| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / မိလိန္ဒပဉ္ဟပာဠိ • Milindapañhapāḷi |
၃. ဝီမံသနပဉ္ဟော
3. Vīmaṃsanapañho
၃. ရာဇာ အာဟ ‘‘ဘန္တေ နာဂသေန, သလ္လပိသ္သသိ မယာ သဒ္ဓိ’’န္တိ? ‘‘သစေ, တ္ဝံ မဟာရာဇ, ပဏ္ဍိတဝာဒံ 1 သလ္လပိသ္သသိ သလ္လပိသ္သာမိ, သစေ ပန ရာဇဝာဒံ သလ္လပိသ္သသိ န သလ္လပိသ္သာမီ’’တိ။ ‘‘ကထံ, ဘန္တေ နာဂသေန, ပဏ္ဍိတာ သလ္လပန္တီ’’တိ? ‘‘ပဏ္ဍိတာနံ ခော, မဟာရာဇ, သလ္လာပေ အာဝေဌနမ္ပိ ကယိရတိ, နိဗ္ဗေဌနမ္ပိ ကယိရတိ, နိဂ္ဂဟောပိ ကယိရတိ, ပဋိကမ္မမ္ပိ ကယိရတိ, ဝိသ္သာသောပိ 2 ကယိရတိ, ပဋိဝိသ္သာသောပိ ကယိရတိ, န စ တေန ပဏ္ဍိတာ ကုပ္ပန္တိ, ဧဝံ ခော, မဟာရာဇ, ပဏ္ဍိတာ သလ္လပန္တီ’’တိ။ ‘‘ကထံ ပန, ဘန္တေ, ရာဇာနော သလ္လပန္တီ’’တိ? ‘‘ရာဇာနော ခော, မဟာရာဇ, သလ္လာပေ ဧကံ ဝတ္ထုံ ပဋိဇာနန္တိ, ယော တံ ဝတ္ထုံ ဝိလောမေတိ, တသ္သ ဒဏ္ဍံ အာဏာပေန္တိ ‘ဣမသ္သ ဒဏ္ဍံ ပဏေထာ’တိ, ဧဝံ ခော, မဟာရာဇ, ရာဇာနော သလ္လပန္တီ’’တိ။ ‘‘ပဏ္ဍိတဝာဒာဟံ, ဘန္တေ, သလ္လပိသ္သာမိ, နော ရာဇဝာဒံ, ဝိသ္သဋ္ဌော ဘဒန္တော သလ္လပတု ယထာ ဘိက္ခုနာ ဝာ သာမဏေရေန ဝာ ဥပာသကေန ဝာ အာရာမိကေန ဝာ သဒ္ဓိံ သလ္လပတိ , ဧဝံ ဝိသ္သဋ္ဌော ဘဒန္တော သလ္လပတု မာ ဘာယတူ’’တိ။ ‘‘သုဋ္ဌု မဟာရာဇာ’’တိ ထေရော အဗ္ဘာနုမောဒိ။
3. Rājā āha ‘‘bhante nāgasena, sallapissasi mayā saddhi’’nti? ‘‘Sace, tvaṃ mahārāja, paṇḍitavādaṃ 3 sallapissasi sallapissāmi, sace pana rājavādaṃ sallapissasi na sallapissāmī’’ti. ‘‘Kathaṃ, bhante nāgasena, paṇḍitā sallapantī’’ti? ‘‘Paṇḍitānaṃ kho, mahārāja, sallāpe āveṭhanampi kayirati, nibbeṭhanampi kayirati, niggahopi kayirati, paṭikammampi kayirati, vissāsopi 4 kayirati, paṭivissāsopi kayirati, na ca tena paṇḍitā kuppanti, evaṃ kho, mahārāja, paṇḍitā sallapantī’’ti. ‘‘Kathaṃ pana, bhante, rājāno sallapantī’’ti? ‘‘Rājāno kho, mahārāja, sallāpe ekaṃ vatthuṃ paṭijānanti, yo taṃ vatthuṃ vilometi, tassa daṇḍaṃ āṇāpenti ‘imassa daṇḍaṃ paṇethā’ti, evaṃ kho, mahārāja, rājāno sallapantī’’ti. ‘‘Paṇḍitavādāhaṃ, bhante, sallapissāmi, no rājavādaṃ, vissaṭṭho bhadanto sallapatu yathā bhikkhunā vā sāmaṇerena vā upāsakena vā ārāmikena vā saddhiṃ sallapati , evaṃ vissaṭṭho bhadanto sallapatu mā bhāyatū’’ti. ‘‘Suṭṭhu mahārājā’’ti thero abbhānumodi.
ရာဇာ အာဟ ‘‘ဘန္တေ နာဂသေန, ပုစ္ဆိသ္သာမီ’’တိ။ ‘‘ပုစ္ဆ မဟာရာဇာ’’တိ။ ‘‘ပုစ္ဆိတောသိ မေ ဘန္တေ’’တိ။ ‘‘ဝိသဇ္ဇိတံ မဟာရာဇာ’’တိ။ ‘‘ကိံ ပန, ဘန္တေ, တယာ ဝိသဇ္ဇိတ’’န္တိ? ‘‘ကိံ ပန, မဟာရာဇ, တယာ ပုစ္ဆိတ’’န္တိ။
Rājā āha ‘‘bhante nāgasena, pucchissāmī’’ti. ‘‘Puccha mahārājā’’ti. ‘‘Pucchitosi me bhante’’ti. ‘‘Visajjitaṃ mahārājā’’ti. ‘‘Kiṃ pana, bhante, tayā visajjita’’nti? ‘‘Kiṃ pana, mahārāja, tayā pucchita’’nti.
ဝီမံသနပဉ္ဟော တတိယော။
Vīmaṃsanapañho tatiyo.
Footnotes:
