| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā |
೨. ವಿಲೇಖನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ
2. Vilekhanasikkhāpadavaṇṇanā
೪೩೮. ದುತಿಯೇ ಅಲಜ್ಜಿತಾತಿ ಅಲಜ್ಜಿತಾಯ। ಏವಂ ಸೇಸೇಸುಪಿ। ಸಞ್ಚಿಚ್ಚ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜತೀತಿಆದಿ ಭಿಕ್ಖುಭಿಕ್ಖುನೀನಞ್ಞೇವ ವುತ್ತಂ ಅಲಜ್ಜಿಲಕ್ಖಣಂ, ಸಾಮಣೇರಾದೀನಂ, ಪನ ಗಹಟ್ಠಾನಞ್ಚ ಸಾಧಾರಣವಸೇನ ಯಥಾಸಕಂ ಸಿಕ್ಖಾಪದವೀತಿಕ್ಕಮನಪಟಿಗೂಹನಾದಿತೋ ವೇದಿತಬ್ಬಂ। ಲಜ್ಜಿಲಕ್ಖಣೇಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ಕುಕ್ಕುಚ್ಚೇ ಉಪ್ಪನ್ನೇಪಿ ಮದ್ದಿತ್ವಾ ಕರೋನ್ತೋ, ಕಪ್ಪಿಯೇ ಅಕಪ್ಪಿಯಸಞ್ಞಿತಾಯ ಕರೋನ್ತೋಪಿ ತಙ್ಖಣಿಕಾಯ ಅಲಜ್ಜಿತಾಯ ಏವಂ ಕರೋನ್ತಿ। ತಥಾಪಿ ಕುಕ್ಕುಚ್ಚಾದಿಭೇದೇ ವಿಸುಂ ಗಹಿತಾತಿ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ।
438. Dutiye alajjitāti alajjitāya. Evaṃ sesesupi. Sañcicca āpattiṃ āpajjatītiādi bhikkhubhikkhunīnaññeva vuttaṃ alajjilakkhaṇaṃ, sāmaṇerādīnaṃ, pana gahaṭṭhānañca sādhāraṇavasena yathāsakaṃ sikkhāpadavītikkamanapaṭigūhanādito veditabbaṃ. Lajjilakkhaṇepi eseva nayo. Kiñcāpi kukkucce uppannepi madditvā karonto, kappiye akappiyasaññitāya karontopi taṅkhaṇikāya alajjitāya evaṃ karonti. Tathāpi kukkuccādibhede visuṃ gahitāti daṭṭhabbaṃ.
ವಜ್ಜಿಪುತ್ತಕಾ ದಸವತ್ಥುದೀಪಕಾ। ಪರೂಪಹಾರಅಞ್ಞಾಣಕಙ್ಖಾಪರವಿತಾರಣಾದಿವಾದಾತಿ ಏತ್ಥ ಅರಹತ್ತಂ ಪಟಿಜಾನನ್ತಾನಂ ಕುಹಕಾನಂ ಸುಕ್ಕವಿಸ್ಸಟ್ಠಿಂ ದಿಸ್ವಾ ‘‘ಮಾರಕಾಯಿಕಾ ದೇವತಾ ಅಸುಚಿಂ ಉಪಸಂಹರನ್ತೀ’’ತಿಗಾಹಿನೋ ಪರೂಪಹಾರವಾದಾ ನಾಮ। ಅರಹತೋ ಸಬ್ಬೇಸಂ ಇತ್ಥಿಪುರಿಸಾದೀನಂ ನಾಮಾದಿಅಜಾನನೇ ಅಞ್ಞಾಣಂ, ತತ್ಥ ಸನ್ನಿಟ್ಠಾನಭಾವೇನ ಕಙ್ಖಾ, ಪರತೋ ಸುತ್ವಾ ನಾಮಾದಿಜಾನನೇನ ಪರವಿತಾರಣೋ ಅತ್ಥೀತಿವಾದಿನೋ ಅಞ್ಞಾಣವಾದಾ, ಕಙ್ಖಾವಾದಾ, ಪರವಿತಾರಣವಾದಾ ಚ ತೇಸಂ, ಮಹಾಸಙ್ಘಿಕಾದೀನಞ್ಚ ವಿಭಾಗೋ ಕಥಾವತ್ಥುಪ್ಪಕರಣೇ ವುತ್ತೋ।
Vajjiputtakā dasavatthudīpakā. Parūpahāraaññāṇakaṅkhāparavitāraṇādivādāti ettha arahattaṃ paṭijānantānaṃ kuhakānaṃ sukkavissaṭṭhiṃ disvā ‘‘mārakāyikā devatā asuciṃ upasaṃharantī’’tigāhino parūpahāravādā nāma. Arahato sabbesaṃ itthipurisādīnaṃ nāmādiajānane aññāṇaṃ, tattha sanniṭṭhānabhāvena kaṅkhā, parato sutvā nāmādijānanena paravitāraṇo atthītivādino aññāṇavādā, kaṅkhāvādā, paravitāraṇavādā ca tesaṃ, mahāsaṅghikādīnañca vibhāgo kathāvatthuppakaraṇe vutto.
ಚತ್ತಾರೋ ಮಗ್ಗಾ ಚ ಫಲಾನಿ ಚಾತಿ ಏತ್ಥ ಚ-ಕಾರೇನ ಅಭಿಞ್ಞಾಪಟಿಸಮ್ಭಿದಾಪಿ ಸಙ್ಗಹಿತಾತಿ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ। ಕೇಚೀತಿ ಪರಿಯತ್ತಿಧರಾ ಧಮ್ಮಕಥಿಕಾ। ಪುನ ಕೇಚೀತಿ ಪಟಿಪತ್ತಿಧರಾ ಪಂಸುಕೂಲಿಕತ್ಥೇರಾ। ಇತರೇ ಪನಾತಿಆದೀಸು ಅಯಂ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ – ಧಮ್ಮಕಥಿಕತ್ಥೇರಾ ಪನ ಪಂಸುಕೂಲಿಕತ್ಥೇರೇಹಿ ಆಭತಂ ಸುತ್ತಂ ಸುತ್ವಾ –
Cattāro maggā ca phalāni cāti ettha ca-kārena abhiññāpaṭisambhidāpi saṅgahitāti daṭṭhabbaṃ. Kecīti pariyattidharā dhammakathikā. Puna kecīti paṭipattidharā paṃsukūlikattherā. Itare panātiādīsu ayaṃ adhippāyo – dhammakathikattherā pana paṃsukūlikattherehi ābhataṃ suttaṃ sutvā –
‘‘ಯಾವ ತಿಟ್ಠನ್ತಿ ಸುತ್ತನ್ತಾ, ವಿನಯೋ ಯಾವ ದಿಪ್ಪತಿ।
‘‘Yāva tiṭṭhanti suttantā, vinayo yāva dippati;
ತಾವ ದಕ್ಖನ್ತಿ ಆಲೋಕಂ, ಸೂರಿಯೇ ಅಬ್ಭುಟ್ಠಿತೇ ಯಥಾ॥
Tāva dakkhanti ālokaṃ, sūriye abbhuṭṭhite yathā.
‘‘ಸುತ್ತನ್ತೇಸು ಅಸನ್ತೇಸು, ಪಮುಟ್ಠೇ ವಿನಯಮ್ಹಿ ಚ।
‘‘Suttantesu asantesu, pamuṭṭhe vinayamhi ca;
ತಮೋ ಭವಿಸ್ಸತಿ ಲೋಕೇ, ಸೂರಿಯೇ ಅತ್ಥಙ್ಗತೇ ಯಥಾ॥
Tamo bhavissati loke, sūriye atthaṅgate yathā.
‘‘ಸುತ್ತನ್ತೇ ರಕ್ಖಿತೇ ಸನ್ತೇ, ಪಟಿಪತ್ತಿ ಹೋತಿ ರಕ್ಖಿತಾ।
‘‘Suttante rakkhite sante, paṭipatti hoti rakkhitā;
ಪಟಿಪತ್ತಿಯಂ ಠಿತೋ ಧೀರೋ, ಯೋಗಕ್ಖೇಮಾ ನ ಧಂಸತೀ’’ತಿ॥ (ಅ॰ ನಿ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೧.೧.೧೩೦) –
Paṭipattiyaṃ ṭhito dhīro, yogakkhemā na dhaṃsatī’’ti. (a. ni. aṭṭha. 1.1.130) –
ಇದಂ ಸುತ್ತಂ ಆಹರಿತ್ವಾ ಅತ್ತನೋವ ವಾದಂ ಪತಿಟ್ಠಪೇನ್ತಾ ಪಾರಾಜಿಕಾನಾಪಜ್ಜನವಸೇನ ಠಿತಾ ಪಟಿಪತ್ತಿಸಙ್ಗಹಿತಾ ಪರಿಯತ್ತಿಯೇವ ಮೂಲನ್ತಿ ಆಹಂಸೂತಿ। ತೇನಾಹ ‘‘ಸಚೇ ಪಞ್ಚ ಭಿಕ್ಖೂ ಚತ್ತಾರಿ ಪಾರಾಜಿಕಾನಿ ರಕ್ಖಣಕಾ…ಪೇ॰… ಸಾಸನಂ ವುಡ್ಢಿಂ ವಿರುಳ್ಹಿಂ ಗಮಯಿಸ್ಸನ್ತೀ’’ತಿ। ಏತೇನ ಚ ಪರಿಕ್ಖೀಣೇ ಕಾಲೇ ಲಜ್ಜಿಗಣಂ ಅಲಭನ್ತೇನ ವಿನಯಧರೇನ ಅಲಜ್ಜಿನೋಪಿ ಪಕತತ್ತೇ ಸಙ್ಗಹೇತ್ವಾ ತೇಹಿ ಸಹ ಧಮ್ಮಾಮಿಸಸಮ್ಭೋಗಂ ಸಂವಾಸಂ ಕರೋನ್ತೇನ ಬಹೂ ಕುಲಪುತ್ತೇ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತ್ವಾ ಸಾಸನಂ ಪಗ್ಗಹೇತುಂ ವಟ್ಟತೀತಿ ಇದಂ ಸಿಜ್ಝತೀತಿ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ। ಗರಹಿತುಕಾಮತಾ, ಉಪಸಮ್ಪನ್ನಸ್ಸ ಸನ್ತಿಕೇ ಸಿಕ್ಖಾಪದವಿವಣ್ಣನನ್ತಿ ದ್ವೇ ಅಙ್ಗಾನಿ।
Idaṃ suttaṃ āharitvā attanova vādaṃ patiṭṭhapentā pārājikānāpajjanavasena ṭhitā paṭipattisaṅgahitā pariyattiyeva mūlanti āhaṃsūti. Tenāha ‘‘sace pañca bhikkhū cattāri pārājikāni rakkhaṇakā…pe… sāsanaṃ vuḍḍhiṃ viruḷhiṃ gamayissantī’’ti. Etena ca parikkhīṇe kāle lajjigaṇaṃ alabhantena vinayadharena alajjinopi pakatatte saṅgahetvā tehi saha dhammāmisasambhogaṃ saṃvāsaṃ karontena bahū kulaputte upasampādetvā sāsanaṃ paggahetuṃ vaṭṭatīti idaṃ sijjhatīti daṭṭhabbaṃ. Garahitukāmatā, upasampannassa santike sikkhāpadavivaṇṇananti dve aṅgāni.
ವಿಲೇಖನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Vilekhanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ • Mahāvibhaṅga / ೮. ಸಹಧಮ್ಮಿಕವಗ್ಗೋ • 8. Sahadhammikavaggo
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ೨. ವಿಲೇಖನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 2. Vilekhanasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ೨. ವಿಲೇಖನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 2. Vilekhanasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ೨. ವಿಲೇಖನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 2. Vilekhanasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ೨. ವಿಲೇಖನಸಿಕ್ಖಾಪದಂ • 2. Vilekhanasikkhāpadaṃ
