| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / වජිරබුද්‌ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā |
2. විලෙඛනසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා
2. Vilekhanasikkhāpadavaṇṇanā
438. ආපත්‌තිඤ්‌ච සතිසම්‌මොසායාති එත්‌ථ ච-සද්‌දො කත්‌තබ්‌බඤ්‌ච න කරොතීති දීපෙති, න චත්‌තාරි එවාති වුත්‌තං හොති. රට්‌ඨෙකදෙසො ජනපදො. බුද්‌ධකාලෙ අරිට්‌ඨකණ්‌ටකා සාසනපච්‌චත්‌ථිකා. ‘‘නාලං අන්‌තරායායා’’ති වචනෙන හි තෙ භගවතො අසබ්‌බඤ්‌ඤුතං දීපෙන්‌ති. පරිනිබ්‌බුතෙ භගවති දසවත්‌ථුදීපකා වජ්‌ජිපුත්‌තකා. තෙ හි විනයසාසනපච්‌චත්‌ථිකා. පරූපහාරාදිවාදා පන සුත්‌තන්‌තාභිධම්‌මප්‌පච්‌චත්‌ථිකා. කෙ පන තෙ? එකච්‌චෙ මහාසඞ්‌ඝිකාදයො, න සබ්‌බෙති දීපනත්‌ථං ‘‘පරූපහාරා…පෙ.… වාදා’’ති විසෙසනවචනමාහ. තත්‌ථ යෙ කුහකා පාපිච්‌ඡකා අභූතං උල්‌ලපිත්‌වා පටිලද්‌ධවරභොජනානි භුඤ්‌ජිත්‌වා මුට්‌ඨස්‌සතී නිද්‌දං ඔක්‌කමිත්‌වා සුක්‌කවිස්‌සට්‌ඨිං පත්‌තා, අඤ්‌ඤෙහි තං දිස්‌වා ‘‘අත්‌ථි අරහතො සුක්‌කවිස්‌සට්‌ඨී’’ති වුත්‌තෙ ‘‘මාරකායිකා උපසංහරන්‌තී’’ති වත්‌වා ජනං වඤ්‌චෙන්‌ති. යෙ ච සම්‌මාපටිපන්‌නා අකුහකා, තෙපි තං වචනං සුත්‌වා කෙචි තංදිට්‌ඨිකා හොන්‌ති අධිමානිනො ච. අත්‌තනො සුක්‌කවිස්‌සට්‌ඨිං පස්‌සිත්‌වාපි නාධිමුච්‌චන්‌ති, අනධිගතෙ අධිකතසඤ්‌ඤිනොව හොන්‌ති. තථා අත්‌ථි අරහතො අඤ්‌ඤාණකඞ්‌ඛාවිතරණා නාමගොත්‌තාදීසු විය සච්‌චෙසු පරවිතරණා පරෙහි පඤ්‌ඤත්‌තා නාමානීති අධිප්‌පායො යථාසම්‌භවං යොජෙතබ්‌බො. තත්‌ථ විනයධරො ‘‘අට්‌ඨානමෙතං, භික්‌ඛවෙ, අනවකාසො , යං අරහතො අසුචි මුච්‌චෙය්‍ය (කථා. 313; මහාව. 353). දිට්‌ඨධම්‌මා…පෙ.… අපරප්‌පච්‌චයා සත්‌ථුසාසනෙ’’තිආදීනි (මහාව. 30) සුත්‌තපදානි දස්‌සෙත්‌වා තෙ සාසනපච්‌චත්‌ථිකෙසු නිග්‌ගහිතං නිග්‌ගණ්‌හාතීති අධිප්‌පායො. ඉතරෙ ‘‘පරියත්‌ති මූල’’න්‌ති වාදිනො. ‘‘පාතිමොක්‌ඛෙ උද්‌දිස්‌සමානෙ’’ති නිදානවසෙන වුත්‌තං. තථාගතස්‌ස විභඞ්‌ගපදානි සිද්‌ධානි. සිද්‌ධෙයෙව කිං ඉමස්‌ස අඞ්‌ගානි? ගරහිතුකාමතා උපසම්‌පන්‌නස්‌ස සන්‌තිකෙ සික්‌ඛාපදවිවණ්‌ණනඤ්‌චාති.
438.Āpattiñca satisammosāyāti ettha ca-saddo kattabbañca na karotīti dīpeti, na cattāri evāti vuttaṃ hoti. Raṭṭhekadeso janapado. Buddhakāle ariṭṭhakaṇṭakā sāsanapaccatthikā. ‘‘Nālaṃ antarāyāyā’’ti vacanena hi te bhagavato asabbaññutaṃ dīpenti. Parinibbute bhagavati dasavatthudīpakā vajjiputtakā. Te hi vinayasāsanapaccatthikā. Parūpahārādivādā pana suttantābhidhammappaccatthikā. Ke pana te? Ekacce mahāsaṅghikādayo, na sabbeti dīpanatthaṃ ‘‘parūpahārā…pe… vādā’’ti visesanavacanamāha. Tattha ye kuhakā pāpicchakā abhūtaṃ ullapitvā paṭiladdhavarabhojanāni bhuñjitvā muṭṭhassatī niddaṃ okkamitvā sukkavissaṭṭhiṃ pattā, aññehi taṃ disvā ‘‘atthi arahato sukkavissaṭṭhī’’ti vutte ‘‘mārakāyikā upasaṃharantī’’ti vatvā janaṃ vañcenti. Ye ca sammāpaṭipannā akuhakā, tepi taṃ vacanaṃ sutvā keci taṃdiṭṭhikā honti adhimānino ca. Attano sukkavissaṭṭhiṃ passitvāpi nādhimuccanti, anadhigate adhikatasaññinova honti. Tathā atthi arahato aññāṇakaṅkhāvitaraṇā nāmagottādīsu viya saccesu paravitaraṇā parehi paññattā nāmānīti adhippāyo yathāsambhavaṃ yojetabbo. Tattha vinayadharo ‘‘aṭṭhānametaṃ, bhikkhave, anavakāso , yaṃ arahato asuci mucceyya (kathā. 313; mahāva. 353). Diṭṭhadhammā…pe… aparappaccayā satthusāsane’’tiādīni (mahāva. 30) suttapadāni dassetvā te sāsanapaccatthikesu niggahitaṃ niggaṇhātīti adhippāyo. Itare ‘‘pariyatti mūla’’nti vādino. ‘‘Pātimokkhe uddissamāne’’ti nidānavasena vuttaṃ. Tathāgatassa vibhaṅgapadāni siddhāni. Siddheyeva kiṃ imassa aṅgāni? Garahitukāmatā upasampannassa santike sikkhāpadavivaṇṇanañcāti.
විලෙඛනසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Vilekhanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / මහාවිභඞ්‌ග • Mahāvibhaṅga / 8. සහධම්‌මිකවග්‌ගො • 8. Sahadhammikavaggo
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්‌ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / මහාවිභඞ්‌ග-අට්‌ඨකථා • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / 2. විලෙඛනසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 2. Vilekhanasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්‌ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / 2. විලෙඛනසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 2. Vilekhanasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā / 2. විලෙඛනසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 2. Vilekhanasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / පාචිත්‍යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi / 2. විලෙඛනසික්‌ඛාපදං • 2. Vilekhanasikkhāpadaṃ
