Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ധമ്മസങ്ഗണീ-അനുടീകാ • Dhammasaṅgaṇī-anuṭīkā |
വിമോക്ഖകഥാവണ്ണനാ
Vimokkhakathāvaṇṇanā
൨൪൮. തന്തി ‘‘സസന്തതിപരിയാപന്നരൂപ’’ന്തി വുത്തകേസാദിവണ്ണമാഹ. തം പന യസ്മാ ഖലമണ്ഡലാദി വിയ പരമ്പരായ ഝാനസ്സ കാരണം, തസ്മാ ‘‘ഝാനസ്സ ഹേതുഭാവേനാ’’തി ആഹ. യേനാതി യഥാവുത്തരൂപവിസേസേന. വിസിട്ഠേനാതി അതിസയപ്പത്തേന ‘‘രൂപൂപപത്തിയാ’’തിആദീസു (ധ॰ സ॰ ൧൬൦ ആദയോ; വിഭ॰ ൬൨൫) വിയ ഉത്തരപദലോപേന ‘‘രൂപ’’ന്തി വുത്തേന രൂപഝാനേന. ‘‘വിസിട്ഠേനാ’’തി ഇമിനാ ഹി അതിസയരൂപയുത്തോ രൂപീതി വുത്തോതി ദസ്സേതി. ‘‘പഠമം ഝാനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി പഥവീകസിണ’’ന്തിആദിനാ (ധ॰ സ॰ ൪൯൯) ഝാനാനമേവ കസിണഭാവേന പവത്താ. സുത്തേ ആരമ്മണാനം കസിണഭാവേന പവത്താ ‘‘പഥവീകസിണമേകോ സഞ്ജാനാതീ’’തിആദിനാ (ദീ॰ നി॰ ൩.൩൬൦; അ॰ നി॰ ൧൦.൨൫).
248. Tanti ‘‘sasantatipariyāpannarūpa’’nti vuttakesādivaṇṇamāha. Taṃ pana yasmā khalamaṇḍalādi viya paramparāya jhānassa kāraṇaṃ, tasmā ‘‘jhānassa hetubhāvenā’’ti āha. Yenāti yathāvuttarūpavisesena. Visiṭṭhenāti atisayappattena ‘‘rūpūpapattiyā’’tiādīsu (dha. sa. 160 ādayo; vibha. 625) viya uttarapadalopena ‘‘rūpa’’nti vuttena rūpajhānena. ‘‘Visiṭṭhenā’’ti iminā hi atisayarūpayutto rūpīti vuttoti dasseti. ‘‘Paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati pathavīkasiṇa’’ntiādinā (dha. sa. 499) jhānānameva kasiṇabhāvena pavattā. Sutte ārammaṇānaṃ kasiṇabhāvena pavattā ‘‘pathavīkasiṇameko sañjānātī’’tiādinā (dī. ni. 3.360; a. ni. 10.25).
വിമോക്ഖകഥാവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Vimokkhakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / അഭിധമ്മപിടക • Abhidhammapiṭaka / ധമ്മസങ്ഗണീപാളി • Dhammasaṅgaṇīpāḷi / രൂപാവചരകുസലം • Rūpāvacarakusalaṃ
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / അഭിധമ്മപിടക (അട്ഠകഥാ) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ധമ്മസങ്ഗണി-അട്ഠകഥാ • Dhammasaṅgaṇi-aṭṭhakathā / വിമോക്ഖകഥാ • Vimokkhakathā
ടീകാ • Tīkā / അഭിധമ്മപിടക (ടീകാ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ധമ്മസങ്ഗണീ-മൂലടീകാ • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā / വിമോക്ഖകഥാവണ്ണനാ • Vimokkhakathāvaṇṇanā