Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಥೇರಗಾಥಾ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Theragāthā-aṭṭhakathā |
೧೬. ವಿಮಲತ್ಥೇರಗಾಥಾವಣ್ಣನಾ
16. Vimalattheragāthāvaṇṇanā
ಪಾಪಮಿತ್ತೇತಿ ಆಯಸ್ಮತೋ ವಿಮಲತ್ಥೇರಸ್ಸ ಗಾಥಾ। ಕಾ ಉಪ್ಪತ್ತಿ? ಅಯಮ್ಪಿ ಪುರಿಮಬುದ್ಧೇಸು ಕತಾಧಿಕಾರೋ ತತ್ಥ ತತ್ಥ ಭವೇ ವಿವಟ್ಟೂಪನಿಸ್ಸಯಂ ಪುಞ್ಞಂ ಉಪಚಿನನ್ತೋ ಪದುಮುತ್ತರಸ್ಸ ಭಗವತೋ ಕಾಲೇ ಕುಲಗೇಹೇ ನಿಬ್ಬತ್ತಿತ್ವಾ ವಿಞ್ಞುತಂ ಪತ್ತೋ ಸತ್ಥರಿ ಪರಿನಿಬ್ಬುತೇ ಸಾಧುಕೀಳನದಿವಸೇಸು ವೀತಿವತ್ತೇಸು ಸತ್ಥು ಸರೀರಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಉಪಾಸಕೇಸು ಝಾಪನಟ್ಠಾನಂ ಗಚ್ಛನ್ತೇಸು ಸತ್ಥು ಗುಣೇ ಆವಜ್ಜಿತ್ವಾ ಪಸನ್ನಮಾನಸೋ ಸುಮನಪುಪ್ಫೇಹಿ ಪೂಜಮಕಾಸಿ। ಸೋ ತೇನ ಪುಞ್ಞಕಮ್ಮೇನ ದೇವಮನುಸ್ಸೇಸು ಸಂಸರನ್ತೋ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಬುದ್ಧುಪ್ಪಾದೇ ಬಾರಾಣಸಿಯಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಕುಲೇ ನಿಬ್ಬತ್ತಿತ್ವಾ ವಿಮಲೋತಿ ಲದ್ಧನಾಮೋ ವಯಪ್ಪತ್ತೋ ಸೋಮಮಿತ್ತತ್ಥೇರಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ಸಾಸನೇ ಪಬ್ಬಜಿತ್ವಾ ತೇನೇವ ಉಸ್ಸಾಹಿತೋ ವಿಪಸ್ಸನಂ ಪಟ್ಠಪೇತ್ವಾ ನಚಿರಸ್ಸೇವ ಅರಹತ್ತಂ ಪಾಪುಣಿ। ತೇನ ವುತ್ತಂ ಅಪದಾನೇ (ಅಪ॰ ಥೇರ ೨.೪೬.೫೮-೬೨) –
Pāpamitteti āyasmato vimalattherassa gāthā. Kā uppatti? Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayaṃ puññaṃ upacinanto padumuttarassa bhagavato kāle kulagehe nibbattitvā viññutaṃ patto satthari parinibbute sādhukīḷanadivasesu vītivattesu satthu sarīraṃ gahetvā upāsakesu jhāpanaṭṭhānaṃ gacchantesu satthu guṇe āvajjitvā pasannamānaso sumanapupphehi pūjamakāsi. So tena puññakammena devamanussesu saṃsaranto imasmiṃ buddhuppāde bārāṇasiyaṃ brāhmaṇakule nibbattitvā vimaloti laddhanāmo vayappatto somamittattheraṃ nissāya sāsane pabbajitvā teneva ussāhito vipassanaṃ paṭṭhapetvā nacirasseva arahattaṃ pāpuṇi. Tena vuttaṃ apadāne (apa. thera 2.46.58-62) –
‘‘ನೀಹರನ್ತೇ ಸರೀರಮ್ಹಿ, ವಜ್ಜಮಾನಾಸು ಭೇರಿಸು।
‘‘Nīharante sarīramhi, vajjamānāsu bherisu;
ಪಸನ್ನಚಿತ್ತೋ ಸುಮನೋ, ಪಟ್ಟಿಪುಪ್ಫಮಪೂಜಯಿಂ॥
Pasannacitto sumano, paṭṭipupphamapūjayiṃ.
‘‘ಸತಸಹಸ್ಸಿತೋ ಕಪ್ಪೇ, ಯಂ ಪುಪ್ಫಮಭಿಪೂಜಯಿಂ।
‘‘Satasahassito kappe, yaṃ pupphamabhipūjayiṃ;
ದುಗ್ಗತಿಂ ನಾಭಿಜಾನಾಮಿ, ದೇಹಪೂಜಾಯಿದಂ ಫಲಂ॥
Duggatiṃ nābhijānāmi, dehapūjāyidaṃ phalaṃ.
‘‘ಕಿಲೇಸಾ ಝಾಪಿತಾ ಮಯ್ಹಂ…ಪೇ॰… ಕತಂ ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಸಾಸನ’’ನ್ತಿ॥
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… kataṃ buddhassa sāsana’’nti.
ಅರಹತ್ತಂ ಪನ ಪತ್ವಾ ಅತ್ತನೋ ಸಹಾಯಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುಸ್ಸ ಓವಾದಂ ದೇನ್ತೋ –
Arahattaṃ pana patvā attano sahāyassa bhikkhussa ovādaṃ dento –
೨೬೪.
264.
‘‘ಪಾಪಮಿತ್ತೇ ವಿವಜ್ಜೇತ್ವಾ, ಭಜೇಯ್ಯುತ್ತಮಪುಗ್ಗಲಂ।
‘‘Pāpamitte vivajjetvā, bhajeyyuttamapuggalaṃ;
ಓವಾದೇ ಚಸ್ಸ ತಿಟ್ಠೇಯ್ಯ, ಪತ್ಥೇನ್ತೋ ಅಚಲಂ ಸುಖಂ॥
Ovāde cassa tiṭṭheyya, patthento acalaṃ sukhaṃ.
೨೬೫.
265.
‘‘ಪರಿತ್ತಂ ದಾರುಮಾರುಯ್ಹ, ಯಥಾ ಸೀದೇ ಮಹಣ್ಣವೇ।
‘‘Parittaṃ dārumāruyha, yathā sīde mahaṇṇave;
ಏವಂ ಕುಸೀತಮಾಗಮ್ಮ, ಸಾಧುಜೀವೀಪಿ ಸೀದತಿ।
Evaṃ kusītamāgamma, sādhujīvīpi sīdati;
ತಸ್ಮಾ ತಂ ಪರಿವಜ್ಜೇಯ್ಯ, ಕುಸೀತಂ ಹೀನವೀರಿಯಂ॥
Tasmā taṃ parivajjeyya, kusītaṃ hīnavīriyaṃ.
೨೬೬.
266.
‘‘ಪವಿವಿತ್ತೇಹಿ ಅರಿಯೇಹಿ, ಪಹಿತತ್ತೇಹಿ ಝಾಯಿಭಿ।
‘‘Pavivittehi ariyehi, pahitattehi jhāyibhi;
ನಿಚ್ಚಂ ಆರದ್ಧವೀರಿಯೇಹಿ, ಪಣ್ಡಿತೇಹಿ ಸಹಾವಸೇ’’ತಿ॥ –
Niccaṃ āraddhavīriyehi, paṇḍitehi sahāvase’’ti. –
ತಿಸ್ಸೋ ಗಾಥಾ ಅಭಾಸಿ।
Tisso gāthā abhāsi.
ತತ್ಥ ಪಾಪಮಿತ್ತೇತಿ ಅಕಲ್ಯಾಣಮಿತ್ತೇ ಅಸಪ್ಪುರಿಸೇ ಹೀನವೀರಿಯೇ। ವಿವಜ್ಜೇತ್ವಾತಿ ತಂ ಅಭಜನವಸೇನ ದೂರತೋ ವಜ್ಜೇತ್ವಾ। ಭಜೇಯ್ಯುತ್ತಮಪುಗ್ಗಲನ್ತಿ ಸಪ್ಪುರಿಸಂ ಪಣ್ಡಿತಂ ಕಲ್ಯಾಣಮಿತ್ತಂ ಓವಾದಾನುಸಾಸನೀಗಹಣವಸೇನ ಸೇವೇಯ್ಯ। ಓವಾದೇ ಚಸ್ಸ ತಿಟ್ಠೇಯ್ಯಾತಿ ಅಸ್ಸ ಕಲ್ಯಾಣಮಿತ್ತಸ್ಸ ಓವಾದೇ ಅನುಸಿಟ್ಠಿಯಂ ಯಥಾನುಸಿಟ್ಠಂ ಪಟಿಪಜ್ಜನವಸೇನ ತಿಟ್ಠೇಯ್ಯ। ಪತ್ಥೇನ್ತೋತಿ ಆಕಙ್ಖನ್ತೋ। ಅಚಲಂ ಸುಖನ್ತಿ ನಿಬ್ಬಾನಸುಖಂ ಫಲಸುಖಞ್ಚ। ತಮ್ಪಿ ಹಿ ಅಕುಪ್ಪಭಾವತೋ ‘‘ಅಚಲ’’ನ್ತಿ ವುಚ್ಚತಿ। ಸೇಸಂ ವುತ್ತತ್ಥಮೇವ।
Tattha pāpamitteti akalyāṇamitte asappurise hīnavīriye. Vivajjetvāti taṃ abhajanavasena dūrato vajjetvā. Bhajeyyuttamapuggalanti sappurisaṃ paṇḍitaṃ kalyāṇamittaṃ ovādānusāsanīgahaṇavasena seveyya. Ovāde cassa tiṭṭheyyāti assa kalyāṇamittassa ovāde anusiṭṭhiyaṃ yathānusiṭṭhaṃ paṭipajjanavasena tiṭṭheyya. Patthentoti ākaṅkhanto. Acalaṃ sukhanti nibbānasukhaṃ phalasukhañca. Tampi hi akuppabhāvato ‘‘acala’’nti vuccati. Sesaṃ vuttatthameva.
ವಿಮಲತ್ಥೇರಗಾಥಾವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Vimalattheragāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.
ತಿಕನಿಪಾತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Tikanipātavaṇṇanā niṭṭhitā.
ಪಠಮೋ ಭಾಗೋ ನಿಟ್ಠಿತೋ।
Paṭhamo bhāgo niṭṭhito.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ • Khuddakanikāya / ಥೇರಗಾಥಾಪಾಳಿ • Theragāthāpāḷi / ೧೬. ವಿಮಲತ್ಥೇರಗಾಥಾ • 16. Vimalattheragāthā