. Vilekhanasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ೨. ವಿಲೇಖನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 2. Vilekhanasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ೨. ವಿಲೇಖನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 2. Vilekhanasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ೨. ವಿಲೇಖನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 2. Vilekhanasikkhāpadavaṇṇanā
