| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / កង្ខាវិតរណី-អភិនវ-ដីកា • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
២. វិលេខនសិក្ខាបទវណ្ណនា
2. Vilekhanasikkhāpadavaṇṇanā
ខុទ្ទកេហិ ច អនុខុទ្ទកេហិ ចាតិ សង្ឃាទិសេសាទីហិ ខុទ្ទកេហិ ចេវ ថុល្លច្ចយាទីហិ អនុខុទ្ទកេហិ ច។ ឋបេត្វា ហិ ចត្តារិ បារាជិកានិ អវសេសានិ សព្ពានិ សិក្ខាបទានិ បរិយាយេន ខុទ្ទកានិ ចេវ ហោន្តិ អនុខុទ្ទកានិ ច។ វុត្តញ្ហេតំ បញ្ចសតិកក្ខន្ធកេ (ចូឡវ. ៤៤១) –
Khuddakehica anukhuddakehi cāti saṅghādisesādīhi khuddakehi ceva thullaccayādīhi anukhuddakehi ca. Ṭhapetvā hi cattāri pārājikāni avasesāni sabbāni sikkhāpadāni pariyāyena khuddakāni ceva honti anukhuddakāni ca. Vuttañhetaṃ pañcasatikakkhandhake (cūḷava. 441) –
‘‘កតមានិ បន, ភន្តេ, ខុទ្ទានុខុទ្ទកានិ សិក្ខាបទានីតិ? ឯកច្ចេ ថេរា ឯវមាហំសុ – ‘ចត្តារិ បារាជិកានិ ឋបេត្វា អវសេសានិ ខុទ្ទានុខុទ្ទកានិ សិក្ខាបទានី’តិ។ ឯកច្ចេ ថេរា ឯវមាហំសុ – ‘ចត្តារិ បារាជិកានិ ឋបេត្វា តេរស សង្ឃាទិសេសេ ឋបេត្វា អវសេសានិ ខុទ្ទានុខុទ្ទកានិ សិក្ខាបទានី’តិ។ ឯកច្ចេ ថេរា ឯវមាហំសុ – ‘ចត្តារិ បារាជិកានិ ឋបេត្វា តេរស សង្ឃាទិសេសេ ឋបេត្វា ទ្វេ អនិយតេ ឋបេត្វា អវសេសានិ ខុទ្ទានុខុទ្ទកានិ សិក្ខាបទានី’តិ។ ឯកច្ចេ ថេរា ឯវមាហំសុ – ‘‘ចត្តារិ បារាជិកានិ ឋបេត្វា តេរស សង្ឃាទិសេសេ ឋបេត្វា ទ្វេ អនិយតេ ឋបេត្វា តិំស និស្សគ្គិយេ បាចិត្តិយេ ឋបេត្វា អវសេសានិ ខុទ្ទានុខុទ្ទកានិ សិក្ខាបទានី’តិ។ ឯកច្ចេ ថេរា ឯវមាហំសុ – ‘ចត្តារិ បារាជិកានិ ឋបេត្វា តេរស សង្ឃាទិសេសេ ឋបេត្វា ទ្វេ អនិយតេ ឋបេត្វា តិំស និស្សគ្គិយេ បាចិត្តិយេ ឋបេត្វា ទ្វេនវុតិបាចិត្តិយេ ឋបេត្វា អវសេសានិ ខុទ្ទានុខុទ្ទកានិ សិក្ខាបទានី’តិ។ ឯកច្ចេ ថេរា ឯវមាហំសុ ‘ចត្តារិ បារាជិកានិ ឋបេត្វា តេរស សង្ឃាទិសេសេ ឋបេត្វា ទ្វេ អនិយតេ ឋបេត្វា តិំស និស្សគ្គិយេ បាចិត្តិយេ ឋបេត្វា ទ្វេនវុតិបាចិត្តិយេ ឋបេត្វា ចត្តារោ បាដិទេសនីយេ ឋបេត្វា អវសេសានិ ខុទ្ទានុខុទ្ទកានិ សិក្ខាបទានី’’’តិ។
‘‘Katamāni pana, bhante, khuddānukhuddakāni sikkhāpadānīti? Ekacce therā evamāhaṃsu – ‘cattāri pārājikāni ṭhapetvā avasesāni khuddānukhuddakāni sikkhāpadānī’ti. Ekacce therā evamāhaṃsu – ‘cattāri pārājikāni ṭhapetvā terasa saṅghādisese ṭhapetvā avasesāni khuddānukhuddakāni sikkhāpadānī’ti. Ekacce therā evamāhaṃsu – ‘cattāri pārājikāni ṭhapetvā terasa saṅghādisese ṭhapetvā dve aniyate ṭhapetvā avasesāni khuddānukhuddakāni sikkhāpadānī’ti. Ekacce therā evamāhaṃsu – ‘‘cattāri pārājikāni ṭhapetvā terasa saṅghādisese ṭhapetvā dve aniyate ṭhapetvā tiṃsa nissaggiye pācittiye ṭhapetvā avasesāni khuddānukhuddakāni sikkhāpadānī’ti. Ekacce therā evamāhaṃsu – ‘cattāri pārājikāni ṭhapetvā terasa saṅghādisese ṭhapetvā dve aniyate ṭhapetvā tiṃsa nissaggiye pācittiye ṭhapetvā dvenavutipācittiye ṭhapetvā avasesāni khuddānukhuddakāni sikkhāpadānī’ti. Ekacce therā evamāhaṃsu ‘cattāri pārājikāni ṭhapetvā terasa saṅghādisese ṭhapetvā dve aniyate ṭhapetvā tiṃsa nissaggiye pācittiye ṭhapetvā dvenavutipācittiye ṭhapetvā cattāro pāṭidesanīye ṭhapetvā avasesāni khuddānukhuddakāni sikkhāpadānī’’’ti.
យំ បន នាគសេនត្ថេរេន មិលិន្ទរញ្ញា បុដ្ឋេន វុត្តំ ‘‘ទុក្កដំ, មហារាជ, ខុទ្ទកំ សិក្ខាបទំ, ទុព្ភាសិតំ អនុខុទ្ទក’’ន្តិ (មិ. ប. ៤.២.១), តត្ថ អន្តិមកោដ្ឋាសមេវ គហេត្វា វុត្តំ។ តំ វាទបថោបច្ឆេទនត្ថន្តិ ទដ្ឋព្ពំ។
Yaṃ pana nāgasenattherena milindaraññā puṭṭhena vuttaṃ ‘‘dukkaṭaṃ, mahārāja, khuddakaṃ sikkhāpadaṃ, dubbhāsitaṃ anukhuddaka’’nti (mi. pa. 4.2.1), tattha antimakoṭṭhāsameva gahetvā vuttaṃ. Taṃ vādapathopacchedanatthanti daṭṭhabbaṃ.
សំវត្តនមរិយាទបរិច្ឆេទវចនន្តិ សំវត្តនស្ស មរិយាទា អវធិ សំវត្តនមរិយាទា, តាយ និយមវសេន យោ បរិច្ឆេទោ, តស្ស វចនំ សំវត្តនមរិយាទបរិច្ឆេទវចនំ។ ឥទានិ តំ មរិយាទំ វិវរិត្វា ទស្សេតុំ ‘‘ឥទំ វុត្តំ ហោតី’’តិអាទិ វុត្តំ។ តត្ថ ឧទ្ទិសន្តីតិ អាចរិយា អត្តនោ រុចិយា ឧទ្ទិសន្តិ។ ឧទ្ទិសាបេន្តីតិ អាចរិយំ យាចិត្វា អន្តេវាសិកា ឧទ្ទិសាបេន្តិ។ សជ្ឈាយន្តីតិ ធារេន្តិ។ កុក្កុច្ចវិប្បដិសារោតិ កុក្កុច្ចសង្ខាតោ វិប្បដិសារោ។ វិហេសាវិចិកិច្ឆាមនោវិលេខាតិ វិហេសាវិចិកិច្ឆាសង្ខាតា មនោវិលេខា។ គរហណេតិ និន្ទនេ។
Saṃvattanamariyādaparicchedavacananti saṃvattanassa mariyādā avadhi saṃvattanamariyādā, tāya niyamavasena yo paricchedo, tassa vacanaṃ saṃvattanamariyādaparicchedavacanaṃ. Idāni taṃ mariyādaṃ vivaritvā dassetuṃ ‘‘idaṃ vuttaṃ hotī’’tiādi vuttaṃ. Tattha uddisantīti ācariyā attano ruciyā uddisanti. Uddisāpentīti ācariyaṃ yācitvā antevāsikā uddisāpenti. Sajjhāyantīti dhārenti. Kukkuccavippaṭisāroti kukkuccasaṅkhāto vippaṭisāro. Vihesāvicikicchāmanovilekhāti vihesāvicikicchāsaṅkhātā manovilekhā. Garahaṇeti nindane.
អនុបសម្បន្នស្ស វិវណ្ណនេតិ អនុបសម្បន្នស្ស សន្តិកេ និន្ទតោ តស្ស តស្មិំ វិមតិំ ឧប្បាទេតុំ វិនយវិវណ្ណនេ។
Anupasampannassa vivaṇṇaneti anupasampannassa santike nindato tassa tasmiṃ vimatiṃ uppādetuṃ vinayavivaṇṇane.
វិលេខនសិក្ខាបទវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Vilekhanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
