| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / ஸாரத்த²தீ³பனீ-டீகா • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
வினீதவத்து²வண்ணனா
Vinītavatthuvaṇṇanā
132. வினீதவத்தூ²ஸு ஸந்தா⁴வதீதி ஸுட்டு² தா⁴வதி. விதா⁴வதீதி விவிதா⁴ நானப்பகாரேன தா⁴வதி. காயவசீத்³வாரபே⁴த³ங் வினாபீதி காயசோபனங் வசீபே⁴த³ஞ்ச வினா. படிஸங்கா²னப³லேனாதி ததா²வித⁴சித்துப்பாதே³ ஆதீ³னவபச்சவெக்க²ணப³லேன.
132. Vinītavatthūsu sandhāvatīti suṭṭhu dhāvati. Vidhāvatīti vividhā nānappakārena dhāvati. Kāyavacīdvārabhedaṃ vināpīti kāyacopanaṃ vacībhedañca vinā. Paṭisaṅkhānabalenāti tathāvidhacittuppāde ādīnavapaccavekkhaṇabalena.
135. புச்சா²ஸபா⁴கே³னாதி புச்சா²னுரூபேன. நிருத்தி ஏவ பதோ² நிருத்திபதோ², தஸ்மிங் நிருத்திபதே². தேனாஹ ‘‘வோஹாரவசனமத்தே’’தி.
135.Pucchāsabhāgenāti pucchānurūpena. Nirutti eva patho niruttipatho, tasmiṃ niruttipathe. Tenāha ‘‘vohāravacanamatte’’ti.
137. யதா²கம்மங் க³தோதி இமினா தஸ்ஸ மதபா⁴வங் த³ஸ்ஸேதி. அப்³பு⁴ண்ஹேதி இமினாபி வுத்தமேவ பரியாயந்தரேன விபா⁴வேதுங் ‘‘அல்லஸரீரே’’தி வுத்தங். விஸபா⁴க³ஸரீரேதி இத்தி²ஸரீரே. விஸபா⁴க³ஸரீரத்தா அச்சாஸன்னேன ந ப⁴விதப்³ப³ந்தி ஆஹ ‘‘ஸீஸே வா’’திஆதி³. வட்டதீதி விஸபா⁴க³ஸரீரேபி அத்தனாவ வுத்தவிதி⁴ங் காதுங் ஸாடகஞ்ச க³ஹேதுங் வட்டதி. கேசி பன ‘‘கிஞ்சாபி இமினா ஸிக்கா²பதே³ன அனாபத்தி, இத்தி²ரூபங் பன ஆமஸந்தஸ்ஸ து³க்கட’’ந்தி வத³ந்தி.
137.Yathākammaṃ gatoti iminā tassa matabhāvaṃ dasseti. Abbhuṇheti imināpi vuttameva pariyāyantarena vibhāvetuṃ ‘‘allasarīre’’ti vuttaṃ. Visabhāgasarīreti itthisarīre. Visabhāgasarīrattā accāsannena na bhavitabbanti āha ‘‘sīse vā’’tiādi. Vaṭṭatīti visabhāgasarīrepi attanāva vuttavidhiṃ kātuṃ sāṭakañca gahetuṃ vaṭṭati. Keci pana ‘‘kiñcāpi iminā sikkhāpadena anāpatti, itthirūpaṃ pana āmasantassa dukkaṭa’’nti vadanti.
138. குஸங் ஸங்காமெத்வாதி குஸங் பரிவத்தெத்வா. கூடமானகூடகஹாபணாதீ³ஹீதி ஆதி³-ஸத்³தே³ன துலாகூடகங்ஸகூடவஞ்சனாதி³ங் ஸங்க³ண்ஹாதி. தத்த² கூடமானங் ஹத³யபே⁴த³ஸிகா²பே⁴த³ரஜ்ஜுபே⁴த³வஸேன திவித⁴ங் ஹோதி. தத்த² ஹத³யந்தி நாளிஆதி³மானபா⁴ஜனானங் அப்³ப⁴ந்தரங், தஸ்ஸ பே⁴தோ³ சி²த்³த³கரணங் ஹத³யபே⁴தோ³, ஸோ ஸப்பிதேலாதி³மினநகாலே லப்³ப⁴தி. தானி ஹி க³ண்ஹந்தோ ஹெட்டா²சி²த்³தே³ன மானேன ‘‘ஸணிகங் ஆஸிஞ்சா’’தி வத்வா அந்தோபா⁴ஜனே ப³ஹுங் பக்³க⁴ராபெத்வா க³ண்ஹாதி, த³த³ந்தோ சி²த்³த³ங் பிதா⁴ய ஸீக⁴ங் பூரெத்வா தே³தி. ஸிகா²பே⁴தோ³ திலதண்டு³லாதி³மினநகாலே லப்³ப⁴தி. தானி ஹி க³ண்ஹந்தோ ஸணிகங் ஸிக²ங் உஸ்ஸாபெத்வா க³ண்ஹாதி, தெ³ந்தோ வேகே³ன பூரெத்வா ஸிக²ங் சி²ந்த³ந்தோ தே³தி. ரஜ்ஜுபே⁴தோ³ கெ²த்தவத்து²மினநகாலே லப்³ப⁴தி. கெ²த்தாதி³ங் மினந்தா ஹி அமஹந்தம்பி மஹந்தங் கத்வா மினந்தி, மஹந்தம்பி அமஹந்தங். கூடகஹாபணோ பாகடோயேவ.
138.Kusaṃ saṅkāmetvāti kusaṃ parivattetvā. Kūṭamānakūṭakahāpaṇādīhīti ādi-saddena tulākūṭakaṃsakūṭavañcanādiṃ saṅgaṇhāti. Tattha kūṭamānaṃ hadayabhedasikhābhedarajjubhedavasena tividhaṃ hoti. Tattha hadayanti nāḷiādimānabhājanānaṃ abbhantaraṃ, tassa bhedo chiddakaraṇaṃ hadayabhedo, so sappitelādiminanakāle labbhati. Tāni hi gaṇhanto heṭṭhāchiddena mānena ‘‘saṇikaṃ āsiñcā’’ti vatvā antobhājane bahuṃ paggharāpetvā gaṇhāti, dadanto chiddaṃ pidhāya sīghaṃ pūretvā deti. Sikhābhedo tilataṇḍulādiminanakāle labbhati. Tāni hi gaṇhanto saṇikaṃ sikhaṃ ussāpetvā gaṇhāti, dento vegena pūretvā sikhaṃ chindanto deti. Rajjubhedo khettavatthuminanakāle labbhati. Khettādiṃ minantā hi amahantampi mahantaṃ katvā minanti, mahantampi amahantaṃ. Kūṭakahāpaṇo pākaṭoyeva.
துலாகூடங் பன ரூபகூடங் அங்க³கூடங் க³ஹணகூடங் படிச்ச²ன்னகூடந்தி சதுப்³பி³த⁴ங் ஹோதி. தத்த² ரூபகூடங் நாம த்³வே துலா ஸரூபா கத்வா க³ண்ஹந்தோ மஹதியா க³ண்ஹாதி, த³த³ந்தோ கு²த்³தி³காய தே³தி. அங்க³கூடங் நாம க³ண்ஹந்தோ பச்சா²பா⁴கே³ ஹத்தே²ன துலங் அக்கமதி, த³த³ந்தோ புப்³ப³பா⁴கே³ அக்கமதி. க³ஹணகூடங் நாம க³ண்ஹந்தோ மூலே ரஜ்ஜுங் க³ண்ஹாதி, த³த³ந்தோ அக்³கே³. படிச்ச²ன்னகூடங் நாம துலங் ஸுஸிரங் கத்வா அந்தோ அயசுண்ணங் பக்கி²பித்வா க³ண்ஹந்தோ தங் பச்சா²பா⁴கே³ கரோதி, த³த³ந்தோ அக்³க³பா⁴கே³.
Tulākūṭaṃ pana rūpakūṭaṃ aṅgakūṭaṃ gahaṇakūṭaṃ paṭicchannakūṭanti catubbidhaṃ hoti. Tattha rūpakūṭaṃ nāma dve tulā sarūpā katvā gaṇhanto mahatiyā gaṇhāti, dadanto khuddikāya deti. Aṅgakūṭaṃ nāma gaṇhanto pacchābhāge hatthena tulaṃ akkamati, dadanto pubbabhāge akkamati. Gahaṇakūṭaṃ nāma gaṇhanto mūle rajjuṃ gaṇhāti, dadanto agge. Paṭicchannakūṭaṃ nāma tulaṃ susiraṃ katvā anto ayacuṇṇaṃ pakkhipitvā gaṇhanto taṃ pacchābhāge karoti, dadanto aggabhāge.
கங்ஸோ வுச்சதி ஸுவண்ணபாதி, தாய வஞ்சனங் கங்ஸகூடங். கத²ங்? ஏகங் ஸுவண்ணபாதிங் கத்வா அஞ்ஞா த்³வே திஸ்ஸோ லோஹபாதியோ ஸுவண்ணவண்ணா கரொந்தி, ததோ ஜனபத³ங் க³ந்த்வா கிஞ்சிதே³வ அட்³ட⁴ங் குலங் பவிஸித்வா ‘‘ஸுவண்ணபா⁴ஜனானி கிணதா²’’தி வத்வா அக்³கே⁴ புச்சி²தே ஸமக்³க⁴தரங் தா³துகாமா ஹொந்தி. ததோ தேஹி ‘‘கத²ங் இமேஸங் ஸுவண்ணபா⁴வோ ஜானிதப்³போ³’’தி வுத்தே ‘‘வீமங்ஸித்வா க³ண்ஹதா²’’தி ஸுவண்ணபாதிங் பாஸாணே க⁴ங்ஸித்வா ஸப்³ப³பாதியோ த³த்வா க³ச்ச²ந்தி.
Kaṃso vuccati suvaṇṇapāti, tāya vañcanaṃ kaṃsakūṭaṃ. Kathaṃ? Ekaṃ suvaṇṇapātiṃ katvā aññā dve tisso lohapātiyo suvaṇṇavaṇṇā karonti, tato janapadaṃ gantvā kiñcideva aḍḍhaṃ kulaṃ pavisitvā ‘‘suvaṇṇabhājanāni kiṇathā’’ti vatvā agghe pucchite samagghataraṃ dātukāmā honti. Tato tehi ‘‘kathaṃ imesaṃ suvaṇṇabhāvo jānitabbo’’ti vutte ‘‘vīmaṃsitvā gaṇhathā’’ti suvaṇṇapātiṃ pāsāṇe ghaṃsitvā sabbapātiyo datvā gacchanti.
வஞ்சனங் நாம தேஹி தேஹி உபாயேஹி பரேஸங் வஞ்சனங். தத்ரித³மேகங் வத்து² – ஏகோ கிர லுத்³த³கோ மிக³ஞ்ச மிக³போதகஞ்ச க³ஹெத்வா ஆக³ச்ச²தி. தமேகோ து⁴த்தோ ‘‘கிங், போ⁴, மிகோ³ அக்³க⁴தி, கிங் மிக³போதகோ’’தி ஆஹ. ‘‘மிகோ³ த்³வே கஹாபணே, மிக³போதகோ ஏக’’ந்தி ச வுத்தே ஏகங் கஹாபணங் த³த்வா மிக³போதகங் க³ஹெத்வா தோ²கங் க³ந்த்வா நிவத்தோ ‘‘ந மே, போ⁴, மிக³போதகேன அத்தோ², மிக³ங் மே தே³ஹீ’’தி ஆஹ. தேன ஹி த்³வே கஹாபணே தே³ஹீதி. ஸோ ஆஹ – ‘‘நனு, போ⁴, மயா பட²மங் ஏகோ கஹாபணோ தி³ன்னோ’’தி? ‘‘ஆம தி³ன்னோ’’தி. ‘‘இமங் மிக³போதகங் க³ண்ஹ, ஏவங் ஸோ ச கஹாபணோ, அயஞ்ச கஹாபணக்³க⁴னகோ மிக³போதகோதி த்³வே கஹாபணா ப⁴விஸ்ஸந்தீ’’தி. ஸோ ‘‘காரணங் வத³தீ’’தி ஸல்லக்கெ²த்வா மிக³போதகங் க³ஹெத்வா மிக³ங் அதா³ஸீதி.
Vañcanaṃ nāma tehi tehi upāyehi paresaṃ vañcanaṃ. Tatridamekaṃ vatthu – eko kira luddako migañca migapotakañca gahetvā āgacchati. Tameko dhutto ‘‘kiṃ, bho, migo agghati, kiṃ migapotako’’ti āha. ‘‘Migo dve kahāpaṇe, migapotako eka’’nti ca vutte ekaṃ kahāpaṇaṃ datvā migapotakaṃ gahetvā thokaṃ gantvā nivatto ‘‘na me, bho, migapotakena attho, migaṃ me dehī’’ti āha. Tena hi dve kahāpaṇe dehīti. So āha – ‘‘nanu, bho, mayā paṭhamaṃ eko kahāpaṇo dinno’’ti? ‘‘Āma dinno’’ti. ‘‘Imaṃ migapotakaṃ gaṇha, evaṃ so ca kahāpaṇo, ayañca kahāpaṇagghanako migapotakoti dve kahāpaṇā bhavissantī’’ti. So ‘‘kāraṇaṃ vadatī’’ti sallakkhetvā migapotakaṃ gahetvā migaṃ adāsīti.
ப³லஸாதி ப³லேன. பந்த²கா⁴த-க்³க³ஹணேன ஹிமவிபராமோஸகு³ம்ப³விபராமோஸாபி ஸங்க³ஹிதா. தத்த² யங் ஹிமபாதஸமயே ஹிமேன படிச்ச²ன்னா ஹுத்வா மக்³க³ப்படிபன்னங் ஜனங் மூஸந்தி, அயங் ஹிமவிபராமோஸோ. யங் கு³ம்மாதீ³ஹி படிச்ச²ன்னா ஜனங் மூஸந்தி, அயங் கு³ம்ப³விபராமோஸோ.
Balasāti balena. Panthaghāta-ggahaṇena himaviparāmosagumbaviparāmosāpi saṅgahitā. Tattha yaṃ himapātasamaye himena paṭicchannā hutvā maggappaṭipannaṃ janaṃ mūsanti, ayaṃ himaviparāmoso. Yaṃ gummādīhi paṭicchannā janaṃ mūsanti, ayaṃ gumbaviparāmoso.
உத்³தா⁴ரேயேவ பாராஜிகந்தி ‘‘ஸசே ஸாடகோ ப⁴விஸ்ஸதி, க³ண்ஹிஸ்ஸாமீ’’தி பரிகப்பஸ்ஸ பவத்தத்தா ஸாடகஸ்ஸ ச தத்த² ஸப்³பா⁴வதோ. பத³வாரேன காரேதப்³போ³தி பூ⁴மியங் அனிக்கி²பித்வாவ வீமங்ஸிதத்தா வுத்தங். பரியுட்டி²தோதி அனுப³த்³தோ⁴. தி³ஸ்வா ஹடத்தா பரிகப்பாவஹாரோ ந தி³ஸ்ஸதீதி இமினா பரிகப்பாவஹாரஸ்ஸ அஸம்ப⁴வங் த³ஸ்ஸெந்தோ மஹாபச்சரிஆதீ³ஸு வுத்தஸ்ஸ அயுத்தபா⁴வங் விபா⁴வேதி. மஹாஅட்ட²கதா²யந்திஆதி³னா பன பரிகப்பாவஹாரஸம்ப⁴வங் பாளியா ஸங்ஸந்த³னபா⁴வஞ்ச விபா⁴வெந்தோ மஹாஅட்ட²கதா²யங் வுத்தமேவ ஸுவுத்தந்தி தீ³பேதி. தேனேவ மாதிகாட்ட²கதா²யம்பி மஹாஅட்ட²கதா²னயோவ த³ஸ்ஸிதோ.
Uddhāreyevapārājikanti ‘‘sace sāṭako bhavissati, gaṇhissāmī’’ti parikappassa pavattattā sāṭakassa ca tattha sabbhāvato. Padavārena kāretabboti bhūmiyaṃ anikkhipitvāva vīmaṃsitattā vuttaṃ. Pariyuṭṭhitoti anubaddho. Disvā haṭattā parikappāvahāro na dissatīti iminā parikappāvahārassa asambhavaṃ dassento mahāpaccariādīsu vuttassa ayuttabhāvaṃ vibhāveti. Mahāaṭṭhakathāyantiādinā pana parikappāvahārasambhavaṃ pāḷiyā saṃsandanabhāvañca vibhāvento mahāaṭṭhakathāyaṃ vuttameva suvuttanti dīpeti. Teneva mātikāṭṭhakathāyampi mahāaṭṭhakathānayova dassito.
கேசீதி மஹாஅட்ட²கதா²யமேவ ஏகச்சே ஆசரியா. மஹாபச்சரியங் பனாதி பன-ஸத்³தோ³ கேசிவாத³தோ மஹாபச்சரிவாத³ஸ்ஸ விஸேஸஸந்த³ஸ்ஸனத்தோ². தேன கேசிவாதோ³ மஹாபச்சரிவாதே³னபி ந ஸமேதீதி த³ஸ்ஸேதி. மஹாஅட்ட²கதா²னயோ ஏவ ச மஹாபச்சரிவாதே³னபி ஸங்ஸந்த³னதோ யுத்ததரோதி விபா⁴வேதி.
Kecīti mahāaṭṭhakathāyameva ekacce ācariyā. Mahāpaccariyaṃ panāti pana-saddo kecivādato mahāpaccarivādassa visesasandassanattho. Tena kecivādo mahāpaccarivādenapi na sametīti dasseti. Mahāaṭṭhakathānayo eva ca mahāpaccarivādenapi saṃsandanato yuttataroti vibhāveti.
அலங்காரப⁴ண்ட³ந்தி அங்கு³லிமுத்³தி³காதி³ அலங்காரப⁴ண்ட³ங். குஸங் பாதெத்வாதி விலீவமயங் வா தாலபண்ணமயங் வா கதஸஞ்ஞாணங் யங் கிஞ்சி குஸங் பாதெத்வா. ஸமக்³க⁴தரந்தி அப்பக்³க⁴தரங். பரகொட்டா²ஸதோ குஸே உத்³த⁴டேபி ந தாவ குஸஸ்ஸ பரிவத்தனங் ஜாதந்தி வுத்தங் ‘‘உத்³தா⁴ரே ரக்க²தீ’’தி. ஸிவெய்யகந்தி ஸிவிரட்டே² ஜாதங்.
Alaṅkārabhaṇḍanti aṅgulimuddikādi alaṅkārabhaṇḍaṃ. Kusaṃ pātetvāti vilīvamayaṃ vā tālapaṇṇamayaṃ vā katasaññāṇaṃ yaṃ kiñci kusaṃ pātetvā. Samagghataranti appagghataraṃ. Parakoṭṭhāsato kuse uddhaṭepi na tāva kusassa parivattanaṃ jātanti vuttaṃ ‘‘uddhāre rakkhatī’’ti. Siveyyakanti siviraṭṭhe jātaṃ.
139. ஜந்தாக⁴ரவத்து²ஸ்மிங் யஸ்மா ஆனந்த³த்தே²ரோ தத்த² அனாபத்திபா⁴வங் ஜானாதி, தஸ்மா ‘‘தஸ்ஸ குக்குச்சங் அஹோஸீ’’தி ந வுத்தங். யஸ்மா ச ஸயங் ப⁴க³வதோ நாரோசேஸி, தஸ்மா ‘‘ஆரோசேஸீ’’தி ஏகவசனங் ந வுத்தங்.
139. Jantāgharavatthusmiṃ yasmā ānandatthero tattha anāpattibhāvaṃ jānāti, tasmā ‘‘tassa kukkuccaṃ ahosī’’ti na vuttaṃ. Yasmā ca sayaṃ bhagavato nārocesi, tasmā ‘‘ārocesī’’ti ekavacanaṃ na vuttaṃ.
140. விகா⁴ஸந்தி கா²தி³தாவஸேஸங் உச்சி²ட்ட²ங் வா. கப்பியங் காராபெத்வாதி பசாபெத்வா. அத்தகு³த்தத்தா²யாதி தங்னிமித்தஉபத்³த³வதோ அத்தானங் ரக்க²ணத்தா²ய. ஜிக⁴ச்சா²பி⁴பூ⁴தா ஹி ஸீஹாத³யோ அத்தனா கா²தி³யமானங் க³ண்ஹந்தானங் அனத்த²ம்பி கரெய்யுங். பரானுத்³த³யதாயாதி ஸீஹாதீ³ஸு பரஸத்தேஸு அனுகம்பாய. ஜிக⁴ச்சா²வினோத³னத்த²ஞ்ஹி தேஹி கா²தி³யமானங் தே பலாபெத்வா க³ண்ஹதோ தேஸு அனுகம்பா நாம ந ப⁴விஸ்ஸதி.
140.Vighāsanti khāditāvasesaṃ ucchiṭṭhaṃ vā. Kappiyaṃ kārāpetvāti pacāpetvā. Attaguttatthāyāti taṃnimittaupaddavato attānaṃ rakkhaṇatthāya. Jighacchābhibhūtā hi sīhādayo attanā khādiyamānaṃ gaṇhantānaṃ anatthampi kareyyuṃ. Parānuddayatāyāti sīhādīsu parasattesu anukampāya. Jighacchāvinodanatthañhi tehi khādiyamānaṃ te palāpetvā gaṇhato tesu anukampā nāma na bhavissati.
141. தேகடுலயாகு³வத்து²ம்ஹி வியாதி முஸாவாத³ஸாமஞ்ஞதோ வுத்தங். ஆணத்தேஹீதி ஸம்மதேன ஆணத்தேஹி. ஆணத்தேனாதி ஸாமிகேஹி ஆணத்தேன. அபரஸ்ஸ பா⁴க³ங் தே³ஹீதி அஸந்தங் புக்³க³லங் த³ஸ்ஸெத்வா க³ஹிதத்தா ‘‘ப⁴ண்ட³தெ³ய்ய’’ந்தி வுத்தங். அஞ்ஞேனாதி யதா²வுத்தேஹி ஸம்மதாதீ³ஹி சதூஹி அஞ்ஞேன. ‘‘அபரம்பி பா⁴க³ங் தே³ஹீ’’தி வுத்தேபி ஸங்க⁴ஸந்தகத்தா அமூலகமேவ க³ஹிதந்தி ‘‘உத்³தா⁴ரேயேவ ப⁴ண்ட³க்³கே⁴ன காரேதப்³போ³’’தி வுத்தங். இதரேஹி தீ³யமானந்தி ஸம்மதேன, தேன ஆணத்தேன வா தீ³யமானங். ஏவங் க³ண்ஹதோதி ‘‘அபரம்பி பா⁴க³ங் தே³ஹீ’’தி வத்வா வா கூடவஸ்ஸானி க³ணெத்வா வா க³ண்ஹதோ. ஸுதி³ன்னந்தி ஹெட்டா² ஸாமிகேன, தேன ஆணத்தேன வா தீ³யமானங் கி³ஹிஸந்தகங் ‘‘அபரஸ்ஸ பா⁴க³ங் தே³ஹீ’’தி வத்வா க³ண்ஹதோ அபரஸ்ஸ அபா⁴வதோ ஸாமிஸந்தகமேவ ஹோதீதி ப⁴ண்ட³தெ³ய்யங் ஜாதங். இத⁴ பன தேஹி ஏவங் தீ³யமானங் ‘‘அபரம்பி பா⁴க³ங் தே³ஹீதி வத்வா வா கூடவஸ்ஸானி க³ணெத்வா வா க³ண்ஹதோ தே³ஹீ’’தி வுத்தத்தா அஞ்ஞாதகவிஞ்ஞத்திமத்தங் ட²பெத்வா நேவ பாராஜிகங் ந ப⁴ண்ட³தெ³ய்யந்தி ஸுதி³ன்னமேவ ஹோதி.
141.Tekaṭulayāguvatthumhi viyāti musāvādasāmaññato vuttaṃ. Āṇattehīti sammatena āṇattehi. Āṇattenāti sāmikehi āṇattena. Aparassa bhāgaṃ dehīti asantaṃ puggalaṃ dassetvā gahitattā ‘‘bhaṇḍadeyya’’nti vuttaṃ. Aññenāti yathāvuttehi sammatādīhi catūhi aññena. ‘‘Aparampi bhāgaṃ dehī’’ti vuttepi saṅghasantakattā amūlakameva gahitanti ‘‘uddhāreyeva bhaṇḍagghena kāretabbo’’ti vuttaṃ. Itarehi dīyamānanti sammatena, tena āṇattena vā dīyamānaṃ. Evaṃ gaṇhatoti ‘‘aparampi bhāgaṃ dehī’’ti vatvā vā kūṭavassāni gaṇetvā vā gaṇhato. Sudinnanti heṭṭhā sāmikena, tena āṇattena vā dīyamānaṃ gihisantakaṃ ‘‘aparassa bhāgaṃ dehī’’ti vatvā gaṇhato aparassa abhāvato sāmisantakameva hotīti bhaṇḍadeyyaṃ jātaṃ. Idha pana tehi evaṃ dīyamānaṃ ‘‘aparampi bhāgaṃ dehīti vatvā vā kūṭavassāni gaṇetvā vā gaṇhato dehī’’ti vuttattā aññātakaviññattimattaṃ ṭhapetvā neva pārājikaṃ na bhaṇḍadeyyanti sudinnameva hoti.
142-3. பரிக்கா²ரவத்தூ²ஸு வுத்தபரிக்கா²ரஸ்ஸ ஹெட்டா² வுத்தப⁴ண்ட³ஸ்ஸ ச கோ விஸேஸோ? யங் பரிபோ⁴க³யொக்³க³ங் ஆப⁴ரணாதி³ரூபங் அகத்வா யதா²ஸபா⁴வதோ ட²பிதங், தங் ப⁴ண்ட³ங். யங் பன ததா² கத்வா பரிபு⁴ஞ்ஜிதுங் அனுச்ச²விகாகாரேன ட²பிதங் ஆப⁴ரணாதி³கங், தங் பரிக்கா²ரந்தி வேதி³தப்³ப³ங்.
142-3. Parikkhāravatthūsu vuttaparikkhārassa heṭṭhā vuttabhaṇḍassa ca ko viseso? Yaṃ paribhogayoggaṃ ābharaṇādirūpaṃ akatvā yathāsabhāvato ṭhapitaṃ, taṃ bhaṇḍaṃ. Yaṃ pana tathā katvā paribhuñjituṃ anucchavikākārena ṭhapitaṃ ābharaṇādikaṃ, taṃ parikkhāranti veditabbaṃ.
144-146. ஸங்காமெத்வாதி டி²தட்டா²னதோ அபனெத்வா. த²விகந்தி உபாஹனத்த²விகாதி³ யங்கிஞ்சி த²விகங். ஆஹராபெந்தேஸு ப⁴ண்ட³தெ³ய்யந்தி ‘‘க³ஹிதே அத்தமனோ ஹோதீ’’தி (மஹாவ॰ 356) வசனதோ அனத்தமனஸ்ஸ ஸந்தகங் க³ஹிதம்பி புன தா³தப்³ப³மேவாதி வுத்தங். ‘‘ஸம்முகீ²பூ⁴தேஹி பா⁴ஜேதப்³ப³’’ந்தி (மஹாவ॰ 379) வசனதோ பா⁴ஜனீயப⁴ண்ட³ங் உபசாரஸீமட்டா²னங்யேவ பாபுணாதீதி ஆஹ ‘‘உபசாரஸீமாயங் டி²தஸ்ஸேவ க³ஹேதுங் வட்டதீ’’தி.
144-146.Saṅkāmetvāti ṭhitaṭṭhānato apanetvā. Thavikanti upāhanatthavikādi yaṃkiñci thavikaṃ. Āharāpentesu bhaṇḍadeyyanti ‘‘gahite attamano hotī’’ti (mahāva. 356) vacanato anattamanassa santakaṃ gahitampi puna dātabbamevāti vuttaṃ. ‘‘Sammukhībhūtehi bhājetabba’’nti (mahāva. 379) vacanato bhājanīyabhaṇḍaṃ upacārasīmaṭṭhānaṃyeva pāpuṇātīti āha ‘‘upacārasīmāyaṃ ṭhitasseva gahetuṃ vaṭṭatī’’ti.
148-9. ‘‘ப⁴ண்ட³தெ³ய்யந்தி உபி⁴ன்னங் ஸாலயபா⁴வே ஸதி சோரஸ்ஸ வா ஸாமிகஸ்ஸ வா ஸம்பத்தஸ்ஸ கஸ்ஸசி தா³துங் வட்டதீ’’தி வத³ந்தி. ஏஸேவ நயோதி பங்ஸுகூலஸஞ்ஞாய க³ஹிதே ப⁴ண்ட³தெ³ய்யங், தெ²ய்யசித்தேன பாராஜிகந்தி அத்தோ². கா³மேஸூதி கா³மிகேஸு மனுஸ்ஸேஸு. கா³ம-க்³க³ஹணேன ஹெத்த² கா³மட்டா² வுத்தா. வுட்ட²ஹந்தேஸூதி கா³மங் ச²ட்³டெ³த்வா பலாயந்தேஸு. புன ஆவஸந்தே ஜனபதே³தி ஜானபதி³கேஸு புன ஆக³ந்த்வா வஸந்தேஸு.
148-9.‘‘Bhaṇḍadeyyanti ubhinnaṃ sālayabhāve sati corassa vā sāmikassa vā sampattassa kassaci dātuṃ vaṭṭatī’’ti vadanti. Eseva nayoti paṃsukūlasaññāya gahite bhaṇḍadeyyaṃ, theyyacittena pārājikanti attho. Gāmesūti gāmikesu manussesu. Gāma-ggahaṇena hettha gāmaṭṭhā vuttā. Vuṭṭhahantesūti gāmaṃ chaḍḍetvā palāyantesu. Puna āvasante janapadeti jānapadikesu puna āgantvā vasantesu.
அவிஸேஸேன வுத்தந்தி ‘‘ஸஉஸ்ஸாஹா வா நிருஸ்ஸாஹா வா’’தி விஸேஸங் அபராமஸித்வா ஸாமஞ்ஞதோ வுத்தங். ந ஹி கதிபயானங் அனுஸ்ஸாஹே ஸதி ஸங்கி⁴கங் அஸங்கி⁴கங் ஹோதீதி அயமெத்த² அதி⁴ப்பாயோ. ஸஉஸ்ஸாஹமத்தமேவ பமாணந்தி ஸாமிகானங் பரிச்சி²ன்னபா⁴வதோ வுத்தங். ததோதி க³ணஸந்தகதோ புக்³க³லஸந்தகதோ வா. ஸேனாஸனத்தா²ய நியமிதந்தி இத³ங் நித³ஸ்ஸனமத்தங், சதூஸு பச்சயேஸு யஸ்ஸ கஸ்ஸசி அத்தா²ய நியமிதேபி வுத்தனயமேவ. இஸ்ஸரவதாயாதி பரங் ஆபுச்சி²த்வா வா அனாபுச்சி²த்வா வா தா³தப்³ப³கிச்சங் நத்தி², அயமேவெத்த² பமாணந்தி ஏவங் அத்தனோ இஸ்ஸரபா⁴வேன. அக்³கே⁴ன காரேதப்³போ³தி அக்³கா⁴னுரூபங் து³க்கடேன து²ல்லச்சயேன வா காரேதப்³போ³. இஸ்ஸரவதாய பரிபு⁴ஞ்ஜதோ கீ³வாதி ந கேவலங் எத்தே²வ கீ³வா, ஹெட்டா² குலஸங்க³ஹத்தா²ய இஸ்ஸரவதாய வா தி³ன்னேபி கீ³வாயேவ. ஸுகா²தி³தமேவாதி அந்தோவிஹாரே நிஸீதி³த்வா க⁴ண்டிப்பஹரணாதி³வுத்தவிதா⁴னஸ்ஸ கதத்தா ஸுகா²தி³தங். ஸங்கி⁴கஞ்ஹி வேப⁴ங்கி³யப⁴ண்ட³ங் அந்தோவிஹாரே வா ப³ஹிஸீமாய வா ஹோது, ப³ஹிஸீமாயங் டி²தேஹி அபலோகெத்வா பா⁴ஜேதுங் ந வட்டதி, உப⁴யத்த² டி²தம்பி பன அந்தோஸீமாயங் டி²தேஹி அபலோகெத்வா பா⁴ஜேதுங் வட்டதியேவ. தேனேவ தீஸுபி க³ண்டி²பதே³ஸு வுத்தங் ‘‘விஹாரேயேவ நிஸீதி³த்வா ஏவங் கதத்தா ஸுகா²தி³தந்தி ஆஹா’’தி. அயஞ்ச அத்தோ² வஸ்ஸூபனாயிகக்க²ந்த⁴கட்ட²கதா²யங் ஆவி ப⁴விஸ்ஸதி.
Avisesena vuttanti ‘‘saussāhā vā nirussāhā vā’’ti visesaṃ aparāmasitvā sāmaññato vuttaṃ. Na hi katipayānaṃ anussāhe sati saṅghikaṃ asaṅghikaṃ hotīti ayamettha adhippāyo. Saussāhamattameva pamāṇanti sāmikānaṃ paricchinnabhāvato vuttaṃ. Tatoti gaṇasantakato puggalasantakato vā. Senāsanatthāya niyamitanti idaṃ nidassanamattaṃ, catūsu paccayesu yassa kassaci atthāya niyamitepi vuttanayameva. Issaravatāyāti paraṃ āpucchitvā vā anāpucchitvā vā dātabbakiccaṃ natthi, ayamevettha pamāṇanti evaṃ attano issarabhāvena. Agghena kāretabboti agghānurūpaṃ dukkaṭena thullaccayena vā kāretabbo. Issaravatāya paribhuñjato gīvāti na kevalaṃ ettheva gīvā, heṭṭhā kulasaṅgahatthāya issaravatāya vā dinnepi gīvāyeva. Sukhāditamevāti antovihāre nisīditvā ghaṇṭippaharaṇādivuttavidhānassa katattā sukhāditaṃ. Saṅghikañhi vebhaṅgiyabhaṇḍaṃ antovihāre vā bahisīmāya vā hotu, bahisīmāyaṃ ṭhitehi apaloketvā bhājetuṃ na vaṭṭati, ubhayattha ṭhitampi pana antosīmāyaṃ ṭhitehi apaloketvā bhājetuṃ vaṭṭatiyeva. Teneva tīsupi gaṇṭhipadesu vuttaṃ ‘‘vihāreyeva nisīditvā evaṃ katattā sukhāditanti āhā’’ti. Ayañca attho vassūpanāyikakkhandhakaṭṭhakathāyaṃ āvi bhavissati.
150. வுத்தவாத³கவத்தூ²ஸு பாளியங் யுக³ஸாடகந்தி ஸாடகயுக³ங். துலந்தி பலஸதங். தோ³ணந்தி ஸோளஸனாளிமத்தங். பரிச்சே²த³ங் பன கத்வாதி யத்தகங் இச்சி²தங், தத்தகங் அக்³க⁴வஸேன வா சீவராதி³பச்சயவஸேன வா பரிச்சே²த³ங் கத்வா. உபாரம்பா⁴தி ‘‘ப⁴த³ந்தா அபரிச்சே²த³ங் கத்வா வத³ந்தீ’’தி ஏவங் தோ³ஸாரோபனதோ.
150. Vuttavādakavatthūsu pāḷiyaṃ yugasāṭakanti sāṭakayugaṃ. Tulanti palasataṃ. Doṇanti soḷasanāḷimattaṃ. Paricchedaṃ pana katvāti yattakaṃ icchitaṃ, tattakaṃ agghavasena vā cīvarādipaccayavasena vā paricchedaṃ katvā. Upārambhāti ‘‘bhadantā aparicchedaṃ katvā vadantī’’ti evaṃ dosāropanato.
153. சா²தஜ்ஜ²த்தந்தி ஜிக⁴ச்சா²து³க்கே²ன பீளிதஅத்தஸந்தானங். த⁴னுகந்தி கு²த்³த³கத⁴னுகங். ப³த்³தோ⁴ ஹோதீதி திரியங் ப³த்³தோ⁴ ஹோதி. ஸுனக²த³ட்ட²ந்தி ஸாமிகேஹி விஸ்ஸஜ்ஜிதஸுனகே²ன க³ஹிதங். யட்டி²யா ஸஹ பாதேதீதி ஸூகரஸ்ஸ ஆக³மனதோ புரேதரமேவ தத்த² அப³ஜ்ஜ²னத்தா²ய பாதேதி. மத்³த³ந்தோ க³ச்ச²தி, ப⁴ண்ட³தெ³ய்யந்தி ஏகஸூகரக்³க⁴னகங் ப⁴ண்ட³ங் தா³தப்³ப³ங். ந ஹி தேன மக்³கே³ன க³ச்ச²ந்தா ஸப்³பே³வ ஸூகரா தேன பாஸேன ப³ஜ்ஜ²ந்தி, ஏகோயேவ பட²மதரங் க³ச்ச²ந்தோ ப³ஜ்ஜ²தி, தஸ்மா ஏகஸூகரக்³க⁴னகங் ப⁴ண்ட³ங் தா³தப்³ப³ங். பச்சா² க³ச்ச²தீதி தேன கதபயோகே³ன அக³ந்த்வா பச்சா² ஸயமேவ க³ச்ச²தி. ஹெட்டா² வுத்தேஸுபி ஈதி³ஸேஸு டா²னேஸு ஏஸேவ நயோ. உத்³த⁴ரித்வா ச²ட்³டே³தீதி புரேதரமேவ உத்³த⁴ரித்வா ச²ட்³டே³தி. விஹாரபூ⁴மியந்தி விஹாரஸாமந்தா அரஞ்ஞப்பதே³ஸே. ரக்க²ங் யாசித்வாதி ராஜராஜமஹாமத்தாதீ³னங் ஸந்திகங் க³ந்த்வா அனுத்³தி³ஸ்ஸ ரக்க²ங் யாசித்வா.
153.Chātajjhattanti jighacchādukkhena pīḷitaattasantānaṃ. Dhanukanti khuddakadhanukaṃ. Baddho hotīti tiriyaṃ baddho hoti. Sunakhadaṭṭhanti sāmikehi vissajjitasunakhena gahitaṃ. Yaṭṭhiyā saha pātetīti sūkarassa āgamanato puretarameva tattha abajjhanatthāya pāteti. Maddanto gacchati, bhaṇḍadeyyanti ekasūkaragghanakaṃ bhaṇḍaṃ dātabbaṃ. Na hi tena maggena gacchantā sabbeva sūkarā tena pāsena bajjhanti, ekoyeva paṭhamataraṃ gacchanto bajjhati, tasmā ekasūkaragghanakaṃ bhaṇḍaṃ dātabbaṃ. Pacchā gacchatīti tena katapayogena agantvā pacchā sayameva gacchati. Heṭṭhā vuttesupi īdisesu ṭhānesu eseva nayo. Uddharitvā chaḍḍetīti puretarameva uddharitvā chaḍḍeti. Vihārabhūmiyanti vihārasāmantā araññappadese. Rakkhaṃ yācitvāti rājarājamahāmattādīnaṃ santikaṃ gantvā anuddissa rakkhaṃ yācitvā.
குமீனமுக²ந்தி குமீனஸ்ஸ அந்தோ மச்சா²னங் பவிஸனமுக²ங். கு³ம்பே³ கி²பதி, ப⁴ண்ட³தெ³ய்யமேவாதி குமீனஸ்ஸ அந்தோ பவிஸிதப்³பா³னங் மச்சா²னங் அக்³கே⁴ன ப⁴ண்ட³தெ³ய்யங்.
Kumīnamukhanti kumīnassa anto macchānaṃ pavisanamukhaṃ. Gumbe khipati, bhaṇḍadeyyamevāti kumīnassa anto pavisitabbānaṃ macchānaṃ agghena bhaṇḍadeyyaṃ.
156. வீஸதிங்ஸாதி³வஸேன பரிச்சி²ன்னா பி⁴க்கூ² எத்தா²தி பரிச்சி²ன்னபி⁴க்கு²கங். தே²ரானந்தி ஆக³ந்துகத்தே²ரானங் . தேஸம்பீதி ஆவாஸிகபி⁴க்கூ²னம்பி. பரிபோ⁴க³த்தா²யாதி ஸங்கி⁴கபரிபோ⁴க³வஸேன பரிபு⁴ஞ்ஜனத்தா²ய. க³ஹணேதி பாட²ஸேஸோ த³ட்ட²ப்³போ³. யத்தா²தி யஸ்மிங் ஆவாஸே. அஞ்ஞேஸங் அத்தி²பா⁴வந்தி அஞ்ஞேஸங் ஆக³ந்துகபி⁴க்கூ²னங் அத்தி²பா⁴வங். தத்தா²தி தாதி³ஸே ஆவாஸே. பா⁴ஜெத்வா கா²த³ந்தீதி ஆக³ந்துகானம்பி ஸம்பத்தானங் பா⁴ஜெத்வா கா²த³ந்தீதி அதி⁴ப்பாயோ. சதூஸு பச்சயேஸு ஸம்மா உபனெந்தீதி அம்ப³ப²லாதீ³னி விக்கிணித்வா சீவராதீ³ஸு சதூஸு பச்சயேஸு ஸம்மா உபனெந்தி. சீவரத்தா²ய நியமெத்வா தி³ன்னாதி ‘‘இமேஸங் ருக்கா²னங் ப²லானி விக்கிணித்வா சீவரேஸுயேவ உபனேதப்³பா³னி, ந பா⁴ஜெத்வா கா²தி³தப்³பா³னீ’’தி ஏவங் நியமெத்வா தி³ன்னா. தேஸுபி ஆக³ந்துகா அனிஸ்ஸராதி பச்சயபரிபோ⁴க³த்தா²ய நியமெத்வா தி³ன்னத்தா பா⁴ஜெத்வா கா²தி³துங் அனிஸ்ஸரா.
156. Vīsatiṃsādivasena paricchinnā bhikkhū etthāti paricchinnabhikkhukaṃ. Therānanti āgantukattherānaṃ . Tesampīti āvāsikabhikkhūnampi. Paribhogatthāyāti saṅghikaparibhogavasena paribhuñjanatthāya. Gahaṇeti pāṭhaseso daṭṭhabbo. Yatthāti yasmiṃ āvāse. Aññesaṃ atthibhāvanti aññesaṃ āgantukabhikkhūnaṃ atthibhāvaṃ. Tatthāti tādise āvāse. Bhājetvā khādantīti āgantukānampi sampattānaṃ bhājetvā khādantīti adhippāyo. Catūsu paccayesu sammā upanentīti ambaphalādīni vikkiṇitvā cīvarādīsu catūsu paccayesu sammā upanenti. Cīvaratthāya niyametvā dinnāti ‘‘imesaṃ rukkhānaṃ phalāni vikkiṇitvā cīvaresuyeva upanetabbāni, na bhājetvā khāditabbānī’’ti evaṃ niyametvā dinnā. Tesupi āgantukāanissarāti paccayaparibhogatthāya niyametvā dinnattā bhājetvā khādituṃ anissarā.
ந தேஸு…பே॰… டா²தப்³ப³ந்தி எத்த² ஆக³ந்துகேஹி ஹெட்டா² வுத்தனயேன பா⁴ஜெத்வா கா²தி³தப்³ப³ந்தி அதி⁴ப்பாயோ. தேஸங் கதிகாய டா²தப்³ப³ந்தி ‘‘பா⁴ஜெத்வா ந கா²தி³தப்³ப³’’ந்தி வா ‘‘எத்தகேஸு ருக்கே²ஸு ப²லானி க³ண்ஹிஸ்ஸாமா’’தி வா ‘‘எத்தகானி ப²லானி க³ண்ஹிஸ்ஸாமா’’தி வா ‘‘எத்தகானங் தி³வஸானங் அப்³ப⁴ந்தரே க³ண்ஹிஸ்ஸாமா’’தி வா ‘‘ந கிஞ்சி க³ண்ஹிஸ்ஸாமா’’தி வா ஏவங் கதாய ஆவாஸிகானங் கதிகாய ஆக³ந்துகேஹி டா²தப்³ப³ங். மஹாஅட்ட²கதா²யங் ‘‘அனிஸ்ஸரா’’தி வசனேன தீ³பிதோயேவ அத்தோ² மஹாபச்சரியங் ‘‘சதுன்னங் பச்சயான’’ந்திஆதி³னா வித்தா²ரெத்வா த³ஸ்ஸிதோ. பரிபோ⁴க³வஸேனேவாதி எத்த² ஏவ-ஸத்³தோ³ அட்டா²னப்பயுத்தோ. பரிபோ⁴க³வஸேன தமேவ பா⁴ஜெத்வாதி யோஜேதப்³ப³ங். எத்தா²தி ஏதஸ்மிங் விஹாரே ரட்டே² வா. ஸேனாஸனபச்சயந்தி ஸேனாஸனஞ்ச தத³த்தா²ய நியமெத்வா ட²பிதஞ்ச.
Na tesu…pe… ṭhātabbanti ettha āgantukehi heṭṭhā vuttanayena bhājetvā khāditabbanti adhippāyo. Tesaṃ katikāya ṭhātabbanti ‘‘bhājetvā na khāditabba’’nti vā ‘‘ettakesu rukkhesu phalāni gaṇhissāmā’’ti vā ‘‘ettakāni phalāni gaṇhissāmā’’ti vā ‘‘ettakānaṃ divasānaṃ abbhantare gaṇhissāmā’’ti vā ‘‘na kiñci gaṇhissāmā’’ti vā evaṃ katāya āvāsikānaṃ katikāya āgantukehi ṭhātabbaṃ. Mahāaṭṭhakathāyaṃ ‘‘anissarā’’ti vacanena dīpitoyeva attho mahāpaccariyaṃ ‘‘catunnaṃ paccayāna’’ntiādinā vitthāretvā dassito. Paribhogavasenevāti ettha eva-saddo aṭṭhānappayutto. Paribhogavasena tameva bhājetvāti yojetabbaṃ. Etthāti etasmiṃ vihāre raṭṭhe vā. Senāsanapaccayanti senāsanañca tadatthāya niyametvā ṭhapitañca.
லாமககோடியாதி லாமகங் ஆதி³ங் கத்வா, லாமகஸேனாஸனதோ பட்டா²யாதி வுத்தங் ஹோதி. ஸேனாஸனேபி திணாதீ³னி லாமககோடியாவ விஸ்ஸஜ்ஜேதப்³பா³னி, ஸேனாஸனபரிக்கா²ராபி லாமககோடியாவ விஸ்ஸஜ்ஜேதப்³பா³. மூலவத்து²ச்சே²த³ங் பன கத்வா ந உபனேதப்³ப³ந்தி இமினா கிங் வுத்தங் ஹோதீதி? தீஸுபி க³ண்டி²பதே³ஸு தாவ இத³ங் வுத்தங் ‘‘ஸப்³பா³னி ஸேனாஸனானி ந விஸ்ஸஜ்ஜேதப்³பா³னீதி வுத்தங் ஹோதீ’’தி. லாமககோடியா விஸ்ஸஜ்ஜெந்தேஹிபி ஸேனாஸனபூ⁴மியோ ந விஸ்ஸஜ்ஜேதப்³பா³தி அயமத்தோ² வுத்தோ ஹோதீதி நோ க²ந்தி, வீமங்ஸித்வா யங் ருச்சதி, தங் க³ஹேதப்³ப³ங்.
Lāmakakoṭiyāti lāmakaṃ ādiṃ katvā, lāmakasenāsanato paṭṭhāyāti vuttaṃ hoti. Senāsanepi tiṇādīni lāmakakoṭiyāva vissajjetabbāni, senāsanaparikkhārāpi lāmakakoṭiyāva vissajjetabbā. Mūlavatthucchedaṃ pana katvā na upanetabbanti iminā kiṃ vuttaṃ hotīti? Tīsupi gaṇṭhipadesu tāva idaṃ vuttaṃ ‘‘sabbāni senāsanāni na vissajjetabbānīti vuttaṃ hotī’’ti. Lāmakakoṭiyā vissajjentehipi senāsanabhūmiyo na vissajjetabbāti ayamattho vutto hotīti no khanti, vīmaṃsitvā yaṃ ruccati, taṃ gahetabbaṃ.
த⁴ம்மஸந்தகேன பு³த்³த⁴பூஜங் காதுங், பு³த்³த⁴ஸந்தகேன வா த⁴ம்மபூஜங் காதுங் வட்டதி, ந வட்டதீதி? ‘‘ததா²க³தஸ்ஸ கோ² ஏதங் வாஸெட்ட² அதி⁴வசனங் த⁴ம்மகாயோ இதிபீதி ச யோ கோ², வக்கலி, த⁴ம்மங் பஸ்ஸதி, ஸோ மங் பஸ்ஸதீ’’தி (ஸங்॰ நி॰ 3.87) ச வசனதோ வட்டதீதி வத³ந்தி. கேசி பன ‘‘ஏவங் ஸந்தே ‘யோ, பி⁴க்க²வே, மங் உபட்ட²ஹெய்ய, ஸோ கி³லானங் உபட்ட²ஹெய்யா’தி வசனதோ பு³த்³த⁴ஸந்தகேன கி³லானஸ்ஸபி பே⁴ஸஜ்ஜங் காதுங் யுத்தந்தி ஆபஜ்ஜெய்ய, தஸ்மா ந வட்டதீ’’தி வத³ந்தி, தங் அகாரணங். ந ஹி ‘‘யோ, பி⁴க்க²வே, மங் உபட்ட²ஹெய்ய, ஸோ கி³லானங் உபட்ட²ஹெய்யா’’தி இமினா அத்தனோ ச கி³லானஸ்ஸ ச ஏகஸதி³ஸதா தது³பட்டா²னஸ்ஸ வா ஸமப²லதா வுத்தா. அயஞ்ஹெத்த² அத்தோ² ‘‘யோ மங் ஓவாதா³னுஸாஸனீகரணேன உபட்ட²ஹெய்ய, ஸோ கி³லானங் உபட்ட²ஹெய்ய, மம ஓவாத³கரணேன கி³லானோ உபட்டா²தப்³போ³’’தி. ப⁴க³வதோ ச கி³லானஸ்ஸ ச உபட்டா²னங் ஏகஸதி³ஸந்தி ஏவங் பனெத்த² அத்தோ² ந க³ஹேதப்³போ³. தஸ்மா ‘‘யோ வோ, ஆனந்த³, மயா த⁴ம்மோ ச வினயோ ச தே³ஸிதோ பஞ்ஞத்தோ, ஸோ வோ மமச்சயேன ஸத்தா²’’தி வசனதோ ‘‘அஹஞ்ச பனிதா³னி ஏகோ ஓவதா³மி அனுஸாஸாமி, மயி பரினிப்³பு³தே இமானி சதுராஸீதி பு³த்³த⁴ஸஹஸ்ஸானி தும்ஹே ஓவதி³ஸ்ஸந்தி அனுஸாஸிஸ்ஸந்தீ’’தி வுத்தத்தா ச ப³ஹுஸ்ஸுதங் பி⁴க்கு²ங் பஸங்ஸந்தேன ச ‘‘யோ ப³ஹுஸ்ஸுதோ, ந ஸோ தும்ஹாகங் ஸாவகோ நாம, பு³த்³தோ⁴ நாம ஏஸ சுந்தா³’’தி வுத்தத்தா த⁴ம்மக³ருகத்தா ச ததா²க³தஸ்ஸ புப்³ப³னயோ ஏவ பஸத்த²தரோதி அம்ஹாகங் க²ந்தி.
Dhammasantakena buddhapūjaṃ kātuṃ, buddhasantakena vā dhammapūjaṃ kātuṃ vaṭṭati, na vaṭṭatīti? ‘‘Tathāgatassa kho etaṃ vāseṭṭha adhivacanaṃ dhammakāyo itipīti ca yo kho, vakkali, dhammaṃ passati, so maṃ passatī’’ti (saṃ. ni. 3.87) ca vacanato vaṭṭatīti vadanti. Keci pana ‘‘evaṃ sante ‘yo, bhikkhave, maṃ upaṭṭhaheyya, so gilānaṃ upaṭṭhaheyyā’ti vacanato buddhasantakena gilānassapi bhesajjaṃ kātuṃ yuttanti āpajjeyya, tasmā na vaṭṭatī’’ti vadanti, taṃ akāraṇaṃ. Na hi ‘‘yo, bhikkhave, maṃ upaṭṭhaheyya, so gilānaṃ upaṭṭhaheyyā’’ti iminā attano ca gilānassa ca ekasadisatā tadupaṭṭhānassa vā samaphalatā vuttā. Ayañhettha attho ‘‘yo maṃ ovādānusāsanīkaraṇena upaṭṭhaheyya, so gilānaṃ upaṭṭhaheyya, mama ovādakaraṇena gilāno upaṭṭhātabbo’’ti. Bhagavato ca gilānassa ca upaṭṭhānaṃ ekasadisanti evaṃ panettha attho na gahetabbo. Tasmā ‘‘yo vo, ānanda, mayā dhammo ca vinayo ca desito paññatto, so vo mamaccayena satthā’’ti vacanato ‘‘ahañca panidāni eko ovadāmi anusāsāmi, mayi parinibbute imāni caturāsīti buddhasahassāni tumhe ovadissanti anusāsissantī’’ti vuttattā ca bahussutaṃ bhikkhuṃ pasaṃsantena ca ‘‘yo bahussuto, na so tumhākaṃ sāvako nāma, buddho nāma esa cundā’’ti vuttattā dhammagarukattā ca tathāgatassa pubbanayo eva pasatthataroti amhākaṃ khanti.
பண்ணங் ஆரோபெத்வாதி ‘‘எத்தகேஹேவ ருக்கே²ஹி எத்தகமேவ க³ஹேதப்³ப³’’ந்தி பண்ணங் ஆரோபெத்வா, லிகி²த்வாதி வுத்தங் ஹோதி. நிமித்தஸஞ்ஞங் கத்வாதி ஸங்கேதங் கத்வா. தா³ரகாதி தேஸங் புத்தனத்தாத³யோ தா³ரகா. அஞ்ஞேபி யே கேசி கோ³பகா ஹொந்தி, தே ஸப்³பே³பி வுத்தா. ஸப்³ப³த்தா²பி கி³ஹீனங் கோ³பகதா³னே யத்தகங் கோ³பகா தெ³ந்தி, தத்தகங் க³ஹேதப்³ப³ங். ஸங்கி⁴கே பன யதா²பரிச்சே²த³மேவ க³ஹேதப்³ப³ந்தி தீ³பிதத்தா ‘‘அத்த²தோ ஏக’’ந்தி வுத்தங்.
Paṇṇaṃ āropetvāti ‘‘ettakeheva rukkhehi ettakameva gahetabba’’nti paṇṇaṃ āropetvā, likhitvāti vuttaṃ hoti. Nimittasaññaṃ katvāti saṅketaṃ katvā. Dārakāti tesaṃ puttanattādayo dārakā. Aññepi ye keci gopakā honti, te sabbepi vuttā. Sabbatthāpi gihīnaṃ gopakadāne yattakaṃ gopakā denti, tattakaṃ gahetabbaṃ. Saṅghike pana yathāparicchedameva gahetabbanti dīpitattā ‘‘atthato eka’’nti vuttaṃ.
ததோதி யதா²வுத்தஉபோஸதா²கா³ராதி³கரணத்தா²ய ட²பிததா³ருஸம்பா⁴ரதோ. ஆபுச்சி²த்வாதி காரகஸங்க⁴ங் ஆபுச்சி²த்வா. தங் ஸப்³ப³ம்பி ஆஹரித்வாதி அனாபுச்சி²த்வாபி தாவகாலிகங் ஆஹரித்வா. ஆஹராபெந்தோதி எத்த² அனாஹராபெந்தேபி தா³தப்³ப³மேவ. அயமேவ பி⁴க்கு² இஸ்ஸரோதி ஏகஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ பாபுணனட்டா²னங், ததோயேவ ஸேனாஸனதோ தஸ்ஸ தா³தப்³ப³ங், ந ச ஸோ ததோ உட்டா²பேதப்³போ³தி வுத்தங் ஹோதி.
Tatoti yathāvuttauposathāgārādikaraṇatthāya ṭhapitadārusambhārato. Āpucchitvāti kārakasaṅghaṃ āpucchitvā. Taṃ sabbampi āharitvāti anāpucchitvāpi tāvakālikaṃ āharitvā. Āharāpentoti ettha anāharāpentepi dātabbameva. Ayameva bhikkhu issaroti ekassa bhikkhuno pāpuṇanaṭṭhānaṃ, tatoyeva senāsanato tassa dātabbaṃ, na ca so tato uṭṭhāpetabboti vuttaṃ hoti.
‘‘உத³கபூஜந்தி சேதியட்டா²னேஸு ஸிஞ்சன’’ந்தி க³ண்டி²பதே³ஸு வுத்தங். வத்தஸீஸேனாதி கேவலங் ஸத்³தா⁴ய, ந வேதனாதி³அத்தா²ய. ஸவத்து²கந்தி ஸஹ பூ⁴மியா. திணமத்தங் பன தா³தப்³ப³ந்தி கஸ்மா வுத்தங், கிங் தங் க³ருப⁴ண்ட³ங் ந ஹோதீதி? ந ஹோதி. அரக்கி²தஅகோ³பிதட்டா²னே ஹி வினஸ்ஸகபா⁴வேன டி²தங் க³ருப⁴ண்ட³ங் ந ஹோதி, தஸ்மா தாதி³ஸங் ஸந்தா⁴ய ‘‘திணமத்தங் பன தா³தப்³ப³’’ந்தி வுத்தங். ஜக்³கி³த்வாதி ஸங்வச்ச²ரே ஸங்வச்ச²ரே ஜக்³கி³த்வா.
‘‘Udakapūjanti cetiyaṭṭhānesu siñcana’’nti gaṇṭhipadesu vuttaṃ. Vattasīsenāti kevalaṃ saddhāya, na vetanādiatthāya. Savatthukanti saha bhūmiyā. Tiṇamattaṃ pana dātabbanti kasmā vuttaṃ, kiṃ taṃ garubhaṇḍaṃ na hotīti? Na hoti. Arakkhitaagopitaṭṭhāne hi vinassakabhāvena ṭhitaṃ garubhaṇḍaṃ na hoti, tasmā tādisaṃ sandhāya ‘‘tiṇamattaṃ pana dātabba’’nti vuttaṃ. Jaggitvāti saṃvacchare saṃvacchare jaggitvā.
குட்டந்தி கே³ஹபி⁴த்திங். பாகாரந்தி பரிக்கே²பபாகாரங். ததோதி ச²ட்³டி³தவிஹாரதோ. ததோ ஆஹரித்வா ஸேனாஸனங் கதங் ஹோதீதி ஸாமந்தகா³மவாஸீஹி பி⁴க்கூ²ஹி ச²ட்³டி³தவிஹாரதோ தா³ருஸம்பா⁴ராதி³ங் ஆஹரித்வா ஸேனாஸனங் கதங் ஹோதி.
Kuṭṭanti gehabhittiṃ. Pākāranti parikkhepapākāraṃ. Tatoti chaḍḍitavihārato. Tatoāharitvā senāsanaṃ kataṃ hotīti sāmantagāmavāsīhi bhikkhūhi chaḍḍitavihārato dārusambhārādiṃ āharitvā senāsanaṃ kataṃ hoti.
157. சதுபா⁴க³உத³கஸம்பி⁴ன்னேதி சதுத்த²பா⁴கே³ன உத³கேன ஸம்பி⁴ன்னே. ஓத³னபா⁴ஜனீயவத்து²ஸ்மிந்தி ‘‘தே³ஹி அபரஸ்ஸ பா⁴க³’’ந்தி ஆக³தவத்து²ஸ்மிங்.
157.Catubhāgaudakasambhinneti catutthabhāgena udakena sambhinne. Odanabhājanīyavatthusminti ‘‘dehi aparassa bhāga’’nti āgatavatthusmiṃ.
159. அய்யா அத்தனா காதுங் யுத்தம்பி ந கரொந்தி, அதிவிய த²த்³தா⁴தி பஸாத³ங் பி⁴ந்தி³த்வா சித்தேன குப்பந்தி, தஸ்மா ‘‘பஸாதா³னுரக்க²ணத்தா²யா’’தி வுத்தங். இத்³தி⁴ங் படிஸங்ஹரீதி இத்³தி⁴ங் விஸ்ஸஜ்ஜேஸி. ஸகட்டா²னேயேவ அட்டா²ஸீதி இத்³தி⁴யா விஸ்ஸஜ்ஜிதத்தா ஏவ ‘‘பாஸாதோ³ புன ஆக³ச்ச²தூ’’தி அனதி⁴ட்டி²தேபி ஸயமேவ ஆக³ந்த்வா ஸகட்டா²னேயேவ அட்டா²ஸி. ‘‘யாவ தா³ரகா பாஸாத³ங் ஆரோஹந்தி, தாவ பாஸாதோ³ தேஸங் ஸந்திகே ஹோதூ’’தி புப்³பே³ அதி⁴ட்டி²தத்தா ஏவ ச காலபரிச்சே²த³ங் கத்வா அதி⁴ட்டி²தேன ததோ பரங் இத்³தி⁴ விஸ்ஸஜ்ஜிதா நாம ஹோதீதி கத்வா வுத்தங் ‘‘தே²ரோ இத்³தி⁴ங் படிஸங்ஹரீ’’தி. யஸ்மா தே தா³ரகா ஏவங் க³ஹெத்வா க³தானங் ஸந்தகா ந ஹொந்தி, யஸ்மா ச ஈதி³ஸேன பயோகே³ன தே²ரேன தே ஆனீதா நாம ந ஹொந்தி, தஸ்மா தே²ரோ ஏவமகாஸீதி த³ட்ட²ப்³ப³ங். தேனேவாஹ ‘‘வோஹாரவஸேனா’’திஆதி³. அத்தனோ பகதிவண்ணங் அவிஜஹித்வா ப³ஹித்³தா⁴ ஹத்தி²ஆதி³த³ஸ்ஸனங் ‘‘ஏகோபி ஹுத்வா ப³ஹுதா⁴ ஹோதீ’’தி (தீ³॰ நி॰ 1.238; ம॰ நி॰ 1.147; ஸங்॰ நி॰ 5.842) ஆக³தஞ்ச அதி⁴ட்டா²னவஸேன நிப்ப²ன்னத்தா அதி⁴ட்டா²னித்³தி⁴ நாம. ‘‘ஸோ பகதிவண்ணங் விஜஹித்வா குமாரகவண்ணங் வா த³ஸ்ஸேதி நாக³வண்ணங் வா…பே॰… விவித⁴ம்பி ஸேனாப்³யூஹங் த³ஸ்ஸேதீ’’தி (படி॰ ம॰ 3.13) ஏவங் ஆக³தா இத்³தி⁴ பகதிவண்ணவிஜஹனவிகாரவஸேன பவத்தத்தா விகுப்³ப³னித்³தி⁴ நாம. அத்தானங் அத³ஸ்ஸெத்வா ப³ஹித்³தா⁴ ஹத்தி²ஆதி³த³ஸ்ஸனம்பி எத்தே²வ ஸங்க³ஹிதந்தி த³ட்ட²ப்³ப³ங். பகதிவண்ணவிஜஹனஞ்ஹி நாம அத்தனோ பகதிரூபஸ்ஸ அஞ்ஞேஸங் அத³ஸ்ஸனங், ந ஸப்³பே³ன ஸப்³ப³ங் தஸ்ஸ நிரோத⁴னங். ஏவஞ்ச கத்வா ‘‘அத்தானங் அத³ஸ்ஸெத்வா ப³ஹித்³தா⁴ ஹத்தி²ஆதி³த³ஸ்ஸனம்பி எத்தே²வ ஸங்க³ஹித’’ந்தி இத³ங் ‘‘பகதிவண்ணங் விஜஹித்வா’’தி வுத்தமூலபதே³ன ந விருஜ்ஜ²தி.
159. Ayyā attanā kātuṃ yuttampi na karonti, ativiya thaddhāti pasādaṃ bhinditvā cittena kuppanti, tasmā ‘‘pasādānurakkhaṇatthāyā’’ti vuttaṃ. Iddhiṃ paṭisaṃharīti iddhiṃ vissajjesi. Sakaṭṭhāneyeva aṭṭhāsīti iddhiyā vissajjitattā eva ‘‘pāsādo puna āgacchatū’’ti anadhiṭṭhitepi sayameva āgantvā sakaṭṭhāneyeva aṭṭhāsi. ‘‘Yāva dārakā pāsādaṃ ārohanti, tāva pāsādo tesaṃ santike hotū’’ti pubbe adhiṭṭhitattā eva ca kālaparicchedaṃ katvā adhiṭṭhitena tato paraṃ iddhi vissajjitā nāma hotīti katvā vuttaṃ ‘‘thero iddhiṃ paṭisaṃharī’’ti. Yasmā te dārakā evaṃ gahetvā gatānaṃ santakā na honti, yasmā ca īdisena payogena therena te ānītā nāma na honti, tasmā thero evamakāsīti daṭṭhabbaṃ. Tenevāha ‘‘vohāravasenā’’tiādi. Attano pakativaṇṇaṃ avijahitvā bahiddhā hatthiādidassanaṃ ‘‘ekopi hutvā bahudhā hotī’’ti (dī. ni. 1.238; ma. ni. 1.147; saṃ. ni. 5.842) āgatañca adhiṭṭhānavasena nipphannattā adhiṭṭhāniddhi nāma. ‘‘So pakativaṇṇaṃ vijahitvā kumārakavaṇṇaṃ vā dasseti nāgavaṇṇaṃ vā…pe… vividhampi senābyūhaṃ dassetī’’ti (paṭi. ma. 3.13) evaṃ āgatā iddhi pakativaṇṇavijahanavikāravasena pavattattā vikubbaniddhi nāma. Attānaṃ adassetvā bahiddhā hatthiādidassanampi ettheva saṅgahitanti daṭṭhabbaṃ. Pakativaṇṇavijahanañhi nāma attano pakatirūpassa aññesaṃ adassanaṃ, na sabbena sabbaṃ tassa nirodhanaṃ. Evañca katvā ‘‘attānaṃ adassetvā bahiddhā hatthiādidassanampi ettheva saṅgahita’’nti idaṃ ‘‘pakativaṇṇaṃ vijahitvā’’ti vuttamūlapadena na virujjhati.
வினீதவத்து²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Vinītavatthuvaṇṇanā niṭṭhitā.
இதி ஸமந்தபாஸாதி³காய வினயட்ட²கதா²ய ஸாரத்த²தீ³பனியங்
Iti samantapāsādikāya vinayaṭṭhakathāya sāratthadīpaniyaṃ
து³தியபாராஜிகவண்ணனா ஸமத்தா.
Dutiyapārājikavaṇṇanā samattā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / வினயபிடக • Vinayapiṭaka / மஹாவிப⁴ங்க³ • Mahāvibhaṅga / 2. து³தியபாராஜிகங் • 2. Dutiyapārājikaṃ
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / வினயபிடக (அட்ட²கதா²) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / மஹாவிப⁴ங்க³-அட்ட²கதா² • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / 2. து³தியபாராஜிகங் • 2. Dutiyapārājikaṃ
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / வஜிரபு³த்³தி⁴-டீகா • Vajirabuddhi-ṭīkā
வினீதவத்து²வண்ணனா • Vinītavatthuvaṇṇanā
குஸஸங்காமனவத்து²கதா²வண்ணனா • Kusasaṅkāmanavatthukathāvaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / விமதிவினோத³னீ-டீகா • Vimativinodanī-ṭīkā
வினீதவத்து²வண்ணனா • Vinītavatthuvaṇṇanā
குஸஸங்காமனவத்து²கதா²வண்ணனா • Kusasaṅkāmanavatthukathāvaṇṇanā
