Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / കഥാവത്ഥുപാളി • Kathāvatthupāḷi |
൩. തതിയവഗ്ഗോ
3. Tatiyavaggo
(൨൩) ൩. വിമുത്തികഥാ
(23) 3. Vimuttikathā
൩൬൩. സരാഗം ചിത്തം വിമുച്ചതീതി? ആമന്താ. രാഗസഹഗതം രാഗസഹജാതം രാഗസംസട്ഠം രാഗസമ്പയുത്തം രാഗസഹഭു രാഗാനുപരിവത്തി അകുസലം ലോകിയം സാസവം സംയോജനിയം ഗന്ഥനിയം ഓഘനിയം യോഗനിയം നീവരണിയം പരാമട്ഠം ഉപാദാനിയം സംകിലേസിയം ചിത്തം വിമുച്ചതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….
363. Sarāgaṃ cittaṃ vimuccatīti? Āmantā. Rāgasahagataṃ rāgasahajātaṃ rāgasaṃsaṭṭhaṃ rāgasampayuttaṃ rāgasahabhu rāgānuparivatti akusalaṃ lokiyaṃ sāsavaṃ saṃyojaniyaṃ ganthaniyaṃ oghaniyaṃ yoganiyaṃ nīvaraṇiyaṃ parāmaṭṭhaṃ upādāniyaṃ saṃkilesiyaṃ cittaṃ vimuccatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
സഫസ്സം ചിത്തം വിമുച്ചതി, ഫസ്സോ ച ചിത്തഞ്ച ഉഭോ വിമുച്ചന്തീതി? ആമന്താ. സരാഗം ചിത്തം വിമുച്ചതി, രാഗോ ച ചിത്തഞ്ച ഉഭോ വിമുച്ചന്തീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….
Saphassaṃ cittaṃ vimuccati, phasso ca cittañca ubho vimuccantīti? Āmantā. Sarāgaṃ cittaṃ vimuccati, rāgo ca cittañca ubho vimuccantīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
സവേദനം…പേ॰… സസഞ്ഞം…പേ॰… സചേതനം…പേ॰… സപഞ്ഞം 1 ചിത്തം വിമുച്ചതി, പഞ്ഞാ ച ചിത്തഞ്ച ഉഭോ വിമുച്ചന്തീതി? ആമന്താ. സരാഗം ചിത്തം വിമുച്ചതി, രാഗോ ച ചിത്തഞ്ച ഉഭോ വിമുച്ചന്തീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….
Savedanaṃ…pe… sasaññaṃ…pe… sacetanaṃ…pe… sapaññaṃ 2 cittaṃ vimuccati, paññā ca cittañca ubho vimuccantīti? Āmantā. Sarāgaṃ cittaṃ vimuccati, rāgo ca cittañca ubho vimuccantīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
സഫസ്സം സരാഗം ചിത്തം വിമുച്ചതി, ഫസ്സോ ച ചിത്തഞ്ച ഉഭോ വിമുച്ചന്തീതി? ആമന്താ. രാഗോ ച ചിത്തഞ്ച ഉഭോ വിമുച്ചന്തീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….
Saphassaṃ sarāgaṃ cittaṃ vimuccati, phasso ca cittañca ubho vimuccantīti? Āmantā. Rāgo ca cittañca ubho vimuccantīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
സവേദനം സരാഗം…പേ॰… സസഞ്ഞം സരാഗം…പേ॰… സചേതനം സരാഗം…പേ॰… സപഞ്ഞം സരാഗം ചിത്തം വിമുച്ചതി, പഞ്ഞാ ച ചിത്തഞ്ച ഉഭോ വിമുച്ചന്തീതി? ആമന്താ. രാഗോ ച ചിത്തഞ്ച ഉഭോ വിമുച്ചന്തീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….
Savedanaṃ sarāgaṃ…pe… sasaññaṃ sarāgaṃ…pe… sacetanaṃ sarāgaṃ…pe… sapaññaṃ sarāgaṃ cittaṃ vimuccati, paññā ca cittañca ubho vimuccantīti? Āmantā. Rāgo ca cittañca ubho vimuccantīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
൩൬൪. സദോസം ചിത്തം വിമുച്ചതീതി? ആമന്താ. ദോസസഹഗതം ദോസസഹജാതം ദോസസംസട്ഠം ദോസസമ്പയുത്തം ദോസസഹഭു ദോസാനുപരിവത്തി അകുസലം ലോകിയം സാസവം…പേ॰… സംകിലേസിയം ചിത്തം വിമുച്ചതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….
364. Sadosaṃ cittaṃ vimuccatīti? Āmantā. Dosasahagataṃ dosasahajātaṃ dosasaṃsaṭṭhaṃ dosasampayuttaṃ dosasahabhu dosānuparivatti akusalaṃ lokiyaṃ sāsavaṃ…pe… saṃkilesiyaṃ cittaṃ vimuccatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
സഫസ്സം ചിത്തം വിമുച്ചതി, ഫസ്സോ ച ചിത്തഞ്ച ഉഭോ വിമുച്ചന്തീതി? ആമന്താ. സദോസം ചിത്തം വിമുച്ചതി, ദോസോ ച ചിത്തഞ്ച ഉഭോ വിമുച്ചന്തീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….
Saphassaṃ cittaṃ vimuccati, phasso ca cittañca ubho vimuccantīti? Āmantā. Sadosaṃ cittaṃ vimuccati, doso ca cittañca ubho vimuccantīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
സവേദനം…പേ॰… സസഞ്ഞം…പേ॰… സചേതനം…പേ॰… സപഞ്ഞം ചിത്തം വിമുച്ചതി, പഞ്ഞാ ച ചിത്തഞ്ച ഉഭോ വിമുച്ചന്തീതി? ആമന്താ . സദോസം ചിത്തം വിമുച്ചതി, ദോസോ ച ചിത്തഞ്ച ഉഭോ വിമുച്ചന്തീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….
Savedanaṃ…pe… sasaññaṃ…pe… sacetanaṃ…pe… sapaññaṃ cittaṃ vimuccati, paññā ca cittañca ubho vimuccantīti? Āmantā . Sadosaṃ cittaṃ vimuccati, doso ca cittañca ubho vimuccantīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
സഫസ്സം സദോസം ചിത്തം വിമുച്ചതി, ഫസ്സോ ച ചിത്തഞ്ച ഉഭോ വിമുച്ചന്തീതി? ആമന്താ. സദോസം ചിത്തം വിമുച്ചതി, ദോസോ ച ചിത്തഞ്ച ഉഭോ വിമുച്ചന്തീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….
Saphassaṃ sadosaṃ cittaṃ vimuccati, phasso ca cittañca ubho vimuccantīti? Āmantā. Sadosaṃ cittaṃ vimuccati, doso ca cittañca ubho vimuccantīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
സവേദനം സദോസം… സസഞ്ഞം സദോസം… സചേതനം സദോസം… സപഞ്ഞം സദോസം ചിത്തം വിമുച്ചതി, പഞ്ഞാ ച ചിത്തഞ്ച ഉഭോ വിമുച്ചന്തീതി? ആമന്താ. ദോസോ ച ചിത്തഞ്ച ഉഭോ വിമുച്ചന്തീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….
Savedanaṃ sadosaṃ… sasaññaṃ sadosaṃ… sacetanaṃ sadosaṃ… sapaññaṃ sadosaṃ cittaṃ vimuccati, paññā ca cittañca ubho vimuccantīti? Āmantā. Doso ca cittañca ubho vimuccantīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
൩൬൫. സമോഹം ചിത്തം വിമുച്ചതീതി? ആമന്താ. മോഹസഹഗതം മോഹസഹജാതം മോഹസംസട്ഠം മോഹസമ്പയുത്തം മോഹസഹഭു മോഹാനുപരിവത്തി അകുസലം ലോകിയം സാസവം…പേ॰… സംകിലേസിയം ചിത്തം വിമുച്ചതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….
365. Samohaṃ cittaṃ vimuccatīti? Āmantā. Mohasahagataṃ mohasahajātaṃ mohasaṃsaṭṭhaṃ mohasampayuttaṃ mohasahabhu mohānuparivatti akusalaṃ lokiyaṃ sāsavaṃ…pe… saṃkilesiyaṃ cittaṃ vimuccatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
സഫസ്സം ചിത്തം വിമുച്ചതി, ഫസ്സോ ച ചിത്തഞ്ച ഉഭോ വിമുച്ചന്തീതി? ആമന്താ. സമോഹം ചിത്തം വിമുച്ചതി, മോഹോ ച ചിത്തഞ്ച ഉഭോ വിമുച്ചന്തീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….
Saphassaṃ cittaṃ vimuccati, phasso ca cittañca ubho vimuccantīti? Āmantā. Samohaṃ cittaṃ vimuccati, moho ca cittañca ubho vimuccantīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
സവേദനം … സസഞ്ഞം… സചേതനം… സപഞ്ഞം ചിത്തം വിമുച്ചതി, പഞ്ഞാ ച ചിത്തഞ്ച ഉഭോ വിമുച്ചന്തീതി? ആമന്താ. സമോഹം ചിത്തം വിമുച്ചതി, മോഹോ ച ചിത്തഞ്ച ഉഭോ വിമുച്ചന്തീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….
Savedanaṃ … sasaññaṃ… sacetanaṃ… sapaññaṃ cittaṃ vimuccati, paññā ca cittañca ubho vimuccantīti? Āmantā. Samohaṃ cittaṃ vimuccati, moho ca cittañca ubho vimuccantīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
സഫസ്സം സമോഹം ചിത്തം വിമുച്ചതി, ഫസ്സോ ച ചിത്തഞ്ച ഉഭോ വിമുച്ചന്തീതി? ആമന്താ . മോഹോ ച ചിത്തഞ്ച ഉഭോ വിമുച്ചന്തീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….
Saphassaṃ samohaṃ cittaṃ vimuccati, phasso ca cittañca ubho vimuccantīti? Āmantā . Moho ca cittañca ubho vimuccantīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
സവേദനം സമോഹം… സസഞ്ഞം സമോഹം… സചേതനം സമോഹം…പേ॰… സപഞ്ഞം സമോഹം ചിത്തം വിമുച്ചതി, പഞ്ഞാ ച ചിത്തഞ്ച ഉഭോ വിമുച്ചന്തീതി? ആമന്താ. മോഹോ ച ചിത്തഞ്ച ഉഭോ വിമുച്ചന്തീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰….
Savedanaṃ samohaṃ… sasaññaṃ samohaṃ… sacetanaṃ samohaṃ…pe… sapaññaṃ samohaṃ cittaṃ vimuccati, paññā ca cittañca ubho vimuccantīti? Āmantā. Moho ca cittañca ubho vimuccantīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
സരാഗം സദോസം സമോഹം ചിത്തം വിമുച്ചതീതി? ആമന്താ. വീതരാഗം വീതദോസം വീതമോഹം നിക്കിലേസം ചിത്തം വിമുച്ചതീതി? ന ഹേവം വത്തബ്ബേ…പേ॰… തേന ഹി ന വത്തബ്ബം – ‘‘സരാഗം സദോസം സമോഹം ചിത്തം വിമുച്ചതീ’’തി.
Sarāgaṃ sadosaṃ samohaṃ cittaṃ vimuccatīti? Āmantā. Vītarāgaṃ vītadosaṃ vītamohaṃ nikkilesaṃ cittaṃ vimuccatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… tena hi na vattabbaṃ – ‘‘sarāgaṃ sadosaṃ samohaṃ cittaṃ vimuccatī’’ti.
വിമുത്തികഥാ നിട്ഠിതാ.
Vimuttikathā niṭṭhitā.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / അഭിധമ്മപിടക (അട്ഠകഥാ) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / പഞ്ചപകരണ-അട്ഠകഥാ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ൩. വിമുത്തികഥാവണ്ണനാ • 3. Vimuttikathāvaṇṇanā