Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / കങ്ഖാവിതരണീ-അഭിനവ-ടീകാ • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
൨. വിലേഖനസിക്ഖാപദവണ്ണനാ
2. Vilekhanasikkhāpadavaṇṇanā
ഖുദ്ദകേഹി ച അനുഖുദ്ദകേഹി ചാതി സങ്ഘാദിസേസാദീഹി ഖുദ്ദകേഹി ചേവ ഥുല്ലച്ചയാദീഹി അനുഖുദ്ദകേഹി ച. ഠപേത്വാ ഹി ചത്താരി പാരാജികാനി അവസേസാനി സബ്ബാനി സിക്ഖാപദാനി പരിയായേന ഖുദ്ദകാനി ചേവ ഹോന്തി അനുഖുദ്ദകാനി ച. വുത്തഞ്ഹേതം പഞ്ചസതികക്ഖന്ധകേ (ചൂളവ॰ ൪൪൧) –
Khuddakehica anukhuddakehi cāti saṅghādisesādīhi khuddakehi ceva thullaccayādīhi anukhuddakehi ca. Ṭhapetvā hi cattāri pārājikāni avasesāni sabbāni sikkhāpadāni pariyāyena khuddakāni ceva honti anukhuddakāni ca. Vuttañhetaṃ pañcasatikakkhandhake (cūḷava. 441) –
‘‘കതമാനി പന, ഭന്തേ, ഖുദ്ദാനുഖുദ്ദകാനി സിക്ഖാപദാനീതി? ഏകച്ചേ ഥേരാ ഏവമാഹംസു – ‘ചത്താരി പാരാജികാനി ഠപേത്വാ അവസേസാനി ഖുദ്ദാനുഖുദ്ദകാനി സിക്ഖാപദാനീ’തി. ഏകച്ചേ ഥേരാ ഏവമാഹംസു – ‘ചത്താരി പാരാജികാനി ഠപേത്വാ തേരസ സങ്ഘാദിസേസേ ഠപേത്വാ അവസേസാനി ഖുദ്ദാനുഖുദ്ദകാനി സിക്ഖാപദാനീ’തി. ഏകച്ചേ ഥേരാ ഏവമാഹംസു – ‘ചത്താരി പാരാജികാനി ഠപേത്വാ തേരസ സങ്ഘാദിസേസേ ഠപേത്വാ ദ്വേ അനിയതേ ഠപേത്വാ അവസേസാനി ഖുദ്ദാനുഖുദ്ദകാനി സിക്ഖാപദാനീ’തി. ഏകച്ചേ ഥേരാ ഏവമാഹംസു – ‘‘ചത്താരി പാരാജികാനി ഠപേത്വാ തേരസ സങ്ഘാദിസേസേ ഠപേത്വാ ദ്വേ അനിയതേ ഠപേത്വാ തിംസ നിസ്സഗ്ഗിയേ പാചിത്തിയേ ഠപേത്വാ അവസേസാനി ഖുദ്ദാനുഖുദ്ദകാനി സിക്ഖാപദാനീ’തി. ഏകച്ചേ ഥേരാ ഏവമാഹംസു – ‘ചത്താരി പാരാജികാനി ഠപേത്വാ തേരസ സങ്ഘാദിസേസേ ഠപേത്വാ ദ്വേ അനിയതേ ഠപേത്വാ തിംസ നിസ്സഗ്ഗിയേ പാചിത്തിയേ ഠപേത്വാ ദ്വേനവുതിപാചിത്തിയേ ഠപേത്വാ അവസേസാനി ഖുദ്ദാനുഖുദ്ദകാനി സിക്ഖാപദാനീ’തി. ഏകച്ചേ ഥേരാ ഏവമാഹംസു ‘ചത്താരി പാരാജികാനി ഠപേത്വാ തേരസ സങ്ഘാദിസേസേ ഠപേത്വാ ദ്വേ അനിയതേ ഠപേത്വാ തിംസ നിസ്സഗ്ഗിയേ പാചിത്തിയേ ഠപേത്വാ ദ്വേനവുതിപാചിത്തിയേ ഠപേത്വാ ചത്താരോ പാടിദേസനീയേ ഠപേത്വാ അവസേസാനി ഖുദ്ദാനുഖുദ്ദകാനി സിക്ഖാപദാനീ’’’തി.
‘‘Katamāni pana, bhante, khuddānukhuddakāni sikkhāpadānīti? Ekacce therā evamāhaṃsu – ‘cattāri pārājikāni ṭhapetvā avasesāni khuddānukhuddakāni sikkhāpadānī’ti. Ekacce therā evamāhaṃsu – ‘cattāri pārājikāni ṭhapetvā terasa saṅghādisese ṭhapetvā avasesāni khuddānukhuddakāni sikkhāpadānī’ti. Ekacce therā evamāhaṃsu – ‘cattāri pārājikāni ṭhapetvā terasa saṅghādisese ṭhapetvā dve aniyate ṭhapetvā avasesāni khuddānukhuddakāni sikkhāpadānī’ti. Ekacce therā evamāhaṃsu – ‘‘cattāri pārājikāni ṭhapetvā terasa saṅghādisese ṭhapetvā dve aniyate ṭhapetvā tiṃsa nissaggiye pācittiye ṭhapetvā avasesāni khuddānukhuddakāni sikkhāpadānī’ti. Ekacce therā evamāhaṃsu – ‘cattāri pārājikāni ṭhapetvā terasa saṅghādisese ṭhapetvā dve aniyate ṭhapetvā tiṃsa nissaggiye pācittiye ṭhapetvā dvenavutipācittiye ṭhapetvā avasesāni khuddānukhuddakāni sikkhāpadānī’ti. Ekacce therā evamāhaṃsu ‘cattāri pārājikāni ṭhapetvā terasa saṅghādisese ṭhapetvā dve aniyate ṭhapetvā tiṃsa nissaggiye pācittiye ṭhapetvā dvenavutipācittiye ṭhapetvā cattāro pāṭidesanīye ṭhapetvā avasesāni khuddānukhuddakāni sikkhāpadānī’’’ti.
യം പന നാഗസേനത്ഥേരേന മിലിന്ദരഞ്ഞാ പുട്ഠേന വുത്തം ‘‘ദുക്കടം, മഹാരാജ, ഖുദ്ദകം സിക്ഖാപദം, ദുബ്ഭാസിതം അനുഖുദ്ദക’’ന്തി (മി॰ പ॰ ൪.൨.൧), തത്ഥ അന്തിമകോട്ഠാസമേവ ഗഹേത്വാ വുത്തം. തം വാദപഥോപച്ഛേദനത്ഥന്തി ദട്ഠബ്ബം.
Yaṃ pana nāgasenattherena milindaraññā puṭṭhena vuttaṃ ‘‘dukkaṭaṃ, mahārāja, khuddakaṃ sikkhāpadaṃ, dubbhāsitaṃ anukhuddaka’’nti (mi. pa. 4.2.1), tattha antimakoṭṭhāsameva gahetvā vuttaṃ. Taṃ vādapathopacchedanatthanti daṭṭhabbaṃ.
സംവത്തനമരിയാദപരിച്ഛേദവചനന്തി സംവത്തനസ്സ മരിയാദാ അവധി സംവത്തനമരിയാദാ, തായ നിയമവസേന യോ പരിച്ഛേദോ, തസ്സ വചനം സംവത്തനമരിയാദപരിച്ഛേദവചനം. ഇദാനി തം മരിയാദം വിവരിത്വാ ദസ്സേതും ‘‘ഇദം വുത്തം ഹോതീ’’തിആദി വുത്തം. തത്ഥ ഉദ്ദിസന്തീതി ആചരിയാ അത്തനോ രുചിയാ ഉദ്ദിസന്തി. ഉദ്ദിസാപേന്തീതി ആചരിയം യാചിത്വാ അന്തേവാസികാ ഉദ്ദിസാപേന്തി. സജ്ഝായന്തീതി ധാരേന്തി. കുക്കുച്ചവിപ്പടിസാരോതി കുക്കുച്ചസങ്ഖാതോ വിപ്പടിസാരോ. വിഹേസാവിചികിച്ഛാമനോവിലേഖാതി വിഹേസാവിചികിച്ഛാസങ്ഖാതാ മനോവിലേഖാ. ഗരഹണേതി നിന്ദനേ.
Saṃvattanamariyādaparicchedavacananti saṃvattanassa mariyādā avadhi saṃvattanamariyādā, tāya niyamavasena yo paricchedo, tassa vacanaṃ saṃvattanamariyādaparicchedavacanaṃ. Idāni taṃ mariyādaṃ vivaritvā dassetuṃ ‘‘idaṃ vuttaṃ hotī’’tiādi vuttaṃ. Tattha uddisantīti ācariyā attano ruciyā uddisanti. Uddisāpentīti ācariyaṃ yācitvā antevāsikā uddisāpenti. Sajjhāyantīti dhārenti. Kukkuccavippaṭisāroti kukkuccasaṅkhāto vippaṭisāro. Vihesāvicikicchāmanovilekhāti vihesāvicikicchāsaṅkhātā manovilekhā. Garahaṇeti nindane.
അനുപസമ്പന്നസ്സ വിവണ്ണനേതി അനുപസമ്പന്നസ്സ സന്തികേ നിന്ദതോ തസ്സ തസ്മിം വിമതിം ഉപ്പാദേതും വിനയവിവണ്ണനേ.
Anupasampannassa vivaṇṇaneti anupasampannassa santike nindato tassa tasmiṃ vimatiṃ uppādetuṃ vinayavivaṇṇane.
വിലേഖനസിക്ഖാപദവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Vilekhanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.