Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਮਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā |
੧੩. વਿਮੁਤ੍ਤਿਞਾਣਨਿਦ੍ਦੇਸવਣ੍ਣਨਾ
13. Vimuttiñāṇaniddesavaṇṇanā
੬੪. વਿਮੁਤ੍ਤਿਞਾਣਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ਸਕ੍ਕਾਯਦਿਟ੍ਠੀਤਿ વਿਜ੍ਜਮਾਨਟ੍ਠੇਨ ਸਤਿ ਖਨ੍ਧਪਞ੍ਚਕਸਙ੍ਖਾਤੇ ਕਾਯੇ, ਸਯਂ વਾ ਸਤੀ ਤਸ੍ਮਿਂ ਕਾਯੇ ਦਿਟ੍ਠੀਤਿ ਸਕ੍ਕਾਯਦਿਟ੍ਠਿ। વਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾਤਿ વਿਗਤਾ ਚਿਕਿਚ੍ਛਾ, ਸਭਾવਂ વਾ વਿਚਿਨਨ੍ਤੋ ਏਤਾਯ ਕਿਚ੍ਛਤਿ ਕਿਲਮਤੀਤਿ વਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾ। ਸੀਲਬ੍ਬਤਪਰਾਮਾਸੋਤਿ ਸੀਲੇਨ ਸੁਦ੍ਧਿ વਤੇਨ ਸੁਦ੍ਧਿ ਸੀਲਬ੍ਬਤੇਨ ਸੁਦ੍ਧੀਤਿ ਗਹਿਤਅਭਿਨਿવੇਸੋ। ਸੋ ਹਿ ਸਭਾવਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਪਰਤੋ ਆਮਸਤੀਤਿ ਸੀਲਬ੍ਬਤਪਰਾਮਾਸੋ। ਉਭਿਨ੍ਨਂ ਸਮਾਨੇਪਿ ਦਿਟ੍ਠਿਭਾવੇ ਤਕ੍ਕਞ੍ਚ ਪਰੂਪਦੇਸਞ੍ਚ વਿਨਾ ਪਕਤਿਯਾ ਏવ ਸਕ੍ਕਾਯਦਿਟ੍ਠਿਗਹਣਤੋ ਪਕਤਿਭੂਤਾਯ વੀਸਤਿવਤ੍ਥੁਕਾਯ ਸਕ੍ਕਾਯਦਿਟ੍ਠਿਯਾ ਪਹਾਨੇਨੇવ ਸਬ੍ਬਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਹਾਨਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ਸਕ੍ਕਾਯਦਿਟ੍ਠਿ વੁਤ੍ਤਾ। ਸੀਲਬ੍ਬਤਪਰਾਮਾਸੋ ਪਨ ‘‘ਸੁਦ੍ਧਿਪਟਿਪਦਂ ਪਟਿਪਜ੍ਜਾਮਾ’’ਤਿ ਪਟਿਪਨ੍ਨਾਨਂ ਪਟਿਪਦਾਯ ਮਿਚ੍ਛਾਭਾવਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ વਿਸੁਂ વੁਤ੍ਤੋਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ। ਤਿਣ੍ਣਮ੍ਪਿ ਅਨੁਸਯਪ੍ਪਹਾਨੇਨੇવ ਪਹਾਨਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਦਿਟ੍ਠਾਨੁਸਯੋ વਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾਨੁਸਯੋਤਿ વੁਤ੍ਤਂ, ਨ વਿਸੁਂ ਕਿਲੇਸਤ੍ਤਾ। ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸਾਤਿ ਕਿਲੇਸੇਨ੍ਤਿ ਉਪਤਾਪੇਨ੍ਤਿ વਿਬਾਧੇਨ੍ਤੀਤਿ ਕਿਲੇਸਾ, ਥਾਮਗਤਟ੍ਠੇਨ ਭੁਸਾ ਕਿਲੇਸਾਤਿ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸਾ। ਸਮ੍ਮਾ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਨਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਸਮੁਚ੍ਛੇਦਪ੍ਪਹਾਨੇਨ ਅਨੁਪ੍ਪਾਦਨਿਰੋਧੇਨ ਸਮ੍ਮਾ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਨਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਸਪਰਿਯੁਟ੍ਠਾਨੇਹੀਤਿ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਰਿਯੋਨਨ੍ਧਨ੍ਤਾਨਿ ਉਟ੍ਠੇਨ੍ਤਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤੀਤਿ ਪਰਿਯੁਟ੍ਠਾਨਾਨਿ, ਸਮੁਦਾਚਾਰਪ੍ਪਤ੍ਤਾਨਂ ਕਿਲੇਸਾਨਮੇਤਂ ਅਧਿવਚਨਂ। ਸਹ ਪਰਿਯੁਟ੍ਠਾਨੇਹੀਤਿ ਸਪਰਿਯੁਟ੍ਠਾਨਾਨਿ। ਤੇਹਿ ਸਪਰਿਯੁਟ੍ਠਾਨੇਹਿ ਅਨੁਸਯਿਤਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੇਹਿ। ਚਿਤ੍ਤਂ વਿਮੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤੀਤਿ ਤੇਸਂ ਅਭਬ੍ਬੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਕਭੂਤਤ੍ਤਾ ਸਨ੍ਤਤਿવਸੇਨ ਪવਤ੍ਤਮਾਨਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਤਤੋ વਿਮੁਤ੍ਤਂ ਨਾਮ ਹੋਤਿ। ਤਦੇવ ਸੁਟ੍ਠੁ વਿਮੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਸੁવਿਮੁਤ੍ਤਂ। ਤਂવਿਮੁਤ੍ਤਿਞਾਤਟ੍ਠੇਨਾਤਿ ਤਸ੍ਸਾ વਿਮੁਤ੍ਤਿਯਾ ਜਾਨਨਟ੍ਠੇਨ।
64. Vimuttiñāṇaniddese sakkāyadiṭṭhīti vijjamānaṭṭhena sati khandhapañcakasaṅkhāte kāye, sayaṃ vā satī tasmiṃ kāye diṭṭhīti sakkāyadiṭṭhi. Vicikicchāti vigatā cikicchā, sabhāvaṃ vā vicinanto etāya kicchati kilamatīti vicikicchā. Sīlabbataparāmāsoti sīlena suddhi vatena suddhi sīlabbatena suddhīti gahitaabhiniveso. So hi sabhāvaṃ atikkamitvā parato āmasatīti sīlabbataparāmāso. Ubhinnaṃ samānepi diṭṭhibhāve takkañca parūpadesañca vinā pakatiyā eva sakkāyadiṭṭhigahaṇato pakatibhūtāya vīsativatthukāya sakkāyadiṭṭhiyā pahāneneva sabbadiṭṭhippahānadassanatthaṃ sakkāyadiṭṭhi vuttā. Sīlabbataparāmāso pana ‘‘suddhipaṭipadaṃ paṭipajjāmā’’ti paṭipannānaṃ paṭipadāya micchābhāvadassanatthaṃ visuṃ vuttoti veditabbo. Tiṇṇampi anusayappahāneneva pahānaṃ dassetuṃ diṭṭhānusayo vicikicchānusayoti vuttaṃ, na visuṃ kilesattā. Upakkilesāti kilesenti upatāpenti vibādhentīti kilesā, thāmagataṭṭhena bhusā kilesāti upakkilesā. Sammā samucchinnā hontīti samucchedappahānena anuppādanirodhena sammā samucchinnā honti. Sapariyuṭṭhānehīti cittaṃ pariyonandhantāni uṭṭhenti uppajjantīti pariyuṭṭhānāni, samudācārappattānaṃ kilesānametaṃ adhivacanaṃ. Saha pariyuṭṭhānehīti sapariyuṭṭhānāni. Tehi sapariyuṭṭhānehi anusayitaupakkilesehi. Cittaṃ vimuttaṃ hotīti tesaṃ abhabbuppattikabhūtattā santativasena pavattamānaṃ cittaṃ tato vimuttaṃ nāma hoti. Tadeva suṭṭhu vimuttattā suvimuttaṃ. Taṃvimuttiñātaṭṭhenāti tassā vimuttiyā jānanaṭṭhena.
વਿਮੁਤ੍ਤਿਞਾਣਨਿਦ੍ਦੇਸવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Vimuttiñāṇaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ • Khuddakanikāya / ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਮਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Paṭisambhidāmaggapāḷi / ੧੩. વਿਮੁਤ੍ਤਿਞਾਣਨਿਦ੍ਦੇਸੋ • 13. Vimuttiñāṇaniddeso